آمریکا با کشورهای عربی خليج فارس درباره اداره غزه پس از جنگ گفتوگو کرد
مایک هاکبی، سفیر آمریکا در اسرائیل، اعلام کرد که ایالات متحده با کشورهای عربی خلیج فارس درباره احتمال اینکه این کشورها پس از پایان جنگ کنونی غزه، اداره نوار غزه را بر عهده بگیرند، گفتوگو کرده است.
در پی ادامه حملات حوثیهای یمن، یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، رهبر این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی را تهدید به مرگ کرد. همزمان، ارتش اسرائیل از خروج ۴۸۰ هزار فلسطینی از غزه پس از شدت گرفتن درگیریها در این شهر خبر داد.
کاتز جمعه ۲۸ شهریور در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «عبدالملک الحوثی، زمانت فرا خواهد رسید. تو بهزودی نزد اعضای دولتت و همه افراد حذفشده محور شرارت که در اعماق جهنم در انتظارت هستند، فرستاده خواهی شد.»
او افزود: «شعار "مرگ بر اسرائیل، نفرین بر یهودیان" که بر پرچم حوثیها نوشته شده، با پرچم آبی و سفید اسرائیل جایگزین خواهد شد؛ پرچمی که بر فراز پایتخت یمنی متحد برافراشته میشود.»
اظهارات کاتز یک روز پس از آن بیان شد که حوثیها بار دیگر حملهای پهپادی و موشکی علیه اسرائیل انجام دادند. در این حمله، یک پهپاد انفجاری به هتلی در ایلات، جنوبیترین شهر اسرائیل، برخورد کرد؛ سامانههای دفاعی این کشور موفق شدند یک موشک بالستیک و دو پهپاد دیگر را رهگیری کنند.
در ماههای اخیر، اسرائیل در واکنش به این حملات، بارها مواضع حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی در یمن را هدف قرار داده است.
پیشتر در حمله ششم شهریور اسرائیل به ساختمانی در صنعا، احمد غالب الرهوی، نخستوزیر، و چند وزیر حوثیها کشته شدند.
پایگاه خبری تایمز اسرائیل ۲۸ شهریور گزارش داد طبق آخرین برآوردهای ارتش این کشور، تاکنون حدود ۴۸۰ هزار فلسطینی شهر غزه را تخلیه کردهاند.
تایمز اسرائیل افزود این افراد برای در امان ماندن از درگیریها راهی جنوب نوار غزه شدهاند.
پیش از آغاز عملیات اخیر ارتش اسرائیل در این منطقه، جمعیت شهر غزه حدود یک میلیون نفر برآورد شده بود.
ارتش اسرائیل ۲۷ شهریور اعلام کرد حدود هفت هزار و ۵۰۰ عضو گروههای مسلح فلسطینی همچنان در شهر غزه حضور دارند.
اسرائیل ۲۵ شهریور عملیات زمینی خود را با هدف تصرف شهر غزه و شکست حماس آغاز کرد.
بازدید رییس ستاد ارتش اسرائیل از محل حمله به سربازان این کشور در مرز اردن
ایال زمیر، رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، ۲۸ شهریور از محل حمله مرگبار اخیر به نیروهای اسرائیلی در گذرگاه النبی (پل ملک حسین) در مرز اردن بازدید کرد.
زمیر در این مکان گفت: «این حادثهای جدی و دشوار است. ما آن را بهطور کامل بررسی خواهیم کرد و از آن درس خواهیم گرفت... در ماههای اخیر، ما یک یگان اختصاصی در مرز شرقی ایجاد کردهایم و همچنان به تقویت همه مولفههای دفاعی در این منطقه ادامه خواهیم داد.»
او تاکید کرد: «باید به یاد داشته باشیم که همکاری راهبردی-امنیتی با اردن برای ارتش اسرائیل بسیار ارزشمند است و باید حفظ شود.»
در این رویداد که ۲۷ شهریور به وقوع پیوست، یک شهروند اردنی که راننده کامیون حامل کمکهای بشردوستانه به نوار غزه بود، پس از تیراندازی به سوی دو سرباز اسرائیلی، آنها را با چاقو هدف قرار داد و به قتل رساند.
