وقوع زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۵.۵ در جنوب ایران

بفایی دوشنبه، ۱۷ دی، در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به سوالی درباره ارتباط بازداشت خبرنگار ایتالیایی در ایران با بازداشت محمد عابدینی شهروند ایرانی در ایتالیا گفت: «این دو موضوع هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند. وزارت ارشاد بیانیه روشنی را در مورد دلایل بازداشت این خبرنگار ایتالیایی صادر و اعلام کرد که او به‌دلیل نقض قوانین جمهوری اسلامی بازداشت شده است.»

چچیلیا سالا، ۲۹ ساله، روزنامه‌نگاری که با ویزای خبرنگاری به ایران سفر کرده بود، ۲۹ آذر در تهران بازداشت شد و از آن زمان در سلولی انفرادی در زندان اوین نگهداری می‌شود.

محمد عابدینی نجف‌آبادی، ۳۸ ساله، ۲۶ آذر به درخواست ایالات متحده در فرودگاه میلان بازداشت شد و از سوی این کشور متهم شده است در فراهم کردن فن‌آوری‌‌ای نقش داشته که در حمله پهپادی در اردن، باعث کشته شدن سه سرباز آمریکایی شده است.

دادگاه تجدیدنظر میلان جمعه ۱۴ دی، جلسه رسیدگی به درخواست حبس خانگی محمد عابدینی را برای ۲۶ دی‌ ماه تعیین کرد.

بقایی با اشاره به پیگیری‌های جمهوری اسلامی درباره وضعیت عابدینی گفت: «بر اساس پیگیری‌های انجام شده امکانات کنسولی تا حدودی برای این شهروند ایرانی فراهم شده و او می‌تواند با خانواده خود در تماس باشد. پیگیری‌ها در مورد وضعیت این شهروند ایرانی همچنان ادامه دارد.»

این اظهارات در حالی است که پیشتر یک منبع آگاه از گفت‌وگوها میان دولت ایتالیا و خانواده چچیلیا سالا، به ایران‌اینترنشنال گفت جمهوری اسلامی به مقامات ایتالیایی اعلام کرده‌ تنها در صورت آزادی محمد عابدینی نجف‌آبادی، روزنامه‌نگار ایتالیایی بازداشت‌شده در تهران را آزاد می‌کند.

درباره این درخواست جمهوری اسلامی پیش‌تر گزارشی منتشر نشده و مقامات ارشد ایتالیایی، از جمله جورجیا ملونی، نخست‌وزیر این کشور که مایل به پایان سریع این بحران هستند، تاکنون از بیان صریح آن خودداری کرده‌اند.

خانواده این روزنامه‌نگار بازداشت شده در پیامی به رسانه‌ها ضمن اشاره به این‌که تصمیم گرفته‌اند از اظهار نظر و اعلام موضع خودداری کنند و با گفتن این‌که معتقدند بحث و جدل گسترده رسانه‌ای درباره این موضوع ممکن است حل مسئله را پیچیده‌تر و دورتر کند، از رسانه‌ها خواسته‌اند سکوت کنند.

به گفته منبعی که با ایران اینترنشنال گفتگو کرد این درخواست سکوت در واقع خواسته وزارت امور خارجه ایتالیا از خانواده است و به نظر می‌رسد بازتاب خواست حکومت ایران از دولت ایتالیا و نتیجه تهدید آن‌هاست که از خبررسانی درباره درخواست ایران برای مبادله سالا با عابدینی خشمگین هستند.

منبع آگاه از گفت‌وگوهای بین دولت ایتالیا و خانواده سالا که به شرط ناشناس ماندن با ایران‌اینترنشنال صحبت کرد، گفت مقامات جمهوری اسلامی در جریان آخرین پیگیری سفیر ایتالیا در تهران، به او گفته‌اند تنها در صورتی که روند رسیدگی به پرونده استرداد محمد عابدینی به آمریکا در ایتالیا متوقف شود و او از زندان لااوپرا آزاد شود تا این کشور را ترک کند، ایران رسیدگی قضایی به اتهامات سالا را «به دلایل بشردوستانه» متوقف می‌کند و او را بلافاصله آزاد می‌کند تا به ایتالیا بازگردد.

پس از دیدار اخیر جورجیا ملونی، نخست وزیر ایتالیا و دونالد نرامپ در شنبه گذشته، برخی رسانه‌ها نوشتند که بازداشت چچیلیا سالا، روزنامه‌نگار ایتالیایی از جمله موضوع‌های مطرح در این دیدار بود.

جمهوری اسلامی همواره در دهه‌های گذشته با بازداشت شهروندان خارجی یا دوتابعیتی در پی فشار بر دولت‌های غربی برای برآورده کردن خواسته‌های خود یا آزادی زندانیان مورد نظر خود بوده است.

