آزیران، تشکل ایرانیان ساکن استرالیا، از دولت این کشور خواست سپاه را تروریست بشناسد
سایمن برمینگام، جیمز پترسون و کلر چندلر، سه سناتور مخالف دولت استرالیا، پنج‌شنبه در بیانیه‌ای با استقبال از اقدام کانادا در تروریست شناختن سپاه، از خودداری دولت استرالیا در قرار دادن سپاه در فهرست تروریسم انتقاد کردند.
این بیانیه تاکید کرد دولت استرالیا باید در کنار آمریکا و کانادا بایستد و با در پیش گرفتن اقدام‌های فوری این پیام را ارسال کند که اقدامات تروریستی را تحمل نمی‌کند.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل برای حقوق بشر ایران، در پنجاه و ششمین جلسه شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو با ارائه گزارشی از اعدام زندانیان سیاسی در سال‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۶۷ در ایران و کشتار بهائیان ایرانی در دهه ۶۰، این دو جنایت را مصداق «جنایت علیه بشریت» و ««نسل کشی» خواند.
جاوید رحمان، که روز چهارشنبه ۳۰ خرداد در جریان یکی از نشست‌های جانبی شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو صحبت می‌کرد، گفت که در جریان تحقیقاتش به شواهدی از «نسل‌کشی» و «جنایت علیه بشریت» علیه اقلیت‌ها و اقوام از جمله علیه بهائیان، کُردها و زندانیان سیاسی که در سال ۱۳۶۰ و سال ۱۳۶۷ اعدام شدند، رسیده است.
هزاران زندانی سیاسی در دهه شصت به ویژه در سال ۱۳۶۰ و تابستان ۱۳۶۷ به بهانه حمایت یا عضویت در سازمان‌هایی مانند سازمان مجاهدین خلق ایران و دیگر احزاب عمدتا چپ اعدام شدند.
جاوید رحمان هم در گزارش خود تائید کرده اعدام‌های تابستان ۱۳۶۷ با فتوا و تایید روح‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی و از طریق هیات چهاره نفره مرگ انجام شد.
حسینعلی نیری، حاک شرع، مرتضی اشراقی، دادستان، ابراهیم رئیسی، معاون دادستان و مصطفی پورمحمدی، نماینده وزارت اطلاعات، چهار عضو هیات مرگ بودند.
بر اساس گزارش جاوید رحمان، تحقیقات او نشان می‌دهد که این هیات چهار نفره از جمله مصطفی پورمحمدی، نامزد فعلی انتخابات ریاست‌جمهوری، مرتکب جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی شده‌اند.
گزارشگر ویژه حقوق‌بشر برای ایران که در نشستی با عنوان «بحران مصونیت در ایران؛ ازدهه شصت تا مهسا امینی» صحبت می‌کرد، تاکید کرد نسل‌کشی همچنین به شیوه‌های مختلف علیه اقلیت‌های مذهبی به ویژه بهائیان در ایران اتفاق افتاده و آنها صرفا به خاطر تعلق مذهبی هدف قرار گرفته‌اند.
جاوید رحمان در این گزارش به بررسی خشونت‌ها و آزار فیزیکی زنان و همچنین سرکوب اقلیت‌ها در دهه اول استقرار جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۷پرداخته است.
او همچنین با اشاره به اینکه هزاران زندانی سیاسی بدون دسترسی به حق محاکمه عادلانه کشتار رسیدند، از این قتل‌عام و شکنجه گسترده این زندانیان به عنوان نمونه‌ای از «جنایت علیه بشریت» نام برد.
جاوید رحمان در گزارش خود گفته این اعدام‌ها همچنین شامل زنانی می‌شد که شماری از آنها قبل از اعدام مورد تجاوز جنسی قرار گرفته بودند و بسیاری از آنها هم نوجوانانی بودند که کودک محسوب می‌شدند.
در این گزارش همچنین در تشریح آنچه «جنایات وحشیانه» خوانده به جزئیات اقداماتی چون زندانی شدن هزاران مخالف و زندانی سیاسی، ناپدیدسازی قهری، شکنجه، قتل، اعدام‌های خودسرانه و فراقانونی آنها زیر عنوان «جنایات علیه بشریت» پرداخته است.
در این نشست که به ابتکار «سازمان عدالت برای ایران» برگزار شد، جاوید رحمان توضیح داد که این «جنایات وحشیانه»، خبر از ارتکاب بدترین موارد نقض حقوق بشر در حافظه زنده همگانی می‌دهد که به موجب آن مقامات عالی‌رتبه‌ی جمهوری اسلامی در این جنایات علیه بشریت و نسل‌کشی علیه مردم خود مشارکت فعالانه داشته‌اند.
