وزارت خارجه فرانسه: فروش پهپادهای ایرانی به روسیه نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است
در چهارمین هفته از خیزش سراسری مردم ایران، اعتراض‌های دانشجویی و دانش‌آموزی با پشتیبانی برخی استادان ادامه دارد. تعدادی از بازیگران و ورزشکاران نیز با محکوم کردن برخورد خونین نیروهای امنیتی، از تداوم تجمعات اعتراضی مردم حمایت کردند.
یک روز پس از تظاهرات گسترده مردم معترض در روز چهارشنبه ۲۰ مهر ماه، سازمان اوج، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دیوارنگاره‌ای را با عنوان «زنان سرزمین من، ایران» با چهره تعدادی از مشاهیر زن ایران در میدان ولیعصر تهران نصب کرد که تصاویر بازیگرانی چون فاطمه معتمدآریا و مرضیه برومند هم در میان آن‌ها به چشم می‌خورد.
ساعاتی پس از انتشار تصویر این دیوارنگاره حکومتی در فضای مجازی، مرضیه برومند و فاطمه معتمدآریا، کارگردان و بازیگر، خواستار حذف عکس‌هایشان از این تصویر شدند.
فاطمه معتمدآریا در ویدیویی که بدون حجاب از خود منتشر کرد، در واکنش به این دیوارنگاره گفت: «در سرزمینی که در میدان‌هایش بچه‌های جوان، دختران کوچک و جوانان آزادی‌خواه را می‌کشند، من زن به حساب نمی‌آیم. من مادر مهسا هستم، من مادر سارینا هستم، من مادر تمام بچه‌هایی هستم که در این سرزمین کشته می‌شوند، نه زنی در سرزمین قاتلان.»
پروانه کاظمی، کوهنورد فاتح اورست نیز که تصویری از او بر دیوارنگاره میدان ولیعصر نقش بسته است، در اعتراض به این اقدام نوشت: «شرم باد که فقط برای سوءاستفاده، تصویر ما زنان ایران استفاده می‌شود!»
کاظمی ادامه داد: «از دیدن عکسم در این نگاره در حالی که تصویر زنان و مردان خون‌آلود میهنم در همین خیابان‌ها نقش می‌بندد، خشمگینم.»
حمایت هنرمندان و ورزشکاران از تداوم اعتراضات مردمی
از سوی دیگر محمد عمرانی، بازیگر، با اشاره به کشته شدن نوجوانان و جوانان به دست جمهوری اسلامی، در پیامی ویدیویی با اشاره ضمنی به پیام قبلی خودش و واکنش‌های حامیان حکومت به آن، گفت: «چند هموطن عزیز به من گفتند: پیرمرد خرفت! تو پایت لب گور است. تو دیگر چرا خفه نمی‌شوی؟ گرچه سن من از آقای [احمد] جنتی بیشتر نیست اما درست گفتید. مرگ من خیلی دور نیست. برای همین می‌خواهم از شر ترس و اضطراب‌هایی که در این سال‌ها ناجوانمردانه به جانم انداختید خلاص شوم و با آرامش بمیرم.»
او ادامه داد: «پس دیگر سکوت نمی‌کنم. می‌دانم شما برای ساکت کردن ما انگیزه مادی دارید. ولی انگیزه ما قوی‌تر است: عشق به رهایی. شما مسلح هستید؟ خب ما هم مسلح هستیم. گرم‌ترین سلاح جهان در دست ماست: خون‌مان. خون ندا و نوید و نیکا ... خون پویا و حدیث و مهسا. چه سلاحی گرم‌تر از خون بچه‌های ایران؛ از زاهدان تا کردستان؟ حتما شنیده‌اید که خون بر شمشیر پیروز است. شنیده‌اید، حالا ببینید.»
در روزهای گذشته همچنین هدیه تهرانی، بازیگر مطرح سینما، ممنوع‌الخروج و صفحه اینستاگرامی‌اش نیز از دست‌رس خارج شد.
پانته‌آ بهرام، بازیگر نیز عکسی بدون حجاب از خود را روی پروفایل اینستاگرامش گذاشت که نشان می‌داد صورتش زخمی شده است. به نظر می‌رسد این اتفاق در نتیجه کتک خوردن از نیروهای امنیتی بوده باشد.
