ایبیسی نیوز: دستور ترامپ برای انحلال وزارت آموزش و پرورش در حال تدوین است
شبکه ایبیسینیوز آمریکا به نقل از منابع خود گزارش داده دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا ممکن است بهزودی فرمانی اجرایی را امضا کند که در آن به وزیر آموزش و پرورش دستور داده میشود وزارت فدرال آموزش و پرورش را منحل کند.
دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا، دوشنبه تهدید خود مبنی بر اعمال تعرفههای سنگین بر مکزیک و کانادا را در ازای تعهداتی از این دو کشور برای تشدید نظارت مرزی و مبارزه با جرم و جنایت، برای ۳۰ روز تعلیق کرد اما تعرفههای آمریکا بر کالاهای چینی قرار است طی چند ساعت آینده اجرایی شوند.
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا و کلودیا شینبام، رییسجمهور مکزیک، هر دو به طور جداگانه اعلام کردند در پاسخ به خواسته ترامپ برای برخورد شدیدتر با مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر، متعهد شدهاند کشورهایشان نظارتهای مرزی را در مرز خود با ایالات متحده تقویت کنند.
تعهدی که باعث شده تعرفههای ۲۵ درصدی بر کالاهای وارداتی از این دو کشور که قرار بود از بامداد سهشنبه اعمال شوند، به مدت ۳۰ روز به تعویق بیفتند.
بر اساس گزارشهای منتشر شده، کانادا موافقت کرده است که فناوریها و نیروهای جدیدی را در مرز خود با ایالات متحده مستقر کرده و همچنین تلاشهای مشترکی را با آمریکا برای مبارزه با جرایم سازمانیافته، قاچاق فنتانیل و پولشویی آغاز کند.
مکزیک نیز موافقت کرده برای مهار مهاجرت غیرقانونی از این کشور به ایالات متحده و قاچاق مواد مخدر به این کشور، ۱۰ هزار نیروی گارد ملی خود را در مرز شمالی با آمریکا مستقر کند.
به گفته شینبام، رییسجمهور مکزیک، ایالات متحده نیز متعهد شده است تا از قاچاق سلاحهای پرقدرت به مکزیک جلوگیری کند.
ترامپ در مطلبی که در شبکههای اجتماعی منتشر کرد، گفت: «بهعنوان رییسجمهور، من مسئولیت تضمین ایمنی همه آمریکاییها را بر عهده دارم و دقیقا همین کار را انجام میدهم و از این نتیجه اولیه بسیار راضی هستم.»
این توافقهای دوجانبه، فعلا از بروز یک جنگ تجاری جلوگیری بین این کشورها جلوگیری میکند، جنگی که به گفته اقتصاددانان میتوانست به اقتصاد همه طرفهای درگیر لطمه بزند و قیمتها را برای مصرفکنندگان بالا ببرد.
پس از گفتوگوی تلفنی با هر دو رهبر، ترامپ اعلام کرد که قصد دارد در ماه آینده برای دستیابی به توافقهای اقتصادی تازه با این دو شریک تجاری بزرگ آمریکا تلاش کند.
اقتصاد مکزیک و کانادا از زمان توافق تاریخی تجارت آزاد در دهه ۱۹۹۰، بهصورت گستردهای با ایالات متحده درهم تنیده است.
تاثیر فوری بر بازارهای مالی
تعلیق اعمال تعرفههای گمرکی بر کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک موجب شد ارزش دلار کانادا، پس از رسیدن به پایینترین سطح خود در بیش از دو دهه، افزایش ناگهانی یابد. این خبر، همچنین پس از یک روز افت در بازار والاستریت، به شاخصهای آتی سهام در آمریکا رونق بخشید. گروههای صنعتی که نگران اختلال در زنجیره تامین هستند، از این تعلیق موقت استقبال کردند.
کریس دیویسون، رییس یک گروه تجاری تولیدکنندگان کانولای کانادایی گفت «این خبر بسیار دلگرمکننده است. ما یک صنعت بهشدت یکپارچه داریم که برای هر دو کشور سودمند است.»