در این گزارش با اشاره به گزارش‌های پیشین سازمان عفو بین‌الملل گفته شده: «مصونیت از مجازات مقامات جمهوری اسلامی که از سال ۱۳۵۷ در ارتکاب جنایات دست داشته‌اند، آنها را به این باور رسانده که می‌توانند بدون ترس از عواقب مرتکب نقض حقوق بشر شوند.»
به گفته جاوید رحمان، جمهوری اسلامی از هرگونه اطلاع‌رسانی درباره اعدامی‌های سال ۱۳۶۷ از جمله ارائه محل دفن اعدام‌شدگان خودداری کرده و همین باعث شده بسیاری از بازماندگان این اعدام‌ها همچنان با عواقب کشته‌شدن عزیزان‌شان درگیر باشند.
جاوید رحمان در این گزارش از شورای حقوق بشر خواسته مقام‌های جمهوری اسلامی را ملزم کند درباره واقعیت جنایت‌های سال‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۶۷ اطلاع‌رسانی کنند و بر اساس قوانین بین‌المللی، اقدامات جبرانی را انجام دهند.
به گفته گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران، «کسانی که مرتکب نقض شدید و جدی حقوق بشر شده‌اند هنوز در قدرت هستند و جامعه بین‌المللی نتوانسته یا نمی‌خواهد این افراد را مورد بازخواست قرار دهد.»
رحمان که به پایان دوره مسئولیت خود رسیده است از جامعه جهانی خواسته برای مسئولیت‌پذیر کردن و پاسخگو ساختن مقاماتی که مرتکب این جنایات شده‌اند و پایان بخشیدن به مصونیت آنها از مجازات، گام‌های قابل ارزیابی برداشته و مکانیسم حقیقت‌یابی را فعال کند.
هزاران زندانی سیاسی در دهه شصت به ویژه در سال ۱۳۶۰ و تابستان ۱۳۶۷ به بهانه حمایت یا عضویت در سازمان‌هایی مانند سازمان مجاهدین خلق ایران و دیگر احزاب عمدتا چپ اعدام شدند.
جاوید رحمان هم در گزارش خود تائید کرده اعدام‌های تابستان ۱۳۶۷ با فتوا و تایید روح‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی و از طریق هیات چهاره نفره مرگ انجام شد.
سازمان اتحاد علیه ایران هسته‌ای با استقبال از اقدام کانادا در تروریست شناختن سپاه، گفت این اقدام می‌تواند از تبلیغات و فعالیت‌های سپاه در گسترش تروریسم جلوگیری کند و به مردم کانادا این امکان را می‌دهد که برای شناسایی و جلوگیری از افراطی‌‌گری سپاه ضمانت‌های لازم را داشته باشند.
موسسه علوم و امنیت بین‌المللی و روزنامه واشینگتن‌پست گزارش داده‌اند که جمهوری اسلامی قصد دارد ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم خود را در فردو، یکی از مخفی‌ترین تاسیسات هسته‌ای در ایران، سه یا حتی چهار برابر کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز پیشتر نصب و نیز فعالیت آبشارهای جدیدی از سانتریفیوژها در تاسیسات فردو و نطنز را تایید کرده بود.
سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه، نیز روز ۲۶ خرداد اقدام جمهوری اسلامی در نصب سانتریفیوژهای جدید در تاسیسات فردو و نطنز را محکوم و درباره خطر دست‌یابی تهران به تسلیحات هسته‌ای ابراز نگرانی کردند.
دیوید آلبرایت، کارشناس تسلیحات هسته‌ای و رئیس موسسه علوم و امنیت بین‌المللی به ایران‌اینترنشنال گفت که گزارش فنی این موسسه پس از آن منتشر شد که جمهوری اسلامی از استقرار سریع ۱۴۰۰ سانتریفیوژ پیشرفته خبر داد.
آلبرایت گفت که این پیشرفت، غافلگیرکننده بود.
آلبرایت گفت: «کسی نمی‌دانست که این تعداد سانتریفیوژ آماده کار است. در کارخانه فردو، سانتریفیوژهایی که IR-6 نامیده می‌شوند، کار می‌کنند که پیشرفته‌ترین سانتریفیوژهای فعال در ایران هستند.»
به گفته آلبرایت، ۱۴۰۰سانتریفیوژ پیشرفته و جدید، ظرفیت فردو را ۳۶۰ درصد افزایش می‌دهد. تاسیسات فردو در اعماق زمین بنا شده و تخریب آن بسیار سخت است.
