تاخیر در اجرای آتشبس؛ حملات اسرائیل به غزه دهها کشته و زخمی بر جا گذاشت



دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل از تاخیر در اجرای آتشبس خبر داد و گفت حماس به تعهد خود برای ارسال لیست گروگانهایی که قرار بود روز اول آزاد شوند، عمل نکرده است. او افزود: حملات به غزه ادامه دارد و طبق دستور نخستوزیر تا زمانی که حماس به تعهداتش عمل نکند آتشبس اجرایی نمیشود.

تیکتاک حدود یک روز پس از اجرای قانون ممنوعیت فعالیتش، اعلام کرد که ارائه خدمات خود را در آمریکا دوباره از سر گرفته و با دونالد ترامپ بر سر راهحلی بلندمدت کار میکند. این رویداد پس از آن اتفاق افتاد که ترامپ وعده داد ممنوعیت این اپلیکیشن چینی را تا ۹۰ روز دیگر به تعویق بیندازد.
با پایان مهلت تعیینشده برای بایتدنس، شرکت مادر تیکتاک و مستقر در چین به منظور فروش داراییهای این اپلیکیشن در ایالات متحده، تیکتاک از شامگاه شنبه ۲۹ دی برای ۱۷۰ میلیون کاربر خود در آمریکا، معادل تقریبا نیمی از جمعیت این کشور، از دسترس خارج شد.
ترامپ در در واکنش، گفت که پس از آغاز به کار رسمی خود از دوشنبه اول بهمن (۲۰ ژانویه)، دستوری اجرایی امضا خواهد کرد که به تیکتاک زمان بیشتری میدهد تا پیش از مواجهه با تعطیلی کامل، یک خریدار پیدا کند.
او همچنین پیشنهاد کرد که ایالات متحده یا یک شرکت آمریکایی، ۵۰ درصد از مالکیت این برنامه را در اختیار بگیرد.
ترامپ گفت: «با این کار، ما تیکتاک را نجات میدهیم، آن را در دستهای مطمئن نگه میداریم و به آن اجازه میدهیم به کار خود ادامه دهد. بدون تایید ایالات متحده، تیکتاکی وجود ندارد. با تایید ما، ارزش آن صدها میلیارد دلار، شاید تریلیونها دلار خواهد بود.»
شو زی چو، مدیرعامل شرکت تیکتاک، پس از پیام ترامپ در روز یکشنبه، در یک ویدیو از تلاشهای ترامپ برای فعال نگه داشتن این برنامه در آمریکا قدردانی کرد.
انتظار میرود که او در مراسم تحلیف ترامپ شرکت کند.
این شرکت در بیانیهای اعلام کرد که «در حال بازگرداندن خدمات» خود است و افزود: «ما از رییسجمهور ترامپ برای فراهم کردن شفافیت و اطمینان لازم به ارائهدهندگان خدمات خود سپاسگزاریم، بهگونهای که بدون نگرانی از تحریم، بتوانند تیکتاک را به بیش از ۱۷۰ میلیون آمریکایی ارائه دهند و به رشد بیش از هفت میلیون کسبوکار کوچک کمک کنند.»
تیکتاک افزود: «این یک اقدام قاطع در حمایت از متمم اول قانون اساسی و علیه سانسور خودسرانه است. ما با رییسجمهور ترامپ برای یافتن یک راهحل بلندمدت همکاری خواهیم کرد تا تیکتاک در ایالات متحده باقی بماند.»
این شرکت پیشتر از دیوان عالی آمریکا خواسته بود در جلسهای، دلایل این شبکه اجتماعی علیه این قانون را بررسی کند.
مهدی صارمیفر، روزنامهنگار تکنولوژی، درباره خریداران احتمالی تیکتاک در ۹۰ روز آینده به ایراناینترنشنال گفت: «کوین اولری، کارآفرین مشهور کانادایی، رقم ۲۰ میلیارد دلار را پیشنهاد داده که از همه جدیتر است.»
