موشک ماهوارهبر فالکون-۹ اسپیسایکس با شکست ماموریتش زمینگیر شد
فعالیت موشک ماهوارهبر فالکون-۹ شرکت اسپیسایکس پس از شکست در ماموریت اخیرش و نابودی محموله ماهوارههای استارلینک، روز جمعه ۲۲ تیر از سوی اداره هوانوردی فدرال ایالات متحده (FAA) متوقف شد.
این راکت که در صنعت فضایی جهان نقشی ویژه داشته است، اولین شکست خود را در بیش از هفت سال فعالیت تجربه کرد و زمینگیر شد.
شامگاه پنجشنبه فالکون-۹ با محمولهای از ۲۰ ماهواره استارلینک، از پایگاه نیروی فضایی وندنبرگ در کالیفرنیا پرتاب شد اما حدود یک ساعت بعد، احتراق مرحله دوم راکت انجام نشد.
ماهوارههای استارلینک آزاد شدند اما بهجای مدار پایدار و بلندمدت، در مداری بسیار نزدیک به زمین قرار گرفتند که این در نهایت باعث میشود به زودی وارد جو زمین شوند و بسوزند.
ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیسایکس روز جمعه در رسانه اجتماعی ایکس نوشت که تلاش برای روشن کردن دوباره موتور «به دلیلی که هنوز نامشخص است» منجر به انفجار غیرمترقبه آن شد.
اداره هوانوردی فدرال ایالات متحده در پی این اتفاق اعلام کرد تا زمانی که اسپیسایکس علت نقص و شکست را بررسی و رفع نکند و تاییدیه این اداره را نگیرد، راکت فالکون-۹ متوقف و زمینگیر خواهد ماند.
بسته به پیچیدگی مشکل و برنامه اسپیسایکس برای رفع آن، چنین فرآیندی ممکن است از چندین هفته تا چند ماه طول بکشد.
فالکون-۹ تنها راکت آمریکایی است که میتواند خدمه ناسا را به ایستگاه فضایی بینالمللی بفرستد.
ناسا ماموریت فضانوردی بعدی خود را در ماه آگوست با استفاده از کپسولی از اسپیسایکس برنامهریزی کرده بود که روی این راکت قرار میگیرد.
ماموریت ناموفق فعالترین موشک جهان در شامگاه ۲۱ تیر، به رشته موفقیتهای بیش از ۳۰۰ ماموریت پیدرپی اسپیسایکس پایان داد.
در این مدت مجموعه تحت نظر ماسک توانسته بود بر صنعت پرتاب فضایی مسلط شود.
بسیاری از کشورها و شرکتهای فضایی برای ارسال ماهوارهها و فضانوردان خود به فضا، به شرکت خصوصی اسپیسایکس متکی هستند که ارزش آن حدود ۲۰۰ میلیارد دلار است.
ماسک اعلام کرد که اسپیسایکس در حال بهروزرسانی نرمافزار ماهوارههای استارلینک و افزایش قدرت موتورهای پیشران داخلی ماهوارههاست تا از ورود دوباره آنها به جو زمین و سوختنشان جلوگیری کند.
او گفت برخلاف قسمتی از سریال علمی-تخیلی Star Trek، احتمالا این ایده کار نخواهد کرد اما به امتحان کردنش میارزد.
اسپیسایکس شامگاه جمعه در ایکس نوشت که این ماهوارهها «هیچ تهدیدی برای عموم مردم ندارند».
این شرکت تخمینی از زمان ورود ماهوارهها به جو زمین که به شکل خطوط نوری در سراسر آسمان ظاهر خواهد شد، نداده است.
ماسک این اتفاق را شبیه تماشای ستارههایی در حال سوختن دانست.
اسپیسایکس اعلام کرد ارتفاع این ماهوارهها به حدی کم است که گرانش زمین با هر مدار آنها را پنج کیلومتر به جو نزدیکتر میکند و این، تاییدی بر نابودی کاملشان هنگام ورود به جو زمین است.
ناسا روز جمعه در بیانیهای اعلام کرد تمام ماموریتهای فالکون-۹ اسپیسایکس را رصد میکند.
یک سخنگوی آژانس فضایی آمریکا گفت اسپیسایکس اطلاعات لازم را ارائه داده و ناسا در فرآیند بررسی و تحقیقات برای شناسایی مشکل و راهحلهای آن حاضر است.
اسپیسایکس اعلام کرد شکست مرحله دوم ماموریت اخیر بعد از آن رخ داد که مهندسان، نشت اکسیژن مایع را بهعنوان یکی از سوختهای استفاده شده در راکت شناسایی کردند.
