خبرگزاری رویترز گزارش داد یکشنبه ۲۵ آبان به وقت شرق آسیا، گارد ساحلی چین اعلام کرد ناو ۱۳۰۷ همراه با ناوگروه خود در آبهای سرزمینی جزایر دیائویو — نامی که پکن برای سنکاکو بهکار میبرد — گشتزنی کرده است. چین این اقدام را «گشتِ اعمال حاکمیت» خود توصیف کرده است.
این تحرک دریایی تنها چند روز پس از آن رخ میدهد که سانائه تاکایچی، نخستوزیر ژاپن، در پارلمان گفت یک حمله فرضی چین به تایوانِ دارای حکومت دموکراتیک میتواند باعث واکنش نظامی توکیو شود. پکن از این سخنان خشمگین شده و از تاکایچی خواسته است بهنوعی این اظهارات را پس بگیرد.
چین تایوان را بخشی از قلمرو خود میداند و احتمال استفاده از زور برای اعمال کنترل بر این جزیره را رد نکرده است. این جزیره تنها ۱۱۰ کیلومتر از قلمرو ژاپن فاصله دارد. تایوان ادعاهای حاکمیتی پکن را رد میکند و میگوید آینده جزیره را تنها مردم تایوان تعیین میکنند.
سفارت ژاپن در پکن به درخواست رویترز برای اظهار نظر پاسخی نداده است.
اوجگیری تنش دیپلماتیک
به گزارش رویترز، چین پس از سخنان تاکایچی فشار بر ژاپن را افزایش داده است. سرکنسول چین در اوزاکا در واکنشی شدید گفته بود: «سری که ناپاک بیرون زده باید قطع شود»، اظهارنظری که با اعتراض رسمی دولت ژاپن روبهرو شد.
پکن سپس برای نخستین بار در بیش از دو سال گذشته سفیر ژاپن را احضار کرد و وزارت دفاع چین هشدار داد هرگونه مداخله نظامی ژاپن در موضوع تایوان «محکوم به شکست» خواهد بود.
چین جمعه به شهروندانش هشدار داد از سفر به ژاپن خودداری کنند؛ اقدامی که باعث شد توکیو از پکن بخواهد «تدابیر مناسب» اتخاذ کند. سه شرکت هواپیمایی بزرگ چین نیز روز شنبه اعلام کردند بلیطهای سفر به ژاپن قابل استرداد یا تغییر رایگان هستند.
تحرکات نظامی در اطراف تایوان
به نوشته رویترز، وزارت دفاع تایوان یکشنبه اعلام کرد ۳۰ هواپیمای نظامی چین در اطراف جزیره فعالیت داشته و هفت ناو نیز طی ۲۴ ساعت گذشته مشاهده شدهاند. تایوان میگوید چین شب شنبه بار دیگر یک «گشت رزمی مشترک» انجام داده تا «حریم هوایی و دریای اطراف» جزیره را تحت فشار قرار دهد.
تایوان نیز برای نظارت، هواپیماها و کشتیهای خود را اعزام کرده است. تایپه این تحرکات را بخشی از «کارزار فشار نظامی مستمر» چین میداند.
اختلاف دیرینه بر سر سنکاکو
چین و ژاپن سالهاست بر سر مالکیت جزایر سنکاکو اختلاف دارند و رویاروییهای دریایی در این منطقه بارها تکرار شده است. توکیو این جزایر را تحت کنترل دارد، اما پکن آنها را خاک خود میداند.
رویترز یادآور شده که رهبران ژاپن معمولاً در خصوص سناریوهای مرتبط با تایوان جانب «ابهام راهبردی» را حفظ میکردند؛ رویکردی که متحد اصلی امنیتی ژاپن یعنی آمریکا نیز از آن حمایت کرده است. اما اظهارات اخیر تاکایچی نشاندهنده تغییری کمسابقه در موضعگیری علنی توکیو است.