این بازیگر سینما و تئاتر درباره این عکس توضیحی نداد اما روز یک‌شنبه در اینستاگرام خود ضمن اشاره به این که قرار بوده تجمع اعتراضی هنرمندان برگزار شود، نوشته بود: «از بالاترین مراکز امنیتی با هنرمندان تماس گرفته و آن‌ها را تهدید کرده‌اند.»
حمایت هنرمندان از اعتراضات مردمی در شهرهای ایران در حالی ادامه دارد که خداحافظی مهران مدیری، مجری برنامه «دورهمی» و چند تن دیگر در همسویی با خیزش سراسری ایرانیان و حضور احسان کرمی، مجری سابق تلویزیون در یک شبکه فارسی خارج از ایران، واکنش رییس سازمان صداوسیما را در پی داشت.
پیمان جبلی گفت این رسانه با کسانی همکاری می‌کند که کار در صداوسیما را یک سرمایه و ارزش ملی می‌دانند چرا که «کار با صداوسیما، افتخار است».
در میان ورزشکاران نیز همچنان حمایت از خیزش سراسری مردم و همراهی با معترضان ادامه دارد.
مجتبی عابدینی، کاپیتان تیم ملی شمشیربازی که در روزهای گذشته در حمایت از مردم ایران، برای همیشه از تیم ملی خداحافظی کرد، کاریکاتوری را در استوری اینستاگرامش بازنشر کرد که در آن یکی از نیروهای سرکوبگر دست‌بندی به دست یک دختر نوجوان بسته در حالی که دست‌بند حتی اندازه مچ او نیست.
زینب موسوی، ملی‌پوش پیشین یخ‌نوردی و سنگ‌نوردی ایران و نایب قهرمان آسیا و جهان هم ویدیویی را در استوری اینستاگرام خود با هشتگ «دیکتاتور به پایان سلام کن» منتشر کرد.
از سوی دیگر، پاسپورت سپهر حیدری، بازیکن پیشین تیم ملی و تیم فوتبال پرسپولیس پس از ورود به ایران از مسیر هوایی امارات، به وسیله ماموران انتظامی و امنیتی فرودگاه ضبط شد.
پیش از این پاسپورت علی دایی از سوی ماموران امنیتی فرودگاه ضبط شده بود که پس از چند روز به او تحویل داده شد.
اعتراض‌های دانشجویان و دانش‌آموزان
با تداوم اعتراض‌های دانشجویی در دانشگاه‌های سراسر کشور، ده‌ها استاد دانشگاه در زنجان از خیزش سراسری مردم ایران، پشتیبانی و برخورد خشونت‌بار با معترضان را محکوم کردند.
در روزهای گذشته ویدیوها و گزارش‌هایی از ورود نیروهای امنیتی به داخل دانشگاه‌ها و سرکوب دانشجویان منتشر شد که انتقاد بسیاری از فعالان فرهنگی کشور را در پی داشت.
اما محمدرضا احمدی، عضو کمیسیون آموزش مجلس با اشاره به ادامه اعتراضات در دانشگاه‌ها به سایت رویداد ۲۴ گفت: «نیروهای حراست دانشگاه وظیفه‌شان این است که جلوی هنجارشکنی را بگیرند و ورود نیروهای امنیتی به دانشگاه مشروع بود.»
او گفت: «اگر استاد یا دانشجو مستحق اخراج باشد، باید اخراج شود.»
رضا حاجی‌پور، سخنگوی این کمیسیون هم در گفت‌وگویی مجزا، دانشجویان و دانش‌آموزانی را که در بازداشت هستند به ارتباط با «شبکه‌های خارج کشور» متهم کرد.
با وجود تلاش‌ها برای سرکوب، تجمع‌ها و تحصن‌های دانشجویی ادامه دارد و برخی استادان از ادامه همکاری با دانشگاه و برگزاری کلاس‌هایشان خودداری کرده‌اند.
از جمله انسیه عرفانی، کیهان‌شناس ایرانی که چندی پیش در حمایت از خیزش سراسری مردم از دانشگاه استعفا داد و به تازگی در مصاحبه‌ای با نشریه نیچر «از مکانی امن» گفت که نتوانسته در مقابل خون معترضان که در خیابان ریخته می‌شود، سکوت کند.
این استاد دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان با طرح این پرسش که «چرا باید در نظامی بماند که یک دیکتاتوری بی‌رحم است» گفت: «من نمی‌خواستم در آن سیستم بمانم. به دلیل جو موجود، هرگز نتوانستم درباره آن صحبت کنم. من نتوانستم هیچ کار مثبتی در آنجا انجام دهم. فقط باید در مورد همه چیز سکوت می‌کردم.»
