غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده پیشین مجلس گفت: «کشور در حال از دست رفتن است؛ نه خاک داریم، نه هوا، نه جنگل، نه دریا و نه ساحل. گفته می‌شود که زمین‌های زیرزمینی نیز آلوده شده و نشست‌های زمین رخ داده است.»
او افزود: «شرایط بسیار نامناسبی بر کشور حاکم است و هیچ‌یک از مسئولان توان محافظت از منابع خدادادی را ندارند؛ منابعی که برای آن زحمتی نکشیده‌اند اما موظف‌اند آن را حفظ کنند.»
او ادامه داد: «شنیده‌هایی دارم که حقیقتا دردناک است. به جای اینکه چند هواپیما برای اطفای حریق خریداری شود، هزینه‌ها در بخش‌های غیرضروری مانند اندیشکده‌های حکمرانی صرف شده است.»
محمدحسین اصغری، مدیر اجرایی سامانه آدم و حوا، شنبه هشتم آذر در مصاحبه با وب‌سایت فرارو گفت: «ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی سن ازدواج را برای زنان ۱۳ سال و برای مردان ۱۵ سال تعیین کرده است. از نظر حقوقی، ما موظفیم عضویت افراد را بپذیریم و نمی‌توانیم مانع ثبت‌نام کسی شویم که طبق قانون در آن بازه سنی قرار دارد.»
پیش‌تر تصاویری از فرم‌های ثبت‌نام کاربران این سامانه منتشر شده بود که نشان می‌داد شماری از آنان کمتر از ۱۸ سال سن دارند.
در روزهای اخیر، انتشار آگهی‌هایی درباره دختران ۱۳ ساله آماده ازدواج در این پلتفرم موجی از انتقادها را برانگیخت و واکنش‌های گسترده‌ای را در شبکه‌های اجتماعی به همراه داشت.
فرارو در گزارش خود نوشت: «۲۶ فرم ثبت‌نام در سایت همسریابی آدم و حوا مربوط به افراد ۱۳ تا ۱۵ سال بود. اکثر این افراد توسط والدینشان ثبت‌نام و سپس توسط سایت تایید شده‌اند.»
نقش صداوسیما در افزایش پدیده کودک‌همسری در ایران
پیمان حاج‌محمود عطار، وکیل دادگستری، درباره اینکه چرا والدین این کودکان دست به چنین اقدامی زده‌اند، به فرارو گفت: «خانواده‌ها به‌دلیل مشکلات اقتصادی یا اعتقادات فرهنگی تلاش می‌کنند مسئولیت خود در قبال دخترانشان را با ازدواج آن‌ها کاهش دهند.»
او افزود: «این موضوع ناشی از مشکلات اقتصادی و معیشتی، بیکاری پدر یا سرپرست خانواده اعم از مادر سرپرست یا سایر سرپرستان و اولیای کودک همسر و همچنین اعتقادات و سنت‌های غلط فرهنگی است.»
آمارها حاکی از آن است که روند ازدواج کودکان در ایران طی سال‌های اخیر رو به افزایش بوده است.
به عنوان نمونه، در سال ۱۴۰۱، بیش از ۳۶ هزار دختربچه در گروه سنی ۱۰ تا ۱۴ سال به‌طور رسمی در ایران ازدواج کردند و در سال ۱۴۰۰ نیز ۱۳۴۹ دختر زیر ۱۵ سال مادر شدند.
در مواردی، این کودکان قربانی خشونت همسران خود شده و به قتل رسیده‌اند.
این در حالی است که پلتفرم آدم و حوا در صداوسیمای جمهوری اسلامی، تنها رسانه تلویزیونی در ایران، به‌طور گسترده تبلیغ می‌شود.
فرارو در ادامه گزارش خود نوشت شماری از شبکه‌های صداوسیما، از جمله شبکه‌های دو، سه و افق، به‌طور مستمر سامانه آدم و حوا را معرفی کرده‌اند و حتی در اردیبهشت‌ماه، یکی از مجریان این رسانه در برنامه زنده تلویزیونی به تبلیغ این سایت همسریابی پرداخت.
به گزارش فرارو، این مجری صداوسیما گفت: «از همه دختران و پسران مجرد می‌خواهم در سایت آدم و حوا ثبت‌نام کنند.»
فرارو به نقل از منتقدان کودک‌همسری نوشت: «رویکرد رسانه‌ملی می‌تواند ازدواج کودکان را عادی‌سازی کند و حقوق آن‌ها را به مخاطره بیندازد.»
شرکت کنترل کیفیت هوا در ایران شنبه هشتم آذر اعلام کرد ایستگاه پیشوا با شاخص ۱۵۷، ایستگاه اسلامشهر با شاخص ۱۷۷، باقرشهر با عدد ۱۹۸، بهارستان با شاخص ۱۹۰، ورامین با شاخص ۱۶۰، قرچک با عدد ۱۷۵، لواسان با عدد ۱۵۷ و دماوند با شاخص ۱۶۲، در وضعیت قرمز و ناسالم هوا قرار گرفتند.
این سطح از آلودگی می‌تواند موجب تشدید علائم تنفسی، کاهش دید افقی و افزایش مراجعه بیماران قلبی و ریوی به مراکز درمانی شود؛ در حالی که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند این وضعیت حداقل تا دو روز آینده در پایتخت ادامه خواهد داشت.
