دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، اعلام کرد با وجود عذرخواهی بی‌بی‌سی همچنان قصد دارد به دليل نحوه ويرايش سخنرانی‌اش از اين شبکه شکايت کند. او گفت اين شکايت احتمالا هفته آينده و برای رقمی بين يک تا پنج ميليارد دلار ثبت خواهد شد.
این توافق پس از ماه‌ها مذاکره بر سر تعرفه‌های دولت دونالد ترامپ به دست آمد.
سرمایه‌گذاری ۳۵۰ میلیارد دلاری و کاهش تعرفه‌ها
ایالات متحده و کره جنوبی جمعه ۲۳ آبان جزییات توافق تجاری جدید خود را منتشر کردند.
این توافق شامل ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کره جنوبی در بخش کشتی‌سازی آمریکا و ۲۰۰ میلیارد دلار دیگر اختصاص‌یافته به بخش‌های صنعتی است.
این اعلامیه مشترک در پی دیدار ماه اکتبر میان لی جائه‌میونگ، رییس‌جمهوری کره جنوبی، و دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، منتشر شد. دیداری که در آن دو طرف بر کاهش تعرفه واردات آمریکا بر محصولات کره جنوبی از ۲۵ درصد به ۱۵ درصد توافق کردند.
لی، جمعه گفت: «در نهایت، مذاکرات تجاری، بازرگانی و امنیتی کره جنوبی و آمریکا که از بزرگ‌ترین متغیرهای موثر بر اقتصاد و امنیت ما بودند، ... به پایان رسیدند.»
او افزود: «رقابت خوب به شرکای عالی نیاز دارد و من معتقدم تصمیم عقلانی رییس‌جمهوری ترامپ، نقش مهمی در دستیابی به یک توافق معنادار داشت.»
کیم جونگ-کوان، وزیر صنعت کره جنوبی و هاوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی آمریکا، این توافق را در قالب یک یادداشت تفاهم ۲۷ بندی و غیرالزام‌آور درباره سرمایه‌گذاری‌های راهبردی امضا کردند.
این سند، برنامه زمانی اجرای پروژه‌هایی را تعیین می‌کند که پس از مشورت با کره جنوبی از سوی رییس‌جمهوری آمریکا انتخاب خواهند شد و سئول موظف است ظرف ۴۵ روز منابع مالی تعیین‌شده را منتقل کند.
زیردریاییهای هسته‌ای، هوش مصنوعی و همکاری‌های انرژی
توافق جدید بخشی از روندی است که پس از بیش از سه ماه مذاکرات فشرده بر سر تعرفه‌های دولت ترامپ شکل گرفت. تعرفه‌هایی که شرکای تجاری آمریکا در سراسر جهان را هدف قرار داده بود و نگرانی‌های جدی برای صادرات کلیدی کره جنوبی - از جمله نیمه‌رساناها و خودروها - ایجاد کرده بود.
لی که پنج ماه پیش با ماموریت عبور از پیامدهای تلاش ناموفق رییس‌جمهوری قبلی کره جنوبی برای اعمال حکومت نظامی به قدرت رسید، امیدوار بود با تبدیل تهدید تعرفه‌ای به یک فرصت دیپلماتیک، جایگاه تجاری و امنیتی کشور را تقویت کند.
او گفت بر اساس این توافق، کره جنوبی همکاری‌های جدیدی با آمریکا در حوزه کشتی‌سازی، هوش مصنوعی و صنعت هسته‌ای آغاز خواهد کرد. همکاری‌هایی که به گفته لی، به واشینگتن کمک می‌کند «صنایع حیاتی را بازسازی کند، همان‌گونه که آمریکا در گذشته به کره جنوبی کمک کرده بود».
در برگه اطلاعات منتشرشده از سوی کاخ سفید آمده است که ایالات متحده به کره جنوبی اجازه ساخت زیردریاییهای هسته‌ای را داده و برای یافتن «راه‌هایی به‌منظور تامین سوخت» با سئول همکاری خواهد کرد.
