روزنامه شرق گزارش داد با گذشت بیش از یک سال از روی کار آمدن دولت مسعود پزشکیان، رویه‌های پیشین و جلوگیری از بازگشایی دوباره انجمن‌ها‌ی دانشجویی ادامه دارد. پس از اعتراضات مربوط به قتل حکومتی مهسا ژینا امینی، دست‌کم ۳۰ تشکل دانشجویی منحل شدند.
شرق چهارشنبه پنج شهریور گزارش داد در بازه زمانی سال‌های ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳، نزدیک به ۳۰ انجمن دانشجویی منحل شدند که از این تعداد، دست‌کم ۱۰ تا ۱۵ مورد در دانشگاه‌های تهران و مابقی در دانشگاه‌های دیگر شهرها بودند.
علت انحلال این انجمن‌ها در آن زمان، «تحریک اعتراضات»، «فعالیت غیرقانونی»، «اقدام علیه امنیت ملی»، «اخلال در فعالیت‌های دانشگاه» و موارد این‌چنینی اعلام شد.
تجمع‌های اعتراضی و مطالبه‌گری انجمن‌ها در این دو سال همچنین به بازداشت فعالان دانشجویی و تشکیل پرونده‌های انضباطی گسترده منجر شد.
حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، پنج آذر گفت «تمام» دانشجویانی که در اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ از تحصیل محروم شده بودند، به دانشگاه بازگشته‌اند.
پزشکیان خرداد ۱۴۰۳ در جریان مناظره انتخاباتی گفته بود «دانشگاه باید خانه آزادی باشد نه پادگان» اما روایت‌های دانشجویان نشان می‌دهد رویه گذشته همچنان ادامه دارد و وزارت علوم نیز حاضر به صدور مجوز بازگشایی انجمن‌ها نیست.
محدودیت‌های ادامه‌دار در بهشتی، امیرکبیر و نوشیروانی بابل
شانزدهم آذر ۱۴۰۱ و هم‌زمان با روز دانشجو، اعضای شورای مرکزی «انجمن اسلامی دانشجویان آزادی‌خواه دانشگاه شهید بهشتی» در اعتراض به شرایطی که برای انجمن آن‌ها و اعضایش ایجاد شد و در همراهی با اعتراضات، به شکل جمعی استعفا دادند.
دانشجویان دانشگاه بهشتی می‌گویند بعد از استعفا، اجازه برگزاری انتخابات دوباره داده نشد.
رضا، از دانشجویان پیگیر برای بازتاسیس این انجمن، به شرق گفت وزارت علوم آن‌ها را در چرخه‌ای بی‌پایان گرفتار کرده است: «وزارت علوم به ما گفت خوشبینانه است اگر فکر کنید برایتان نامه بزنیم. خودتان بروید با دانشگاه حل کنید.»
او افزود حتی وزارت علوم به دانشجویان گفته دخالتش در این مساله، می‌تواند به ضرر آن‌ها تمام شود.
در دانشگاه امیرکبیر وضعیت «بغرنج‌تر» است.
پس از انحلال دو تشکل سیاسی در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰، در این دانشگاه تا امسال هیچ تشکل مستقلی فعال نبوده است.
بهنام، از فعالان باسابقه، به شرق گفت که در سال ۱۴۰۳ و با استقرار دولت جدید، به مجمع اسلامی پلی‌تکنیک اجازه فعالیت دادند اما «با فهرست اعضایی که خود دانشگاه انتخاب کرده بود».
او با اشاره به تلاش مسئولان دانشگاه برای مهندسی کردن انتخابات، توضیح داد: «حتی گفتند خودمان شورای مرکزی را تعیین می‌کنیم.»
این دانشجو تاکید کرد محدودیت‌ها پس از انتخابات هم ادامه یافت؛ از نصب دوربین مقابل دفتر تشکل تا دخالت حراست در برنامه‌ها.
در دانشگاه نوشیروانی بابل هم «انجمن فرهنگ و تمدن» در سال ۱۴۰۱ با «انحلال سفت و سخت» مواجه شد.
عرفان، عضو این انجمن، به شرق گفت علاوه بر انحلال تشکل، دبیر و سه عضو شورای مرکزی آن نیز بازداشت شدند.
او از دیدار دانشجویان با محمدجواد ظریف، معاون مستعفی پزشکیان و سپس سیمایی صراف خبر داد و گفت آن‌ها وعده‌های زیادی دادند اما در عمل چیزی جز «بازپرسی‌های متعدد» و پاس‌کاری میان وزارت علوم و دانشگاه نصیب دانشجویان نشد.
محدودیت‌ها در دیگر دانشگاه‌ها
«انجمن اسلامی رویش»، تشکلی دانشجویی در دانشگاه علم و صنعت تهران است که سال ۱۴۰۱ به علت همراهی با دانشجویان معترض، شش ماه از فعالیت تعلیق شد.
این تشکل در پاییز ۱۴۰۲ توانست دوباره با انتخاباتی کنترل‌شده که در آن بسیاری از کاندیداها ردصلاحیت شدند، فعالیت خود را شروع کند.
احمدرضا، از اعضای این انجمن، به شرق گفت: «رویکرد کلی تغییر نکرده. همچنان برای بسیاری از برنامه‌ها مجوز نمی‌دهند.»
در دانشگاه علامه طباطبایی، «انجمن دانشجویان آزاداندیش» در سال ۱۴۰۲ به‌دلیل همراهی با معترضان در خیزش انقلابی منحل شد.
در دو سال اخیر، پیگیری‌های دانشجویان برای بازگشایی به جایی نرسیده است. موضوعی که به گفته آریا، دانشجوی این دانشگاه، ناشی از «بی‌میلی وزارت علوم و دانشگاه در قبول مسئولیت بازگشایی انجمن» است.
شرق در گزارش خود تاکید کرد رفت‌وآمد میان دانشگاه و وزارت علوم، پاسخ‌های متناقض، نبود اراده برای بازگشت تشکل‌ها و فشار نهادهای بیرونی، همه باعث شده‌اند امید احیای انجمن‌ها با شعارهای دولت پزشکیان، رنگ ببازد.