در مدرسه‌ها هم با وجود افزایش بی‌سابقه فشارها به دانش‌آموزان از جمله حمله به مدارس و دستگیری نوجوانان و شلیک گاز اشک‌آور به دبستان‌ها، اعتراض‌ها علیه جمهوری اسلامی ادامه دارد.
همچنان ویدیوهایی به ایران اینترنشنال می‌رسد که نشان می‌دهند شماری از دختران دانش‌آموز در مدرسه‌های خود شعار «زن، زندگی، آزادی» را روی تخته کلاس می‌نویسند و عکس‌های خمینی و خامنه‌ای را پاره و زیر پای خود لگد می‌کنند.
همزمان شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران در بیانیه‌ای «برای آخرین بار» به مدیران مدرسه‌های نواحی کرج توصیه کرد تا «دست از امنیتی کردن مدارس بردارند و ناآگاهانه دوربین‌های مدرسه را در اختیار حراست و پلیس امنیت قرار ندهند.»
سازمان حقوق بشر ایران هم با اشاره به کشته شدن دست‌کم ۲۳ کودک در اعتراضات سراسری، ضمن اعتراض به بازداشت دانش‌آموزان و فرستادن آن‌ها به مراکز روان‌شناسی اعلام کرد: «به جای دانش‌آموزان، مقام‌های حکومتی ایران در بینش خود نیاز به اصلاح و تربیت دارند.»
رضا حاجی‌پور، سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس درباره بازداشت دانش‌آموزان گفت: «اکثر کسانی که امروز بازداشت‌شده هستند، جزو افرادی محسوب می‌شوند که دانش‌آموز و دانشجو هم نیستند و تحت تاثیر رسانه‌های خارجی بودند.» او افزود «دوستان»، دانش‌آموزان را فراخوانده‌اند و در حال بازجویی‌اند.
مسعود رضایی، نماینده شیراز در مجلس با بیان اینکه بنای جمهوری اسلامی بر پایه مسائل ایدئولوژی نهاده شد، گفت: «باید این واقعیت را پذیرفت که موضوعات ایدئولوژی چندان تاثیری بر نسل امروز ندارد.» او افزود: «نوجوانان توصیه و مسائل اخلاقی که در ذهن مسئولان و حاکمان است را نمی‌پذیرند.»
طوبی بویوک اوستون، بازیگر معروف اهل ترکیه، در اینستاگرام خود با پست کردن یکی از پیغام‌هایی که از ایران گرفته و به کشتار و سرکوب معترضان اشاره دارد، از معترضان در ایران حمایت کرد و نوشت: «برای آزادی، برای زندگی.»
در پی حمله نیروهای سرکوبگر به دبیرستان‌ها برای بازداشت دانش‌آموزان و نیز شلیک گاز اشک‌آور به داخل دبستان‌ها، بیش از ۶۰۰ نفر از فعالان ادبیات، هنر و فرهنگ کودک و نوجوان، بیانیه اعتراض‌آمیز دوم خود را صادر و منتشر کردند.
فعالان ادبیات و هنر کودک و نوجوان در بیانیه دوم خود، نقض حریم مدارس از سوی نیروهای نظامی و انتظامی را محکوم کردند و هشدار دادند این نقض قانون پی‌آمدهای ناگواری در پی خواهد داشت.
امضاکنندگان این بیانیه، ورود نیروهای نظامی و لباس شخصی را به فضاهای آموزشی در تهران و دیگر شهرستان‌ها، برخلافِ قانون «فضاهای آموزشی بند ۱۵۴ مصوبه ۱۴۰۰» خواندند و اعلام کردند: «این نیروها با ایجاد رعب و وحشت و عکس‌برداری از نوجوانان، آنان را زیر فشار شدید روانی قرار داده و برخی از دانش‌آموزان را دستگیر کرده‌اند.»
اشاره نویسندگان بیانیه به اخبار و ویدیوهای فراوانی است که نشان می‌دهند نیروهای امنیتی وارد مدارس شده و دانش‌آموزانی را که در روزهای گذشته به خیزش سراسری مردم ایران پیوسته و دست به اعتراض زده‌اند، بازداشت می‌کنند.
