مرتضوی، وزیر کار: به‌زودی بیکاران کشور از طریق یک سامانه شناسایی می‌شوند
ملانی جولی، وزیر امور خارجه کانادا، روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت از دومین دوره بورسیه تحصیلی یادبود پرواز پی‌اس۷۵۲ برای سال تحصیلی ۲۰۲۴-۲۰۲۵ رونمایی کرد. این برنامه ارائه کمک‌هزینه تحصیلی به منظور تجلیل از جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی راه‌اندازی شده است.
پرواز پی‌اس-۷۵۲ هواپیمایی اوکراین اینترنشنال، بامداد چهارشنبه ۱۸ دی ماه سال ۹۸ دقایقی پس از پرواز، هدف موشک‌های سپاه پاسداران قرار گرفت و همه ۱۷۶ سرنشین آن همراه با یک جنین کشته شدند. در بین کشته‌‌شدگان ۵۵ نفر شهروند و ۳۰ فرد، مقیم دائم کانادا بودند و برخی دیگر از مسافران، برای کار و تحصیل به کانادا سفر می‌‌کردند.
جمهوری اسلامی دلیل شلیک به این هواپیمای مسافربری را خطای انسانی عنوان کرده و تا کنون از دادن پاسخ به سوال‌ها و ابهام‌های دادخواهان پرونده و کشورهایی که شهروندانشان کشته شدند، خودداری کرده است.
بورسیه پرواز پی‌اس۷۵۲ برای پوشش هزینه یک سال تحصیل (در حدود ۲۵ هزار دلار)، به دانشجویان واجد شرایطی تعلق می‌گیرد که یا رشته تحصیلی آنان با یکی از سوابق تحصیلی یا حرفه‌ای قربانیان مطابقت داشته باشد یا رشته تحصیلی‌شان بر پیشگیری از سوانح هوایی متمرکز باشد.
ملانی جولی در رونمایی از این بورسیه تحصیلی گفت: «چشم‌انداز ما این است که برندگان بورسیه تحصیلی در سراسر کانادا به افزایش آگاهی در مورد سوانح هوایی کمک کنند و اطمینان حاصل کنند کسانی که زندگی خود را از دست داده‌اند هرگز فراموش نمی‌شوند.»
روز دوشنبه ۱۸ دی ۱۴۰۲ و هم‌زمان با چهارمین سالگرد سرنگونی هواپیمای اوکراینی به دست سپاه پاسداران، تعدادی از خانواده‌های جان‌باختگان با تجمع در محل وقوع حادثه در شاهدشهر یاد قربانیان را گرامی داشتند و شعار «فریاد از این بیداد» سر دادند.
منظر ضرابی که چهار تن از اعضای خانواده‌‌اش در این حادثه جان خود را از دست دادند، شلیک به هوایپمای اوکراینی را «کشتار دسته‌جمعی» خواند و گفت این جنایت به دست حکومت جمهوری اسلامی انجام گرفت.
ضرابی که بدون تن دادن به حجاب اجباری در این مراسم شرکت کرده بود، خواستار زنده ماندن یاد قربانیان پس از «روز‌ها، ماه‌ها و سال‌ها دروغ» درباره این حادثه شد.
دولت کانادا برای سال تحصیلی گذشته، ۳۲ بورسیه تحصیلی به دریافت‌کنندگان واجد شرایط بورسیه پرواز پی‌اس۷۵۲ اعطا کرد.
دریافت‌کنندگان این بورسیه دانشجویانی کانادایی و بین‌المللی هستند که در موسسات سراسر کانادا تحصیل می‌کنند. برخی از دانشجویان، از اعضای خانواده‌های جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی بوده‌اند.
دریافت‌کنندگان این بورسیه شامل دانشجویان دکترا، کارشناسی ارشد، کارشناسی و کالج هستند.
این برنامه اهدای بورسیه از سال گذشته آغاز شده و در مجموع برای پنج سال ادامه خواهد داشت.
تیر ماه سال ۱۴۰۲ چهار کشور متضرر در انهدام هواپیمای اوکراینی با موشک‌های سپاه پاسداران، شامل بریتانیا، کانادا، سوئد و اوکراین رسما از جمهوری اسلامی به دلیل سرنگون کردن عمدی این هواپیما به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت کردند.
حامد اسماعیلیون، عضو هیات مدیره انجمن دادخواهی برای پرواز پی‌اس۷۵۲، دی ماه گذشته در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال از مذاکره با دولت کانادا برای تشکیل پرونده علیه جمهوری اسلامی در سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی (ایکائو) خبر داد.
قاسم رضایی، جانشین فرمانده انتظامی کشور با بیان اینکه «طرح نور در چارچوب اعتقاد و بصیرت مجموعه انتظامی جاری شده»، گفت: «امروز افتخار سازمان انتظامی این است که فرمان الهی را بر اساس قانون در کشور اجرا می‌کند.» او افزود: «طرح نور، اجرای احکام الهی و یک کار جهادی و انقلابی است.»