تعرفههای چین همچنان در دستور کار
با وجود اعلام توافق با دو کشور کانادا و مکزیک، هیچ توافق مشابهی با چین به دست نیامده است و این کشور همچنان با تعرفههای ۱۰ درصدی همهجانبه بر کالاهای صادراتی خود به آرمیکا روبهروست که قرار است، تعرفههایی که اعمال آن از ساعت ۰۰:۰۱ بامداد سهشنبه ۴ فوریه به وقت شرقی آمریکا آغاز شد.
در همین حال، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد ترامپ تا اواخر هفته با شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، گفتوگو نخواهد کرد که به معنی ادامه اجرای سیاست تعرفهای مقابل چین در روزهای پیشرو خواهد بود.
ترامپ هشدار داد که ممکن است تعرفهها بر پکن را حتی بیش از پیش افزایش دهد. او گفت: «امیدوارم چین ارسال فنتانیل به ما را متوقف کند و اگر این کار را نکند، تعرفهها بهطور قابلتوجهی بالاتر خواهند رفت.»
چین، در واکنش به درخواستهای ترامپ، فنتانیل را مشکل داخلی آمریکا خوانده و اعلام کرده این تعرفهها را در سازمان تجارت جهانی به چالش خواهد کشید و همچنین اقدامات متقابل دیگری انجام خواهد داد، هرچند درِ مذاکره را نیز باز گذاشته است.
اتحادیه اروپا؛ هدف بعدی؟
ترامپ یکشنبه اعلام کرد اتحادیه اروپا با ۲۷ عضو ممکن است هدف بعدی سیاستهای تعرفهای او باشند اگرچه او زمانی برای این اقدام مشخص نکرد.
ترامپ با وجود تهدید به اعمال تعرفه علیه کالاهای اروپایی، گفت بریتانیا که در سال ۲۰۲۰ از اتحادیه اروپا خارج شد، ممکن است از این اعمال تعرفهها معاف بماند.
در دیگر سو، رهبران اتحادیه اروپا در یک نشست غیررسمی که دوشنبه در بروکسل برگزار شد، اعلام کردند اگر ایالات متحده بر کالاهای صادارتی اروپا تعرفه ببندد، اروپا آماده پاسخ خواهد بود.
رهبران اروپایی با وجود آمادگی برای اقدام متقابل، خواستار رفتار منطقی و مذاکره با ایالات متحده شدند که بزرگترین شریک تجاری و سرمایهگذاری اتحادیه اروپا است.
پیامدهای احتمالی جنگ تعرفهها بر اقتصاد آمریکا و همسایگان
ترامپ آخر هفته اذعان کرد که تعرفههای او میتواند باعث دردسرهای کوتاهمدت برای مصرفکنندگان آمریکایی شود، اما تاکید کرد این اقدام برای مهار مهاجرت، قاچاق مواد مخدر و تحریک صنایع داخلی ضروری است.
به گزارش رویترز، بر اساس برنامه اولیه، این تعرفهها تقریبا نیمی از کل واردات ایالات متحده را در بر میگرفت و مستلزم آن بود که آمریکا تولید صنعتی خود را بیش از دو برابر کند تا شکاف ایجادشده را پر کند، امری که در کوتاهمدت غیرممکن است.
بر اساس این گزارش، تحلیلگران هشدار دادهاند که این تعرفهها میتوانند کانادا و مکزیک را به رکود بکشانند و در داخل آمریکا نیز منجر به «رکود تورمی» (تورم بالا، رشد راکد و بیکاری فزاینده) شود.
در واکنش به ادامه تهدیدات دونالد ترامپ در خصوص اعمال تعرفههای سنگین علیه کالاهای اروپایی، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هشدار داد رویارویی تجاری آمریکا و اروپا تنها خشنودی چین را در پی خواهد داشت.
