بابک شکارچی، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی ایران، اعلام کرد در پی دریافت گزارش‌هایی درباره انجام عمل جراحی به دست افراد «تکنسین» و فاقد مجوز، این سازمان دستورالعمل نصب دوربین در اتاق‌های عمل را تهیه و برای وزارت بهداشت ارسال کرده است.
در این گزارش که دوشنبه ۲۶ آبان منتشر شد، آمده است: «چرخی در بازار ناصرخسرو نشان میدهد که در کمتر از ۱۰ دقیقه میتوان به انواع و اقسام داروهای اعصاب و روان دسترسی پیدا کرد. ویاس، ریتالین، دیازپام، زولپیدوم، میدازولام و دهها داروی دیگر که با قیمتهای باورنکردنی به فروش میرسند، از ورقی دو تا پنج میلیون تومان.»
این گزارش بر پایه گفت‌وگو با مصرفکنندگان داروها، روانپزشکان، پرستاران بخشهای مسمومیت در بیمارستانهای اصلی تهران و همچنین صاحبان داروخانهها تهیه شده است.
یک پرستار در مصاحبه با شرق گفت: «تقریبا هیچ شیفتی بدون حداقل یک مراجعه سوءمصرف داروی روان تمام نمی‌شود.»
یک روانپزشک نیز که نامش فاش نشده، از نبود آمار و اطلاعات جدید در زمینه سوءمصرف داروها و اعتیاد خبر داد.
او به شرق گفت: «داروهای مرتبط با اختلالات روان مثل ویاس از آنجایی که در دسته آمفتامینها قرار میگیرند، قابلیت سوءمصرف نیز در آنها وجود دارد.»
نشئگی با داروها
سوگل، یکی از مصرفکنندگان این داروها که هنوز وارد دهه سوم زندگیاش نشده، در مصاحبه با شرق گفت عوارض متعدد سوءمصرف این داروها را در میان دوستانش دیده و «آن را زندگی کرده» است.
او توضیح داد که «هر چندوقت یکبار مصرف این داروها متنوعتر می‌شود» و حتی برخی داروهای ویژه بیماران سرطانی بهدلیل ایجاد «یک نوع نشئگی خوشایند»، از سوی گروهی از جوانان مورد استفاده قرار میگیرند.
سوگل به افزایش مصرف برخی داروهای خوابآور در میان نوجوانان و جوانان اشاره کرد و افزود مشکل اصلی این داروها این است که در ابتدای مصرف فرد احساس بهبود می‌کند، اما با گذشت زمان و عادت بدن به دارو، اثر آن کاهش مییابد و وضعیت روانی فرد بهمراتب بدتر از قبل می‌شود و «در موقعیتهایی تصمیمهای ناگهانی خطرناکی میگیرند».
او همچنین تاکید کرد پزشکان این نوع داروها را «بهراحتی تجویز می‌کنند».
در سالهای اخیر گزارش‌های مختلفی از افزایش بیماریهای مربوط به اعصاب و روان در ایران منتشر شده است.
دادههای رسمی نشان میدهند حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از جمعیت ایران با نوعی اختلال روانی مواجه هستند و فشارهای مزمن اقتصادی و اجتماعی، وضعیت روان جمعی را در مرحله هشدار قرار داده است.
کارشناسان، عواملی چون محدودیتها و فشارهای اجتماعی، تحریمهای اقتصادی فلجکننده، بیثباتیهای سیاسی و حتی جنگ را در ایجاد چنین شرایطی موثر میدانند.
همچنین در سالهای اخیر، آمار اقدام به خودکشی در ایران رشد قابل توجهی داشته است.
کارشناسان توصیه می‌کنند اگر با فرد یا افرادی روبهرو شدید که از جملات یا عباراتی حاکی از افسردگی یا تمایل به پایان دادن به زندگی استفاده می‌کنند، از آنها بخواهید با پزشک معتمد، مراکز تخصصی حمایت روانی یا فردی مورد اعتماد درباره نگرانیهای خود گفت‌وگو کنند. اگر خودتان به خودکشی فکر میکنید، در ایران میتوانید با اورژانس اجتماعی به شماره ۱۲۳ تماس بگیرید.
