فرهنگ و هنر

جعفر پناهی، فیلمسازی که سال‌ها با سانسور و بازداشت دست‌وپنجه نرم کرده است، در تازه‌ترین اثر خود «یک تصادف ساده»، از مرز میان عدالت و انتقام می‌گوید.

مراسم تشییع پیکر ناصر تقوایی، کارگردان صاحب‌نام سینمای ایران، پنج‌شنبه ۲۴ مهر با حضور شمار زیادی از هنرمندان و سینماگران در خانه سینما برگزار شد. حضور برخی زنان سینماگر بدون حجاب اجباری در این مراسم، توجه‌ها را به خود جلب کرد.

ناصر تقوایی، فیلمساز، عکاس و نویسنده مطرح ایرانی که با ساخت سریال تلویزیونی «دایی جان ناپلئون» در میان مردم ایران به شهرت رسید، در ۸۴ سالگی درگذشت. او در سال‌های گذشته بارها از فشارهای حکومت بر فیلمسازان مستقل سخن گفته بود.

در دیداری احساسی در جشنواره فیلم نیویورک، مارتین اسکورسیزی و جعفر پناهی یکدیگر را در آغوش گرفتند؛ پناهی از او به‌عنوان «خدای سینما» یاد کرد و اسکورسیزی از پلتفرم‌های پخش آنلاین خواست از فیلم‌سازان ایرانی — به‌ویژه آنان که در خفا کار می‌کنند — حمایت کنند.

ماتس مالم، دبیر دائمی آکادمی سوئد، در بیانیه‌ای اعلام کرد لاسلو کراسناهورکایی، نویسنده برجسته مجارستانی، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۲۵ شده است.

در روزگاری که واژه آزادی در ایران، زخمی بر زبان مردم است، بنایی در قلب تهران هنوز قامت راست کرده تا یادآور رویایی باشد که نیم قرن پیش بر سنگ نوشته شد. برج آزادی، یا همان شهیاد سابق، بنایی است که از خیال جوانی برآمد و به نماد آرزوی نسلی تبدیل شد.

آلبوم تازه تیلور سوئیفت با نام «زندگی یک دختر نمایش» از جمعه تاکنون ۳۰۴ هزار نسخه در بریتانیا فروخته و رکورد بزرگ‌ترین فروش آغازین سال ۲۰۲۵ را ثبت کرده است.

شرکت نئون، توزیع‌کننده تازه‌ترین فیلم جعفر پناهی، خبر داد که این کارگردان به احتمال زیاد به جشنواره فیلم «میل وَلی» در سانفرانسیسکو نخواهد رسید زیرا فرآیند صدور ویزای او به‌دلیل تعطیلی دولت فدرال آمریکا متوقف شده است.

کافه و قهوه‌خانه در ایران فقط مکان‌هایی برای نوشیدن قهوه نیستند. آن‌ها «نهادهای اجتماعی»‌اند که در هر دوره، قواعد تعامل، مرزبندی‌های طبقاتی و شیوه‌های مصرف فرهنگی را بازتاب داده و بازتولید کرده‌اند.

جعفر پناهی، کارگردان سینما و زندانی سیاسی پیشین، در آستانه اکران جهانی جدید‌ترین فیلمش با عنوان «یک تصادف ساده»، تاکید کرد هرگز تسلیم سانسور نخواهد شد و از بازگشت دوباره به زندان هراسی ندارد.

امسال برای اولین بار در تاریخ، فیلم‌های سه فیلمساز ایرانی از سوی سه کشور مختلف به آکادمی علوم و هنرهای سینما برای جایزه اسکار در بخش بهترین فیلم بین‌الملل که پیش‌تر با نام بهترین فیلم غیر‌انگلیسی زبان شناخته می‌شد، ارائه شده است.

کلودیا کاردیناله، نماد سینمای پس از جنگ ایتالیا که دوران طولانی و متنوعی را در سینما و تئاتر پشت سر گذاشت، سه‌شنبه اول مهر در سن ۸۷ سالگی درگذشت.

ثمینه باغچه‌بان، نویسنده، آموزگار و چهره تاثیر گذار آموزش ناشنوایان و ادبیات کودک در ایران درگذشت. او وارث راه جبار باغچه‌بان بود اما فراتر از آن توانست نسل‌های تازه‌ای از کودکان را با آموزش پایه و ادبیات پیوند دهد و میراثی ماندگار از خود برجای گذارد.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در فتوایی اعلام کرده است ترانه تولیدشده به‌وسیله نرم‌افزارهای هوش مصنوعی که در آن صدای خواننده زن وجود دارد، اگر «غنایی» باشد، شنیدن آن برای مردها «حرام» است.

نسخه ترمیم شده «باشو، غریبه‌ کوچک»، جشنواره ونیز امسال را به وجد آورد و جایزه بخش فیلم‌های کلاسیک مرمت شده را از آن خود کرد؛ نگین درخشان سینمای ایران که بارها به عنوان بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران انتخاب شده اما چهار سال توقیف بود و مسئولان وقت ۷۴ مورد اصلاحیه مضحک به آن دادند.

خانه مد آرمانی پنجشنبه ۱۳ شهریور با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که جورجیو آرمانی، بنیان‌گذار و طراح نامدار ایتالیایی، در سن ۹۱ سالگی درگذشت.

اپرای متروپولیتن نیویورک از توافقی برای اجرای برنامه در عربستان سعودی و ارائه آموزش‌های هنری در این کشور منطقه خلیج فارس خبر داد. این اقدام همچنین در راستای تلاش این نهاد معتبر فرهنگی برای بهبود چشم‌انداز مالی خود انجام می‌شود.

عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران، درباره لغو کنسرت همایون شجریان گفت شهرداری حامی رویدادهای فرهنگی است اما برگزاری کنسرت‌ها نیازمند برنامه‌ریزی و زیرساخت از سوی وزارت ارشاد به‌عنوان متولی اصلی است و نقش شهرداری صرفا پشتیبانی است.