رهبران اروپایی دوشنبه ۱۵ بهمن با ابراز نگرانی از مواضع اخیر رییسجمهوری ایالات متحده اعلام کردند افزایش تعرفهها از سوی ترامپ میتواند آتش یک جنگ تجاری را شعلهور سازد و به اقتصاد هر دو طرف ضربه وارد کند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش از نشست غیررسمی سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل گفت: «ما بهشدت به یکدیگر وابسته هستیم. ما به آمریکا نیاز داریم و آمریکا نیز به ما نیاز دارد.»
کالاس افزود اگر یک جنگ تجاری میان ایالات متحده و اروپا در بگیرد، «این چین خواهد بود که از گوشه و کنار، به این وضعیت میخندد».
ترامپ ۱۴ بهمن تهدید کرد پس از اعمال تعرفه علیه کانادا، مکزیک و چین، سراغ اتحادیه اروپا خواهد رفت.
او اتحادیه اروپا را به «سوءاستفاده» از واشینگتن متهم کرد و گفت: «آنها خودروهای ما را نمیخرند، محصولات کشاورزی ما را نمیخرند، تقریبا هیچ چیزی از ما نمیخرند. با این حال، ما از آنها همه چیز میگیریم.»
واکنش آلمان و فرانسه به تهدید تعرفهای ترامپ
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، با اتخاذ لحنی محتاطانهتر در مقایسه با کالاس، خواستار همکاری آمریکا و اروپا شد.
او تاکید کرد اروپا بهعنوان یک قدرت اقتصادی بزرگ میتواند به سیاستهای تعرفهای ترامپ واکنش نشان دهد و آینده خود را بسازد اما: «چشمانداز و هدف اروپا باید به گونهای باشد که نتایج آن به همکاری [با آمریکا] منتهی شود.»
فرانسوا ویلوروا دو گلو، رییس بانک مرکزی فرانسه نیز تعرفههای ترامپ را «بسیار بیرحمانه» خواند و نسبت به پیامدهای آن، بهویژه بر صنعت خودروسازی، هشدار داد.
او افزود همه طرفها در این جنگ تجاری، ضرر خواهند کرد.
خبرگزاری رویترز گزارش داد در پی تشدید نگرانیها از پیامدهای احتمالی سیاستهای تعرفهای ترامپ، ارزش سهام خودروسازان اروپایی ۱۵ بهمن کاهش یافت.
صادرات کالاهای اتحادیه اروپا به آمریکا همواره از واردات آن به این کشور بیشتر بوده است، به طوری که تنها در سال ۲۰۲۳، کسری تجاری ایالات متحده در بخش کالاها به ۱۵۵.۸ میلیارد یورو رسید. با این حال در بخش خدمات، صادرات ایالات متحده به اروپا ۱۰۴ میلیارد یورو بیشتر از واردات آن بوده است.
تاکید مجدد دانمارک بر تمامیت ارضی خود: گرینلند فروشی نیست
مت فردریکسن، نخستوزیر دانمارک، ۱۵ بهمن بار دیگر تاکید کرد این کشور قصدی برای انتقال مالکیت گرینلند به آمریکا ندارد.
فردریکسن در بروکسل گفت: «امروز گرینلند بخشی از پادشاهی دانمارک است؛ جزو سرزمین ماست و قابل فروش نیست.»
او در عین حال اعلام کرد با موضع واشینگتن در خصوص اهمیت فزاینده منطقه قطب شمال در مباحث دفاعی و امنیتی موافق است.
فردریکسن افزود: «بنابراین اگر مساله تامین امنیت منطقه ما باشد، میتوان راهی برای پیشبرد امور یافت.»
پیشتر نیز آنتونیو کاستا، رییس شورای اروپا، گفته بود حفظ تمامیت ارضی دانمارک «موضوعی حیاتی» برای اتحادیه اروپا به شمار میرود.
ترامپ در هفتههای اخیر بارها خواهان پیوستن گرینلند به آمریکا شده و حتی احتمال استفاده از نیروی نظامی برای تحقق این موضوع را رد نکرده است.
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، ۱۱ بهمن گفت تمایل ترامپ برای تسلط بر گرینلند «یک شوخی نیست».
