اطلاعات دریافتی ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهد علی‌رغم فشارها و تهدیدهای گسترده نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی، خانواده کیانوش سنجری بر برگزاری مراسم سالگرد درگذشت او تاکید کرده‌‌اند.
رویترز پنج‌شنبه ۲۲ آبان در گزارش تحلیلی خود از ایران نوشت در خیابان‌های تهرانِ امروز زنانِ بی‌حجاب، حضور آزادانه‌تر جوانان در کافه‌ها و برگزاری کنسرت‌های محدود، تصویری متفاوت از سال‌های گذشته ایجاد کرده است.
در همین راستا، مراسم حکومتی رونمایی از مجسمه تازه میدان انقلاب در تهران با عنوان «مقابل ایرانیان دوباره زانو می‌زنید»، شامگاه ۱۶ آبان بدون اعمال محدودیت پوشش و حجاب اجباری برای شرکت‌کنندگان برگزار شد.
اما هم‌زمان با این تغییرات ظاهری، موج گسترده بازداشت، احضار و تهدید روزنامه‌نگاران، دانشجویان، وکلا و فعالان مدنی ادامه دارد.
محمد خاتمی، رییس دولت اصلاحات، به تازگی در همین زمینه گفت: «پس از جنگ ۱۲ روزه، انتظار می‌رفت برای قدردانی از مردم، گشایش‌های بیشتری ایجاد شود اما در همه این زمینه‌ها اگر وضع بدتر نشده باشد، بهتر نشده است.»
او افزود: «احضار و فراخواندن و حتی محاکمه بسیاری از سیاسیون و اصحاب رسانه و فکر و حتی شخصیت‌های معتبر، زیادتر شده است.»
چهار فعال از داخل ایران به رویترز گفتند که هدف حکومت از این روند، «ایجاد هراس و جلوگیری از شکل‌گیری اعتراضات تازه» است.
سه مقام ایرانی و یک مقام ارشد پیشین اصلاح‌طلب نیز به رویترز گفتند این الگوی دوگانه «محاسبه‌شده» است: کاهش فشار اجتماعی برای آرام کردن افکار عمومی در شرایط بحران اقتصادی، همراه با افزایش فشار سیاسی برای جلوگیری از نارضایتی خیابانی.
الکس وطن‌خواه، مدیر برنامه ایران در موسسه «میدل‌ایست اینستیتوت» نیز گفت: «این تناقض عمدی است؛ نوعی سوپاپ اطمینان اجتماعی همراه با ایجاد یک سقف سخت بر سر هر نوع مخالفت واقعی.»
ایران پس از جنگ ۱۲ روزه؛ فشارهای داخلی و خارجی
بر اساس گزارش رویترز، جمهوری اسلامی پس از حملات اسرائیل و آمریکا در جنگ ۱۲ روزه، با یکی از پیچیده‌ترین دوره‌های پس از انقلاب سال ۵۷ مواجه است.
در این جنگ، چندین سایت هسته‌ای و نظامی آسیب جدی دید و شبکه گروه‌های مورد حمایت حکومت ایران در منطقه از غزه تا لبنان و عراق تضعیف شد.
هم‌زمان، سقوط ارزش ریال، تورم بالا و کمبود انرژی، شرایط اقتصادی را وخیم‌تر کرده است.
دولت مسعود پزشکیان اجرای قانون «حجاب و عفاف» را که پیش‌تر از سوی جریان‌های تندرو تصویب شده بود، متوقف کرده و به گفته مقام‌های مطلع، نهادهای امنیتی این تغییرات اجتماعی را به‌عنوان «مدیریت نارضایتی» پذیرفته‌اند.
هم‌زمان اما اجرای اعدام‌ها در ایران به بالاترین میزان از سال ۱۳۶۸ رسیده است.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل گفته است تا ۲۱ اکتبر، دست‌کم هزار و ۱۷۶ نفر (در سال ۲۰۲۵) در ایران اعدام شده‌اند؛ یعنی روزانه به‌طور متوسط چهار نفر.
یک فعال مدنی که در اعتراضات سال ۱۳۹۸ بازداشت شده بود، به رویترز گفته است: «فشارها بیشتر شده و تهدید خانواده‌ها، احضار فعالان و بازداشت دانشجویان ادامه دارد. حکومت می‌خواهد هر صدای مخالفی را خاموش کند.»
تشدید محدودیت‌ها پس از جنگ با اسرائیل
پس از جنگ ۱۲ روزه، قوه قضاییه محاکمه‌های سریعی را برای متهمان «همکاری با اسرائیل» آغاز کرده و مجلس قوانینی برای افزایش مجازات‌های مرتبط با جاسوسی و فعالیت‌های آنلاین تصویب کرده است.