مهاجم نیز به ضرب گلوله نیروهای امنیتی مستقر در محل از پا درآمد.
حماس در واکنش به آغاز عملیات زمینی اسرائیل در شهر غزه، شدیدترین هشدار خود را درباره سرنوشت گروگانهای اسرائیلی صادر کرد.
شاخه نظامی این گروه، گردانهای القسام، پنجشنبه شب در بیانیهای اعلام کرد که تصمیم بنیامین نتانیاهو برای آغاز حمله زمینی، هرگونه امید به بازگشت گروگانها را از میان برده است.
در این بیانیه که به زبان عبری خطاب به ارتش و رهبران اسرائیل منتشر شد، آمده است: «اسیران شما در محلههای شهر غزه پراکندهاند و تا زمانی که نتانیاهو تصمیم به کشتن آنها گرفته، ما نگران جانشان نخواهیم بود. آغاز و گسترش این عملیات جنایتکارانه به معنای آن است که هیچ اسیری، نه زنده و نه مرده، به شما بازگردانده نخواهد شد و سرنوشت آنها همانند رون آراد خواهد بود.»
رون آراد، افسر نیروی هوایی اسرائیل، در سال ۱۹۸۶ در لبنان ناپدید شد و سرنوشت او همچنان نامعلوم است. در بیانیه دیگری، حماس هشدار داد: «غزه به گورستان سربازانتان تبدیل خواهد شد.»
تشدید خشم داخلی در اسرائیل هشدار حماس همزمان با اوجگیری اعتراضات داخلی در اسرائیل علیه نتانیاهو مطرح شد. خانوادههای گروگانها در تلآویو رهبری اعتراضات هفتگی را بر عهده دارند و خواستار آتشبس فوری هستند.
افی دفیرین، سخنگوی ارتش اسرائیل، روز پنجشنبه در نشست خبری گفت: «گروگانها همواره در ذهن ما هستند. ما همه تلاش خود را برای جلوگیری از آسیب به آنها به کار میگیریم.»
با این حال، خانوادهها معتقدند عملیات غزه به معنای صدور حکم مرگ برای گروگانهاست. از ۴۸ گروگانی که گمان میرود همچنان در غزه باشند، تنها حدود ۲۰ نفر زنده تصور میشوند.
در ویدیویی که انجمن گروگانها و خانوادههای مفقودین منتشر کرده، عینا زنگوکر، مادر متان زنگوکرِ اسیر، در مقابل خانه نتانیاهو با گریه فریاد میزند: «بیا بیرون و بگو چطور به من دروغ گفتی که توافقی میآوری و همه را بازمیگردانی.»
فشارهای بینالمللی در سطح بینالمللی نیز فشارها بر اسرائیل در حال افزایش است. اتحادیه اروپا، بهعنوان بزرگترین شریک تجاری اسرائیل، پیشنهاد تحریم این کشور را مطرح کرده است. همزمان، یک کمیسیون سازمان ملل اسرائیل را به «نسلکشی» متهم کرده؛ اتهامی که تلآویو بهشدت رد میکند.
غزه در محاصره و بحران انسانی ارتش اسرائیل در آستانه تهاجم گستردهتر، حملات هوایی خود به شهر غزه را شدت بخشیده است. بمبارانهای سنگین هزاران غیرنظامی را مجبور به فرار به جنوب کرده است.
طبق برآوردها، حدود یک میلیون نفر در شهر غزه و اطراف آن زندگی میکنند. ارتش اسرائیل میگوید ۴۵۰ هزار نفر هنوز باقی ماندهاند، هرچند به نوشته شبکه سیانان منابع مستقل این آمار را تایید نکردهاند. خانوادهها پیاده، با خودرو و حتی قایقهای ماهیگیری به سمت جنوبِ مملو از جمعیت گریختهاند.
سازمان ملل بخشهایی از غزه را در وضعیت «قحطی» اعلام کرده است. وزارت بهداشت فلسطین روز پنجشنبه گزارش داد که در ۲۴ ساعت گذشته چهار نفر دیگر، از جمله یک کودک، بر اثر سوءتغذیه جان باختهاند. شمار کل قربانیان قحطی از آغاز جنگ به ۴۳۵ نفر رسیده است.