قانونی برای واگذاری اجباری سهام تیکتاک به شرکتی غیرچینی
کنگره آمریکا در ماه آوریل قانونی تصویب کرد که بایتدنس، شرکت مادر تیکتاک، یا باید سهام این شبکه اجتماعی را تا قبل از ۳۰ دی به مالکی غیرچینی بفروشد، یا دسترسی به این شبکه اجتماعی در آمریکا مسدود میشود.
پس از آن که دیوان عالی آمریکا، ۲۸ دی ممنوعیت این برنامه را تایید کرد، تیکتاک تصمیم گرفت فعالیت خود را در ایالات متحده متوقف کند.
بر اساس این قانون، در صورتی که تیکتاک نتواند مالکیت خود را منتقل کند، شرکتها از توزیع، نگهداری یا بهروزرسانی این برنامه از جمله در فروشگاههای اپلیکیشن اپل و گوگل منع خواهند شد.
از شنبه شب تا بعدازظهر یکشنبه، پیامی از سوی این اپلیکیشن به کاربرانی که سعی در استفاده از آن داشتند ارسال شد.
در این پیام آمده بود: «قانونی برای ممنوعیت تیکتاک در ایالات متحده تصویب شده است. متاسفانه، این به این معناست که در حال حاضر نمیتوانید از تیکتاک استفاده کنید.»

تلاشها برای «نجات» تیکتاک در آمریکا
ترامپ در دوره قبلی ریاستجمهوری خود به منظور ممنوعیت این برنامه تلاش کرده بود اما پس از جلب مخاطبان گسترده در این اپلیکیشن در جریان کارزار انتخاباتی ۲۰۲۴ خود، در آخرین لحظات تلاش کرد به نفع تیکتاک مداخله کند.
برخی از کاربران تیکتاک گزارش دادند این اپلیکیشن مدت کوتاهی پس از این اعلامیه، دوباره بهطور کامل فعال شده است.
مایک والتز، مشاور امنیت ملی دولت آینده ترامپ، یکشنبه در مصاحبه با شبکه سیانان اعلام کرد که ترامپ احتمال حفظ مالکیت چینی تیکتاک را رد نکرده است؛ مشروط بر این که «دیوارهای حفاظتی برای اطمینان از حفاظت دادهها در خاک ایالات متحده» ایجاد شوند.
او همچنین در مصاحبهای با شبکه سیبیاس نیوز گفت که ترامپ در تلاش است تا تیکتاک را «نجات دهد» و به زمان بیشتری برای حل مسائل مربوط به این شرکت و ارزیابی خریداران احتمالی نیاز دارد.
در روزهای اخیر، چند نماینده دموکرات آمریکایی مانند چاک شومر، رهبر اقلیت سنای آمریکا، از کنگره و جو بایدن، خواسته بودند تا مهلت تعیین شده برای بایتدنس را تمدید کنند.
سناتور ادوارد مارکی گفت که قصد دارد قانونی را برای به تعویق انداختن این مهلت مطرح کند.
مارکی گفت: «این ممنوعیت یک اکوسیستم اطلاعاتی و فرهنگی منحصربهفرد را نابود میکند و امکان ابزار بیان میلیونها نفر را در این فرآیند از بین میبرد.»
او افزود: «ممنوعیت تیکتاک عواقب جدی را بر میلیونها آمریکایی تحمیل میکند که برای ارتباطات اجتماعی و معیشت اقتصادی خود به این برنامه وابسته هستند. ما نمیتوانیم اجازه دهیم این اتفاق بیفتد.»
رو خانا، یک قانونگذار دموکرات دیگر نیز از بایدن و ترامپ خواست که این ممنوعیت را متوقف کنند تا ۱۷۰ میلیون آمریکایی آزادی بیان خود را از دست ندهند.
او گفت: «اگر این ممنوعیت اجرا شود، راه معیشت میلیونها آمریکایی مسدود خواهد شد.»
با این حال برخی جمهوریخواهان با ایده تمدید زمان پیش از اجرای ممنوعیت مخالف بودهاند.