فعالان حقوق بشر این بازداشت‌ها را «خودسرانه» خوانده و «سیاست گروگانگیری» جمهوری اسلامی را محکوم کرده‌اند.

حدود دو هفته دیگر ترامپ دومین دور ریاست جمهوری خود را آغاز خواهد کرد. او در حالی دوباره به کاخ سفید می‌رود که در شرایط فعلی گزینه‌های کمتری برای مهار یا نابودی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی نسبت به سال ۲۰۱۷ میلادی در اختیار دارد؛ از سوی دیگر او زمان کمتری هم برای تصمیم‌گیری در اختیار خواهد داشت.

وب سایت آکسیوس در گزارشی نوشت تصمیم ترامپ در سال ۲۰۱۸ برای خروج از توافق هسته‌ای دوران اوباما موسوم به برجام، جمهوری اسلامی را به سمت تسریع برنامه هسته‌ای خود سوق داد، به طوری که اکنون ایران به یک کشوردر آستانه هسته‌ای شدن تبدیل شده است.

مقامات و دیپلمات‌های آمریکا، اتحادیه اروپا و اسرائیل در‌ گفت‌وگو با آکسیوس پیش‌بینی کردند ترامپ در سال ۲۰۲۵ میلادی با یک بحران در رابطه با جمهوری اسلامی روبرو شود.

ترامپ و مشاورانش پیش از آغاز رسمی ریاست جمهوری او برنامه‌ریزی کرده‌اند تا به‌سرعت کمپین فشار حداکثری را که بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ علیه جمهوری اسلامی انجام دادند، دوباره از سر بگیرند.

از سوی دیگر تعدادی از مشاوران ترامپ به‌صورت خصوصی به آکسیوس گفتند برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی اکنون آن‌قدر پیشرفت کرده است که ممکن است استراتژی فشار حداکثری دیگر موثر نباشد.

همین امر گزینه نظامی را به یک احتمال واقعی تبدیل می‌کند.

پس از دیدار ی که ران درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل، دو ماه قبل با ترامپ داشت، دو منبع آگاه به اکسیوس گفتند او پیش‌بینی کرد که به احتمال زیاد، ترامپ یا از یک حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی حمایت ‌می‌کند یا دستور حمله مستقیم آمریکا به این تاسیسات را صادر خواهد کرد.

همچنین اکسیوس به نقل از منابع آگاه خبر داد که برخی از مشاوران ارشد جو بایدن که کمتر از دو هفته دیگر ریاست جمهوری را به ترامپ تحویل خواهد داد، به صورت خصوصی استدلال کرده‌اند که باید پیش از شروع دوره ریاست‌جمهوری ترامپ به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی حمله شود.

به نوشته اکسیوس، برخی از افراد نزدیک به ترامپ انتظار دارند که او پیش از یک حمله نظامی، به دنبال دستیابی به توافق باشد.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه دولت مسعود پزشکیان، در مصاحبه‌های خود گفته است تهران آماده توافق جدید هسته‌ای با ایالات متحده و قدرت‌های غربی است، اما این توافق در شرایطی که مقامات قضایی آمریکا، رسما تهران را به برنامه ریزی برای ترور ترامپ متهم کرده‌اند، دشوار به نظر می‌رسد.

اکسیوس به نقل از یک دیپلمات ارشد نوشته است کشورهای هفت قدرت جهانی موسوم به گروه جی-۷ به این نتیجه رسیده‌اند که موضوع اصلی در سال ۲۰۲۵، مواجهه با جمهوری اسلامی خواهد بود.

به گفته دیپلماتی که در جلسه گروه جی-۷ حضور داشته، در این نشست «همه [اعضا] توافق داشتند که باید اقدامی انجام شود، اگر نه بحران بزرگی رخ خواهد داد.»

در این تجمع که دوشنبه ۱۷ دی‌ماه برگزار شد، فرهنگیانی که در سال ۱۴۰۲ بازنشسته شده‌اند، خود را به مقابل ساختمان وزارت آموزش و پرورش رساندند و خواستار پرداخت فوری پاداش‌های خود پس از ۱۶ ماه تاخیر شدند.

آن‌ها در این تجمع شعارهایی از جمله «با اهل قلم هر که درافتاد ورافتاد»، «فرهنگی بیدار است / از تبعیض بیزار است»، «جای مردان سیاست بنشانید درخت، تا هوا تازه شود» و «وعده وعید کافیه / سفره ما خالیه» سردادند.

فرهنگیان بازنشسته در ادامه تجمع خود سفره‌ای خالی به‌صورت نمادین در مقابل ساختمان وزارت آموزش و پرورش پهن کردند.