جنگ در غزه در سال ۲۰۲۳ آغاز شد، زمانی که نیروهای تحت رهبری حماس وارد جنوب اسرائیل شدند و حدود ۱۲۰۰ نفر عمدتا غیرنظامی را کشتند و ۲۵۱ نفر دیگر را ربودند. ۴۸ گروگان همچنان در غزه باقی ماندهاند که بنا بر ارزیابی اسرائیل، حدود ۲۰ نفر از آنان زنده هستند؛ بقیه یا در آتشبسها و توافقهای دیگر آزاد شدند یا جان خود را از دست دادند.
هشدارهای حماس، تشدید اعتراضات در اسرائیل، فشارهای بینالمللی و ابعاد فاجعهبار انسانی در غزه، بحران را به مرحلهای تازه و خطرناک کشانده است؛ جایی که سرنوشت گروگانها و آینده غیرنظامیان بیش از پیش در هالهای از ابهام قرار گرفته است.
تایمز اسرائیل گزارش داده است که یکی از اعضای سابق نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین بهتازگی در منطقه خانیونسِ غزه گروهی مسلح علیه حماس تشکیل داده و از ساکنان غزه که به دنبال جایگزینی برای حاکمیت حماس هستند، دعوت کرده است به این گروه بپیوندند.
این روزنامه به نقل از حسام الاسطل، موسس این گروه، نوشته است که آنها «هر کسی را که زیر ستم حماس زندگی میکند» خواهند پذیرفت و آب و غذا و سرپناه کافی هم وجود دارد. او تاکید میکند آنچه تشکیل داده یک منطقه «بشردوستانه» است.
این زندانی سابق حماس کارکرد سلاح در گروهش را «دفاعی» خواند و گفت که برای تشکیل این گروه از منابع مختلفی از جمله «ایالات متحده، کشورهای اروپایی و برخی کشورهای عربی» کمک گرفته است. او در این گفتوگو به نام کشورهای عربی حامی گروهش اشاره نکرد.
الاسطل افزود: «گروه ما پیش از پذیرش افراد ابتدا بررسیهای امنیتی انجام میدهد تا اطمینان یابد تازهواردها هیچ ارتباطی با حماس ندارند.»
به گفته او در روزهای آینده ۳۰۰ تا ۴۰۰ عضو جدید به منطقه تحت حفاظت این گروه وارد میشود.
این گروه که با نام موسس آن، الاسطل، خوانده میشود، در اطراف روستای کیزانالنجار، در جنوب منطقه خانیونس، مستقر شده است. این روستا حدود یک کیلومتر با محل استقرار آوارگانِ جنگ غزه فاصله دارد.
الاسطل در گفتوگو با رسانه تایمز اسرائیل خود را «مسئول منطقه بشردوستانه جدید در خانیونس» معرفی و تلاشهای خود را با اقدامات یاسر ابوشباب مقایسه میکند.
ابوشباب نیز در ماههای اخیر با تشکیل یک گروه مسلح که به نام خودش شناخته میشود، ساختارهای امنیتی و زیرساختهای غیرنظامی در غزه ایجاد کرده و آنها را «جایگزینی برای حکومت حماس» اعلام کرده است.
به گفته الاسطل این دو گروه با هم در ارتباطند اما «هریک بهطور مستقل» عمل میکنند.
الاسطل که اکنون ۵۰ ساله است، در یکی از خانوادههای بادیهنشین خانیونس به دنیا آمده و به گفته خودش سالها در اسرائیل کار و زندگی میکرده است. او در دورانی که غزه تحت کنترل تشکیلات خودگردان فلسطین بود، در نیروهای امنیتی این تشکیلات خدمت میکرد.
الاسطل که چندین بار به زندانهای حماس افتاده، مخالف این گروه است. در روزهای گذشته چندین حساب کاربری مرتبط با حماس در شبکههای اجتماعی عکس الاسطل را منتشر و او را به همکاری با اسرائیل متهم کردهاند.
