چرا «حس انزجار» در مردان با افزایش سن شدت می‌گیرد؟
پژوهشگران دانشگاه پلی‌تکنیک فدرال زوریخ در تحقیقی تازه دریافته‌اند که حساسیت مردان به «احساس انزجار» با افزایش سن بیشتر می‌شود. این یافته می‌تواند توضیحی علمی برای آنچه معمولا به‌عنوان «بدخلقی» در مردان مسن شناخته می‌شود، ارائه دهد.
به گزارش نشریه تایمز، یافته‌های این پژوهش که به‌تازگی در مجله «سایکولوژی اند بیهیویر» منتشر شده، نشان می‌دهد واکنش انزجار در انسان‌ها نقشی حفاظتی دارد و به‌عنوان ساز و کاری طبیعی برای جلوگیری از تماس با مواد مضر، غذاهای فاسد و عوامل بیماری‌زا عمل می‌کند.
تفاوت‌های جنسیتی در حساسیت به انزجار
نکته جالب اینجاست که زنان در سنین جوانی نسبت به مردان، واکنش‌های انزجاری شدیدتری نشان می‌دهند.
محققان معتقدند این تفاوت ریشه در نیاز زیستی زنان به محافظت از خود و جنین احتمالی در سال‌های باروری دارد. حس انزجار قوی‌تر در زنان باعث می‌شود از منابع احتمالی آلودگی و عفونت دوری کنند.
به گفته این محققان، کاهش خطر ابتلا به عفونت‌ها و اجتناب از خطرات در دوران باروری برای زنان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که می‌تواند منجر به سطح بالاتری از حساسیت و ترس بیشتر از آلودگی در مقایسه با مردان شود.
هم‌گرایی حساسیت با افزایش سن
این مطالعه که با تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از بیش از ۲۸ هزار نفر انجام شده، حاکی از آن است که در سنین بالاتر، تفاوت‌های جنسیتی در واکنش به انزجار کاهش یافته یا حتی از بین می‌رود.
آسیب‌پذیری بیشتر در برابر عفونت‌ها با افزایش سن باعث می‌شود سطح انزجار مردان که در ابتدا پایین‌تر بوده، افزایش یابد و به سطح زنان نزدیک شود.
به گفته پژوهشگران، در مراحل بعدی زندگی، با کاهش احتمال بارداری در زنان، نیاز زیستی به احتیاط نیز کاهش می‌یابد؛ در نتیجه، تفاوت در سطوح انزجار میان زنان و مردان کمتر می‌شود.
در این پژوهش، شرکت‌کنندگان باید پاسخ‌های خود را به پرسش‌نامه کوتاهی از «مقیاس حساسیت به انزجار غذایی» ارزیابی می‌کردند.
برای نمونه، آن‌ها باید احساس خود را درباره «قرار دادن غضروف حیوانی در دهان» در طیفی از «اصلا انزجارآور نیست» تا «به‌شدت انزجارآور است» رتبه‌بندی می‌کردند.
همچنین شرکت‌کنندگان میزان ترس خود از امتحان غذاهای ناشناخته (فود نئوفوبیا)، نگرانی‌های خود درباره آلودگی غذایی (مانند سالمونلا در تخم‌مرغ) و نگرانی‌های عمومی‌تر درباره آلودگی را مورد ارزیابی قرار می‌دادند.
احتیاط ذاتی و آسیب‌پذیری فیزیکی
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد نوعی احتیاط ذاتی با افزایش سن در مردان ظاهر می‌شود که با آسیب‌پذیری فیزیکی بیشتر آن‌ها همراه است.
این در حالی است که زنان معمولا این تجربه را زودتر و در سال‌های باروری خود پشت سر می‌گذارند.
پژوهشگران در همین رابطه گفتند: «مطابق با نتایج مطالعات پیشین، تحلیل داده‌ها حاکی از آن است که در میان شرکت‌کنندگان جوان و میانسال، زنان نسبت به مردان حساسیت بیشتری به انزجار، ترس از غذاهای ناآشنا، نگرانی‌های بهداشتی مرتبط با غذا و ترس از آلودگی نشان می‌دهند.»
آن‌ها افزودند: «با این حال، شواهد نشان می‌دهد این تفاوت‌های جنسیتی در گروه‌های سنی بالاتر کاهش می‌یابد یا به‌کلی از بین می‌رود.»
این پژوهش تلاشی علمی برای درک بهتر تغییرات رفتاری مرتبط با سن در انسان‌ها است و می‌تواند دیدگاه‌های جدیدی درباره تکامل رفتارهای محافظتی و تفاوت‌های جنسیتی در واکنش‌های زیستی ارائه دهد.