عفو بین الملل: دستکم ۲۶ معترض در ایران در معرض اعدام قرار دارند



روز جمعه مراسم تدفین دنیا فرهادی و چهلم علی روزبهانی در ایذه و تهران برگزار شد. همزمان گروهی از مردم بر مزار محسن شکاری، معترض اعدام شده حاضر شدند. خانوادههای فرزین معروفی و علیرضا خوشکار بیاتی نیز با حضور در مزار این دو جوان کشته شده، مراسمی برای تولد فرزندانشان برگزار کردند.
مراسم تدفین دنیا (سونیا) فرهادی در تاریخ ۲۵ آذر ماه با حضور جمعیت زیادی از مردم ایذه، در این شهر برگزار شد. او دانشجوی ۲۱ ساله رشته معماری در اهواز بود که از روز ۱۶ آذر و همزمان با اعتراضات دانشجویی این شهر ناپدید شده بود.
پیکر سونیا فرهادی روز پنجشنبه و پس از هشت روز مفقودی، در رود کارون پیدا شد.
هر چند آتشنشانی اهواز اعلام کرد دنیا فرهادی از پل کابلی در اهواز به رودخانه کارون سقوط کرده است اما برخی منابع میگویند این دختر، یکی از دانشجویان حاضر در تجمعات اعتراضی دانشجویان اهواز بود و همزمان با روز دانشجو، در بلوار ساحلی اهواز ناپدید شد.

تهران؛ یادبود و تولد علیرضا خوشکار بیاتی
خانواده علیرضا خوشکار بیاتی، از کشتهشدگان خیزش انقلابی ایران، مراسم تولد ۳۰ سالگی او را بر مزارش برگزار و به یاد او کبوتر آزاد کردند.
علیرضا خوشکار بیاتی روز ۱۶ آذر در بلوار مرزداران تهران و با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی کشته شد.
تهران؛ یادبود و تولد فرزین معروفی
در این روز همچنین مراسمی برای فرزین معروفی به مناسبت سالروز تولدش و بر سر مزار او برگزار شد.
ویدیویی از رقص پدر او در حالی که کیک تولدی در دست دارد و میگرید، در حساب توییتری «۱۵۰۰ تصویر» منتشر شده است.
فرزین معروفی جوان ۲۲ ساله اهل مهاباد و ساکن تهران بود که بامداد روز چهارشنبه نهم آذر با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی در شهرک اکباتان کشته شد.
او پس از شکست تیم فوتبال جمهوری اسلامی همراه با جمع زیادی از مردم در نقاط مختلف تهران برای شادی به خیابان آمده بود.
تهران؛ مراسم چهلم علی روزبهانی
همزمان با چهلم علی روزبهانی، از کشتهشدگان خیزش انقلابی، خانواده و جمعی از مردم معترض بر سر مزار او در قطعه ۲۲۲ بهشت زهرای تهران حاضر شدند.
تندیس «زن زندگی آزادی» که به چهار زبان طراحی شده بر سر مزار این جوان معترض قرار داده شد.
بر اساس گزارشها، جوی امنیتی بر مزار او حاکم بود اما پدر، خواهر و برادر علی روزبهانی در این مراسم سخنرانی کرده و گفتند انتقام خون او را میگیرند.
در این مراسم، یکی از خواهران علی روزبهانی موهای خود را برید و روی مزارش ریخت. او گفت برادرش روزی به او پیام داده و با اشاره به شلوغی خیابانها گفته است: «به اسمت قسم که دیگر تمام است.»
خواهر دیگر علی روزبهانی هم به نشانه اعتراض چادر خود را درآورد، موهایش را برید و روی سنگ مزار او گذاشت.
پس از آن، تعدادی از زنان حاضر در مراسم نیز موهای خود را بریده و بر مزار این جوان جانباخته ریختند.
برادر علی روزبهانی نیز در این مراسم گفت: «کسی که با سنگ جلوی تفنگ میایستد، دلش به ۸۰ میلیون مردم ایران گرم است.»
پدر او نیز گفت از کسی که به پسرش «تیر خلاص» زده است نمیگذرد: «این تیر داغی بر دل من است و از آن نمیگذرم. خود امام حسین هم که علی خادمش بود، بالای خون او درمیآید.»
او در ادامه گفت: «من، مادرش، دو خواهر و برادر علی، ۴۰ روز است جز اشک چیزی ندیدهایم. توقع نداشته باشید فراموش کنیم و از انتقام او و کسانی که او را کشتند، بگذریم.»
مردم معترض حاضر در این مراسم هم شعارهایی چون «چه بیحجاب چه باحجاب پیش به سوی انقلاب» سر دادند.
علی روزبهانی، شهروندی معترض بود که چهارم آبان در خیابان بنیهاشم تهران هدف گلوله ماموران حکومتی قرار گرفت و در بیمارستان جان باخت.
روز جمعه همچنین گروهی از مردم تهران با وجود جو امنیتی، به مزار محسن شکاری، معترض اعدام شده در «بهشت زهرا» رفتند.
امروز همچنین گزارشهایی درباره مرگ مشکوک آیدا رستمی، پزشک بیمارستان چمران تهران منتشر شد که روز ۲۱ آذر مفقود شده بود.
آیدا رستمی از آغاز خیزش انقلابی به مجروحان اعتراضات در خارج از فضای بیمارستان امدادرسانی و کمک پزشکی میکرد و برخی منابع با توجه به آسیبدیدگی پیکر او، قتل او را به دست نیروهای حکومتی محتمل دانستهاند.
او روز دوشنبه ساعت هفت بعدازظهر و پس از اتمام شیفت خود، با مادرش تماس گرفته و پس از آن ناپدید شده است.
یک روز بعد، از سوی کلانتری به خانواده اطلاع دادهاند که آیدا رستمی تصادف کرده و درگذشته است اما هنگامی که خانواده رستمی برای گرفتن پیکرش مراجعه کردهاند، متوجه شدهاند یک چشمش تخلیه شده و بخیه خورده است، صورت او له شده و دستش نیز شکسته است.
در گواهی پزشکی قانونی، علت مرگ او «برخورد با جسم سخت» عنوان شده است.
از آغاز خیزش انقلابی تاکنون و بر اساس آخرین آمارهای سازمان حقوق بشر ایران، دستکم ۴۵۸ شهروند، از جمله ۶۳ کودک و ۲۹ زن، کشته شدهاند.
با وجود تلاش حکومت برای سرکوب معترضان اما تجمعات و تظاهرات خیابانی ادامه دارد و فراخوانهایی برای اعتراض و اعتصاب سه روزه از ۲۸ تا ۳۰ آذر منتشر شده است.