با گذشت بیش از یک ماه از ناپدید شدن مرضیه و ستاره، هنوز هیچ سرنخی از سرنوشت آنها به دست نیامده و نگرانی عمومی در این شهر به‌شدت افزایش یافته است.
هر دوی آنها شبهنگام در محلهای مشابه و در نزدیکی «پارک شاپور» و خیابان «امیری» مفقود شده‌اند؛ اتفاقی که برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی را به احتمال سریالی بودن این حوادث رسانده است.
اعتماد دوشنبه ۲۶ آبان نوشت از منظر جرمشناسی، زمانی که «زمان»، «مکان»، «الگوی خروج» و «مسیر حرکت» بین چند پرونده مشابه باشد، احتمال وقوع یک سناریوی سریالی مطرح می‌شود.
با این حال، پلیس تاکنون هیچ ارتباط رسمی میان این دو پرونده اعلام نکرده و صرفا گفته که «در حال پیگیری گسترده» است.
جزییات پرونده ستاره حیدری
روحالله زندی، دادستان آبادان، درباره پرونده حیدری اعلام کرد او ۱۵ آبان برای خرید به مرکز شهر رفته بود، اما پس از آن هر دو خط تلفنش خاموش شد.
او از ارجاع پرونده با دستور قضایی به آگاهی آبادان خبر داد و افزود با وجود بازبينی دوربينهای محدوده و استعلام از ادارات و نهادهای انتظامی و درمانی، تاكنون اطلاعی از ستاره به دست نیامده است.
پدر ستاره نیز در مصاحبه با اعتماد گفت دخترش که روز حادثه در کنکور آزمایشی شرکت کرده بود، بر اساس تصاویر دوربینهای مداربسته، حين بازگشت به پارك شاپور در همان حوالی ناگهان ناپديد شده است.
او پیش‌تر با استناد به همین تصاویر گفته بود یک پسر جوان پشت سر ستاره حرکت میکرده و خودرویی نیز در محل دیده می‌شود که ظاهرا همان لحظه «حمله کرده» و ستاره را سوار کرده‌اند.
پدر ستاره همچنین این احتمال را مطرح کرد که شاید یک نفر پشت فرمان بوده و فرد دیگری بیرون خودرو نقش داشته است.
ماجرای ناپدید شدن مرضیه البوغبیش
البوغبیش ۲۸ شهریور حوالی پارک شاپور بهطرز مشکوکی ناپدید شد.
برادر او به اعتماد گفت مراجع اعلام کرده‌اند فیلم دوربینها بررسی شده، اما هیچ ردی از مرضیه به دست نیامده است.
او تاکید کرد: «نه پای خواستگار سمج در میان بوده نه با پسری ارتباط داشته... مدارك شناسايی خود را خانه گذاشته... در همان محدوده پارك شاپور ناپديد شده است.»
به گفته برادر مرضیه، در حال حاضر اهالی آبادان وحشت كردهاند و حتی میترسند از تاکسی اینترنتی اسنپ استفاده كنند.
معیار تشخیص پروندههای سریالی در جهان
اعتماد در این گزارش با استناد به تحلیلهای جرمشناسی نوشت احتمال «سریالی بودن» تنها زمانی مطرح می‌شود که چند معیار مانند شباهت مکانی، زمانی، ویژگیهای قربانیان و الگوی رفتاری مشترک بهصورت همزمان وجود داشته باشد.
بر اساس این گزارش، معیارهای تکمیلی شامل «امضا» و «تحلیل پروندههای مشابه» است.
با این حال، کارشناسان هشدار میدهند که «شباهت مکان» بهتنهایی هرگز دلیل قطعی برای سریالی بودن نیست.