نمایی از پایگاه فضایی پیتوفیک در گرینلند
یافتههای یک نظرسنجی نشان میدهد ۷۸ درصد مردم دانمارک با فروش گرینلند به ایالات متحده مخالف هستند. با این حال، ۷۲ درصد گفتهاند که تصمیم نهایی باید با گرینلند باشد، نه دانمارک.
گرینلند از سال ۲۰۰۹ حق اعلام استقلال از دانمارک را دارد اما این جزیره ۵۶ هزار نفری تاکنون از انجام این کار خودداری کرده است.
دونالد ترامپ گفت تعرفههای گستردهای که بر مکزیک، کانادا و چین اعمال کرده ممکن است برای آمریکاییها «درد کوتاهمدت» ایجاد کند. همزمان بازارهای جهانی واکنشی منفی به این تصمیم نشان دادهاند و از تاثیر تعرفهها بر رشد اقتصادی و تضعیف آن و افزایش مجدد تورم نگرانند.
ترامپ اعلام کرد دوشنبه ۱۵ بهمن با رهبران کانادا و مکزیک که خود نیز تعرفههای تلافیجویانهای علیه آمریکا وضع کردهاند، گفتوگو خواهد کرد اما انتظارها را مبنی بر احتمال اینکه این مذاکرات باعث تغییر تصمیم او شود، کمرنگ کرد.
رییسجمهوری آمریکا به خبرنگاران گفت: «انتظار اتفاق خاصی را ندارم. آنها پول زیادی به ما بدهکارند و مطمئنم که پرداخت خواهند کرد.»
ترامپ ۱۳ بهمن فرمانی اجرایی را امضا کرد که بر اساس آن، بر تمام کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک تعرفه ۲۵ درصدی و بر صادرات نفت کانادا و کالاهای چینی، تعرفه ۱۰ درصدی اعمال میشود.
او معتقد است که این تعرفهها برای مهار مهاجرت و قاچاق ماده مخدر فنتانیل و همچنین تقویت صنایع داخلی آمریکا ضروری هستند.
اقتصاددانان هشدار دادند که این دستور رییسجمهوری آمریکا، رشد اقتصادی جهانی را کند کرده و باعث افزایش قیمتها از جمله در زمینه سوخت برای آمریکاییها خواهد شد.
ترامپ درباره تبعات این اقدام گفت: «ممکن است در کوتاهمدت کمی درد داشته باشیم و مردم این را درک میکنند اما در بلندمدت، ایالات متحده تقریبا از سوی همه کشورهای جهان مورد سوءاستفاده قرار گرفته است.»
او همچنین تاکید کرد اعمال تعرفهها بر اتحادیه اروپا «قطعی» است اما زمانی برای اجرای آن مشخص نکرد.
ترامپ پیشتر هم تهدید کرده بود اگر اروپا نفت و گاز بیشتری از آمریکا نخرد، تعرفه واردات محصولات آنها افزایش خواهد یافت.
تاثیر تعرفههای ترامپ بر بازارهای مالی
واکنش بازارهای مالی در روز دوشنبه نگرانیها درباره پیامدهای جنگ تجاری را نشان داد و معاملات آتی سهام آمریکا بیش از دو درصد کاهش یافت.
شاخصهای بازارهای آسیایی از جمله هنگکنگ، توکیو و سئول نیز حدود دو درصد افت داشتند.
بازار چین به دلیل تعطیلات سال نوی قمری بسته بود.
یوان چین، دلار کانادا و پزوی مکزیک در برابر دلارِ در حال افزایش آمریکا، سقوط کردند.
با توجه به این که کانادا و مکزیک از مهمترین تامینکنندگان نفت خام آمریکا هستند، قیمت نفت آمریکا بیش از یک دلار افزایش یافت و قیمت معاملات آتی بنزین نیز سه درصد رشد کرد.
شرکتهای آمریکای شمالی خود را برای تعرفههای جدیدی آماده کردند که میتواند صنایع مختلف، از خودروسازی گرفته تا کالاهای مصرفی و انرژی را دچار اختلال کند.