صفحه اینستاگرام نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی، با انتشار ویدیویی از نیکا شاکرمی، نوشت: «نیکای شجاع، قامت تو تجسم اقتدار معترض و جنایت متعرضان، نشان ذلت حکومت است، جمهوری اسلامی چه رسوا حکومتی است که زنان را به بهانه موهای‌شان بازداشت و زندانی و به همان زن تعرض جنسی می‌کند.»
اسکای‌نیوز با تجزیه و تحلیل ده‌ها ویدیو از جمله ویدیویی که در ایران‌اینترنشنال منتشر شده است، گزارش داد زنانی چادری همراه با ماموران «گشت نور»، مخالفان حجاب اجباری را با خشونت از خیابان‌ها می‌ربایند.
بر اساس گزارش اسکای‌نیوز، جمهوری اسلامی در همان روزی که حملات موشکی خود را علیه اسرائیل انجام داد، جنگ دیگری را نیز در خیابان‌های داخلی تشدید کرد که کمتر در رسانه‌های خارجی مورد توجه قرار گرفته است.
این رسانه انگلیسی‌زبان روایت خود را از این جنگ چنین آغاز کرد: در میدان انقلاب تهران دو زن چادری سراغ زنی می‌روند که شلوار جین، پیراهن آستین بلند و روسری بر سر دارد. او سعی می‌کند فرار کند اما یکی از زنان چادری آستینش را می‌گیرد و او را به عقب می‌کشد.
بر اساس این گزارش، زنان چادری در حالی که این زن روی زمین افتاده، همچنان او را می‌کِشند، محاصره‌اش می‌کنند، او را در یک پتو می‌پیچند و داخل یک ون سفید می‌اندازند.
اسکای‌نیوز نوشت این صحنه‌ها مربوط به ویدیوهایی هستند که در هفته‌های اخیر در رسانه‌های اجتماعی دست به دست می‌شوند و دور جدید سرکوب زنان را به دست ماموران حکومتی نشان می‌دهند.
در دور تازه سرکوب‌ها، گروهی متشکل از زنان چادرپوش که از مجریان طرح موسوم به «نور» هستند به روشنی، فعال‌تر از گذشته، به همکاری با جمهوری اسلامی می‌پردازند.
لیلا، زن ۲۰ ساله ایرانی ساکن تهران، به اسکای‌نیوز گفت: «پیش از شروع این موج جدید حملات، قصد داشتم از شر برخی لباس‌های بلندترم خلاص شوم چون با آن‌ها احساس راحتی نمی‌کنم.»
او که به شرط ناشناس ماندن با این شبکه خبری صحبت کرده است، گفت: «با اینکه از این لباس‌ها متنفرم اما حالا مجبورم آن‌ها را بپوشم. تصور اینکه ممکن است به خاطر پوشیدن لباس دیگری جانم را دست بدهم یا دستگیر شوم باعث می‌شود برای بیرون رفتن از خانه احساس امنیت نداشته باشم.»
مامورانی که خود را «سفیران مهربانی» می‌نامند
آنچه در مورد موج دستگیری‌های اخیر قابل توجه است، افزایش حضور زنانی با چادرهای مشکی در کنار ماموران «گشت نور» است.
لیلا در این مورد گفت وقتی یک زن چادری را در خیابان می‌بیند، می‌ترسد که او یکی از ماموران گشت باشد.
برخی از جوانان ایرانی به این زنان با چادرهای سیاه، لقب «خفاش» داده‌اند.
این اولین بار نیست که سپاه پاسداران، زنان را برای کمک به سرکوب‌ها در ایران استخدام می‌کند.
هادی قائمی، مدیر مرکز حقوق بشر در ایران (CHRI) به اسکای‌نیوز می‌گوید علاوه بر افزایش تعداد خودروهای ون سفید رنگ گشت ارشاد در خیابان‌ها، تعداد ماموران زنی که در بازداشت‌های معترضان و مخالفان حجاب اجباری به کار گرفته می‌شوند نیز بیشتر شده است.
او می‌گوید: «آن‌ها مسلح نیستند اما قرار است با تذکر به ظاهر مودبانه و مهربانانه، زنان را بترسانند و در صورت بی‌توجهی، با نیروهای امنیتی تماس بگیرند.»
قائمی به اسکای‌نیوز می‌گوید که نکته واقعا ترسناک ماجرا، روشی است که بر اساس آن، مقام‌های جمهوری اسلامی عده‌ای از شهروندان را برای سرکوب عده‌ای دیگر به کار می‌گیرند.
جنگ در خانه
سه روز پیش از شلیک موشک به اسرائیل، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی گفته بود زنان در نظام جمهوری اسلامی باید از قوانین مربوط به حجاب اجباری پیروی کنند.
عباسعلی محمدیان، رییس پلیس تهران، روز شنبه ۲۵ فرودین گفت افرادی که به هشدارهای قبلی توجه نکرده‌اند با پیگرد قانونی مواجه می‌شوند.
پس از این اظهارات، ویدیوهایی در فضای مجازی پخش شدند که ونهای سفید پلیس را در خیابان‌های شهرهای سراسر ایران نشان دادند.
