سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، درباره اظهارات اخیر حسامالدین آشنا، مشاور حسن روحانی، در گفتوگو با یک روزنامه لبنانی گفت نظرات مطرحشده در این مصاحبه شخصی است و با این وزارتخانه یا محمدجواد ظریف هماهنگی نشده است.
به گزارش ایرنا، خطیبزاده روز شنبه گفت موضع ایران درباره بازگشت به برجام «روشن است» و «بارها» اعلام شده است.
او ادامه داد ایران «پس از رفع تحریمها» توسط آمریکا «اقدامات جبرانی» خود را متوقف میکند و «مرجع راستیآزمایی بر اساس برجام آژانس بینالمللی انرژی اتمی است».
چند روز پیش روزنامه الاخبار چاپ بیروت گفتوگویی با آشنا را منتشر کرد که در آن، مشاور روحانی موضع «بازگشت همزمان» ایران و آمریکا به برجام را که پیشتر از سوی ظریف مطرح شده بود، تایید کرده بود.
او گفت: «موضع آقای ظریف در چارچوب توافق هستهای و کمیته حل اختلاف آن بود. به علاوه، این موضع بیشترین امتیازی است که ایران میتواند برای پذیرفتن بازگشت همزمان به تعهدات خود ارائه دهد.»
آشنا همچنین در این گفتوگو، اتحادیه اروپا را مرجع راستیآزمایی برای این بازگشت همزمان معرفی کرده بود.
پیشتر وزارت امور خارجه اظهارات محسن رضایی در گفتوگو با فایننشال تایمز درباره برجام را نیز «نظر شخصی» خوانده بود.
محمود واعظی، رییس دفتر رییس جمهوری اسلامی ایران در واکنش به اظهارات اخیر علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی این کشور درباره اعتراضهای آبان ۹۸ گفت: «روحانی رییس شورای عالی امنیت ملی است و دبیرخانه هم باید مانند گذشته خودش را با رییس شورا هماهنگ کند.»
او ادامه داد: «حال یک وقتی نغمههایی زده می شود و مصاحبههایی صورت میگیرد که به نظر میرسد در این شرایطی که کشور در حال جنگ اقتصادی است به جای اینکه فضا را آرام کند باعث بروز مشکلاتی میشود.»
واعظی توضیحات بیشتری در این باره نداد، اما اشاره او به گفتوگوی اخیر شمخانی با ایسنا است که در آن، شمخانی گفت: «در وقایع سال ۹۸ در کنار برخی ناهماهنگیهای اجرایی و سوء مدیریتها، باز هم ضعف در نحوه ارتباط با جامعه و اقناع مخاطبان خودش را نشان داد و این بار موجب شکل گیری بحران امنیتی برای کشور شد».
شمخانی به طور ضمنی بخشی از مقامهای دولتی را درباره شکلگیری اعتراضات آبان مقصر دانست و افزود: «به طور قطع باید در زمینه قیمت حاملهای انرژی اقدام می شد ولی انتقادات جدی به نحوه اعلام، اجرا و مدیریت کاهش هزینههای اجرای طرح وجود دارد که موجب وارد شدن خسارتهای قابل پیشگیری به کشور شد.»
در واکنش به این اظهارات، محسن پیرهادی، نماینده تهران و عضو هیات رییسه مجلس در نامهای به شمخانی خواستار انتشار «بخش غیرمحرمانه» گزارش دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی درباره اعتراضات آبان ۹۸ و از جمله «روند رسیدگی و اقدامات این شورا به آسیبدیدگان و خانوادههای کشتهشدگان» به منظور نشان دادن «اقدامات سازنده اجتماعی و سیاسی» شد.
شرکت بینالمللی نفت و گاز فجیره امارات متحده عربی اعلام کرد محموله نفت خامی که آمریکا آن را به اتهام تعلق به ایران و نقض تحریمها توقیف کرده، در حقیقت حامل نفت عراق بوده و در دوران اوج همهگیری کرونا، در دریا نگهداری میشده است.
بر اساس سندی که به دادگاه فدرال کلمبیا تسلیم شده است، شرکت بینالمللی نفت و گاز فجیره فروشنده واسطه این محموله بوده که در واقع، نفت خام عراق است. این شرکت متعلق به شیخ حمد بنمحمد الشرقی، حاکم امیرنشین فجیره، است.