یک مقام اصلاح‌طلب پیشین که سال‌ها به‌دلیل اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» زندانی بوده، گفت: «حکومت می‌ترسد قدرت را از دست بدهد و فشار خارجی و داخلی را هم‌زمان احساس می‌کند.»
بیش از ۲۱ هزار نفر نیز در جریان و پس از جنگ ۱۲ روزه بازداشت شده‌اند که شامل روزنامه‌نگاران، فعالان مدنی و اعضای اقلیت‌های قومی و مذهبی می‌شوند.
گزارش‌های حقوق بشری می‌گویند اعضای جامعه بهائی به اتهام «جاسوسی برای اسرائیل» در یورش‌های امنیتی بازداشت و اموال برخی از آنان مصادره شده است.
پایانِ یک «آزادی کنترل‌شده»؟
با ادامه بن‌بست در گفت‌وگوهای هسته‌ای با آمریکا و بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، مقام‌های ایرانی نگرانند که شکست دیپلماسی به حمله دوباره اسرائیل منجر شود.
به گفته وطن‌خواه، راهبرد علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، این است که «در خارج، درِ دیپلماسی را نیمه‌باز نگه دارد و در داخل، آزادی‌های محدود و کنترل‌شده را در برابر سرکوب سیاسی گسترش دهد».
به گفته تحلیلگران، «آرامش اجتماعی» ممکن است موقتی باشد اما سرکوب سیاسی روزبه‌روز عمیق‌تر می‌شود. تضادی که به نوشته رویترز، «چهره امروز جمهوری اسلامی» را شکل داده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، دن راجرز، رئیس آژانس اطلاعات امنیتی کانادا (CSIS)، پنج‌شنبه در یک سخنرانی کمسابقه گفت این نهاد در سال جاری چندین تهدید بالقوه مرگبار را که از سوی سرویسهای اطلاعاتی حکومت ایران و نیروهای نیابتی آن علیه افرادی در کانادا طراحی شده بود، کشف و متوقف کرده است. به گفته او، این افراد از سوی تهران به‌عنوان «تهدید برای رژیم» تلقی میشدند.
راجرز تاکید کرد: «در بیش از یک مورد، عملیات ما شامل شناسایی، تحقیق و مختلکردن تهدیدهایی بود که میتوانست به مرگ افراد در کانادا منجر شود.» او جزئیاتی درباره ماهیت یا هویت هدفها ارائه نکرد. این اولین بار است که آژانس اطلاعات امنیتی کانادا به‌طور علنی دخالت خود در حفاظت از منتقدان ایرانی مستقر در کانادا را تایید می‌کند. پیش‌تر، این آژانس تنها گفته بود «تهدیدهای ایران را بررسی می‌کند.»
روابط جمهوری اسلامی ایران و کانادا طی سال‌های گذشته بهشدت تیره شده است. اتاوا در سال ۲۰۱۲ روابط دیپلماتیک با تهران را قطع کرد و سال گذشته سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمانهای تروریستی قرار داد؛ اقدامی که با واکنش تند حکومت ایران مواجه شد.
رئیس آژانس اطلاعات امنیتی کانادا در بخش دیگری از سخنانش گفت این نهاد همچنین تلاشهای روسیه برای دستیابی غیرقانونی به کالاها و فناوریهای کانادایی را خنثی کرده است. بهگفته او، شبکه‌های تدارکاتی وابسته به روسیه با استفاده از شرکتهای پوششی مستقر در اروپا قصد داشتند تجهیزات کانادایی را خریداری کنند، اما پس از هشدار این آژانس چند شرکت کانادایی از فروش کالا جلوگیری کردند.
راجرز این سخنان را در جریان ارائه گزارش سالانه درباره تهدیدهای امنیتی کانادا مطرح کرد؛ نشستی که مدیران آژانس اطلاعات امنیتی کانادا بهندرت در آن بهصورت عمومی ظاهر می‌شوند.
ترور مخالفان توسط عوامل جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف دنیا سابقهای طولانی دارد. در سال‌های اخیر کشورهای مختلفی در دنیا در این زمینه فعال شده‌اند و پرونده‌های فراوانی در این زمینه تشکیل شده است.
آبان ماه سال جاری مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی گزارش دادند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قصد داشته عینات کرانتس-نایگر، سفیر اسرائیل در مکزیک را ترور کند اما این طرح تابستان گذشته بهوسیله نیروهای امنیتی مکزیک خنثی شده است.