نائینی دوشنبه ۲۶ آبان در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر «فناوری، غافلگیری، زمان، جغرافیای عمل و ابتکار عمل» را از عوامل اصلی تعیین‌کننده در جنگ ۱۲ روزه برشمرد و اذعان کرد حمله آغازین اسرائیل «غافلگیرکننده» بود.
او افزود جمهوری اسلامی پیش‌تر نیز در جریان هشت ساله با عراق غافلگیر شده بود، «چون تهدید صدام را جدی نگرفته بودیم».
تحلیلگران دفاعی و امنیتی معتقدند حکومت ایران در جریان جنگ اخیر به‌طور آشکاری غافلگیر شد و اسرائیل به همین دلیل توانست در ساعات اولیه نبرد، بلندپایه‌ترین فرماندهان سپاه پاسداران را هدف قرار دهد.
نائینی با این حال کوشید غافلگیری فرماندهان ارشد سپاه در جریان جنگ اخیر را توجیه کند و گفت آنان در حالی کشته شدند که «دائما در حال ارزیابی و کنترل آمادگی رزمی در همه ابعاد بودند، از سلاح و تجهیزات گرفته تا تاکتیک و فناوری».
هرچند جمهوری اسلامی در جریان نبرد با اسرائیل متحمل شکست‌های گسترده اطلاعاتی و نظامی شد، در ماه‌های اخیر کوشیده است با ارائه روایتی متفاوت از این رخداد، خود را پیروز میدان نبرد معرفی کند.
حسن حسن‌زاده، فرمانده سپاه تهران، ۲۶ آبان گفت جنگ ۱۲ روزه «یک پیروزی تمام‌عیار و عزتمندانه را نصیب ملت ما و انقلاب اسلامی و اسلام کرد».
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، تاکنون بارها تاکید کرده این کشور کسانی را که در پی «نابودی» آن هستند، هدف قرار خواهد داد.
او ۲۴ مهر گفت: «دست قاطع اسرائیل به همه کسانی که در پی آسیب رساندن و نابودی اسرائیل بوده‌اند، خواهد رسید.»
«مذاکره مانع جنگ نمی‌شود»
سخنگوی سپاه پاسداران در ادامه مصاحبه خود، بر ادامه برنامه موشکی جمهوری اسلامی تاکید کرد و گفت: «کسانی معتقد بودند که مذاکره از جنگ جلوگیری می‌کند، اما این موضوع رنگ باخت و مشخص شد که اهمیت موشک چیست.»
نائینی با اشاره به برخی گمانه‌زنی‌ها در خصوص احتمال رویارویی مجدد جمهوری اسلامی و اسرائیل افزود: «اسرائیل حالا حالاها شرایط جنگ جدید ندارد.»
پیش از جنگ ۱۲ روزه، پنج دور مذاکرات هسته‌ای میان تهران و واشینگتن برگزار شد، اما با تاکید مقام‌های جمهوری اسلامی بر ادامه غنی‌سازی در خاک ایران، گفت‌وگوها به بن‌بست رسید.
سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ۲۵ آبان در مصاحبه با شبکه خبری سی‌ان‌ان گفت هرگونه مذاکره احتمالی میان تهران و واشینگتن زمانی معنا خواهد داشت که در آن «حق ایران برای ادامه غنی‌سازی» به رسمیت شناخته شود.
آمریکا و اسرائیل بارها تاکید کرده‌اند به جمهوری اسلامی اجازه دستیابی به سلاح اتمی نخواهند داد.
محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، ۲۵ آبان گفت: «ما دائما با تهدید مواجهیم. هر روز تهدید می‌شویم که اگر دست به اقدامی بزنید، دوباره حمله می‌کنیم.»
در جریان جنگ ۱۲ روزه، هفت فروند بمب‌افکن بی-۲ در عملیات «چکش نیمه‌شب» از پایگاه وایتمن آمریکا به سمت ایران به پرواز درآمدند و سایت‌های اتمی نطنز، فردو و اصفهان را هدف قرار دادند.
ترامپ از آن زمان بارها این عملیات را موفقیت‌آمیز خوانده و اعلام کرده این تاسیسات نابود شده‌اند.
