با بالا گرفتن احتمال رویارویی نظامی هند و پاکستان، بازارهای مالی هند دچار نوسان شدند

نیروهای امنیتی هند در محل حمله در بایساران نزدیک پهلگام
نیروهای امنیتی هند در محل حمله در بایساران نزدیک پهلگام

فرمانده ارتش هند از محل حمله مرگبار سه‌شنبه دوم اردیبهشت ماه به گردشگران در کشمیر بازدید کرد. حمله‌ای که بازارهای مالی را از بیم تنش نظامی بین هند و پاکستان دچار نوسان کرده است.

مقامات هندی اعلام کرده‌اند در حمله سه‌شنبه که طی آن افراد مسلح به سوی گردشگران در منطقه پهلگام شلیک کردند، عناصر پاکستانی دخیل بوده‌اند؛ ادعایی که پاکستان آن را رد کرده است.

در این حمله ۲۶ نفر کشته شدند. پیش از این هند با دادن وعده «شناسایی، تعقیب و مجازات» عاملان، از کنار گذاشتن توافق ۶۰ ساله حق‌آبه رود ایندوس خبر داد.

اسلام‌آباد این اقدام را «بزدلانه» و «معادل جنگ آبی» خواند و حریم هوایی پاکستان را به روی پروازهای شرکت‌های هواپیمایی هندی بست.

ژنرال اوپندرا دویودی، فرمانده ارتش هند، جمعه پنجم اردیبهشت ماه برای بررسی وضعیت امنیتی به کشمیر سفر کرد.

این سفر یک روز پس از آن صورت گرفت که نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، وعده داد عاملان این حمله را «در اقصی نقاط زمین» تعقیب خواهد کرد.

نوسان در بازارهای مالی

در همین حال بازارهای سهام هند با افت همراه شدند و شاخص‌های اصلی حدود یک درصد کاهش یافتند. ارزش روپیه کاهش پیدا کرد و سود اوراق قرضه ۱۰ ساله دولت هند، چهار واحد پایه افزایش یافت.

دو شرکت هواپیمایی بزرگ هند، ایندی‌گو و ایر ایندیا، اعلام کردند که بسته شدن حریم هوایی پاکستان برخی از مسیرهای بین‌المللی آن‌ها، از جمله پروازهای به ایالات متحده و اروپا را تحت تاثیر قرار داده و موجب افزایش زمان پرواز و تغییر مسیرها شده است.

احتمال حمله نظامی

در پی این رخداد، نگرانی‌هایی درباره احتمال حمله نظامی هند به خاک پاکستان - مشابه اقدام سال ۲۰۱۹ میلادی پس از بمب‌گذاری انتحاری در کشمیر تحت کنترل هند که منجر به کشته شدن دست‌کم ۴۰ نیروی امنیتی شبه‌نظامی شد - دوباره مطرح شده است.

چند تن از رهبران حزب ملی‌گرای هندوگرای بهاراتیا جاناتا (BJP) که مودی نیز به آن تعلق دارد، خواستار اقدام نظامی علیه پاکستان شده‌اند.

زمینه‌های تنش

هند و پاکستان هر دو مدعی مالکیت کامل منطقه مسلمان‌نشین کشمیر هستند اما هر کدام تنها بخشی از آن را اداره می‌کنند.

هند که اکثریت جمعیت آن را هندوها تشکیل می‌دهند، مدت‌هاست پاکستان را به حمایت از جدایی‌طلبانی متهم می‌کند که علیه نیروهای امنیتی در منطقه کشمیر تحت کنترل هند مبارزه می‌کنند؛ اتهامی که همواره از سوی اسلام‌آباد رد شده است.

مقامات هندی می‌گویند حمله سه‌شنبه دارای پیوندهای فرامرزی بوده است. پلیس کشمیر با انتشار اطلاعیه‌ای سه نفر را به‌عنوان افراد دخیل در این حمله شناسایی کرده که دو نفر از آن‌ها تبعه پاکستان هستند. با این حال، هند جزییات بیشتری از این پیوندها ارائه نداده و مدرکی منتشر نکرده است.

مودی در سخنرانی چهارشنبه خود گفت قربانیان این حمله از نقاط مختلف هند بوده‌اند؛ همزمان شبکه‌های تلویزیونی تصاویری از مراسم خاکسپاری در ایالت‌های گوناگون کشور پخش کردند.

روزنامه‌های سراسری هند نیز جمعه تصاویر زنانی را که شیون می‌کنند و افرادی را که در برابر شعله‌های آتش در حال دعا هستند، در حالی که بسیاری از ۲۶ قربانی سوزانده می‌شدند، منتشر کردند.

به گفته یک مقام رسمی، نیروهای دولتی بامداد جمعه در کشمیر تحت کنترل هند خانه‌های دو مظنون به عضویت در گروه‌های شبه‌نظامی را که یکی از آن‌ها در حمله روز سه‌شنبه متهم است، تخریب کردند.

در ایالت‌هایی که به وسیله حزب بهاراتیا جاناتا اداره می‌شوند، خانه‌ها یا فروشگاه‌هایی را که گفته می‌شود به‌صورت غیرقانونی ساخته شده‌اند و صاحبان آن‌ها به ارتکاب جرم متهم‌اند، تخریب می‌کنند؛ اقدامی که در فرهنگ آن منطقه به‌عنوان «عدالت بولدوزری فوری» شناخته می‌شود.

در حادثه‌ای جداگانه، ارتش هند جمعه اعلام کرد تیراندازی پراکنده‌ای در امتداد خط کنترل که منطقه کشمیر تحت کنترل هند و پاکستان را از هم جدا می‌کند، رخ داده است.

این در حالی است که دو کشور در سال ۲۰۲۱ میلادی به آتش‌بس دست یافته بودند اما این توافق چندین بار نقض شده است.