سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه دولت رئیسی، روز سهشنبه سوم اسفند گفت جمهوری اسلامی تمام طرفها را به خویشتنداری دعوت میکند و معتقد است باید از هر اقدامی که به تشدید تنش منجر شود، اجتناب کرد.
او از اظهارنظر مستقیم درباره تصمیم ولادیمیر پوتین در مستقل شناختن دو منطقه دونتسک و لوهانسک خودداری کرد اما گفت: «مداخلات و اقدامات تحریکآمیز ناتو با محوریت آمریکا شرایط را در این منطقه پیچیدهتر کرده است.»
این در حالی است که اقدام روسیه از شامگاه گذشته و بعد از سخنرانی رییس جمهوری این کشور با محکومیتهای گسترده جهانی روبرو بوده است.
ولادیمیر پوتین دوشنبه شب ساعاتی پس از به رسمیت شناختن استقلال دو منطقه جداییطلب شرق اوکراین، به نیروهای نظامی روسیه دستور داد به عنوان نیروهای حافظ صلح در این دو منطقه مستقر شوند.
خبرگزاری رویترز هم گزارش داد که با استناد به توافق جدید مسکو با رهبران این دو منطقه، روسیه حق ساخت پایگاه نظامی در این دو منطقه را خواهد داشت.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهور اوکراین در واکنش به این اقدام گفت که اقدامات روسیه نقض تمامیت ارضی و استقلال اوکراین و منشور سازمان ملل متحد است.
رییس جمهوری روسیه در سخنان شب گذشته خود ناتو را متهم کرد که کاملا نگرانیهای مسکو را نادیده گرفته است. او افزود درخواستهای امنیتی روسیه رد شده است.
پوتین تاکید کرد فکر میکند غرب به هر حال روسیه را بدون توجه به اینکه چه اقدامی در مورد اوکراین بکند، تحریم میکند.
آمریکا، فرانسه، بریتانیا، آلمان و اتحادیه اروپا اقدام پوتین در به رسمیت شناختن دو منطقه جداییطلب شرق اوکراین را به شدت محکوم کردهاند و بر لزوم پاسخ قاطع و تحریم فوری مسکو تاکید دارند.
سخنگوی وزارت خارجه ایران پیشتر گفته بود تهران از افزایش تنش بین اوکراین و روسیه اعلام نگرانی میکند و آمادگی این را دارد که برای حل تنش بین دو کشور هر کاری انجام دهد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران هم در گفتوگو با همتای اوکراینی خود اعلام کرده بود جمهوری اسلامی آماده است برای حل و فصل مسالمتآمیز بحران هرگونه کمک و اقدام لازم را انجام دهد.
دولتهای ایران و روسیه در موارد مختلف از جمله جنگ سوریه و حمایت از حکومت بشار اسد در سالهای گذشته با یکدیگر همکاری داشتهاند و حکومت ایران در صدد امضای یک قرارداد ۲۰ ساله با روسیه است.
با این حال نوع روابط جمهوری اسلامی با روسیه همواره با انتقادهایی در داخل ایران مواجه بوده است.
اوایل اردیبهشت ۱۴۰۰ انتشار یک فایل صوتی از محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت، درباره کارشکنی روسیه در برجام واکنشهای بسیاری را در پی داشت.