مردم در پیامهایی به ایراناینترنشنال گفتند قیمت لبنیات در روزهای اخیر افزایشهای ناگهانی و چشمگیر داشته و در نبود نظارت موثر بر بازار، فشار معیشتی بر خانوادهها تشدید شده است. برخی در پیامهای خود گفتند لبنیات مدتهاست از سبد غذاییشان حذف شده و سوءتغذیه برایشان عادی شده است.
ایراناینترنشنال از مخاطبان خود خواست اگر در هفتههای اخیر افزایش قیمت لبنیات را تجربه کردهاند، مشاهدات خود را ارسال کنند.
در روایتهای شهروندان، افزایش قیمت لبنیات موضوعی مشترک و روزمره است؛ آنقدر تکراری که برخی گفتند «هر بار» که برای خرید میروند «از دفعه قبل گرانتر است» و بسیاری تاکید کردند این افزایشها نه در بازههای ماهانه که در فاصله چند روز یا حتی بعد از گذشت یک شب رخ میدهد.
در کنار افزایشهای پیدرپی قیمتها، نگرانی درباره تاثیر آن بر سلامت و تغذیه خانوادهها بیشتر شده است. مردم از حذف لبنیات، گوشت و منابع پروتئینی از سفرهها نوشتند؛ از کودکانی که دیگر شیر نمینوشند و خانوادههایی که برای دوام آوردن تا پایان ماه یا هفته، سهم مصرف را به حداقل رساندهاند.
افزایش قیمتها و حذف لبنیات از سفرهها
یک صاحب سوپرمارکت برای ایراناینترنشنال نوشت که قیمت ماستهای ۲۵ و ۴۵ هزار تومانی به ۳۵ و ۵۵ هزار تومان رسیده است.
در پیام دیگری اعلام شد که قیمت شیر ۲۰ هزار تومانی «یکشبه» به دو برابر یعنی ۴۰ هزار تومان افزایش یافته است. ارزانترین شیر نیز بهگفته این شهروند، شیرهای دولتی «کیسهای» است و بهای بطری شیر به ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان رسیده است.
شهروند دیگری با ذکر تاریخ تولید شیرها نوشت قیمت یک بطری شیر از ۷۶ هزار و ۸۰۰ تومان در ششم آذر به ۸۵ هزار و ۸۰۰ تومان در هشتم آذر رسیده است: «یعنی در دو روز ۹ هزار تومان بیشتر شده!»
یک شهروند با ارسال ویدیویی به ایراناینترنشنال گفت: «قیمت شیر در پنجم آذر، ۶۹ هزار و ۵۰۰ تومان بود که در هشتم آذر به ۷۳ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است و هر سه روز در حال افزایش قیمت است.»
برخی دیگر توضیح دادند که بهدلیل قیمت بالا، سالهاست با لبنیات و گوشت «خداحافظی» کردهاند و درباره سوءتغذیه و کمبود آهن هشدار دادند.
گستردهتر شدن گرانی
مخاطبان ایراناینترنشنال گفتند مشکل فقط لبنیات نیست؛ از برنج و حبوبات تا مرغ، ماهی، دارو، میوه و شویندهها، «همهچیز» به شکل سرسامآوری گران شده است.
یک شهروند در پیام خود به بیماریهای ناشی از سرما و آلودگی هوا اشاره کرد و نوشت: «ماهی چند میلیون پول دارو و آبمیوه میشود، نفسمان هم درنمیآید. محصولات ۷۰ هزار تومانی شدهاند ۱۱۰ و ۱۲۰ هزار تومان!»
شهروندی دیگر قیمت شیر محلی را لیتری ۴۰ هزار تومان گزارش کرد و نوشت این محصول از مهر تاکنون ۱۲ هزار تومان افزایش داشته و شیر ۹۰۰ میلیلیتری کمچرب که ۴۸ هزار تومان بوده، حالا ۷۵ هزار تومان شده است.
او اضافه کرد: «روزهایی را میبینم که مثل قحطی جنگ جهانی اول در ایران نصف مردم مرده باشند.»
بیاعتمادی نسبت به نظارت و شیوه قیمتگذاری
تعدادی از مخاطبان از «گرانفروشی فروشگاههای زنجیرهای» نوشتند. بهگفته آنها، قیمتی که روی لبنیات میزنند با تخفیف است اما پشت صندوق ۲۰ هزار تومان بیشتر حساب میکنند و وقتی اعتراض میشود، میگویند: «همین دو دقیقه پیش قیمت جدید آمده است.»
برخی شهروندان نیز در پیامهایی نبود بازرسی موثر و «رشوه گرفتن» در سیستم نظارتی جمهوری اسلامی را مطرح کردند.