امضاکنندگان این بیانیه اما مقابله نیروهای سرکوبگر در «لباس فرم و نیز پنهان در لباس شخصی» را با کودکان و نوجوانان «به سیاق گذشته» و با استفاده از «روش‌های غیر عقلانی و غیرمعمول» و «اقدامی مغایر با قانون اساسی» توصیف کردند.
در بخش دیگری از بیانیه آمده است: «طبق اخبار رسمی، تعداد زیادی از نوجوانان به دلیل اعتراضی که نیروهای نظامی و مقامات سیاسی این روزها در رسانه‌های دولتی آزادش می‌نامند و بر آزادی حق اعتراض پای می‌فشرند، با شرایط نامعلومی در بازداشت به سر می‌برند.»
همچنین فعالان کتاب و ادبیات و هنر کودک و نوجوان در این بیانیه با استناد به مواد ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۳۲، ۳۷، ۳۸ و ۴۰ کنوانسیون جهانی حقوق کودک، قانون حقوق کودک مصوب سال ۱۳۹۹ و نیز قانون فضاهای آموزشی مصوب سال ۱۴۰۰ و قانون مدنی درباره شرایط دستگیری افراد زیر سن قانونی، به عملکرد نیروهای امنیتی اعتراض کردند.
آن‌ها در ادامه به مقام‌های جمهوری اسلامی هشدار دادند که چشم‌پوشی از این همه رفتار ضدقانون از سوی مجریان قانون و بی‌توجهی به حقوق شهروندی و ناامن کردنِ فضا و محیط‌های آموزشی، «پی‌آمدهای بسیار سنگین و جبران‌ناپذیر و غیر‌قابل توجیهی خواهد داشت».
حمله به مدارس و بازداشت دانش‌آموزان اما در حالی شدت گرفته که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، هفته گذشته گفت: «برخی جوانان و نوجوانانی هستند که بر اثر هیجان ناشی از ملاحظه یک برنامه اینترنتی به خیابان می‌آیند. چنین افرادی را می‌توان با یک تنبیه متوجه کرد که اشتباه می‌کنند.»
اعتراض کودکان و نوجوانانی که امضاکنندگان این بیانیه آن‌ها را «لایق مهر، لبخند، بازی، صلح و آزادی» دانسته‌اند، در روزهای اخیر و همزمان با بازگشایی مدارس آغاز شده و برخی از آنان، به‌ویژه دختران دبیرستانی «در شهرهای گوناگون صدای اعتراض برآورده‌اند».
صدای اعتراضی که فعالان ادبیات و هنر کودک و نوجوان آن را متاثر از آن‌چه بر سرِ مهسا امینی، نیکا شاکرمی، سارینا اسماعیل‌زاده، حنانه کیا، زکریا خیال، امیرحسین بساطی، محمدرضا سروری و دیگر نوجوانان کشته شده آمده است، می‌دانند.
این بیانیه اعتراضی نخستین واکنش فعالان ادبیات و هنر کودک و نوجوان ایران به اعتراضات سراسری و بازداشت و قتل کودکان و نوجوانان از سوی نیروهای سرکوبگر نیست.
پس از انتشار بیانیه اول فعالان ادبیات و هنر کودک و نوجوان، این بیانیه از سوی برخی نویسندگان وابسته به حاکمیت به شدت مورد حمله قرار گرفت و امضاکنندگان آن تهدید به تعقیب قانونی شدند.
در چهارمین هفته از خیزش سراسری در ایران، اعتراض‌ها و تجمعات در شهرهای مختلف ادامه دارد. خیزشی که نوجوانان در آن حضور فعالانه دارند.
علاوه بر برخورد خشن نیروهای امنیتی برای بازداشت نوجوانانی که دست به اعتراض در مدارس خود زده بودند، در هفته‌های گذشته نام تعدادی از کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سالی که در شهرهای مختلف به دست نیروهای سرکوبگر کشته شدند نیز منتشر شد.
یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش اما روز ۱۹ مهر در مصاحبه با «شرق» ضمن تایید بازداشت دانش‌آموزان گفت: «دانش‌آموزی در زندان نداریم و مواردی هم اگر بازداشت باشند برای بحث اصلاح و تربیت است که در مرکز روان‌شناسی هستند و دوستان کارشناس کارشان را انجام می‌دهند تا بعد از اصلاح به محیط مدرسه برگردند.»
این اظهارات وزیر آموزش و پرورش با واکنش‌ها و انتقادهای شدیدی روبه‌رو شد و فعالان مدنی و حقوق کودک آن را شرم‌آور و تاسف‌بار خواندند.