واشینگتن و سئول همچنین در موضوع توان هسته‌ای غیرنظامی به توافق رسیده‌اند؛ از جمله با متعهد شدن آمریکا به همکاری در یافتن راه‌هایی برای غنی‌سازی اورانیوم و بازفرآوری سوخت مصرف‌شده در کره جنوبی.
مشاور امنیت ملی لی، گفت که دو کشور موضوع زیردریاییهای هسته‌ای را بر فرض «ساخته‌شدن این زیردریایی‌ها در کره جنوبی» بررسی کرده‌اند. با این حال، ترامپ پیش‌تر گفته بود این زیردریایی‌ها در یک کارخانه کشتی‌سازی متعلق به کره جنوبی در فیلادلفیا ساخته خواهند شد.
ثبات ارزی، زمان‌بندی سرمایه‌گذاری و پیامدهای امنیتی
واشینگتن همچنین با درخواست کره جنوبی برای اجرای مرحله‌ای سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد دلاری موافقت کرد؛ به‌گونه‌ای که هیچ قسطی بیش از ۲۰ میلیارد دلار در سال نباشد.
در برگه اطلاعات کاخ سفید آمده است که دو کشور توافق کرده‌اند این سرمایه‌گذاری‌ها نباید «موجب بی‌ثباتی بازار» شود.
اگر نشانه‌هایی از بی‌ثباتی در بازار ارز ظاهر شود، سئول می‌تواند درخواست تعدیل زمان‌بندی یا میزان سرمایه‌گذاری را مطرح کند و واشینگتن نیز «با حسن نیت» آن را بررسی خواهد کرد.
تعرفه محصولات کره جنوبی از جمله خودروها هم از ۲۵ درصد به ۱۵ درصد کاهش خواهد یافت.
به گفته یک مشاور رییس‌جمهوری کره جنوبی، نیمه‌رساناها نیز مشمول شرایط تعرفه‌ای خواهند بود که از نظر مطلوبیت، کمتر از شرایط اعمال‌شده بر تایوان نباشد.
این توافق نشان می‌دهد لی در ماه‌های نخست ریاست‌جمهوری خود توانسته است بر ابتکارات کلیدی امنیتی و انرژی تاثیر بگذارد؛ از جمله با فراهم کردن مسیر ساخت زیردریاییهای هسته‌ای و گسترش ظرفیت هسته‌ای غیرنظامی.
کیم دونگ-یوپ، افسر سابق نیروی دریایی و عضو دانشگاه کیونگ‌نام، گفت پیامدهای امنیتی و انرژی این توافق به معنای آن است که سئول باید هزینه‌های بیشتری برای دفاع بپردازد؛ اما لی با «یک انتخاب اجتناب‌ناپذیر» مواجه بوده است.
هگست پنج‌شنبه ۲۲ آبان با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که این عملیات در نیمکره غربی برای حفاظت از آمریکا و همسایگانش و با هدایت ستاد فرماندهی جنوب ارتش این کشور انجام می‌شود.
در این پیام آمده است: «امروز عملیات نیزه جنوبی را اعلام می‌کنم. این ماموریت که نیروهای ویژه مشترک نیزه جنوبی و فرماندهی جنوبی ایالات متحده آن را هدایت می‌کنند، از سرزمین مادری ما دفاع می‌کند، تروریست‌های مواد مخدر را از نیمکره ما حذف می‌کند و کشورمان را از شر مواد مخدری که مردم ما را می‌کُشد، محافظت می‌کند.»
اصطلاح نیم‌کُره غربی در ادبیات سیاسی و نظامی ایالات متحده به همه کشورهایی اشاره دارد که در شمال، مرکز و جنوب قاره آمریکا؛ از آلاسکا تا دماغه جنوبی آرژانتین، قرار گرفته‌اند.
فرماندهی جنوبی ایالات متحده یکی از مراکز رزمی ارتش آمریکاست که حوزه فرماندهی آن ۳۱ کشور ِ واقع در این پهنه را در بر می‌گیرد.
