رئیس پیشین افبیآی جمعه خود را به مقامات قضایی معرفی میکند
صدور کیفرخواست علیه جیمز کومی، رئیس پیشین افبیآی، در آمریکا موجی از واکنشها را برانگیخته است. شبکه سیانان گزارش داد کومی قرار است صبح جمعه خود را به مقامات قضایی معرفی کند.
صدور کیفرخواست علیه جیمز کومی، رئیس پیشین افبیآی، در آمریکا موجی از واکنشها را برانگیخته است. شبکه سیانان گزارش داد کومی قرار است صبح جمعه خود را به مقامات قضایی معرفی کند.
این اقدام پنجشنبه سوم مهر و تنها چند روز پس از آن رخ داد که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، به طور علنی در شبکههای اجتماعی از دادستان کل، پام بوندی، خواست کومی و دیگر مخالفان سیاسیاش را به دادگاه بکشاند.
کومی نخستین مقام ارشد سابق دولت است که در ارتباط با یکی از حساسترین پروندههای سیاسی سالهای اخیر آمریکا با پیگرد قضایی مواجه میشود: تحقیقات درباره دخالت روسیه در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶. ترامپ و حامیانش همواره این تحقیقات را «شکار جادوگران» و «فریب» نامیدهاند، هرچند ارزیابیهای اطلاعاتی رسمی بارها نشان دادهاند مسکو برای کمک به پیروزی ترامپ در آن انتخابات دست به مداخله زده است.
بر اساس کیفرخواست، کومی متهم است در سپتامبر ۲۰۲۰ هنگام شهادت در برابر کمیته سنا، درباره استفاده از منابع ناشناس برای اطلاعرسانی به رسانهها حقیقت را پنهان کرده و این اقدام به عنوان «شهادت دروغ» طبقهبندی شده است. علاوه بر آن، او به مانعتراشی در یک روند قضایی نیز متهم شده است. صدور این کیفرخواست در حالی است که مهلت قانونی پنجساله برای پیگرد اتهامات مربوط به شهادت او رو به پایان بود.
این پرونده در زمانی مطرح میشود که وزارت دادگستری تحت مدیریت پام بوندی، متحد نزدیک ترامپ، به دلیل سیاسی شدن و اعمال فشار مستقیم کاخ سفید بر روند قضایی به شدت زیر ذرهبین قرار دارد. تنها هفته گذشته، دادستان ارشد ویرجینیای شرقی در پی فشارها برای طرح اتهام علیه لتیشا جیمز، دادستان کل نیویورک و یکی از منتقدان ترامپ، استعفا داد.
کومی که در سال ۲۰۱۳ با حکم باراک اوباما ریاست افبیآی را برعهده گرفت، در ماه مه ۲۰۱۷ توسط ترامپ برکنار شد؛ اقدامی که بعدها توسط بازپرس ویژه رابرت مولر به عنوان احتمالی برای «مانعتراشی در عدالت» بررسی شد. پس از اخراج، او بخشهایی از یادداشتهای خود درباره فشار ترامپ برای توقف تحقیقات در پرونده مایکل فلین، مشاور امنیت ملی وقت، را از طریق یک دوست نزدیک در اختیار رسانهها قرار داد. همین اقدام باعث شد ترامپ او را «افشاگر» و حتی «خائن» بنامد.
پیشتر، وزارت دادگستری در دولت نخست ترامپ از پیگرد قضایی کومی به دلیل نحوه مدیریت یادداشتها صرفنظر کرده بود، اما بازرس کل در سال ۲۰۱۹ در گزارشی او را به نقض سیاستهای افبیآی متهم کرد. اکنون، بازگشت پرونده کومی به دادگاه، بار دیگر گسل عمیق میان ترامپ و دستگاه امنیتی آمریکا را آشکار کرده و احتمالاً این شکاف را در آستانه انتخابات آتی تشدید خواهد کرد.