فروشگاهی در ونکوور به مشتریان خود پیشنهاد میکند بهجای مشروبات الکلی آمریکایی، نمونههای کانادایی را بخرند
تحلیلگران بانک ING نوشتند که تعرفههای ترامپ تقریبا نیمی از واردات آمریکا را پوشش میدهد و این کشور را ناچار میکند برای جبران شکاف، تولید داخلی خود را بیش از دو برابر کند؛ امری که در کوتاهمدت غیرممکن است.
تحلیلگران هشدار دادند از نظر اقتصادی، تشدید تنشهای تجاری یک وضعیت «باخت-باخت» برای همه کشورهای درگیر است.
برخی دیگر از تحلیلگران تاکید کردند که این تعرفهها میتوانند کانادا و مکزیک را به رکود بکشانند و در داخل آمریکا باعث ایجاد «رکود تورمی» شوند. وضعیتی که در آن تورم بالا، رشد اقتصادی راکد و نرخ بیکاری افزایش مییابد.
این تعرفهها قرار است از حدود ساعت هشت و نیم صبح سهشنبه ۱۶ بهمن (به وقت ایران) اجرایی شوند.
اقتصاددانان گلدمن ساکس (شرکت خدمات مالی و بانکداری چندملیتی آمریکایی) امیدوارند این تعرفهها موقتی باشند اما کاخ سفید تاکنون هیچ جزییاتی درباره اقداماتی که کانادا، مکزیک و چین برای معافیت از تعرفهها باید انجام دهند ارائه نکرده است.
دونالد ترامپ وعده خود را عملی و تعرفههایی را بر کانادا، مکزیک و چین اعمال کرد تا به گفته خود ورود مهاجران غیرقانونی و مخدر فنتانیل را به آمریکا تلافی کند. این تعرفهها چیست، از جیب چه کسانی پرداخت میشود، چرا ترامپ میخواهد آن را اعمال کند و چگونه بر آمریکاییها تاثیر میگذارد؟
با دستور اجرایی ترامپ، اعمال تعرفهها از حدود ساعت هشت و نیم صبح سهشنبه ۱۶ بهمن (به وقت ایران) اجرایی میشود.
بر اساس این دستورات، بر تمام کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک تعرفه ۲۵ درصدی و بر صادرات نفت کانادا و کالاهای چینی تعرفه ۱۰ درصدی اعمال میشود. همه این تعرفهها تحت «قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بینالمللی» هستند.
سران سه کشور چین، مکزیک و کانادا بهسرعت به دستور اجرایی ترامپ واکنش نشان دادند و اتاوا و مکزیکوسیتی از وضع قوانین متقابل در برابر آمریکا خبر دادند.
مقامهای کاخ سفید پیشتر هشدار داده بودند که اگر کانادا، مکزیک و چین پاسخ متقابل دهند، نرخ تعرفهها افزایش خواهد یافت.
تعرفه چیست؟
هنوز مشخص نیست که این تعرفهها چقدر گسترده خواهند بود. ترامپ ممکن است برای برخی بخشها مانند نفت و گاز، استثنائاتی قائل شود یا تعرفهها را به گروههای خاصی محدود کند.
با توجه به اینکه حتی مشاوران ترامپ نیز در پیشبینی اقدامات بعدی او دچار مشکلاند، هر چیزی ممکن است قبل از اعمال تعرفهها رخ دهد.
تعرفه، مالیات بر کالاهای وارداتی از کشورهای خارجی به یک کشور است.
تعرفهها معمولا بهصورت درصدی از قیمت کالا که خریدار به فروشنده خارجی پرداخت میکند، اعمال میشوند.
ایالات متحده در حال حاضر بزرگترین واردکننده کالا در جهان است. در سال ۲۰۲۲، ارزش کالاهای وارداتی به این کشور به ۳.۲ تریلیون دلار رسید.