پنتاگون هنوز جزئیات بیشتری از طرح نظامی آمریکا، کشور یا کشورهای خاصی که هدف اصلی این عملیات هستند، ارائه نداده اما در ماه‌های اخیر به‌طور گسترده نیروهای و تجهیزات خود در دریای کارائیب را تقویت کرده است.
علاوه بر این، ارتش آمریکا در سه ماه گذشته دست‌کم ۱۹ بار به شناورهای مظنون به قاچاق مواد مخدر در حوزه کارائیب و سواحل اقیانوس آرام حمله کرده است. در نتیجه این حملات بیش از ۷۰ نفر کشته شده‌اند.
آمریکا ادعا می‌کند این افراد به باندهای مواد مخدر تعلق داشتند و در زمینه قاچاق مواد مخدر فعال بودند.
نیویورک‌تایمز ۱۴ آبان گزارش داد که دولت ترامپ به دنبال اجرای طرحی های نظامی برای سرنگونی دولت نیکلاس مادورو در ونزوئلا است.
رویارویی واشینگتن با کاراکاس
مقام‌های آمریکایی سه‌شنبه ۲۰ آبان از ورود ناو «جرالد فورد» به‌همراه ناوگروه پشتیبانی خود به آب‌های کارائیب خبر دادند.
به گزارش رویترز، آمریکا با انتقال این ناو به منطقه کارائیب وارد مرحله تازه‌ای از تقابل نظامی با ونزوئلا شد. پنتاگون اعزام بزرگ‌ترین و جدیدترین ناو هواپیمابر جهان به این منطقه را «عملیاتی علیه قاچاق مواد مخدر و سازمان‌های جنایتکار فراملی» توصیف کرد.
با این حال، تحلیلگران به رویترز گفتند هدف اصلی، افزایش فشار نظامی و سیاسی بر دولت نیکلاس مادورو، رییس‌جمهوری ونزوئلاست.
مادورو که از سال ۲۰۱۳ قدرت را در دست دارد، بارها گفته است تجمع نیروهای آمریکایی در نزدیکی مرزهای کشورش تلاشی برای سرنگونی اوست.
او در واکنش به اعزام ناو فورد هشدار داده بود که اگر آمریکا به خاک ونزوئلا حمله کند، «میلیون‌ها مرد و زن مسلح با تفنگ از کشور دفاع خواهند کرد».
یک هفته پیش از ارسال ناو جرالد فورد، دونالد ترامپ اعلام کرده بود که روزهای نیکلاس مادورو، رییس‌جمهوری ونزوئلا، «به شماره افتاده است».
ترامپ به شبکه سی‌بی‌اس گفته بود که بعید می‌داند آمریکا با ونزوئلا وارد جنگ شود، ولی اضافه کرده بود که دوران ریاست‌جمهوری مادورو به پایان خود نزدیک است.
حدود یک هفته پیش سنای آمریکا طرحی را رد کرد که ترامپ را از آغاز جنگ علیه ونزوئلا منع می‌کرد. سنا با این اقدام مسیر استفاده از نیروی نظامی علیه ونزوئلا را برای دولت ترامپ هموار کرد.
راجا کریشنامورتی و جو کورتنی، در نامه‌ای به وزیر خارجه آمریکا و مدیر آژانس اطلاعات مرکزی این کشور تاکید کردند که این محموله‌ها «برای تلاش‌های تهران جهت بازسازی زرادخانه موشک‌های بالستیک خود پس از جنگ ۱۲روزه با اسرائیل در تابستان گذشته ضروری هستند.»
آنها افزودند: «حمایت پکن از تجدید تسلیحات تهران عمیقا نگران‌کننده است و نمونه دیگری از تمایل حزب کمونیست چین برای تشویق تجاوز اقتدارگرایانه از اروپا تا خاورمیانه به شمار می‌رود.»
این درخواست دو عضو مجلس نمایندگان آمریکا، پس از انتشار گزارشی در ماه گذشته مطرح شده است.