او ارتباطش با نیروهای اسرائیل حاضر در منطقه را نفی نمیکند و میگوید که گروهش با اسرائیل «هماهنگ» است و بهزودی «برای تامین آب و برق منطقه روستای کیزانالنجار به اسرائیل متکی خواهیم بود.»
ایالات متحده در شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه پیشنهادی الجزایر درباره آتشبس فوری در غزه را وتو کرد. این قطعنامه با حمایت ۱۴ عضو شورا همراه شد اما به دلیل مخالفت واشینگتن تصویب نشد.
این قطعنامه که پنجشنبه ۲۷ شهریور ارائه شد خواستار آتشبس «فوری و بدون قید و شرط» بود، بدون آنکه حماس را محکوم یا آزادی فوری گروگانها را مطالبه کند.
همچنین در متن این قطعنامه بر رفع محدودیتهای ورود کمکهای بشردوستانه به غزه تاکید شده بود.
مورگان اورتگاس، مشاور هیات آمریکا در سازمان ملل، گفت: «مخالفت آمریکا با این قطعنامه تعجبآور نیست. این متن نه حماس را محکوم میکند و نه حق اسرائیل برای دفاع از خود را به رسمیت میشناسد، و در عمل روایتهای دروغین به سود حماس را مشروعیت میبخشد.»
دنی دنون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، نیز این قطعنامه را «نمایش سیاسی» توصیف کرد و گفت: «برای برخی اعضای شورا این یک نمایش است، اما برای اسرائیل واقعیت روزانه است. متنی که نه حماس را محکوم کرده، نه کشتار هفتم اکتبر را، و نه خواستار خلع سلاح حماس شده است. این دیپلماسی نیست، این تسلیم است.»
او تاکید کرد: «کسانی که واقعا به آینده غزه اهمیت میدهند باید برای حذف حماس از این منطقه تلاش کنند. تا زمانی که گروگانها در دست این سازمان تروریستی هستند، هیچ آتشبسی وجود نخواهد داشت و اسرائیل فشار نظامی را ادامه خواهد داد تا همه گروگانها آزاد شوند.»
همزمان بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به حماس هشدار داد که «اگر از گروگانها بهعنوان سپر انسانی استفاده کنید، تا آخرین روزها شما را تعقیب خواهیم کرد.» او به حماس گفت که «برای شما سورپرایز داریم.»
شکایت در آمریکا
اتحادیه ضدافترا در آمریکا ۲۷ شهریور شکایتی فدرال و ۷ میلیارد دلاری علیه حماس، چند گروه شبهنظامی دیگر و حامیان دولتی آنها از جمله جمهوری اسلامی ثبت کرد.
این شکایت به نمایندگی از بیش از ۱۴۰ شهروند آمریکایی که در حمله هفتم اکتبر کشته یا زخمی شدند یا خانوادههایشان آسیب دیدند، مطرح شده است.
این شکایت در دادگاه فدرال واشینگتن ثبت شد و علاوه بر جمهوری اسلامی، کشورهای سوریه و کره شمالی را نیز در بر میگیرد؛ کشورهایی که پیشتر نیز در ایالات متحده با شکایتهای حقوقی مرتبط با حمله هفتم اکتبر مواجه شدهاند. این حمله موجب آغاز جنگ جاری میان اسرائیل و حماس شد.
ارتش اسرائیل در تازهترین ارزیابی خود اعلام کرده حدود هفتهزار و ۵۰۰ عضو گروههای مسلح همچنان در شهر غزه حضور دارند، در حالی که قطر تلاش میکند نقش میانجیگر را در مذاکرات برای آزادی گروگانها و پایان جنگ دوباره به دست بگیرد.
به گزارش واینت، سرهنگ «الف»، معاون بخش پژوهش اداره اطلاعات ارتش، در نشست محرمانه کمیته امور خارجه و امنیت کنست گفت: از این تعداد، حدود پنجهزار نفر از اعضای حماس و دوهزار و ۵۰۰ نفر از جهاد اسلامی فلسطین هستند؛ نیروهایی که بخشی از آنان حتی نوجوانانیاند که ماموریت دیدهبانی حرکت نیروهای اسرائیلی را بر عهده دارند.