مایک جانسون، رییس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا، یکشنبه به انبیسی گفت: «وقتی ترامپ گفت تیکتاک را نجات دهید، برداشت ما این است که او قصد دارد فرآیند انتقال واقعی مالکیت را تسریع کند. نگرانی اصلی اعضای کنگره، حزب کمونیست چین است.»
تام کاتن، رییس کمیته اطلاعات سنا و سناتور پیت ریکتس جمهوریخواه از نبراسکا، یکشنبه در بیانیهای مشترک گفتند بایتدنس باید به معاملهای تن دهد که الزامات قانونی واگذاری مالکیت را برآورده و تمام روابط بین تیکتاک و چین کمونیست را قطع کند.
متهم شدن چین به استفاده از اینفلوئنسرها برای تبلیغ سیاستهای خود
فروردین امسال، آسوشیتدپرس پس از انجام تحقیقاتی مفصل گزارشی منتشر کرد که بر اساس آن، دولت چین با معرفی روزنامهنگاران وابسته به رسانههای دولتی به عنوان بلاگر و اینفلوئنسر سعی دارد پیامهایش را از طریق آنها به جهان و به ویژه به جوانان برساند.
شبکه اینفلوئنسرها به پکن این امکان را میدهد تا به راحتی برای کاربران بیاطلاع اینستاگرام، فیسبوک، تیکتاک و یوتیوب در سراسر جهان تبلیغات کند.
بر اساس تحقیقات شرکت میبورو (Miburo ) که عملیات پخش اخبار جعلی خارجی را ردیابی میکند، دستکم ۲۰۰ اینفلوئنسر شناسایی شدهاند که یا با دولت چین یا با رسانههای دولتی آن ارتباط دارند و به ۳۸ زبان مختلف فعالیت میکنند.
علاقه چین به بهرهگیری از اینفلوئنسرها در ماه دسامبر ۲۰۲۴ بیشتر فاش شد.
بر اساس شواهد موجود، کنسولگری چین در نیویورک ۳۰۰ هزار دلار به شرکت ویپیمدیا نیوجرسی برای استخدام اینفلوئنسرها پرداخت کرده تا پیامهای مورد نظر چین را در صفحههای اینستاگرام و تیکتاک خود در طول المپیک پکن، منتشر کنند؛ از جمله پست کردن محتوایی که در آن کار چین در مورد تغییرات آب وهوایی را برجسته میکند.

فعالیت تیکتاک، متعلق به شرکت چینی بایتدنس، برای کاربران در آمریکا به حالت تعلیق درآمد و این اپلیکیشن در اپاستور از دسترس خارج شد.
تیکتاک در پیامی به برخی کاربران در آمریکا گفته است «خوشبختانه» ترامپ ابراز تمایل کرده است که پس از آغاز به کار دولتش برای احیای خدمات تیکتاک با این شرکت همکاری کند.
اپلیکیشنهای کپکات و لمن-۸ نیز که متعلق به بایتدنس هستند، در اپاستور از دسترس خارج شدهاند.

روزنامه وال استریت ژورنال گزارش داد که تهدید دونالد ترامپ مبنی بر تحمیل «تاوان سنگین» بر خاورمیانه در صورت آزاد نشدن گروگانهای اسرائیلی و برقرار نشدن آتشبس در غزه تا پیش از مراسم تحلیف او، متوجه اسرائیل نیز بوده و مخاطب آن صرفا حماس نبوده است.
وال استریت ژورنال شنبه ۲۹ دیماه به نقل از یک فرد آگاه گزارش داد استیو ویتکاف، نماینده ترامپ در امور خاورمیانه، در دیداری به بنیامین نتانیاهو هشدار داده است که باید تصمیمگیری کند و به مذاکرهکنندگان اسرائیلی اجازه عمل دهد، وگرنه تمام طرفهای مذاکره باید میز مذاکرات را ترک کنند.
ویتکاف در این دیدار همچنین تاکید کرده که ترامپ همیشه دوست بزرگی برای اسرائیل بوده و اکنون زمان آن است که اسرائیل این دوستی را پاسخ دهد.