در آمریکا تعرفهها از سوی ماموران گمرک و حفاظت مرزی در ۳۲۸ بندر ورودی در سراسر کشور جمعآوری میشوند.
نرخهای تعرفه آمریکا متفاوت است؛ بهطور مثال، این تعرفه برای خودروهای مسافری معمولا ۲.۵ درصد و برای کفشهای گلف شش درصد تعیین شده است.
تعرفهها ممکن است برای کشورهایی که آمریکا با آنها توافق تجاری دارد، پایینتر باشند.
بهعنوان مثال، تا پیش از این بر اساس توافق تجاری میان آمریکا، کانادا و مکزیک، بیشتر کالاها میتوانستند بدون تعرفه بین سه کشور حرکت کنند.
اقتصاددانان جریان اصلی معمولا نسبت به تعرفهها بدبین هستند و آنها را روشی عمدتا ناکارآمد برای جمعآوری پول از سوی دولتها میدانند.
اقدامات ترامپ بر اساس کدام قوانین است؟
قانون فدرال آمریکا به رییسجمهوری اختیارات گستردهای میدهد تا تعرفهها را بدون تایید کنگره اعمال کند.
ترامپ به موجب «قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بینالمللی» (IEEPA) این قدرت را دارد که یک وضعیت اضطراری اقتصادی ملی اعلام و با اجرای تعرفهها، واردات را به آمریکا مدیریت کند.
همچنین ترامپ میتواند تعرفهها را طبق بخش ۲۳۲ از «قانون گسترش تجارت» اعمال کند. این قانون به رییسجمهوری این اختیار را میدهد که تعرفهها را بر صنایع خاص اعمال کند.
این همان چیزی است که ترامپ در سال ۲۰۱۸ استفاده کرد، زمانی که تعرفههایی را بر آلومینیوم و فولاد وارداتی از کانادا، مکزیک و اتحادیه اروپا اعمال کرد.
در آن سال مکزیک با اعمال تعرفههایی بر گوشت خوک، پنیر و سایر کالاها به این اقدام پاسخ داد تا به تلافی به تولیدکنندگان آمریکایی آسیب وارد کند.
در نهایت، آمریکا و مکزیک در سال ۲۰۱۹ به توافق رسیدند تا تعرفههای خود را لغو کنند.
چرا ترامپ میخواهد علیه این سه کشور خاص تعرفه اعمال کند؟
ترامپ قبل از ورود به دفتر ریاستجمهوری، تهدید کرده بود که تعرفههایی را علیه سه شریک تجاری بزرگ آمریکا یعنی چین، مکزیک و کانادا اعمال خواهد کرد.
او بهطور خاص گفته بود که میخواهد تعرفه ۲۵ درصدی بر مکزیک و کانادا و تعرفه ۱۰ درصدی بر چین اعمال شود، تا زمانی که این کشورها با مهاجران و مواد مخدر غیرقانونی وارد شده به آمریکا مقابله کنند.
ترامپ تعرفهها را بهعنوان یک ابزار چانهزنی قدرتمند میبیند، اما این سیاست هزینه بالایی دارد.
ترامپ تعرفهها را بهعنوان سیاستی میبیند که میتواند بر تولیدکنندگان و واردکنندگان آمریکایی فشار بیاورد تا کالاها را در داخل کشور تولید کنند.
او میگوید این کار باعث ایجاد شغلهای بیشتر در کارخانهها، کاهش کسری بودجه فدرال و کاهش قیمت غذا میشود و این امکان را میدهند که دولت به حمایت از هزینههای مراقبت از کودکان بپردازد.
ترامپ خود را «مرد تعرفهها» نامیده و پیشتر تقریبا روی تمام واردات از چین، از پنلهای خورشیدی گرفته تا فولاد و آلومینیوم تعرفه وضع کرده است.
رییسجمهوری آمریکا اخیرا گفته بود: «تنها کاری که باید انجام دهید این است که کارخانهتان را در ایالات متحده بسازید و دیگر هیچ تعرفهای نخواهید داشت.»