او افزود حماس در حال جذب نیرو، بازسازی تونلها، بررسی نبردهای گذشته و آمادهسازی مواد منفجره است و «برای نبردی طولانی در شهر غزه و شمال نوار غزه آماده میشود».
همزمان نماینده شورای امنیت ملی اسرائیل تاکید کرد که محاصره شهر غزه و تخلیه غیرنظامیان تا ششم اکتبر تکمیل خواهد شد و پس از آن کنترل کامل شهر آغاز میشود؛ عملیاتی که به گفته او شامل یورشهای مداوم است و ممکن است ماهها به طول انجامد.
در این میان، غازی حمد، مقام ارشد حماس که هفته گذشته هدف حمله اسرائیل در دوحه قرار گرفته بود، برای نخستین بار در مصاحبه با الجزیره حاضر شد.
او گفت: «یک ساعت پس از آغاز بررسی پیشنهاد آمریکا برای آتشبس، بیش از ۱۲ موشک در کمتر از یک دقیقه ساختمان را هدف گرفت. به لطف خدا زنده ماندیم.»
واینت نوشت که پس از حمله دوحه، گفتوگوهای غیرمستقیم متوقف شد، در حالی که اسرائیل همچنان حملات هوایی و عملیات تخلیه را در شهر غزه ادامه میدهد. سازمان ملل نیز هشدار داده صدها هزار فلسطینی در شمال شهر با گرسنگی روبهرو شدهاند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد ایال زمیر، رئیس ستاد کل، روز چهارشنبه از پایگاه هوایی پالمخیم بازدید کرد و در دیدار با خدمه و نیروهای پدافند هوایی گفت: «حمایت شما از نیروهای زمینی، چه در قدرت آتش و چه در امدادرسانی، جان بسیاری را نجات داده است.»
در عین حال، خانوادههای گروگانها بار دیگر خواستار توافق برای آزادی عزیزانشان شدند. برخی از آنان چهارشنبهشب مقابل منزل بنیامین نتانیاهو در اورشلیم تجمع کردند و از او خواستند برای آزادی گروگانها اقدام فوری انجام دهد.
وزیر دفاع اسرائیل: اگر حماس گروگانها را آزاد نکند غزه ویران میشود
در همین رابطه، یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، با اشاره به اینکه «از آغاز عملیات زمینی اسرائیل در شهر غزه در روز گذشته، ۲۵ برج بلندمرتبه تخریب شدهاند»، گفت این اقدام برای رفع هرگونه تهدید تکتیراندازها صورت گرفته است.
او از ساکنان شهر غزه خواست برای حفظ ایمنی خود به مناطق جنوبی نوار غزه بروند.
وزیر دفاع اسرائیل اضافه کرد: «اگر حماس گروگانها را آزاد نکند و خلع سلاح نشود، غزه ویران خواهد شد و به بنای یادبود تجاوزگران و قاتلان حماس تبدیل خواهد شد.»
هاکبی جمعه ۲۸ شهریور به رویترز گفت که گفتوگوهایی درباره یک ساختار حکومتی موقت با مشارکت کشورهای عربی خلیج فارس انجام شده که احتمالا ایالات متحده نقش نظارتی بر آن خواهد داشت و تصمیم درباره ترتیبات دائمی در آینده اتخاذ خواهد شد.
او گفت: «این یک بحث است. چیزی نیست که از سوی دولت آمریکا، اسرائیل یا هر کسی پذیرفته شده باشد. من از هیچ چیزی که آماده امضا باشد، اطلاعی ندارم.»
پس از نزدیک به دو سال جنگ، اسرائیل هنوز بهطور شفاف مشخص نکرده که میخواهد نوار غزه چگونه اداره شود، هرچند یک اجماع گسترده بینالمللی وجود دارد که گروه مسلح حماس، که بهشدت در اثر محاصره اسرائیل تضعیف شده، نمیتواند در قدرت باقی بماند.
آینده اداره غزه نامشخص است
رویترز نوشت که مشخص نیست گفتوگوهای آمریکا با کدامیک از کشورهای عربی خلیج فارس، چه زمانی و در کجا انجام شده است.