مهر ماه سال جاری نیز کِن مککالوم، رییس سازمان اطلاعات داخلی بریتانیا (امآی۵) اعلام کرد که این کشور با تهدید فزایندهای از سوی دولتهای متخاصمی مانند روسیه، چین و جمهوری اسلامی روبه‌رو است. او گفت که این سازمان بیش از ۲۰ طرح بالقوه مرگبار با حمایت جمهوری اسلامی را ردیابی کرده است.
شهریورماه سال جاری کشورهای عضو گروه هفت به همراه برخی متحدانشان، اقدامات جمهوری اسلامی در زمینه سرکوب و ارعاب مخالفان سیاسی در خارج از مرزهای ایران را محکوم و بر ایستادگی مقابل آن تاکید کرده بودند.
بر اساس این اطلاعات که پنج‌شنبه ۲۲ آبان به ایران‌اینترنشنال رسید، مقام‌های امنیتی جمهوری اسلامی با احضار اعضای خانواده سنجری و تهدید به بازداشت آن‌ها، خواستار لغو مراسم سالگرد درگذشت این روزنامه‌نگار و فعال سیاسی شدند.
گزارش‌ها حاکی از آن است که وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی به خانواده سنجری گفته نهادهای امنیتی بالادستی مجوز برگزاری این مراسم را صادر نکرده‌اند.
در سوی دیگر، خانواده سنجری تاکید کرده است مراسم سالگرد او را برگزار خواهد کرد.
مادر این زندانی سیاسی پیشین در ویدیویی اختصاصی که در اختیار ایران‌اینترنشنال قرار داد، از فشار و تهدیدات فزاینده دستگاه‌های امنیتی حکومت انتقاد کرد.
او در پیام خود گفت: «چرا ما را تهدید می‌کنید؟ فرزندم را تهدید می‌کنید که برای برادرش مراسم نگیرد؟ مگر چه کرده است؟»
او افزود: «چرا نمی‌گذارید برای فرزندمان مراسم بگیریم؟ شما از یک مرده هم می‌ترسید.»
در روزهای اخیر، اطلاعیه‌ای از خانواده سنجری در شبکه‌های اجتماعی انتشار یافت که در آن زمان و مکان مراسم سالگرد او اعلام شده است.
بر اساس این اطلاعیه، این مراسم قرار است جمعه ۲۳ آبان از ساعت ۱۲ تا ۱۴ بر سر مزار او در قطعه ۲۵۰ بهشت زهرای تهران برگزار شود.
حکومت ایران که این روزها با موج گسترده نارضایتی عمومی روبه‌رو است، می‌کوشد از هرگونه تجمع اعتراضی یا گردهمایی منتقدان جلوگیری کند و با اعمال فشارهای امنیتی، شرایط را تحت کنترل خود درآورد.
در سالگرد خیزش «زن، زندگی، آزادی» نیز جمهوری اسلامی با احضار و تهدید خانواده‌های دادخواه و فعالان مدنی و حقوق بشری، بارها تلاش کرد مانع برگزاری هرگونه تجمع مردمی شود.
سنجری ۲۳ آبان ۱۴۰۳ در اعتراض به سیاستهای سرکوبگرانه علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و تداوم بازداشت فاطمه سپهری، نسرین شاکرمی، توماج صالحی و آرشام رضایی به زندگی خود پایان داد.
پیکر او ۲۵ آبان سال گذشته در قطعه ۲۵۰ بهشت زهرا به خاک سپرده شد اما نیروهای امنیتی با بستن مسیرهای منتهی به این قطعه، مانع ورود مردم شدند.
سازمان عفو بینالملل در آن زمان با اشاره به مرگ این فعال سیاسی اعلام کرد سال‌ها بازجویی، بازداشت ناعادلانه، شکنجه و تبعید، سنجری را آزار داد، اما شکنجهگران و آزارگران او از مجازات مصون ماندند.
سنجری در سال‌های گذشته در چندین نوبت به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت و زندانی شده بود.
او پس از آزادی، بارها درباره وضعیت جسمیاش و شکنجهها و آزارهایی که بر او اعمال شده بود، اطلاعرسانی کرد.
کارشناسان توصیه میکنند اگر با فرد یا افرادی روبه‌رو شدید که از جملات یا عباراتی حاکی از افسردگی یا تمایل به پایان دادن به زندگی استفاده میکنند، از آن‌ها بخواهید با پزشک معتمد، مراکز تخصصی حمایت روانی یا فردی مورد اعتماد درباره نگرانیهای خود گفتوگو کنند. اگر خودتان به خودکشی فکر می‌کنید، در ایران میتوانید با اورژانس اجتماعی به شماره ۱۲۳ تماس بگیرید.