به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس، این کیفرخواست همچنین یک پیام سیاسی پررنگ دارد: دولت ترامپ تلاش دارد روایت خود را از «تحقیقات روسیه» به عنوان توطئهای برای تضعیف مشروعیت او تثبیت کند و کومی، به عنوان یکی از چهرههای محوری در آغاز آن تحقیقات، بار دیگر در مرکز جدال سیاسی و حقوقی آمریکا قرار گرفته است.
بر اساس این فرمان، شرکت جدیدی با ارزش حدود ۱۴ میلیارد دلار تشکیل خواهد شد؛ رقمی که به گفته معاون رئیسجمهوری جیدی ونس، بسیار پایینتر از برآورد ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلاری برخی تحلیلگران است.
ترامپ که در کاخ سفید سخن میگفت، تاکید کرد هدف اصلی این معامله «حفاظت از دادههای کاربران آمریکایی» است و افزود: «این شرکت کاملاً تحت اداره آمریکاییها خواهد بود.» او اعلام کرد مایکل دل، روبرت مرداک و چند سرمایهگذار جهانی برجسته در این پروژه حضور خواهند داشت. ترامپ همچنین گفت در گفتوگویی مستقیم با شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین، موضوع را مطرح کرده و او نیز با پیشبرد این روند موافقت کرده است.
بر اساس توافق اولیه، شرکت اوراکل و صندوق سرمایهگذاری سیلورلیک حدود ۵۰ درصد سهام تیکتاک آمریکا را در اختیار خواهند گرفت و سهامداران فعلی بایتدنس نیز حدود ۳۰ درصد سهم خواهند داشت. سهم بایتدنس – شرکت مادر چینی تیکتاک – به کمتر از ۲۰ درصد کاهش مییابد تا با الزامات قانون ۲۰۲۴ هماهنگ باشد؛ قانونی که تصریح کرده در صورت عدم فروش داراییهای آمریکایی تیکتاک، این اپلیکیشن باید تا ژانویه ۲۰۲۵ تعطیل شود.
این تغییر ساختار در حالی صورت میگیرد که تیکتاک در آمریکا ۱۷۰ میلیون کاربر دارد و ترامپ خود این شبکه اجتماعی را یکی از عوامل کلیدی پیروزی انتخاباتیاش معرفی کرده است. با این حال، برخی قانونگذاران جمهوریخواه خواستار شفافیت بیشتر در جزئیات معامله شدهاند تا مطمئن شوند ارتباط این پلتفرم با گروههای نزدیک به حزب کمونیست چین بهطور کامل قطع خواهد شد. به گفته یک مقام کاخ سفید، هیئتمدیره شرکت جدید هفت عضو خواهد داشت که شش نفر از آنان آمریکایی و تنها یک نفر نماینده بایتدنس خواهد بود.
به گزارش رویترز، ترامپ پنجشنبه سوم مهر با تاکید بر این که «قرار است تجارت بیشتری انجام دهیم» گفت: «ما درباره اف-۳۵اس، هالک بانک و طیف وسیعی از موضوعات بحث خواهیم کرد.»
مقامهای آمریکایی تایید کردند که سند تفاهمنامهای برای چند معامله تسلیحاتی با ترکیه از جمله فروش جنگندههای اف-۱۶ تنظیم شده است، اما نام اف-۳۵ در آن ذکر نشده چرا که فروش آنها به دلیل باقی ماندن سامانه موشکی اس-۴۰۰ روسی در ترکیه همچنان غیرقانونی است.
ترامپ گفت اگر نشست با اردوغان «خوب» پیش برود، تحریمها «تقریبا بلافاصله» لغو خواهد شد.
همگرایی در سوریه، اختلاف بر سر اسرائیل
ترامپ و اردوغان که هر دو از سوی منتقدان در کشورشان به تمرکزگرایی متهم میشوند، در موضوع سوریه مواضع مشترکی پیدا کردهاند و اکنون هر دو از دولت مرکزی در این کشور حمایت میکنند اما در مورد حملات اسرائیل به غزه اختلاف نظر دارند؛ آنکارا این حملات را «نسلکشی» مینامد، موضوعی که میتواند به مانعی در گفتوگوهای دو طرف تبدیل شود.