اما چنین کاری به سادگی انجامپذیر نیست چون اقتصاد جهانی برای دههها به هم پیوسته است. بهعنوان مثال، کشاورزان آمریکایی نمیتوانند تا سالها به میزان تولید آووکادوهایی که مکزیک تولید میکند دست یابند.
این به این معناست که واردکنندگان احتمالا هزینه تعرفهها را به مصرفکنندگان منتقل خواهند کرد، که باعث افزایش قیمتها خواهد شد.
آمریکا در سالهای اخیر به تدریج از نقش خود پس از جنگ جهانی دوم در ترویج تجارت آزاد جهانی و کاهش تعرفهها عقبنشینی کرده است.
این تغییر واکنشی به از دست رفتن مشاغل تولیدی در آمریکا است که به تجارت آزادِ بدون محدودیت و قدرت فزاینده چین نسبت داده میشود.
تعرفهها از جیب چه کسانی پرداخت میشوند؟
اطلاعات غلط زیادی درباره این که چه کسی در واقع تعرفهها را پرداخت میکند، وجود دارد.
ترامپ تاکید میکند که این تعرفهها از سوی کشورهای خارجی پرداخت میشود اما در حقیقت، این واردکنندگان یعنی شرکتهای آمریکایی هستند که تعرفهها را پرداخت میکنند و پول آن به خزانه آمریکا میرود.
این شرکتها معمولا هزینههای بالاتر خود را به مشتریانشان منتقل میکنند و قیمتها را افزایش میدهند.
به همین دلیل است که اقتصاددانان میگویند مصرفکنندگان معمولا در نهایت هزینه تعرفهها را میپردازند.
با این حال، تعرفهها میتوانند به کشورهای خارجی آسیب برسانند زیرا محصولات آنها گرانتر و فروششان در خارج از کشور دشوارتر میشود.
شرکتهای خارجی ممکن است مجبور شوند قیمتها را کاهش دهند و سود خود را فدا کنند تا بتوانند تعرفهها را جبران و سهم بازار خود را در آمریکا حفظ کنند.
یانگ ژو، اقتصاددان دانشگاه فودان شانگهای، در یک مطالعه نتیجه گرفت که تعرفههای ترامپ بر کالاهای چینی بیش از سه برابر آسیب بیشتری به اقتصاد چین نسبت به اقتصاد آمریکا وارد کرد.
چگونه تعرفهها بر مصرفکنندگان آمریکایی تاثیر میگذارد؟
تعرفه ۲۵ درصدی بر تمام واردات از مکزیک و کانادا باعث افزایش قیمت کالاها برای مصرفکنندگان خواهد شد.
کانادا یکی از صادرکنندگان بزرگ نفت خام است و مکزیک، بسیاری از میوهها و سبزیجات تازه را صادر میکند.
مکزیک همچنین بزرگترین صادرکننده قطعات خودرو به آمریکاست.
چین نیز یکی از صادرکنندگان اصلی تراشههای الکترونیکی است که در وسایلی مانند تلفنها و لپتاپها استفاده میشود.
در مجموع، آمریکا در سال ۲۰۲۳ میلادی حدود ۱.۲ تریلیون دلار کالا از کانادا، مکزیک و چین وارد کرده است.
این تنها واردات کالاهایی نیست که مصرفکنندگان مستقیما خریداری میکنند.
وقتی تعرفهها قیمت واردات را افزایش میدهند، این شامل مواد وارداتی است که برای تولید سایر کالاها در داخل ایالات متحده استفاده میشود.
افزایش قیمت مواد اولیه در نهایت به مصرفکنندگان منتقل خواهد شد.
ترامپ از این ایده که دولت ایالات متحده از طریق تعرفهها درآمد بیشتری به دست بیاورد استقبال کرده است، اما در نهایت این مصرفکنندگان آمریکایی خواهند بود که هزینهها را پرداخت خواهند کرد.
آمریکاییها منتظر تاثیر تعرفهها بر قیمتها بودهاند.
