خبرگزاری فرانسه جمعه ۲۴ مرداد گزارش داد پس از پایان مذاکرات پشت درهای بسته، نمایندگان کشورها در سالن اصلی مجمع سازمان ملل در کاخ ملل گرد هم آمدند تا بنبست موجود را بررسی کنند و مسیرهای احتمالی پیشِ رو را مورد ارزیابی قرار دهند.
بر اساس این گزارش، مذاکرهکنندگان ۱۸۵ کشور تا پاسی از شب گذشته به گفتوگو ادامه دادند تا میان مواضع کشورهایی که خواستار اقدامات قاطع از جمله محدودسازی تولید پلاستیک بودند و دیدگاه دولتهای کشورهای نفتخیزی که بر تمرکز محدودتر معاهده بر مدیریت پسماند تاکید داشتند، زمینهای برای توافق ایجاد کنند.
هرچند این مذاکرات از ضربالاجل ۲۳ مرداد فراتر رفت و در طول شب نیز ادامه یافت، سرانجام بدون دستیابی به توافق به پایان رسید.
این گفتوگوها از ۱۴ مرداد آغاز شده بود.
بر اساس آمارهای جهانی، سالانه بیش از ۴۰۰ میلیون تُن پلاستیک در جهان تولید میشود که نیمی از آن به اقلام یکبارمصرف اختصاص دارد.
گرچه ۱۵ درصد از زبالههای پلاستیکی در جهان جمعآوری میشود اما سهم واقعی بازیافتشده از این میزان، تنها به ۹ درصد میرسد.
حدود ۴۶ درصد از پسماندهای پلاستیکی در محلهای دفن زباله انباشته میشود، ۱۷ درصد از طریق سوزاندن از میان میرود و ۲۲ درصد نیز بهدلیل مدیریت نادرست، به زبالههای پراکنده در محیط زیست تبدیل میشود.
نشریه پزشکی لنست هشدار داد تولید پلاستیک از سال ۱۹۵۰ تاکنون بیش از ۲۰۰ برابر افزایش یافته و در هر مرحله، از استخراج تا دفع، سلامت انسان را تهدید میکند.
واکنش کشورهای شرکتکننده در نشست
نماینده نروژ پس از پایان مذاکرات اعلام کرد: «در ژنو به معاهدهای برای پایان دادن به آلودگی پلاستیکی دست نخواهیم یافت.»
نماینده کوبا نیز گفت: «ما یک فرصت تاریخی را از دست دادیم اما باید به تلاش ادامه دهیم و بهسرعت اقدام کنیم. سیاره زمین و نسلهای کنونی و آینده به این معاهده نیاز دارند.»
نماینده پالائو، به نمایندگی از ۳۹ کشور جزیرهای کوچک در حال توسعه (SIDS)، نارضایتی خود را از صرف مکرر منابع و نیروی انسانی در چنین مذاکراتی ابراز کرد و گفت «بازگشت پیاپی به کشور بدون دستیابی به پیشرفتی کافی برای ارائه به مردم» قابل قبول نیست.
او افزود: «اینکه کشورهای جزیرهای کوچک در حال توسعه بار دیگر بیشترین فشار ناشی از یک بحران جهانی محیط زیستی را متحمل شوند که سهم اندکی در ایجاد آن دارند، ناعادلانه است.»
ائتلاف «جاهطلبی بالا» متشکل از اتحادیه اروپا، بریتانیا، کانادا و شماری از کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین، خواستار گنجاندن مفادی در معاهده مبنی بر کاهش تولید پلاستیک و حذف تدریجی مواد شیمیایی سمی بهکاررفته در فرآیند تولید آن بود.
در مقابل، «گروه همفکران» که عمدتا از کشورهای نفتخیز از جمله عربستان سعودی، کویت، روسیه، ایران و مالزی تشکیل شده، بر محدودسازی دامنه معاهده به حوزهای بهمراتب محدودتر تاکید داشت.
نماینده کویت در این خصوص تصریح کرد: «دیدگاههای ما [در معاهده پیشنهادی] بازتاب نیافت ... بدون تعیین دامنهای مورد توافق، این روند نمیتواند در مسیر صحیح تداوم یابد و در معرض خطر انحراف جدی است.»