تلاش برای تقویت توان هوایی ترکیه
ترکیه، دومین ارتش بزرگ ناتو، بهدنبال افزایش توان هوایی خود در برابر تهدیدهای فزاینده در خاورمیانه، مدیترانه شرقی و دریای سیاه است.
آنکارا علاوه بر پیگیری خرید ۴۰ فروند اف-۱۶، درخواست تجهیزات پیشرفته و اصلاحات فنی برای این جنگندهها را مطرح کرده که هزینه آنها را حتی بالاتر از اف-۳۵ کرده است.
روابط ترامپ و اردوغان
رابطه شخصی دونالد ترامپ و رجب طیب اردوغان از سال ۲۰۱۷ آغاز شد. تماسهای مستقیم و وعدههای همکاری اقتصادی نویدبخش یک دوره تازه بود، اما خرید سامانه موشکی اس-۴۰۰ از روسیه خیلی زود این فضای مثبت را به بحرانی جدی تبدیل کرد.
در سال ۲۰۱۸، بازداشت یک کشیش آمریکایی باعث شد آمریکا تحریمهایی علیه مقامات ترک و تعرفههایی بر فولاد و آلومینیوم ترکیه اعمال کند. این موضوع به سقوط ارزش لیره منجر شد و اردوغان واشینگتن را به «جنگ اقتصادی» متهم کرد.
سال ۲۰۱۹ نقطه عطفی در روابط بود. ترکیه رسما از پروژه جنگندههای اف-۳۵ کنار گذاشته شد و آمریکا مانع تحویل این هواپیماها به آنکارا شد.
در همان زمان، ترامپ دستور خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه را صادر کرد؛ اقدامی که به اردوغان اجازه داد عملیات علیه نیروهای کُرد را آغاز کند.
این تصمیم در آمریکا به عنوان «خیانت به متحدان کُرد» تعبیر شد اما برای اردوغان یک پیروزی به حساب آمد.
نامه مشهور ترامپ به اردوغان با عبارت «احمق نباش!» نمادی از این رابطه پرتنش اما شخصی بود.
در سال ۲۰۲۰، تحریمهای کاتسا علیه صنایع دفاعی ترکیه اعمال شد. با روی کار آمدن جو بایدن در ۲۰۲۱، روابط سردتر شد و تماسهای شخصی جای خود را به دیپلماسی رسمی داد.
بحران اس-۴۰۰، تحریمها و نگرانیهای مربوط به حقوق بشر در ترکیه مانع نزدیکی دو کشور بود.
با این حال، بازگشت ترامپ به قدرت در ۲۰۲۵ امید به مصالحهای تازه را زنده کرده است.
دیدار او و اردوغان در واشینگتن فرصتی برای توافقهای تجاری و نظامی تلقی میشود، اما تجربه گذشته نشان میدهد شکافهای راهبردی همچنان پابرجا خواهند ماند.
کاش پاتل، مدیر افبیآی، در شبکه اجتماعی ایکس عکسی از پوکههای استفادهنشده منتشر کرد که بر یکی از آنها عبارت «ANTI-ICE» نوشته شده بود.
او نوشت: «بررسی اولیه شواهد نشاندهنده انگیزه ایدئولوژیک پشت این حمله است.»
وزارت امنیت داخلی آمریکا اعلام کرد فرد مهاجم بهطور «بیهدف» به ساختمان سازمان مهاجرت و گمرک شلیک کرد. در این تیراندازی از جمله یک ون در ورودی حفاظتشده ساختمان هدف قرار گرفت که قربانیان در آن بودند.
جوزف راثراک، رئیس دفتر افبیآی در دالاس، در نشستی خبری گفت تحقیقات در مراحل اولیه است و این حادثه بهعنوان «اقدامی هدفمند و خشونتآمیز» بررسی میشود.
پلیس گزارش داد مهاجم از یک ساختمان مجاور در ساعت ۶:۴۰ صبح به وقت محلی آتش گشود. دو نفر به بیمارستان منتقل شدند و یک نفر دیگر در محل جان باخت.