شهروندی با اشاره به روند افزایش قیمتها نوشت: «هر بار میرویم، گرانتر از دفعه قبل است؛ انگار افزایش قیمت لبنیات روزانه شده است.»
یک شهروند هم با ارسال ویدیویی به ایراناینترنشنال گفت یک مرغ را به قیمت ۴۱۷ هزار تومان خریده است.
او اضافه کرد: «با این اوضاع نمیدانم برای شب یلدا چه کنم.»
نبود تغذیه سالم و تلاش برای دوام آوردن
برخی شهروندان که در پیامهای ارسالی به ایراناینترنشنال، خود را معلم قراردادی یا کارگر معرفی کردهاند، نوشتند که لبنیات مدتهاست جایی در سفرهشان ندارد و از «آبروداری» ناخواستهای گفتند که مانع از گفتن حقیقت میشود.
شهروندی در این خصوص نوشت: «چند سالی میشود که دیگر لبنیات نخریدم و طبعا نخوردم. از سبد خوراکی معلمهای قراردادی خیلی چیزها خیلی وقت است بیسروصدا پر کشیدهاند. باید سکوت کنیم چون کسی باور نمیکند و باید آبروداری کنیم. این چرخه از قدیم و از ابتدای جمهوری اعدامی جهل و جور و فساد بوده و هست و خواهد بود.»
یکی از مخاطبان شرح داد که خانوادهاش تا همین اواخر «هفتهای یک سطل ماست» مصرف میکرده و حالا «هر سه هفته یک سطل ماست یک کیلویی» میخرند و برای اینکه آن را هدر ندهند «روز پایانی، نان را بر دیواره سطل میکشند تا باقیمانده ماست هم مصرف شود».
در حالی که مسئولان جمهوری اسلامی بارها از حمایت از مردم و کنترل قیمتها سخن گفتهاند، تجربه روزمره شهروندان نشان میدهد قیمتها در ایران بهصورت روزانه بالا میرود و هزینههای زندگی برای بسیاری از خانوادهها دیگر قابل تامین نیست.
عباسیان دوشنبه نهم آذر همزمان با روز جهانی ایدز، گفت بر اساس آخرین آمار، در ایران حدود ۲۵ هزار و ۸۷۰ نفر بیمار مبتلا به اچآیوی شناسایی شدهاند که حدود ۲۰ هزار نفرشان تحت درمان قرار گرفتهاند.
با این حال به گفته رییس مرکز تحقیقات ایدز ایران که زیر نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت میکند، تخمین این نهاد از تعداد واقعی مبتلایان حدود ۴۱ هزار و ۵۰۹ نفر است. یعنی آمار تخمینی مبتلایان حدود ۳۸ درصد بیشتر از تعداد افراد شناسایی شده است.
عباسیان یکی از اهداف برنامههای کنترل اچآیوی را به حداقل رساندن این فاصله خواند.
او پیشتر و در خرداد امسال، آمار تخمینی مبتلایان را بالاتر و حدود ۴۵ هزار نفر عنوان کرده بود.
این مقام مسئول همان زمان گفته بود ۷۳ درصد موارد جدید شناسایی شده، افراد ۲۰ تا ۴۵ ساله بودهاند.
یکسوم مبتلایان راه انتقال را گزارش نمیکنند
رییس مرکز تحقیقات ایدز ایران با استناد به دادههای شش ماهه نخست سال جاری توضیح داد حدود ۶۴ درصد موارد ابتلا به اچآیوی از طریق روابط جنسی بوده است.
همچنین ۲۸ درصد افراد «راه انتقال» را گزارش نکردهاند که به گفته عباسیان، احتمالا بخش عمده آنها هم مربوط به «رفتارهای پرخطر جنسی» است؛ زیرا همچنان انگ اجتماعی باعث میشود افراد از بیان شیوه ابتلا خودداری کنند.
ناظران میگویند بخش عمده ترس از این بیماری که در اقدام نکردن برای آزمایش نقش دارد، بهدلیل رفتار حکومت و جامعه با مبتلایان است.
از سوی دیگر، بسیاری از کارشناسان هشدار دادهاند محدودیتهای حکومتی برای استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری و جلوگیری از توزیع رایگان وسایل پیشگیری از بارداری در مراکز بهداشت برخی نقاط، باعث افزایش ابتلا به ایدز خواهد شد.
عباسیان در بخشی از این مصاحبه درباره یکی از باورهای رایج اما نادرست در مورد ایمنی روابط جنسی در قالب «شرعی» نیز هشدار داد.
او گفت: «گاهی افراد تصور میکنند صرفا یک صیغه باعث برقراری رابطه ایمن میشود اما اینطور نیست.»