هنوز هیچ کدام از کشورهای خلیج فارس در زمینه این گفتوگوها توضیحی ارائه نکردهاند.
رویترز در دی ۱۴۰۳، گزارش داده بود که امارات متحده عربی با ایالات متحده و اسرائیل درباره مشارکت در یک اداره موقت پساجنگ غزه که شامل تشکیلات خودگردان فلسطین نیز میشد، گفتوگو کرده است.
چند ماه پس از آن نیز گزارش شد که آمریکا بهطور جداگانه امکان رهبری خود در یک اداره موقت پساجنگ را بررسی کرده بود.
تشکیلات خودگردان فلسطین، که اداره محدود مدنی در کرانه باختری تحت سلطه اسرائیل را در دست دارد و در سال ۲۰۰۷ از سوی حماس از غزه بیرون رانده شد، گفته آماده است با حمایت بینالمللی غزه را اداره کند.
اما بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، با حضور تشکیلات خودگردان مخالف است و گفته هرگز دولت فلسطینی وجود نخواهد داشت. ایجاد چنین دولتی یکی از شرایطی است که امارات متحده عربی برای مشارکت در طرح پساجنگ غزه تعیین کرده است.
نتانیاهو همچنین اعلام کرده که اسرائیل در کنار یک اداره غیرنظامی تحت رهبری کشورهای عربی، باید کنترل کلی امنیتی را حفظ کند. با این حال، دیگر اعضای ائتلاف راستگرای او خواهان الحاق غزه به اسرائیل هستند.
شرط آمریکا برای پیوستن به طرح شامل تشکیلات خودگردان
هاکبی گفت ایالات متحده به هیچ طرحی که شامل تشکیلات خودگردان باشد، نخواهد پیوست اگر این نهاد به پرداخت پول به افراد و خانوادههای درگیر در آنچه آمریکا «اعمال تروریستی» میخواند ادامه دهد.
او گفت: «چرا باید چیزی را پیش ببریم که قوانین خودمان را نقض میکند؟ ما هرگز چنین کاری نخواهیم کرد.»
بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل، که خواهان الحاق غزه به اسرائیل است، این هفته گفت در حال مذاکره با ایالات متحده درباره نحوه تقسیم غزه پس از پایان جنگ است.
هاکبی گفت از چنین گفتوگوهایی اطلاعی ندارد.
خودداری حماس از خلع سلاح
حماس اذعان کرده که پس از جنگ دیگر در قدرت نخواهد بود، اما از بحث درباره خلع سلاح خودداری کرده است.
هاکبی در سفارت آمریکا در اورشلیم گفت: «آنها باید تسلیم شوند. نمیتوانند همچنان فکر کنند آیندهای دارند.»
ارتش میگوید هزاران نیروی مسلح فلسطینی در این شهر حضور دارند و به همین دلیل دستور داده جمعیت غیرنظامی شهر را ترک کنند،. انتظار میرود نبردهای شدیدی در این شهر در پیش باشد.
هاکبی همچنین گفت تونی بلر، نخستوزیر پیشین بریتانیا، روی طرحی برای غزه پس از جنگ کار میکند، هرچند او از جزئیات آن آگاه نبود. بلر ماه گذشته با دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، دیدار کرده بود.
وقتی از هاکبی پرسیده شد که مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در جریان سفر اخیر خود به اسرائیل چه پیامی درباره عملیات شهر غزه داده، او گفت که آمریکا اذعان دارد «اسرائیل باید آنچه لازم است انجام دهد تا گروگانهایش را بازگرداند و جنگ را پایان دهد.»
اسرائیل میگوید حدود ۲۰ گروگان هنوز در غزه زنده هستند؛ این افراد در حمله حماس در اکتبر ۲۰۲۳ که باعث آغاز جنگ شد، اسیر شدند. همچنین باور بر این است که شبهنظامیان اجساد ۲۸ گروگان کشتهشده را نیز در اختیار دارند.
از زمان دستور نتانیاهو برای بهدست گرفتن کنترل شهر غزه، صدها هزار فلسطینی از غزه گریختهاند، اما تعداد بیشتری همچنان در خانههای ویران یا در اردوگاههای موقت چادری باقی ماندهاند.