به گفته مقامها، هیچیک از ماموران امنیتی در این تیراندازی آسیب ندیدند. این حمله در دفتر میدانی سازمان مهاجرت و گمرک روی داد، محلی که ماموران امور پردازش کوتاهمدت بازداشتشدگان تازه را انجام میدهند.
تریشا مکلافلین، سخنگوی وزارت امنیت داخلی، به شبکه فاکسنیوز گفت: «به نظر میرسد تیراندازی از نوع تکتیرانداز یا شلیک از فاصله طولانی بوده است.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، در واکنش با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی تروث سوشال، مهاجم این حمله را «روانپریش» توصیف کرد و بار دیگر دموکراتهای چپگرا را به تحریک خشونت علیه نیروهای اجرای قانون متهم کرد.
او نوشت: «معلوم شده که ضارب روانپریش عبارت Anti-ICE را روی پوکههایش نوشته بود. این نفرتانگیز است!» او افزود: «مردان و زنان شجاع آیس فقط تلاش میکنند وظیفهشان را انجام دهند و بدترین جنایتکاران را از کشور بیرون کنند، اما با تهدیدها و خشونتهای بیسابقهای از سوی چپهای افراطی روانپریش مواجه هستند.»
رئیسجمهوری آمریکا تاکید کرد که این حمله نتیجه «شیطانسازی مداوم دموکراتهای چپ افراطی از نیروهای مجری قانون، درخواست برای انحلال آیس و مقایسه ماموران آن با نازیها» است.
ترامپ همچنین با اشاره به ترور اخیر چارلی کرک، فعال محافظهکار، هشدار داد: «خشونت مداوم از سوی تروریستهای چپ افراطی، پس از ترور کرک، باید فوراً متوقف شود. ماموران آیس و دیگر اعضای شجاع نیروهای اجرای قانون، اکنون تحت تهدید جدی قرار دارند.»
او یادآوری کرد که دولتش پیشتر گروه «انتیفا» را بهعنوان «سازمان تروریستی» معرفی کرده و افزود که در هفته جاری فرمان اجرایی تازهای برای «برچیدن شبکههای تروریسم داخلی چپگرا» صادر خواهد کرد.
ترامپ در پایان خطاب به دموکراتها گفت: «همین حالا این لحن و شعارهای ضد آیس و ضد نیروهای اجرای قانون آمریکا را متوقف کنید!» او همچنین بر تعهد دولتش نسبت به «حمایت از پلیس، تقویت مرزها، حفظ امنیت کشور، اخراج جنایتکاران غیرقانونی و ریشهکنکردن تروریسم داخلی چپگرا» تاکید کرد.
جیدی ونس، معاون رئیسجمهوری ایالات متحده نیز با لحنی تند به این تیراندازی مرگبار واکنش نشان داد و این حمله را «خشونت سیاسی از سوی افراطگرایان چپگرا» توصیف کرد.
ونس که در شهر کنکورد ایالت کارولینای شمالی سخنرانی میکرد، گفت: «هنوز در حال بررسی ابعاد این حادثه هستیم، اما آنچه تاکنون میدانیم این است که در دالاس تگزاس، یک مرکز آیس هدف تیراندازی قرار گرفته؛ مهاجمی افراطگرا که روی گلولههایش پیامهای ضد آیس نوشته بود.»
به گفته معاون رئیسجمهوری، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد این حمله با انگیزه سیاسی صورت گرفته، هرچند بخشی از این مدارک هنوز بهصورت عمومی منتشر نشده است.
پیشتر، افبیآی اعلام کرده بود که این حمله را بهعنوان یک «اقدام هدفمند خشونتآمیز» بررسی میکند. بر اساس گزارش منابع آگاه، ضارب جاشوا جان معرفی شده که جسد او در محل حادثه پیدا شد.