بر اساس ویدیوهای رسیده به ایران‌اینترنشنال، در جریان تجمع این گروه از بازنشستگان، نیروهای پلیس بلندگوی آنان را گرفتند و معترضان هم فریاد «بلندگو را پس بده» سردادند.

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران با انتشار ویدیوهایی از تجمع فرهنگیان بازنشسته «تاخیر ارادی» در پاداش پایان خدمت فرهنگیان را محکوم کرد.

این تشکل صنفی با اشاره به این موضوع نوشت: «با توجه به پایین آمدن ارزش ریال که سیاست‌های داخلی و خارجی حاکمیت مسبب اصلی آن است، پرداخت معوقات باید مطابق با تورم محاسبه شود تا ذره‌ای از مشکلات عدیده این عزیزان را مرتفع سازد.»

علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش دولت پزشکیان، پیش از این در مهرماه امسال با اشاره به لایحه بودجه سال آینده گفته بود که ۵۰ درصد پاداش بازنشستگی فرهنگیان در سال جاری و سال آینده در بودجه گنجانده می‌شود تا پرداخت‌ها به‌روز شود.

موضوعی که همچنان محقق نشده و فرهنگیان بازنشسته پس از گذشت بیش از یک تا دو سال از بازنشستگی خود هنوز موفق به دریافت پاداش پایان خدمت، اصلاح و اعمال حکم رتبه‌بندی نشده‌اند.

این نخستین بار نیست که بازنشستگان فرهنگی تجمع اعتراضی برگزار می‌کنند.

بازنشستگان فرهنگی ۲۰ آبان نیز در اعتراض به رسیدگی نشدن به مطالباتشان در مقابل ساختمان وزارت آموزش و پرورش در تهران تجمع اعتراضی برگزار کردند.

با وجود وعده‌های جمهوری اسلامی، وضعیت معیشتی بازنشستگان در ایران هر روز وخیم‌تر می‌شود و همین موضوع سبب شده که تعداد تجمعات اعتراضی آن‌ها در سال‌های اخیر به‌شدت افزایش پیدا کند.

سایت حقوق بشری هرانا ششم دی‌ماه در گزارش سالانه خود خبر داد در سال ۲۰۲۴، دست‌کم هزار و ۲۷۹ تجمع و اعتصاب صنفی در ایران شکل گرفت.

به گفته پلیس لندن، عمران چودری ۲۵ ساله متهم است که در جریان گریختن خلیفه از زندان واندزورث، به او یاری رسانده است.

پلیس لندن جزییاتی در خصوص چگونگی کمک چودری به این سرباز پیشین ارتش بریتانیا ارائه نکرد.

یک زن ۲۵ ساله نیز پیش‌تر به ظن کمک به فرار خلیفه از زندان بازداشت شده بود، اما به گفته پلیس، تحت پیگرد قرار نخواهد گرفت.

خلیفه ۱۵ شهریور ۱۴۰۲ موفق شد از زندان واندزورث فرار کند اما تنها سه روز بعد مجددا بازداشت شد.

روزنامه گاردین در آن زمان نوشت او با بستن خود به زیر ون حمل غذا، توانست از دید ماموران امنیتی مخفی بماند و به‌راحتی از زندان خارج شود.

دادستان‌های بریتانیا گفتند او پس از گریختن از زندان، با خرید یک تلفن همراه با عوامل جمهوری اسلامی ارتباط برقرار کرد.

خلیفه ۲۱ آبان در دادگاه وولیچ لندن اتهام خود را در خصوص فرار از زندان پذیرفت.

او همچنین متهم بود که به مدت بیش از دو سال، اطلاعات ارتش بریتانیا را به عوامل جمهوری اسلامی منتقل می‌کرده است.

بر اساس اسناد ارائه‌شده در دادگاه، این سرباز با نقض قانون اسرار رسمی در بازه زمانی اردیبهشت ۱۳۹۸ تا دی ۱۴۰۰، اسناد و اطلاعاتی را جمع‌آوری کرد و به اشتراک گذاشت که می‌‌توانست به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم برای «دشمن» مفید باشد.

خلیفه با رد این اتهام گفته بود تنها «مدارک ساختگی» را برای عوامل حکومت ایران ارسال کرده زیرا قصد داشته به‌عنوان «جاسوس دوجانبه» عمل کند.

او در عین حال پذیرفت در آگوست سال ۲۰۲۰ با هدف سفر به ایران، راهی ترکیه شده، اما «تعمدا دست به تخریب این عملیات زده است».

در نهایت هیئت منصفه دادگاه، هشتم آذر خلیفه را در مورد جمع‌آوری اطلاعات حساس برای افراد مرتبط با سپاه پاسداران مجرم شناخت.