این حادثه در سیصد و پنجاه و چهارمین ماموریت فالکون-۹ رخ داد و نخستین شکست از زمان انفجار سکوی پرتاب آن در سال ۲۰۱۶ بود که منجر به از دست رفتن موشک و محموله ماهواره ارتباطی آن شد.
این شکست احتمالا باعث میشود اسپیسایکس نتواند با سرعت بیشتری نسبت به قبل، پرتابهای فالکون-۹ را انجام دهد.
در سال گذشته میلادی این موشک ماهوارهبر ۹۶ بار پرتاب شد که بیشتر از کل تعداد پرتابهای سالانه هر کشور دیگری بود.
به عنوان مثال، چین که رقیب فضایی آمریکاست، در سال ۲۰۲۳ با استفاده از راکتهای مختلف تنها ۶۷ ماموریت انجام داد.
اسپیسایکس از سال ۲۰۱۸ تاکنون حدود هفت هزار ماهواره استارلینک با طرحهای مختلف را برای شبکه اینترنت پهنای باند جهانی خود به فضا پرتاب کرده است.
تحلیلگران معتقدند ارزش ماهوارههایی که در ماموریت شکستخورده شامگاه پنجشنبه بودند، دستکم ۱۰ میلیون دلار است.
مجتبی یوسفی، نماینده مجلس، با بیان اینکه «هزینه مسکن، ۶۰ درصد سبد خانوار ایرانی را تشکیل میدهد»، گفت: «در حال حاضر ششونیم میلیون خانوار در کشور فاقد مسکن هستند.»
او افزود: «ارتباط مسکن با سایر بخشهای مختلف اقتصادی موجب شده تا به عنوان اهرمی برای رشد اقتصادی در نظر گرفته شود.»
کانال بیدارزنی گزارش داد فروغ سمیعنیا، جلوه جواهری، نگین رضایی، شیوا شاهسیاه و آزاده چاوشیان، فعالان حقوق زنان شنبه ۲۳ تیر برای تحمل حکم زندان به زندان لاکان رشت منتقل شدند.
آنها در پرونده «مرداد ۱۴۰۲ گیلان» به همراه شش فعال دیگر مجموعا به بیش از ۶۰ سال زندان محکوم شدند.
محمدباقر سلیمی، معاون عملیات ترافیک پلیس راهور فراجا، اعلام کرد که اعمال مبالغ جدید جریمههای رانندگی که با تصویب هیات دولت افزایش یافته از روز شنبه ۲۳ تیر آغاز شد.
او افزود ماموران راهنمایی و رانندگی «به دنبال کشف تخلف و اعمال قانون بیشتر نیستند.»
مهدی عبدالمالکی، معاون سازمان جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه اعلام کرد قرار است این نهاد به زائران و خادمان مراسم پیادهروی اربعین لهجه عراقی «ویژه اربعین» را در دورههای رایگان سهروزه آموزش دهد تا در طول سفر به آن کشور «مکالماتی روزمره را با مردم عراق داشته باشند».
وزارت امور خارجه آمریکا، روز جمعه ۲۲ تیر، شرکت تحقیقاتی حکیمان شرق را بهدلیل مشارکت در تحقیق و توسعه تسلیحات شیمیایی جمهوری اسلامی تحریم میکند. در سالهای اخیر گزارشهای متعددی از ساخت و توسعه سلاحهای شیمیایی و استفاده از آنها از سوی جمهوری اسلامی منتشر شده است.
براساس بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا، این تحریمها بر اساس فرمان اجرایی ۱۳۳۸۲اعمال می شود که اشاعهکنندگان سلاحهای کشتار جمعی و حامیان آنها را هدف قرار میدهد.
در این بیانیه گفته شده است که ایالات متحده این شرکت را برای مشارکت یا تلاش برای شرکت در فعالیتها یا معاملاتی که بهطور مادی به تکثیر سلاحهای کشتار جمعی از سوی جمهوری اسلامی کمک میکند، در فهرست تحریمها قرار میدهد.
به گفته وزارت امور خارجه، این اقدام در پی درخواستهای مکرر ایالات متحده از جمهوری اسلامی برای پایبندی به کنوانسیون سلاحهای شیمیایی (CWC) از جمله در نشست این هفته شورای اجرایی سازمان منع سلاحهای شیمیایی صورت میگیرد.