ونس در ادامه سخنانش با انتقاد شدید از فرماندار کالیفرنیا، گوین نیوسام، و رسانههای چپگرا، آنها را به ایجاد فضای ضدپلیس و تحریک به خشونت متهم کرد. او گفت: «وقتی رسانههای چپ درباره اقدامات آیس دروغپراکنی میکنند، در واقع دیوانههایی را تشویق به خشونت میکنند.»
او با لحنی بیسابقه هشدار داد: «لازم نیست با سیاستهای مهاجرتی ترامپ موافق باشید، اما اگر لفاظی سیاسیتان منجر به حمله به نیروهای مجری قانون شود، میتوانید مستقیم به جهنم بروید.»
این حادثه دو هفته پس از کشته شدن چارلی کرک، فعال محافظهکار، در یوتا توسط یک تکتیرانداز رخ داد؛ رخدادی که نگرانیها درباره موج جدید خشونت سیاسی در آمریکا را افزایش داده است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، معاونش جیدی ونس و دیگر مقامهای دولت، «چپگرایان افراطی» را به دامن زدن به ناآرامیها و تشویق به خشونت علیه جریان راست متهم کردهاند.
ترامپ دوشنبه ۳۱ شهریور با امضای یک فرمان اجرایی، جنبش ضد فاشیسم (آنتیفا) را «سازمان تروریستی داخلی» اعلام کرد؛ در حالیکه تاکنون هیچ مدرک علنی برای ارتباط آنتیفا با قتل کرک ارائه نشده است.
استفاده گسترده دولت ترامپ از ماموران سازمان مهاجرت و گمرک برای بازداشت مهاجران غیرقانونی خشم دموکراتها و فعالان لیبرال را برانگیخته است. مراکز بازداشت این سازمان بارها صحنه درگیری با معترضان بوده و ماموران مسلح از گاز اشکآور و سلاحهای غیرکشنده علیه تجمعات استفاده کردهاند.
در حومه شیکاگو، جایی که از ابتدای ماه جاری و همزمان با تشدید اقدامات مهاجرتی دولت ترامپ، تجمعات روزانه برگزار میشود، مرکز بازداشت سازمان مهاجرت و گمرک دوشنبه اطراف خود را حصارکشی کرد. هفته گذشته در یکی از این درگیریها چند معترض از جمله شهردار اِوَنستون زخمی شدند.
این سومین تیراندازی سال جاری در تگزاس علیه مراکز وزارت امنیت داخلی است. در ژوئیه، یک افسر پلیس در تیراندازی به مرکز بازداشت سازمان مهاجرت و گمرک در پرِیریلَند زخمی شد و در همان ماه، یک مرد ۲۷ ساله اهل میشیگان پس از تیراندازی به یک ایستگاه مرزبانی آمریکا در مکالن، به ضرب گلوله ماموران کشته شد.
بر اساس این بیانیه که سهشنبه اول مهر منتشر شد علی قصیر از جایگاه خود در شرکت «تلاقی گروه» برای تامین مالی حزبالله و نیروی قدس استفاده کرده و از طریق فروش غیرقانونی نفت، فولاد و سایر کالاها به این گروهها در دور زدن تحریمها کمک کرده است.
وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد هر فردی که اطلاعاتی درباره قصیر، شبکههای مالی حزبالله یا فعالیتهای مرتبط ارائه کند، میتواند مشمول دریافت این پاداش شود.
ایالات متحده حزبالله لبنان را یک «سازمان تروریستی» معرفی کرده و سالهاست با اعمال تحریمهای متعدد، رهبران و شبکههای مالی این گروه را هدف قرار داده است.
این نخستین بار نیست که آمریکا برای اطلاعات درباره فعالیتهای حزبالله چنین پاداشهایی را پیشنهاد میکند، اما به نظر میرسد تمرکز جدید واشینگتن بر شبکههای مالی این گروه و ارتباط مستقیم آنها با سپاه قدس، شاخه برونمرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باشد.
شبکه لبنانی الجدید چهارم شهریور گزارش داده بود حزبالله با هدف ایجاد «شوک مثبت» در میان هوادارانش، قصد دارد یک میلیارد دلار برای بازسازی مناطق آسیبدیده از درگیریها در حومه جنوبی بیروت اختصاص دهد.