واشینگتن‌پست نیز گزارش داده است که بر اساس اسناد محرمانه و تجزیه و تحلیل کارشناسان تسلیحاتی، توسعه بزرگ در حال انجام در داخل فردو می‌تواند تولید اورانیوم غنی‌شده در این سایت را به‌زودی سه برابر کند.
دیوید آلبرایت به ایران‌اینترنشنال گفت که جمهوری اسلامی ظرف یک ماه می‌تواند اورانیوم با درجه غلظت کافی برای ساخت پنج سلاح هسته‌ای را در فردو تولید کند.
گزارش‌های واشینگتن‌پست و موسسه علوم و امنیت بین‌المللی در بحبوحه نگرانی‌های فزاینده در مورد برنامه هسته‌ای ایران منتشر شده است؛ برنامه‌ای که در چند سال اخیر به سرعت رشد کرده اما هم‌زمان دسترسی محدودی به آن وجود داشته و بسیاری از بازرسان سازمان ملل از آن دور نگه داشته شده‌اند.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز ۱۶ خرداد برای اولین بار طی دو سال گذشته، قطعنامه‌ای علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی صادر کرد.
همان زمان فرانسه، آلمان و بریتانیا در بیانیه‌ای مشترک ضمن استقبال از تصویب این قطعنامه اظهار امیدواری کردند ایران از این فرصت برای حل مسائل مهم استفاده کند تا هیچ اقدام دیگری در شورای حکام لازم نباشد.
با گذشت ۱۰ روز از صدور این قطعنامه، این سه کشور بیانیه‌ای جدید منتشر کردند و گفتند ایران از ده‌ها سانتریفیوژ پیشرفته اضافی در سایت غنی‌سازی نطنز بهره‌برداری و اعلام کرده است هزاران سانتریفیوژ دیگر را در سایت‌های فردو و نطنز نصب می‌کند.
جمهوری اسلامی در واکنش به تصویب این قطعنامه، بر شدت فعالیت‌های هسته‌ای خود افزوده است.
ایالات متحده نیز تهدید کرده است که در صورت تسریع بیشتر غنی‌سازی اورانیوم از سوی جمهوری اسلامی، واکنش مناسب نشان خواهد داد هرچند درباره جزییات چنین واکنش احتمالی توضیحی نداده است.
قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از رهبران جمهوری اسلامی می‌خواهد تا همکاری با این سازمان را افزایش دهند و ممنوعیت اخیر بازرسان را لغو کنند.
به دنبال تصویب این قطعنامه، علی باقری سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، این قطعنامه را کم اهمیت جلوه داد و گفت که صدور قطعنامه‌ها هیچ تاثیری بر «عزم» ایران برای توسعه پروژه‌های هسته ای خود ندارد.
آلبرایت معتقد است که واکنش جمهوری اسلامی به قطعنامه، «رفتار تهاجمی‌تری» بود که با استقرار این ۱۴۰۰ سانتریفیوژ انجام داد.
دو سال است که جمهوری اسلامی اورانیوم را با خلوص ۶۰ درصد غنی می‌کند. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفته است که اورانیوم با این خلوص هیچ کاربرد غیرنظامی آشکاری ندارد. کارشناسان می گویند اگر جمهوری اسلامی تصمیم بگیرد غنی‌سازی اورانیوم را از ۶۰ درصد به ۹۰ درصدی که برای ساخت سلاح هسته‌ای به آن نیاز دارد برساند، تنها به چند هفته زمان نیاز خواهد داشت.
آلبرایت گفت که اکنون به تاسیسات فردو به‌عنوان نیروگاهی نگاه می‌شود که می‌تواند اورانیوم لازم برای ساخت چند سلاح هسته‌ای را ظرف چند هفته تولید کند، در حالی که قبلاً هرگز چنین نگاهی به آن وجود نداشت.
او گفت ظرفیت و توانایی غافلگیرکننده تاسیسات فردو و این واقعیت که این سایت یکی از حفاظت‌شده‌ترین تأسیسات هسته‌ای در ایران است، بر نگرانی‌ها می‌افزاید.
آلبرایت گفت: «ما با یک موقعیت کاملاً جدید روبرو هستیم.»
آکسیوس به نقل از سه مقام دولت آمریکا گزارش داد تنش‌های جدید بین نتانیاهو و بایدن ممکن است تلاش‌ها را برای کاهش تنش بین حزب‌الله و اسرائیل مختل کند. نتانیاهو سه‌شنبه در ویدیویی گفت دولت بایدن در ماه‌های اخیر از ارسال سلاح به اسرائیل خودداری کرده است.
مقام‌های آمریکایی به آکسیوس گفتند اعضای تیم بایدن از «قدرنشناسی» نتانیاهو خشمگین هستند.
