رویترز پس از دسترسی به اسناد: آمریکا و اروپا بر سر متن توافق صلح در اوکراین اختلاف دارند
خبرگزاری رویترز گزارش داد که مقام‌های اوکراینی و اروپایی این هفته در برابر برخی از پیشنهادهای آمریکا برای چگونگی پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین مقاومت کردند و در موضوعاتی از جمله قلمرو، تحریم‌ها، تضمین‌های امنیتی و اندازه ارتش اوکراین، پیشنهادهای متقابل ارائه دادند.
رویترز جمعه پنجم اردیبهشت نوشت که توانسته متن کامل این پیشنهادها را مشاهده کند.
بر اساس این گزارش، مجموعه‌ای از پیشنهادها که در مذاکرات میان مقام‌های آمریکایی، اروپایی و اوکراینی در پاریس در تاریخ ۱۷ آوریل و در لندن در ۲۳ آوریل رد و بدل شده‌اند، نشان می‌دهد که آمریکا با کشورهای اروپایی اختلافی عمده دارد.
این پیشنهادها در چارچوب دیپلماسی دونالد ترامپ رییس‌جمهوری آمریکا، برای پایان دادن سریع به جنگ اوکراین است.
این تلاش دیپلماتیک، جدی‌ترین اقدام برای پایان دادن به جنگ از ماه‌های نخست تهاجم روسیه در فوریه ۲۰۲۲ تاکنون به‌شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید: ترامپ: ولادیمیر بس کن! بیایید توافق صلح را نهایی کنیم
رویترز نوشت که مهم‌ترین حوزه‌های اختلاف در این دو متن، مربوط به ترتیب زمانی حل مسائل سرزمینی، چگونگی برداشته شدن تحریم‌ها علیه روسیه، تضمین‌های امنیتی، و اندازه ارتش اوکراین است.
این خبرگزاری افزود در حالی‌که برخی از این اختلافات پیشتر از سوی منابع نزدیک به مذاکرات نیز بیان شده بود، اما اسناد مشاهده‌شده برای نخستین بار این تفاوت‌ها را به‌صورت کامل و صریح تشریح می‌کنند.
متن اول بازتاب‌دهنده پیشنهادهایی است که از سوی استیو ویتکاف، نماینده ترامپ، به مقام‌های اروپایی در پاریس منتقل و سپس به اوکراینی‌ها ارائه شده‌اند.
به گفته منابع نزدیک به مذاکرات، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، این پیشنهادها را به‌عنوان یک «چارچوب کلی» توصیف کرده که هدفش شناسایی اختلاف‌نظرها میان طرف‌هاست.
به گفته همان منابع، متن دوم یک هفته بعد در جریان مذاکرات میان مقام‌های اوکراینی و اروپایی در لندن تنظیم و به طرف آمریکایی تحویل داده شده است.
ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، پنج‌شنبه سوم اردیبهشت اعلام کرد که معتقد است سند حاوی پیشنهادهایی که از گفت‌وگوهای لندن حاصل شده، اکنون روی میز ترامپ قرار دارد.
در حالی که در حال حاضر، نیروهای روسیه نزدیک به یک‌پنجم خاک اوکراین را در اختیار دارند، پیشنهادهای ویتکاف خواهان «به‌رسمیت شناختن رسمی» کنترل روسیه بر کریمه از سوی آمریکاست.
مسکو در سال ۲۰۱۴ شبه‌جزیره کریمه را تصرف و ضمیمه خاک خود کرد.
بیشتر بخوانید: حمله موشکی و پهپادی روسیه به کی‌یف ۱۲ کشته و بیش از ۷۰ زخمی بر جا گذاشت
همچنین این پیشنهاد خواستار «به‌رسمیت شناختن عملی» کنترل روسیه بر بخش‌هایی از جنوب و شرق اوکراین است که نیروهای مسکو هم‌اکنون در اختیار دارند.
در مقابل، سند اروپایی-اوکراینی گفت‌وگوهای دقیق در مورد مسئله قلمرو را به بعد از برقراری آتش‌بس موکول کرده و در آن هیچ اشاره‌ای به موضوع به‌رسمیت شناختن کنترل روسیه بر هیچ بخشی از خاک اوکراین نشده است.
در مورد امنیت بلندمدت اوکراین، سند ویتکاف اعلام می‌کند که اوکراین «تضمین امنیتی قوی» از سوی کشورهای اروپایی و دوستان دیگر دریافت خواهد کرد. اما جزییاتی ارائه نمی‌دهد و تنها ذکر می‌کند که کی‌یف به‌دنبال عضویت در ناتو نخواهد بود.
سند مقابل اما بسیار مشخص‌تر است و اعلام می‌دارد که هیچ محدودیتی در مورد نیروهای مسلح اوکراین وجود نخواهد داشت و هیچ مانعی برای استقرار نیروهای نظامی متحدان اوکراین در خاک این کشور لحاظ نمی‌شود. رویترز نوشت که این بند به احتمال زیاد موجب ناراحتی مسکو خواهد شد.
این سند همچنین خواهان تضمین‌های امنیتی قوی برای کی‌یف از جمله از سوی ایالات متحده با نوعی توافق شبیه به ماده ۵ ناتو (ماده دفاع جمعی این سازمان) است.
در حوزه مسائل اقتصادی، ویتکاف پیشنهاد داده که تحریم‌هایی که از زمان الحاق کریمه در سال ۲۰۱۴ علیه روسیه اعمال شده، به‌عنوان بخشی از توافق در حال مذاکره برداشته خواهند شد.
در مقابل، کشورهای اروپا و اوکراین خواهان «تدریجی برداشته شدن تحریم‌ها پس از تحقق صلح پایدار» هستند و تصریح می‌کنند که در صورت نقض توافق صلح از سوی روسیه، تحریم‌ها می‌توانند دوباره اعمال شوند.
همچنین سند اروپایی-اوکراینی خواهان آن است که اوکراین برای خسارات وارده در جنگ از طریق دارایی‌های روسی مسدودشده در خارج از کشور، غرامت مالی دریافت کند.
رویترز نوشت که متن ویتکاف تنها ذکر می‌کند که به اوکراین غرامت مالی پرداخت خواهد شد، بی‌آنکه منبع این غرامت را مشخص سازد.