سازمان بهداشت جهانی با اشاره به روز جهانی ایدز در دهم آذر هشدار داد بدون اقدام دولتها، شمار عفونتهای اچآیوی افزایش خواهد یافت.
ایدز مرحله پیشرفته و درماننشده ویروس اچآیوی است. فردی که اچآیوی دارد ممکن است سالها بدون علامت باشد و با درمان مناسب هرگز به مرحله بیماری ایدز نرسد.
ایدز زمانی رخ میدهد که ویروس، سیستم ایمنی را بهشدت تضعیف کند و بدن توان مقابله با عفونتها را از دست بدهد.
با روشهای درمانی جدید، کنترل بیماری ایدز با دارو تا حدی که فرد زندگی عادی داشته باشد، کاملا امکانپذیر است.
وزارت خارجه ژاپن دوشنبه ۱۰ آذر، پس از این تماس تلفنی در بیانیهای نوشت که موتگی «بر اهمیت ازسرگیری هرچه سریعتر گفتوگوها میان ایالات متحده و ایران با هدف حلوفصل مسئله هستهای جمهوری اسلامی از طریق گفتوگو تاکید کرد».
بر اساس این بیانیه، وزیر خارجه ژاپن همچنین از جمهوری اسلامی خواست «فورا همکاری کامل خود را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی از سر بگیرد».
پیشینه میانجیگری ژاپن
ژاپن از متحدان آمریکا به شمار میرود که با ایران نیز روابط تجاری داشته است.
شینزو آبه، نخستوزیر پیشین ژاپن، در سال ۱۳۹۸ سفری به ایران داشت و با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، دیدار کرد.
در آن زمان گفته شد او حامل پیام دونالد ترامپ، رییسجمهوری وقت آمریکا برای رهبر جمهوری اسلامی بوده است.
در ویدیویی که از این دیدار منتشر شد، خامنهای خطاب به آبه گفت: «من شخص ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی نمیدانم و هیچ پاسخی هم به او ندارم.»
سال ۱۳۶۲ نیز شیناتزو آبه، پدر شینزو آبه و وزیر وقت خارجه ژاپن برای میانجیگری میان ایران و عراق به تهران سفر کرده بود.
عراقچی: آمریکا جلب اعتماد کند
بر اساس گزارش خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی، ایرنا، عراقچی در گفتوگو با وزیر خارجه ژاپن گفت: «این آمریکاست که باید با جلب اعتماد ایران به دیپلماسی بازگردد.»
عراقچی این درخواست را در شرایطی مطرح کرده که آمریکا بر سه شرط اصلی خود در مذاکرات هستهای با تهران تاکید دارد.
هفتم آذر، ایراناینترنشنال به نقل از منابع آگاه گزارش داد دولت آمریکا در پاسخ به درخواست مسعود پزشکیان از عربستان سعودی برای میانجیگری میان تهران و واشینگتن، بار دیگر بر شروط سهگانه خود برای مذاکره با حکومت ایران تاکید کرد.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، پیشتر از جمهوری اسلامی خواسته بود برنامه هستهای و غنیسازی اورانیوم را بهطور کامل کنار بگذارد، نیروهای نیابتی خود را منحل کند و محدود شدن برنامه موشکیاش را بپذیرد.
افزایش درخواستها از جمهوری اسلامی برای بازگشت به میز مذاکره
پیش از ژاپن، فرانسه هفته گذشته درخواست مشابهی از جمهوری اسلامی مطرح کرد.
عراقچی و ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، پنجم آذر در پاریس با یکدیگر دیدار کردند و پس از این دیدار، فرانسه اعلام کرد این کشور از تهران خواسته است به مذاکرات برگردد تا «توافقی قوی و پایدار» حاصل شود که تضمین کند جمهوری اسلامی هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت.
سرنوشت و وضعیت ذخایر اورانیوم غنیشده، بهویژه ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی در ایران، همچنان نامشخص است و جمهوری اسلامی از دادن اجازه به آژانس برای بررسی این ذخایر خودداری میکند.
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۲۹ آبان در نشست غیرعلنی خود قطعنامهای تصویب کرد که جمهوری اسلامی را ملزم میکند «بیدرنگ» درباره وضعیت ذخایر اورانیوم غنیشده و سایتهای هستهای آسیبدیده در جریان جنگ ۱۲ روزه گزارش دهد.
عراقچی، ۹ آذر به خبرگزاری دولتی ایرنا گفت که اکنون امکان مذاکره با آمریکا وجود ندارد و با اروپاییها هم مشکلات مشابهی وجود دارد: «ما سالها با سه کشور اروپایی مذاکره کردیم اما نتایج واقعا موثری نداشته است.»