شاخص کیفیت هوا پنج دسته اصلی دارد که بر اساس آن، از عدد صفر تا ۵۰، هوای پاک، از ۵۰ تا ۱۰۰، هوای سالم، بین ۱۰۰ تا ۱۵۰، هوای ناسالم برای گروه‌های حساس، از ۱۵۱ تا ۲۰۰، هوای ناسالم (برای همه)، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و از ۳۰۱ تا ۵۰۰، شرایط کیفی هوا خطرناک محسوب می‌شود.
شرایط دیگر شهرها
بر اساس داده‌های سامانه پایش کیفی هوا، شاخص کیفیت هوا در مشهد ۱۵۱، تبریز ۱۵۴، بناب ۱۷۹ و اسکو، ۱۵۹ گزارش شد و وضعیت هوا، در حالت قرمز و ناسالم برای همه گروه‌ها قرار گرفت.
شاخص کیفیت هوای سوسنگرد به عدد ۲۲۵ رسید و این شهر را در وضعیت «بسیار ناسالم» قرار داد. سطحی که در طبقه‌بندی آلودگی هوا با رنگ «بنفش» مشخص می‌شود و برای تمام گروه‌ها خطرناک است.
اهواز نیز در چند ایستگاه با شاخص ۱۷۷ و وضعیت «قرمز» روبه‌رو شد. کارون شاخص ۱۷۲، شوشتر ۱۹۷، دزفول ۱۶۰، اندیمشک ۱۵۶، هفتکل ۱۵۳، ماهشهر ۱۵۲ و آغاجاری ۱۶۹ را ثبت کردند. اعدادی که همگی نشان‌دهنده وضعیت آلودگی «ناسالم برای همه گروه‌ها» است.
شاخص آلودگی هوا در اصفهان به ۱۴۸ رسید. در خمینی‌شهر ۱۶۶ و در قهجاورستان ۱۶۷ گزارش شد.
هشدار نارنجی برای پنج کلان‌شهر
سازمان هواشناسی با صدور هشدار نارنجی، اعلام کرد غلظت آلاینده‌ها در پنج کلان‌شهر تهران، کرج، اصفهان، مشهد و تبریز، طی روزهای پیش رو افزایش چشمگیر خواهد داشت و شاخص آلودگی در این شهرها به سطح ناسالم برای همه گروه‌ها می‌رسد.
بر اساس این پیش‌بینی، در صورت کنترل نشدن منابع آلاینده ثابت و متحرک، امکان رسیدن کیفیت هوا به شرایط «بسیار ناسالم» نیز وجود دارد.
مطابق اعلام هواشناسی، تبریز از یک‌شنبه وارد موج شدید آلودگی می‌شود و دوشنبه، نوبت تهران، کرج، اصفهان و مشهد خواهد بود.
در مشهد، این وضعیت تا سه‌شنبه ادامه پیدا می‌کند.
در کنار این هشدار، سه استان سمنان، قزوین و یزد نیز با هشدار زرد مواجه شده‌اند که به معنای افزایش آلودگی تا سطح ناسالم برای گروه‌های حساس است.
شرایط آلودگی نگران‌کننده است
شایسته جهانشاهی، از مدیران شرکت کنترل کیفیت هوا، شرایط آلودگی تهران را «نگران‌کننده» توصیف کرد و گفت که پایداری جو، مصرف گسترده سوخت فسیلی و فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل، از عوامل اصلی تشدید آلودگی‌اند.
او با اشاره به ثبت روزانه حدود پنج میلیون سفر با خودرو در تهران و فعالیت ۸۰ هزار تاکسی که نیمی از آن‌ها فرسوده‌اند، تاکید کرد این حجم از تردد، سهم مهمی در تولید ذرات معلق دارد.
به گفته او، مدیریت آلودگی در اختیار یک دستگاه واحد نیست و ۲۳ نهاد مختلف بر اساس قانون هوای پاک مسئولیت دارند اما «ضعف هماهنگی، مشکلات مالی و محدودیت‌های صنعتی»، مانع اجرای موثر این قانون شده است.
برنامه ۲۰ ساله برای تهران
محمدصادق معتمدیان، استاندار تهران، شنبه گفت: «برای کاهش آلودگی هوا باید یک برنامه‌ریزی ۲۰ ساله انجام شود و برای احقاق این امر به عزم ملی و اقدامات عملی در زمینه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و اسقاط خودروهای فرسوده نیاز است.»
او افزود: «تعداد زیادی از اتوبوس‌ها و وسایل نقلیه فرسوده هستند که منجر به تشدید آلودگی هوا می‌شود.»
معتمدیان در ادامه گفت: «۱۴ درصد از آلایندگی‌های تهران مربوط به موتورسیکلت‌هاست که بخش عمده‌ای از آن‌ها نیز فرسوده هستند.»
تهران از ابتدای سال تا چهارم آذر تنها شش روز هوای پاک داشته و در مقابل، بیش از ۱۰۰ روز در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس و ۱۴ روز در شرایط ناسالم برای عموم بوده است.
دو روز «بسیار ناسالم» و دو روز «خطرناک» نیز در کارنامه هوای امسال پایتخت به ثبت رسیده است.