مقام‌های جمهوری اسلامی می‌گویند «طرح نور» مشاغل و افرادی را هدف قرار می‌دهد که از قانون حجاب سرپیچی می‌کنند و به خواسته‌های آن دسته از طرفداران حکومت پاسخ می‌دهد که از افزایش تعداد زنان مخالف حجاب اجباری در انظار عمومی خشمگین هستند.
مسیح علی‌نژاد، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی معتقد است «سطح وحشی‌گری ماموران حکومتی» این بار بسیار بالاتر است و آنان در سرکوب زنان «جسورتر» شده‌اند.
اسکای‌نیوز با تحلیل ویدیویی نوشت: «در این فیلم به نظر می‌رسد دست‌کم شش افسر با جلیقه زرد در حال دستگیری یک زن در نزدیکی ایستگاه مترویی در تهران هستند. این زن سعی می‌کند در مقابل آن‌ها مقاومت کند اما موفق نمی‌شود. سپس آن‌ها او را سوار یک ون سفید می‌کنند.»
ویدیوی دیگری که در همان روز اعلام اجرای «طرح نور» منتشر شد، مجموعه‌ای از ماشین‌های پلیس، ونهای سفید رنگ و مردان یونیفورم‌پوش را در میدان ولی‌عصر تهران نشان می‌داد.
اسکای‌نیوز در بررسی‌های خود توانست مکان دقیق ویدیوها و تاریخی را که هر کلیپ برای اولین بار در اینترنت گذاشته شده است مشخص کند.
تداوم نافرمانی مدنی زنان با وجود بازداشت‌ها
ونهای گشت ارشاد از زمان قتل حکومتی مهسا ژینا امینی در بازداشتگاه این ماموران، تا حد زیادی از خیابان‌های ایران حذف شده بودند.
با گذشت حدود دو سال از شکل‌گیری خیزش انقلابی ایرانیان، اکنون این ون‌ها بار دیگر و هم‌زمان با بررسی لایحه موسوم به «حجاب و عفاف» در مجلس به خیابان‌ها بازگشته‌اند.
موج اعتراضات خیابانی فروکش کرده اما به گفته اسکای‌نیوز، مقاومت شهروندان معترض در برابر سیاست‌های جمهوری اسلامی متوقف نشده است.
اسکای‌نیوز به ویدیویی در نزدیکی متروی میدان هفت‌تیر تهران اشاره کرده که در آن، جمعیت حاضر یک زن دستگیر شده را احاطه کرده و خطاب به پلیس شعار «ولش کن» و فریاد «بی‌شرف، بی‌شرف» سر می‌دهند.
این اعتراض‌ها منجر به آزادی آن زن می‌شود.
مینا، یکی دیگر از زنان ایرانی است که سال گذشته به دلیل بر سر نداشتن حجاب اجباری، خودرویش را به مدت سه هفته توقیف کرده‌اند اما او همچنان به نافرمانی مدنی ادامه می‌دهد.
این زن در این باره به اسکای‌نیوز گفت: «ما نه تنها برای داشتن حق انتخاب نوع پوشش، بلکه برای داشتن حق انتخاب سبک زندگی مبارزه می‌کنیم.»
جنگ حکومت علیه زنان
به گزارش اسکای‌نیوز، از ۲۴ فرودین تعداد دفعاتی که «حجاب اجباری» به فارسی در فیس‌بوک، ایکس (توییتر سابق) و اینستاگرام استفاده شده، افزایش یافته است.
در ۲۳ فرودین این عبارت ۵۸۵ بار استفاده شده بوده اما بر اساس پلتفرم پایش اجتماعی تاک‌واکر، تا سوم اردیبهشت این عبارت تقریبا در ۱۰ هزار پست تکرار شده است.
هشتگ «IRGC Terrorist» نیز بارها برای همراهی پست‌هایی در مورد تبعیض علیه زنان استفاده شده است.
کاربرد این هشتگ در ۲۸ فرودین به اوج خود رسیده و در بیش از ۲۳۴ هزار پست استفاده شده است.
روز بعد از آن هم استفاده از هشتگ «جنگ علیه زنان» به فارسی افزایش یافته و تقریبا ۳۰ هزار بار استفاده شده است.
حدود ۴۲ درصد از این پست‌ها از داخل ایران ارسال شده‌اند.
آینده زنان ایران چیست؟
مینا به اسکای‌نیوز گفت: «خشم نسبت به حکومت در میان ایرانیان بسیار شدیدتر و عمیق‌تر از گذشته است. فکر نمی‌کنم آن‌ها دست از این مبارزه بردارند. شعله انقلاب هنوز در ایران روشن است.»
او گفت که در این راه برخی از زنان حتی حاضرند خطر به زندان رفتن را بپذیرند: «آن‌ها ترجیح می‌دهند دستگیر شوند اما در حقارت و زیر دست این ماموران وحشی که در خیابان‌ها جولان می‌دهند، زندگی نکنند.»
دادستانی تهران اعلام کرد به دلیل انتشار مطالب «کذب، توهین‌آمیز و تبلیغ علیه نظام در فضای مجازی» پس از انتشار گزارش بی‌بی‌سی در رابطه با نیکا شاکرمی، علیه تعدادی از خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای اعلام جرم کرده است.
