دست‌کم ۲۶ شهروند در پی یورش نیروهای نظامی و امنیتی در سیستان و بلوچستان بازداشت شدند

بر اساس گزارش منابع حقوق بشری، در پی هجوم نیروهای نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی به برخی روستاهای استان سیستان و بلوچستان، دست‌کم ۲۶ شهروند بازداشت شدند. در جریان این حملات یک شهروند بلوچ و یک نیروی بسیجی عضو قرارگاه قدس سپاه پاسداران کشته شدند.

سایت حال‌وش که اخبار استان سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد، شنبه ۳۰ فروردین گزارش داد که از زمان یورش گسترده ۲۹ فروردین‌ نیروهای نظامی به روستاهای چاه‌احمد، اسماعیل‌آباد، سورنایی و قلعه‌بید از توابع شهرستان زاهدان، دست‌کم ۲۶ شهروند بازداشت شده‌اند.

حال‌وش به نقل از منابع خود نوشت: «نیروهای نظامی بدون ارائه حکم قضایی به منازل شهروندان بلوچ در چند روستا یورش برده و ده‌ها خانه را مورد تفتیش قرار دادند. این یورش‌ها با محاصره کامل مناطق همراه بوده و نگرانی‌های گسترده‌ای در میان ساکنان ایجاد کرد.»

عبدالله شه‌بخش، عمر شه‌بخش، عیسی شه‌بخش، زمان شه‌بخش، داود شه‌بخش، اسلم شه‌بخش، احمد قنبرزهی، محمدامین قنبرزهی و ناصر شه‌بخش، ۹ تن از یازداشت‌شدگان ساکن روستای چاه‌احمد منطقه کورین شهرستان زاهدان هستند.

حال‌وش هویت برخی دیگر از شهروند بازداشت‌ شده را عزیز نصیری‌مطلق، احسان نصیری‌مطلق، اکبر شه‌بخش، شیرمحمد نصیری‌مطلق، عطامحمد نصیری‌مطلق، وحید شه‌بخش، مرتضی شه‌بخش، نجات قنبرزهی، عارف شه‌بخش، دوست‌محمد محمدزهی، رحمت‌الله محمدزهی، کامبیز محمدزهی، بنیامین محمدزهی و خدابخش محمدزهی، عنوان کرد.

تصاویر شماری از شهروندان بلوچ بازداشت شده
تصاویر شماری از شهروندان بلوچ بازداشت شده

این سایت حقوق‌بشری با اشاره به این‌که عارف (محسن) شه‌بخش از بیماری اوتیسم رنج می‌برد، نوشت نگهداری او در بازداشتگاه باعث افزایش نگرانی‌ها در مورد وضعیت سلامت این جوان ۱۹ ساله شده است.

پیش از این در ۱۳ فروردین، کمپین فعالین بلوچ در گزارشی درباره وضعیت نقض حقوق بشر در مناطق بلوچ‌نشین در ایران، نوشت در سه ماه نخست سال ۲۰۲۵، دست‌کم ۲۱۸ شهروند بلوچ به دست نیروهای نظامی جمهوری اسلامی بازداشت شده‌اند.

پیش از آن و در ۲۹ اسفند ۱۴۰۳، سایت حقوق بشری هرانا در گزارش سالانه جدید خود خبر داد بازداشت دست‌کم دو هزار و ۴۹۱ شهروند در ایران در سال ۱۴۰۳، مبنای عقیدتی یا سیاسی یا در مغایرت مشخصی با اصول حقوق بشری داشت.

کشته شدن یک شهروند بلوچ و یک نیروی سپاه

بر اساس گزارش حال‌وش، در جریان حمله ۲۹ فروردین‌ نیروهای نظامی جمهوری اسلامی به روستاهای توابع شهرستان زاهدان، یک شهروند بلوچ به نام «ولی‌محمد محمدزهی» با حمله پهپادی نیروهای نظامی کشته شد.

حال‌وش به نقل از منابع محلی نوشت: «ولی‌محمد محمدزهی از چند سال پیش با پرونده‌سازی نهادهای امنیتی تحت تعقیب قرار داشت و برای حضور در مراسم خاک‌سپاری یکی از بستگان نزدیک خود به روستا بازگشته بود.»

از دیگر سو، خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران اعلام کرد که این حملات در ادامه رزمایش عملیاتی «شهدای امنیت» صورت گرفته و در آن نیروهای اداره کل اطلاعات و فراجا نیز حضور داشته‌اند.

این خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران با تایید خبر بازداشت شماری از شهروندان و کشته‌شدن «ولی‌محمد محمدزهی»، از او به عنوان یکی از اعضای تیم‌های عملیاتی گروه «جیش‌العدل» نام برد و نوشت در جریان این عملیات یک نفر از نیروهای بسیجی قرارگاه قدس سپاه پاسداران به نام «اسحاق مختاری» کشته شد.

از پاییز سال ۱۴۰۱ و پس از جمعه خونین زاهدان و سرکوب اعتراضات مردمی در نمازهای جمعه‌ متمادی در شهرهای مختلف استان سیستان و بلوچستان، برخی عوامل امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی به دست افراد مسلح کشته شده‌اند.

در برخی از این موارد گروه «جیش العدل»، با صدور بیانیه‌هایی مسئولیت این حملات را بر عهده گرفته است.

جیش‌ العدل که هم جمهوری اسلامی و هم آمریکا آن را «سازمانی تروریستی» خوانده‌اند، در سال‌های گذشته حملاتی به مواضع سپاه پاسداران و نیروهای نظامی در استان سیستان و بلوچستان انجام داده است.