آمریکا تاکید دارد که سپاه پاسداران و نیروی قدس سپاه پاسداران پنهانی نفت به خارج ارسال میکنند، و با انتقال کشتی به کشتی و مدارک جعلی، مبدا نفت خام را پنهان میکنند. ایران توقیف این محموله را مصداق «دزدی دریایی» خوانده است.
به گزارش بلومبرگ، در مدارک شرکت بینالمللی نفت و گاز فجیره آمده است این شرکت در ژوئن ۲۰۲۰، دو میلیون بشکه نفت خام از یک تامینکننده عراقی که هویتش فاش نشده تهیه کرده است. این شرکت در ماه ژوییه اعلام کرد از یک کشتی بهعنوان مخزن شناور در دریا استفاده میکند. در اکتبر، این نفت به یک خریدار چینی ناشناس فروخته شد. طبق توافق، شرکت بینالمللی نفت و گاز فجیره مسئولیت ارسال و تحویل محموله به چین را بر عهده داشت.
دولت آمریکا در دسامبر ۲۰۲۰، این محموله را پیش از عزیمت توقیف کرد.
حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، گفت اقدامهایی که طی یک سال گذشته در ایران برای مقابله با شیوع کرونا انجام شده، «میتواند منبعی باشد برای کلاسهای دانشگاهی».
او روز شنبه در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا با تاکید بر تدوین این اقدامات به عنوان «نقشه راه برای آینده»، ادامه داد: «برخی از کارها در این مدت صددرصد و برخی بسیار موفق بوده است.»
روحانی جزئیات بیشتری از این اقدامات ذکر نکرد، اما در زمان آغاز شیوع کرونا در ایران، عملکرد دولت در زمینه شفافیت اطلاعرسانی و همچنین عدم قرنطینه شهرها با انتقادهای گستردهای مواجه شد.
همچنین در ماههای اخیر انتقادهای فراوانی درباره کندی روند تامین واکسن کرونا در ایران مطرح شده است.
روحانی گفت: «خطر موج چهارم منتفی نیست و وجود دارد و هر لحظه ممکن است این خطر پیش بیاید.»
بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون بیش از ۶۱ هزار نفر در ایران بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست دادهاند.
محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت که به واسطه عدم اجرای برجام و مفاد مربوط به رفع تحریمهای اقتصادی، روزانه بیش از هزار میلیارد تومان هزینه به اقتصاد ایران تحمیل میشود.
پورابراهیمی با بیان اینکه در مجلس نهم عدهای میگفتند باید برجام به تصویب برسد چراکه تحریمهای اقتصادی روزانه ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه به کشور وارد میکند، افزود: امروز به واسطه عدم اجرای برجام و مفاد مربوط به رفع تحریمهای اقتصادی، روزانه بیش از یک هزار میلیارد تومان هزینه به اقتصاد ایران تحمیل میشود و این هزینه بر عهده کسانی است که میگویند باید دوباره از مسیر مذاکره با آمریکا، مشکلات اقتصادی را حل کنیم.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید بر اینکه «استمرار این وضعیت یک روز هم به نفع مردم نیست»، گفت که اگر دولت توان و کارآمدی لازم برای حل مشکلات اقتصادی از طریق مطالبه اجرای دقیق تعهدات طرف مقابل در برجام را ندارد، میتواند پای خود را کنار بکشد و قطعا ارکان نظام میتوانند در این قضیه با نگاه جدیدی موضوعات را مطالبه کنند.
پورابراهیمی همچنین گفت که مذاکرات منتهی به برجام در تیر سال ۹۴ صرفا برای رفع تحریم بانک مرکزی، تحریم فروش نفت خام، تحریم تجارت و حمل و نقل ایران، تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، انجام شد.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد که مذاکرات ایران با آمریکا در برجام پیرامون حزبالله لبنان، حماس، مسائل منطقهای و حقوق بشر و تنها دلیل ورود جمهوری اسلامی به برجام و مذاکره با آمریکا، رفع مشکلات اقتصادی و لغو تحریمها بود.