روبرتا متسولا، رییس پارلمان اروپا در آستانه سومین ماه از کشته شدن مهسا امینی به دست ماموران گشت ارشاد نوشت: «مرگ وحشیانه مهسا امینی نقطه عطفی بود. زنان و مردان که در خیابانهای ایران اعتراض میکنند، الهامبخش جهان شدهاند. ما در کنار شما ایستادهایم و با شما خواهیم ماند.»

جیمز کلورلی، وزیر خارجه بریتانیا، در توییتی نوشت: «سه ماه پیش در چنین روزی مهسا امینی پس از دستگیری توسط گشت ارشاد جان باخت و از آن زمان تاکنون ما بیش از ۴۰ مقام ایرانی را تحریم کردهایم.» او افزود: «در مجموع ما بیش از ۳۰۰ شخص و نهاد، از جمله سپاه پاسداران را تحریم کردهایم.»

سازمان عفو بینالملل خبر داد دستکم ۲۶ نفر که در جریان خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی بازداشت شدهاند، در خطر اعدام قرار دارند.
عفو بینالملل روز جمعه ۲۵ آذر با انتشار بیانیهای گزارش کرد که از این ۲۶ نفر، دستکم حکم اعدام ۱۱ نفر صادر شده و ۱۵ نفر نیز با متهم شدن به اتهاماتی نظیر «فساد فی الارض»، «قیام مسلحانه علیه دولت» و «محاربه» در انتظار یا تحت محاکمه قرار دارند.
در این بیانیه، سهند نورمحمدزاده، ماهان صدرات مدنی، منوچهر مهماننواز، محمد بروغنی، محمد قبادلو، سامان (یاسین) سیدی، حمید قرهحسنلو، محمدمهدی کرمی، سیدمحمد حسینی، حسین محمدی و یک فرد ناشناس، ۱۱ نفری هستند که حکم اعدام آنها صادر شده است.
همچنین دستکم ۱۵ نفر دیگر در معرض خطر اعدام هستند که اسامی برخی از آنان به این شرح اعلام شده است: ابوالفضل مهری حسینحاجیلو، محسن رضازاده قراقلو، سعید شیرازی، اکبر غفاری، توماج صالحی، سعید یعقوبی، ابراهیم ریگی، فرزاد (فرزین) طاهازاده، فرهاد طاهازاده، کارون شاهی پروانه، رضا اسلامدوست، هاجر حمیدی و شهرام معروف مولا.
عفو بینالملل با تاکید بر این که این افراد همگی از روند دادرسی عادلانه از جمله حق دفاع کافی و دسترسی به وکلای انتخابی خود، اصل برائت و دادرسی منصفانه محروم بودهاند، اضافه کرد که بر اساس اطلاعات این سازمان، دست کم ۱۰ نفر از آنان مثل توماج صالحی و محمد قبادلو، شکنجه شدهاند و اعترافات اجباری آنان نیز منتشر شده است.
این سازمان پیشتر نیز با صدور بیانیه مشابهی، از همه افراد در سراسر جهان خواسته بود تا به سفارت جمهوری اسلامی ایران در اتحادیه اروپا واقع در بروکسل نامه بنویسند و خواستار حذف حکم اعدام افراد شوند.
عفو بینالملل همچنین یادآور شد مقامهای جمهوری اسلامی از مجازات مرگ (اعدام) به عنوان ابزاری برای «سرکوب سیاسی به منظور ایجاد ترس در بین مردم و پایان دادن به قیام مردمی» استفاده میکنند.
این سازمان از رییس قوه قضاییه جمهوری اسلامی خواست مانع صدور احکام بیشتر برای شهروندان شود و استانداردهای بینالمللی قضایی را در منع حکم اعدام و مقررات مربوط به کودکان بر دادگاهها اعمال کند.
این بیانیه همچنین خواست تا به بازرسان مستقل سفارتخانههای خارجی اجازه داده شود تا در دادگاههای مربوط به محاکمه بازداشتشدگان اعتراضات حضور پیدا کنند.
در نامهای که مقامهای این سازمان خطاب به غلامحسین محسنی اژهای، رییس قوه قضاییه نوشتهاند، اسامی افراد در معرض خطر اعدام فهرست شده است.
علاوه بر این، عفو بینالملل با محکوم کردن اعدام محسن شکاری و مجیدرضا رهنورد، دو بازداشتشده جوان، محاکمه آنان را ساختگی و به شدت ناعادلانه و اعدامشان را نیز خودسرانه خواند.

حمید فرخنژاد در یک استوری اینستاگرامی، ادعای خبرگزاری دولتی ایرنا مبنی بر این که او پیش از خروج از کشور تعهد داده بوده را رد کرد و نوشت: «چقدر اوضاعتون غمانگیزه که با تهدید و گروگانگیری دارین به حکومت ظالمانتون ادامه میدید.»