این گزارش که از سوی شبکه خبری سی‌ان‌ان منتشر شد، به‌نقل از منابع اطلاعاتی غربی از ارسال چندین محموله پرکلرات سدیم، ماده اصلی در تولید سوخت موشکی، از چین به ایران از اواخر سپتامبر خبر می‌داد.
اردیبهشت امسال، انفجاری شدید در بندر «رجایی» رخ داد و شواهد اولیه بر اساس تصاویر انفجار، شباهت‌های آن با انفجار بیروت را تایید می‌کرد.
این شباهت کارشناسان را به این نتیجه رساند که احتمالا علت انفجار نظیر واقعه بندر بیروت، آتش گرفتن محموله مواد شیمیایی مورد استفاده برای ساخت موشک بود.
با این وجود، ارتباط انفجار با سوخت موشک از ابتدا توسط مقام‌های رسمی رد شد. سه ماه پس از انفجار روشن شد محموله‌ای که منجر به انفجار شد، متعلق به «نهادی نظامی» بوده است.
حمایت پکن تهدید علیه همسایگان ایران را افزایش می‌دهد
دو نماینده مجلس نمایندگان آمریکا در نامه خود افزودند که حمایت پکن «نه تنها تهدید ایران برای همسایگانش را افزایش می‌دهد، بلکه به روسیه و گروه‌های نیابتی طرفدار [حکومت] ایران مانند حوثی‌ها که ایران پیش‌تر از برنامه‌های موشکی آنها حمایت کرده، کمک می‌کند.»
آنها همچنین تاکید کردند که این محموله‌ها «با تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی که در سپتامبر بازگردانده شدند، مغایرت دارد. زیرا این تحریم‌ها هرگونه حمایت بین‌المللی از برنامه موشکی بالستیک ایران و توسعه سامانه‌های انتقال سلاح‌های هسته‌ای را ممنوع می‌کنند.»
این دو نماینده خواستار آن شدند که دولت ترامپ توضیح دهد چه اقداماتی برای «پاسخ به حمایت مداوم جمهوری خلق چین از برنامه موشکی بالستیک ایران» انجام می‌دهد.
دولت ترامپ در آوریل تحریم‌هایی علیه دوازده نهاد و فرد مستقر در ایران و چین اعلام کرد که در تأمین مواد سوخت موشک بالستیک برای سپاه پاسداران ایران نقش داشتند.
در تازه‌ترین اقدام نیز دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا چهارشنبه ۲۱ آبان ۳۲ فرد و نهاد مستقر در ایران، امارات متحده عربی، ترکیه، چین، هنگ‌کنگ، هند، آلمان و اوکراین را به دلیل فعالیت در شبکه‌های تدارکاتی مرتبط با تولید موشک‌های بالستیک و پهپادهای جمهوری اسلامی تحریم کرد.
اول تیر ماه، کمی پیش از اعلام آتش‌بس، اسرائیل یک سایت حیاتی سپاه پاسداران واقع در بیابان‌های جنوب شاهرود در استان سمنان را هدف قرار داد. این همان سایتی بود که برای تولید سوخت جامد موشک مورد استفاده سپاه پاسداران قرار می‌گرفت و در آن میکسرهای سیاره‌ای نیز وجود داشت. این محل پیش‌تر در حملات آبان ۱۴۰۳ نیز از سوی اسرائیل هدف قرار گرفته بود.
تاسیسات ساخت موشک از جمله اهداف اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه بودند. یکی دیگر از این تاسیسات در شمال گرمسار در استان سمنان واقع شده بود که ۲۵ خرداد هدف قرار گرفته شد.
وب‌سایت اکسیوس پنج‌شنبه ۲۲ آبان به نقل از مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی نوشت اسرائیل در چارچوب این توافق، به‌دنبال دریافت حداقل چهار میلیارد دلار کمک نظامی سالانه مشابه توافق فعلی است.