سی‌ان‌ان ۲۵ آبان با استناد به ارزیابی اولیه سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا گزارش داد سه سایت هسته‌ای در ایران به‌شدت آسیب دیده‌اند، اما برنامه هسته‌ای تهران احتمالا تنها تا حدود دو سال عقب افتاده است.
پایگاه خبری بلومبرگ ۲۴ آبان نوشت پس از جنگ، «ابهام هسته‌ای» جمهوری اسلامی افزایش یافته است، زیرا تهران ماه‌هاست اجازه بازرسی از تاسیسات خود را نمی‌دهد.
شکارچی دوشنبه ۲۶ آبان در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفت این دستورالعمل پس از جمع‌آوری نظرات کارشناسان مختلف تنظیم شده و هدف آن، نصب دوربین در اتاق‌های عمل به گونه‌ای است که «حریم خصوصی بیمار نیز حفظ شود».
او افزود: «این اقدام توسط ما پیش از هر گونه توسعه‌ای در این زمینه مطرح و به وزارتخانه پیشنهاد شد. هدف ما از تدوین این دستورالعمل، رسیدگی به گزارش‌های دریافتی درباره برخی افراد تکنیسین بوده که بدون مجوز اقدام به انجام عمل می‌کنند و پزشک نیستند.»
معاون نظام پزشکی با تاکید بر لزوم اعمال نظارت بیشتر در اتاق‌های عمل، نصب دوربین را اقدامی «کاملا درست» به‌منظور «تحت کنترل» قرار دادن تمامی فرایندهای انجام‌شده حین جراحی خواند.
هشدار درباره احتمال نقض حریم خصوصی بیمار و پزشک
در ماه‌های گذشته، چندین گزارش رسانه‌ای و شهروندی درباره سپردن وظیفه و مسئولیت جراحی به رزیدنت‌ها منتشر شده است.
کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌گویند برخی پزشکان مشهور که دارای پست و سمت در ارکان حکومت جمهوری اسلامی نیز هستند، جراحی را به تکنسین‌ها می‌سپارند و تنها پایان کار را امضا می‌کنند.
با این حال، کیارش آرامش، پزشک و متخصص پزشکی اجتماعی و اخلاق زیستی، در مصاحبه با ایران‌اینترنشنال، نصب دوربین در اتاق‌های عمل برای مقابله با چنین پدیده‌ای را «نقض کامل حریم خصوصی بیمار و پزشک» توصیف کرد.
او توضیح داد: «وقتی افرادی در وزارت بهداشت به این ویدیوها دسترسی داشته باشند، دیگر نمی‌توان حفاظت از آن را کنترل کرد؛ بنابراین زمینه سوءاستفاده فراهم می‌شود.»
علی القاصی مهر، رییس کل دادگستری استان تهران، ۲۴ آبان از سازمان نظام پزشکی خواست اسامی پزشکان و افراد متخلفی که در زیرزمینها و مکانهای غیربهداشتی، بدون مجوز و حتی با سوءاستفاده از نام پزشکان خارجی اقدام به جراحی می‌کنند، «بدون استناد به کمبود نیرو» به قوه قضاییه معرفی کند.
معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی با اشاره به این دستور گفت در گام نخست، برخی «ارائهدهندگان خدمات سلامت از جامعه پزشکی» مرتکب تخلف شده‌اند و پرونده آنها هماکنون در حال رسیدگی است.
شکارچی افزود بخش دوم این مشکل به «دخالتهای غیرمجاز» افرادی خارج از جامعه پزشکی، از جمله برخی آرایشگران، مربوط می‌شود که بدون صلاحیت در امور درمانی فعالیت می‌کنند.
آرامش با اشاره به این بحران به ایران‌اینترنشنال گفت: «تا زمانی که بنیاد اخلاقی جامعه متحول نشده و یک سازمان نظام پزشکی مستقل و نه نیمهدولتی شکل نگرفته است، این مشکل برطرف نخواهد شد.»