آبرام پیلی، معاون نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، با اشاره به اقدام ایالاتمتحده در تحریم شرکت حکیمان شرق به دلیل فعالیت این شرکت در تحقیق و توسعه سلاحهای شیمیایی گفت: «جمهوری اسلامی در ردیف نگرانیهای موجود در ارتباط با سلاحهای شیمیایی قرار دارد و به وظایف خود تحت کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی عمل نمیکند.»
پیلی تاکید کرد آمریکا از همه ابزارهای موجود برای مقابله با تلاشهای جمهوری اسلامی برای گسترش برنامه سلاحهای شیمیایی خود استفاده خواهد کرد.
آمریکا از سال ۲۰۱۸ جمهوری اسلامی را بهدلیل اعلام نکردن کامل فعالیتها و تاسیسات مرتبط با تسلیحات شیمیایی، به پایبند نبودن به کنوانسیون سلاحهای شیمیایی متهم کرده است. واشینگتن در سال ۲۰۲۴تهران را به نقض این کنوانسیون متهم کرد.
در سالهای اخیر گزارشهای متعددی درباره برنامههای جمهوری اسلامی برای ساخت و توسعه تسلیحات شیمیایی و استفاده از آنها از جمله در سرکوب اعتراضات مسالمتآمیز مردم ایران منتشر شده است.
در دهم ژانویه ۲۰۲۱ مایک پمپئو وزیر امور خارجه وقت آمریکا، در پستی در شبکه ایکس که در آن زمان توییتر نام داشت، از خروج گزارش محرمانه ناظر بر نقض کنوانسیون منع استفاده از سلاحهای شیمیایی از طبقهبندی محرمانه خبر داد.
در این گزارش که وزارت امور خارجه آمریکا در ژوئن سال ۲۰۲۰ تهیه کرده، به موارد متعددی از اقدامات جمهوری اسلامی برای ساخت و توسعه تسلیحات شیمیایی، استفاده از آنها و نقض کنوانسیون منع تسلیحات شیمیایی اشاره شده بود. این کنوانسیون تولید، انبار و استفاده از جنگافزارهای شیمیایی را منع میکند.
در جریان سرکوب اعتراضات سراسری مردم ایران علیه جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۱ گزارشهایی درباره استفاده نیروهای سرکوبگر از سلاحهای شیمیایی از جمله در شهر جوانرود منتشر شد؛ هرچند براساس تحقیقاتی که بعدا صورت گرفت به نظر میرسد در این شهر از موادی استفاده شده بود که طبق تعریفهای جهانی در رده سلاحهای شیمیایی که بهطور مستقیم باعث آسیب حیاتی میشوند، قرار نمیگرفتند.
وبسایت خبری بریتانیایی تورتس مدیا نیز، روز سهشنبه هشتم خرداد، به نقل از گزارشهای افشا شده از دانشگاههای ایران و اظهارات مقامهای دولتی آمریکا و اسرائیل گزارش داد در حالی که جهان بر برنامه هستهای ایران تمرکز کرده، جمهوری اسلامی در حال توسعه سلاحهای شیمیایی است.
طبق این گزارش، جمهوری اسلامی در حال توسعه تولید فنتالین و سایر مواد شیمیایی است که به سیستم عصبی مرکزی آسیب میزند، و قصد دارد از این مواد در سرکوب اعتراضات غیرنظامیان استفاده کند.
نیکول شمپین، سفیر آمریکا در سازمان منع سلاحهای شیمیایی در لاهه، به تورتس مدیا گفت جمهوری اسلامی یک برنامه سلاحهای شیمیایی دارد که شامل بهکارگیری عوامل شیمیایی ناتوانکننده برای استفاده در موقعیتهای تهاجمی است.
تورتس مدیا، با اشاره به مسمومیتهای گسترده و سراسری در مدارس دخترانه ایران در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ نوشته است که این رویداد میتواند نشانهای از استفاده جمهوری اسلامی از سلاحهای شیمیایی یا سلاحهای شیمیایی مبتنی بر دارو (PBAs) علیه شهروندان ایرانی باشد که بر شدت اعتراض آنها، از جمله در نفی حجاب اجباری افزوده شده است.
تورتس مدیا در ادامه گزارش خود افزوده است که مانع چندانی بر سر راه جمهوری اسلامی برای گسترش سلاحهای شیمیایی وجود ندارد.
وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه خود تاکید کرده است که به مقابله با هرگونه تلاش حکومت ایران برای توسعه سلاحهای شیمیایی، از جمله تلاشهایی که ممکن است از سوی گروههای نیابتی جمهوری اسلامی برای حمایت از برنامه بیثباتکننده تهران برای تحریک و طولانیکردن درگیریها در سراسر جهان صورت گیرد، ادامه خواهد داد.