اکسیوس تاکید کرد: «اما تصویب آن در فضای سیاسی کنونی دشوارتر شده، از جمله به‌دلیل نارضایتی فزاینده از اسرائیل در پایگاه سیاسی ترامپ.»
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در آوریل گذشته به کمک نظامی ایالات متحده به اسرائیل اشاره کرد و گفت: «ما سالانه ۴ میلیارد دلار به اسرائیل می‌دهیم. این مبلغ زیادی است. ضمنا تبریک می‌گویم. این خیلی خوب است. اما ما سالانه میلیاردها دلار به اسرائیل می‌دهیم، میلیاردها.»
رسانه‌های اسرائیلی ۲۰ آبان اعلام کردند وزارت دفاع این کشور برای سال ۲۰۲۶ بودجه‌ای به ارزش ۱۴۴ میلیارد شکل (معادل ۴۴.۵ میلیارد دلار) درخواست کرده است؛ از این میزان، حدود ۷ میلیارد شکل (معادل ۲.۱۷ میلیارد دلار) به‌منظور افزایش آمادگی در برابر تهدیدهای فزاینده، از جمله جمهوری اسلامی، است.
توافق فعلی برای کمک‌های نظامی میان اسرائیل و آمریکا در سال ۲۰۱۶ و در دولت باراک اوباما امضا شده و سال ۲۰۲۸ پایان می‌یابد. از همین رو اسرائیل می‌خواهد ظرف یک سال آینده توافق جدید نهایی شود.
وال‌استریت ژورنال شهریور گذشته به نقل از منابع آگاه گزارش داد که ترامپ از کنگره این کشور خواسته که طرح فروش نزدیک به شش میلیارد دلار سلاح به اسرائیل را تایید کند.
بر اساس گزارش این روزنامه آمریکایی، این طرح شامل قراردادی به ارزش ۳.۸ میلیارد دلار برای ۳۰ فروند بالگرد ی‌اچ-۶۴ آپاچی است که تقریبا شمار این بالگردها در ناوگان کنونی اسرائیل را دو برابر می‌کند.
اکسیوس می‌گوید مذاکرات بر سر تفاهم‌نامه امنیتی جدید به دلیل جنگ غزه مدتی به تعویق افتاد، اما به گفته دو مقام اسرائیلی و یک مقام آمریکایی، مذاکرات اولیه در هفته‌های اخیر آغاز شده است.
جریان نزدیک به ترامپ (ماگا) با کمک خارجی مخالف است و بخشی از نمایندگان هر دو حزب درباره عملکرد اسرائیل در غزه ابراز نگرانی کرده‌اند؛ شرایطی که باعث شده این روند هم از نظر فنی و هم سیاسی پیچیده شود.
اسرائیل تاکنون سه توافق ۱۰ ساله در سال‌های ۱۹۹۸ (۲۱.۳ میلیارد دلار)، ۲۰۰۸ (۳۲ میلیارد دلار) و ۲۰۱۶ (۳۸ میلیارد دلار) با آمریکا امضا کرده است.
علاوه بر این، در جریان جنگ غزه در سال ۲۰۲۴، دولت جو بایدن و کنگره یک بسته کمک نظامی اضطراری به اسرائیل اختصاص دادند.
این در حالی است که نتایج تحقیق دانشگاه براون و موسسه کوئینسی نشان می‌دهد دولت ایالات متحده طی دو سال پس از حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر ۲۰۲۳، نزدیک به ۲۲ میلیارد دلار کمک نظامی به اسرائیل پرداخت کرده است.
اسرائیل برای جلب رضایت آمریکایی‌ها، دو پیشنهاد درباره طرح‌های جدید خود ارائه کرده است؛ یکی افزایش مدت توافق از ۱۰ به ۲۰ سال تا دامنه آن گسترده‌تر شود و تا سال ۲۰۴۸، صدمین سال استقلال اسرائیل، ادامه یابد و دیگری اجازه استفاده از بخشی از پول برای پژوهش و توسعه مشترک آمریکا و اسرائیل در حوزه‌هایی مانند فناوری دفاعی، هوش مصنوعی دفاعی و پروژه گنبد طلایی.