به گزارش وال استریت ژورنال، پیام مشابهی نیز به میانجیهای عرب منتقل شده است که زمان نهایی کردن توافق و پایان دادن به مذاکرات فرا رسیده است.
یک فرد دیگر نیز که از دیدار ویتکاف و نتانیاهو مطلع است گفت افزایش فشارهای نظامی اسرائیل و تشدید فشار دیپلماتیک آمریکا بر حماس دلیل به نتیجه رسیدن توافق آتشبس بود.
بلافاصله پس از این نشست، نتانیاهو یکی از مشاوران ارشد خود و روسای موساد و شینبت را برای مذاکرات فشرده به دوحه فرستاد.
لحظههای متشنج پایانی در دوحه
افراد آگاه از روند مذاکرات آتشبس غزه به والاستریت ژورنال گفتند مذاکرهکنندگان سهشنبه ۲۵ دیماه نسخه نهایی پیشنویس توافق آتشبس را به حماس ارائه کردند و به این گروه هشت ساعت فرصت دادند که نظر نهایی خود را اعلام کند.
طبق این گزارش، حماس مدتی طولانی پس از پایان مهلت خود همچنان اعلام نظر نکرد که همین مسئله وضعیتی متشنج را در دوحه ایجاد کرده بود. به گفته مقامهای آمریکایی و عرب، نمایندگان حماس وقتی در نهایت به میز مذاکره برگشتند خواستار تغییر برخی مفاد مورد توافق شدند، اما مقامهای آمریکایی «قاطعانه» این پیام را منتقل کردند که هیچ تغییر دیگری در کار نخواهد بود.
پس از ماهها رایزنیهای بینالمللی و با میانجیگری قطر، مصر و آمریکا، اسرائیل و حماس ۲۶ دی برای برقراری آتشبس در غزه در سه مرحله به توافق دست یافتند.
آتشبس میان حماس و اسرائیل از ساعت ۸:۳۰ صبح (به وقت محلی) یکشنبه ۳۰ دی اجرایی خواهد شد.
در مرحله اول توافق که شش هفته به طول میانجامد، حماس ۳۳ گروگان اسرائیلی شامل تمامی زنان، کودکان و مردان بالای ۵۰ سال را آزاد خواهد کرد.
اسرائیل نیز در این مرحله از توافق، هزار و ۹۰۴ زندانی فلسطینی را آزاد میکند. وبسایت خبری تایمز اسرائیل نوشت از این تعداد، ۷۳۷ نفر «بازداشتیها و زندانیان امنیتی» هستند و در میان آنان «تروریست های محکوم به حبس ابد به جرم قتل» و اعضای حماس، جهاد اسلامی فلسطین و جنبش فتح دیده میشوند.
دولت اسرائیل شامگاه ۲۸ دی توافق آتشبس غزه را تصویب کرد. این توافق پیش از آن در کابینه امنیتی اسرائیل به تصویب رسیده بود.
پیشتر در ۲۷ دی، ایتمار بنگویر، سیاستمدار راستگرای اسرائیلی و رهبر حزب «قدرت یهودی»، هشدار داده بود در صورتی که دولت ائتلافی این کشور توافقنامه آتشبس را به تصویب برساند، حزب متبوعش از کابینه خارج خواهد شد.
بنگویر در دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو، وزیر امنیت ملی است.
باسم نعیم، رییس شورای روابط بینالملل حماس، ۲۸ دی اعلام کرد دستیابی به توافق آتشبس در غزه بدون نقشآفرینی دونالد ترامپ، رییسجمهوری منتخب آمریکا و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه او در امور خاورمیانه، امکانپذیر نبود.

بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، با اشاره به حملات این کشور علیه گروههای نیابتی جمهوری اسلامی از جمله حزبالله لبنان و حوثیها، گفت: «ضربات سنگینی به کل محور ایران وارد کردهایم و این اقدامات همچنان ادامه دارد. همانگونه که وعده داده بودیم چهره خاورمیانه را تغییر دادهایم.»