در این گزارش آمده بود: «حزبالله میکوشد تا در میان فشارهای فراوانی که با آن روبهرو است، شوک مثبتی در جامعه [حامیان] خود ایجاد کند.»
بر اساس این گزارش، حزبالله یک میلیارد دلار برای آغاز روند بازسازی ضاحیه و سایر مناطق آسیبدیده در نظر گرفته است، اما این طرح «شامل روستاها و شهرهای خط مقدم که همچنان زیر تهدید حملات اسرائیل قرار دارند، نخواهد شد».
در روزهای اخیر، تصمیم دولت لبنان برای خلع سلاح حزبالله، فضای سیاسی این کشور را بهشدت تحت تاثیر قرار داده و بحثهای گستردهای را در میان جریانهای سیاسی لبنان، جامعه بینالمللی و مقامهای جمهوری اسلامی برانگیخته است.
نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله لبنان، سوم شهریور بار دیگر تاکید کرده بود این گروه مورد حمایت تهران سلاحهای خود را زمین نخواهد گذاشت.
کومی که به «دروغگویی به کنگره» و «مانعتراشی در روند تحقیقات» متهم شده، در واکنش ویدیویی گفت: «قلبم برای وزارت دادگستری شکسته است، اما به نظام قضایی فدرال اعتماد دارم. من بیگناهم. پس بیایید محاکمه را برگزار کنید.»
به نوشته خبرگزاری رویترز ناظران حقوقی این پرونده را شکستی برای سنت دیرینه استقلال وزارت دادگستری دانستهاند. نورم آیزن، مقام پیشین در دولت باراک اوباما، این کیفرخواست را «نشانهای از یک پیگرد انتقامجویانه و بیپایه» توصیف کرده و گفت: «ترامپ دستور پیگرد منتقدان سیاسیاش را داده و وزارت دادگستری به شکلی فاسد از آن تبعیت میکند.»
به نوشته رویترز، در داخل وزارت دادگستری نیز نشانههای شکاف آشکار شده است. منابع آگاه گفتهاند که اریک زیبرت، دادستان ارشد ویرجینیای شرقی، هفته گذشته در اعتراض به فشارها برای پیگرد کومی استعفا داد. برخی دیگر از دادستانهای این حوزه نیز در جلسات داخلی تاکید کردهاند شواهد ارائهشده برای طرح اتهام کافی نیست. جانشین او، لیندزی هالیگان، که پیشتر مشاور کاخ سفید و از وکلای شخصی ترامپ بوده، در نهایت پرونده را به هیئت منصفه ارائه داد.
ترامپ اما صدور کیفرخواست را پیروزی خود توصیف کرد. او در شبکه اجتماعیاش نوشت: «عدالت در آمریکا! کومی سالها برای کشور ما زیانبار بوده است.» رئیسجمهوری آمریکا که پیشتر بارها تهدید کرده بود مخالفان سیاسیاش را زندانی خواهد کرد، اکنون موفق شده برای نخستین بار از هیئت منصفه علیه یکی از منتقدان سرسخت خود کیفرخواست بگیرد.
به نوشته رویترز، پرونده کومی بخشی از کارزار گسترده ترامپ علیه منتقدانش تلقی میشود. رئیسجمهوری آمریکا پیشتر بارها گفته بود که قصد دارد «رقبای سیاسیاش را به زندان بفرستد» و اکنون کیفرخواست کومی نخستین نمونه از تحقق این وعده است.
کومی در سال ۲۰۱۷ توسط ترامپ برکنار شد و پس از آن به یکی از منتقدان سرسخت او تبدیل شد. حالا با آغاز دور دوم ریاستجمهوری ترامپ، وزارت دادگستری علاوه بر کومی، شخصیتهایی چون لتیشا جیمز، دادستان کل نیویورک، و جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق، را نیز هدف تحقیقات قرار داده است.