یک مقام اسرائیلی گفت این مدل می‌تواند با رویکرد «اول آمریکا» هماهنگ شود، چون بخشی از بودجه به پروژه‌هایی تخصیص می‌یابد که برای ارتش آمریکا نیز سودآور است.
او این پیشنهاد را «فکری خارج از چارچوب» توصیف کرد و گفت: «آمریکایی‌ها این ایده را دوست دارند.»
کاخ سفید تاکنون از اظهار نظر درباره این گزارش خودداری کرده است.
ترامپ شامگاه جمعه ۲۳ آبان پیش از عزیمت به فلوریدا برای گذراندن تعطیلات آخر هفته در هواپيمای ویژه ریاست‌جمهوری به خبرنگاران گفت که آخر هفته درباره اين موضوع با کي‌یر استارمر، نخست‌وزير بريتانيا، گفت‌وگو می‌کند.
پيش‌تر بی‌بی‌سی پذيرفته بود که نحوه ويرايش سخنرانی ششم ژانويه ۲۰۲۱ ترامپ سبب «برداشت اشتباه» شده است، اما اعلام کرد غرامت مالی پرداخت نخواهد کرد.
ترامپ در این گفت‌وگو بار ديگر تکرار کرد که بی‌بی‌سی «کلمات او را تغيير داده» و تاکيد کرد اين اقدام را دنبال خواهد کرد.
رسانه بریتانیایی بی‌بی‌سی، پنج‌شنبه ۲۲ آبان به‌طور رسمی از رييس‌جمهوری آمريکا عذرخواهی و اعلام کرد که ويرايش انجام‌شده «خطای قضاوت» بوده و برنامه در اين قالب ديگر پخش نخواهد شد.
با اين حال، سخنگوی این شبکه گفت که مبنایی برای ادعای افترا وجود ندارد.
وکلای ترامپ تهديد کرده بودند که در صورت پرهیز بی‌بی‌سی از عذرخواهی رسمی و پرداخت غرامت، برای دريافت يک ميليارد دلار خسارت اقدام حقوقی می‌کنند. بی‌بی‌سی پیش از پایان مهلت تعيين‌شده از سوی وکلای ترامپ از موضع خود عقب‌نشینی و از ترامپ عذرخواهی کرد.
اين جنجال به استعفای تيم ديوی، مديرکل، و دبورا ترنس، رييس بخش خبر بی‌بی‌سی، منجر شد.
نخست‌وزیر بریتانیا درباره پرونده بی‌بی‌سی: برخی می‌خواهند این شبکه وجود نداشته باشد
نخست‌وزیر بریتانیا، چهارشنبه ۲۱ آبان در واکنش به اعتراض‌ها به دستکاری ویدیوی ترامپ از سوی بی‌بی‌سی و استعفای مقام‌های آن، گفت در دوران گسترش اطلاعات نادرست، وجود یک بی‌بی‌سی قدرتمند و مستقل ضروری است، اما این شبکه باید «اوضاع خود را سر و سامان دهد.»
او افزود برخی می‌خواهند بی‌بی‌سی وجود نداشته باشد.
خبرگزاری رویترز این اتفاق و پیامدهای آن را «بزرگ‌ترین بحران برای بی‌بی‌سی در چند دهه اخیر» خواند.
استارمر که روابط نزدیکی با ترامپ دارد، در پارلمان بریتانیا و در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا از او خواهد خواست از شکایت یک میلیارد دلاری علیه بی‌بی‌سی صرفنظر کند، گفت: «بگذارید روشن بگویم، من به یک بی‌بی‌سی قوی و مستقل باور دارم. برخی ترجیح میدهند بی‌بی‌سی وجود نداشته باشد، برخی از آنها همین بالا نشستهاند (اشاره به نمایندگان مخالف). من یکی از آنها نیستم.»