در یک نظرسنجی از هریس/گاردین در ماه نوامبر، تقریبا دو سوم آمریکاییها گفتند که اگر ترامپ تعرفههای گستردهای اعمال کند، انتظار دارند قیمتها افزایش یابد.
نقش تعرفهها در حمایت از صنایع داخلی
با افزایش قیمت واردات، تعرفهها میتوانند از تولیدکنندگان داخلی حمایت کنند.
این تعرفهها همچنین میتوانند به عنوان مجازات برای کشورهای خارجی به دلیل انجام شیوههای تجاری ناعادلانه، مانند یارانه دادن به صادرکنندگان خود یا فروش محصولات با قیمتهای غیرمنصفانه پایین، عمل کنند.
قبل از تاسیس مالیات بر درآمد فدرال در سال ۱۹۱۳ میلادی، تعرفهها یکی از منابع اصلی درآمد برای دولت آمریکا بودند.
طبق گفته داگلاس اروین، اقتصاددان دانشگاه دارتموث که تاریخچه سیاستهای تجاری را مطالعه کرده است، از سال ۱۷۹۰ تا ۱۸۶۰، تعرفهها ۹۰ درصد از درآمدهای فدرال را تشکیل میدادند.
تعرفهها پس از جنگ جهانی دوم و با رشد تجارت جهانی از محبوبیت افتادند چراکه دولت به منابع درآمدی بسیار بزرگتری نیاز داشت تا هزینههای خود را تامین کند.
دولت آمریکا در سال مالی که روز ۳۰ سپتامبر (نهم مهر) پایان یافت، حدود ۸۰ میلیارد دلار از تعرفهها و هزینهها جمعآوری کرد.
این مبلغ در مقایسه با ۲.۵ تریلیون دلار از مالیاتهای درآمد فردی و ۱.۷ تریلیون دلار از مالیاتهای تامین اجتماعی و بیمه سلامت سالمندان، بسیار ناچیز است.
با این حال، ترامپ میخواهد سیاست بودجهای مشابه آنچه در قرن نوزدهم بود را اجرا کند.
تعرفهها همچنین میتوانند برای فشار به کشورهای دیگر در مسائل مختلف و حتی غیر مرتبط با تجارت، استفاده شوند.
به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۹، ترامپ از تهدید تعرفهها به عنوان اهرمی برای متقاعد کردن مکزیکوسیتی به مقابله با موجهای مهاجران آمریکای مرکزی استفاده کرد که از طریق سرزمین مکزیک به آمریکا میرفتند.
ترامپ حتی تعرفهها را به عنوان روشی برای جلوگیری از جنگها میبیند.
او چند ماه پیش و در یک تجمع گفت: «من میتوانم این کار را با یک تماس تلفنی انجام دهم.»
ترامپ تهدید کرده بود که اگر کشوری بخواهد جنگی راه بیندازد، برایش تعرفه ۱۰۰ درصدی وضع میکند.
اقتصاددانان تعرفهها را خودزنی میدانند
تعرفهها هزینهها را برای شرکتها و مصرفکنندگانی که به واردات وابسته هستند، افزایش میدهند. همچنین احتمال دارد که موجب واکنشهای تلافیجویانه شوند.
اتحادیه اروپا در واکنش به تعرفههای ترامپ بر فولاد و آلومینیوم، محصولات آمریکایی را از بوربن گرفته تا موتورسیکلتهای هارلی-دیویدسون، مشمول مالیات کرد.
به همین ترتیب، چین نیز در پاسخ به جنگ تجاری ترامپ و به طور حسابشده برای آسیب رساندن به حامیان او در بخش کشاورزی، تعرفههایی را بر کالاهای آمریکایی از جمله سویا و گوشت خوک وضع کرد.
یک مطالعه از سوی اقتصاددانان موسسه فناوری ماساچوست، دانشگاه زوریخ، هاروارد و بانک جهانی به این نتیجه رسید که تعرفههای ترامپ نتوانستهاند شغلهایی را به قلب آمریکا بازگردانند.
این مطالعه نشان داد که تعرفهها «نه شغلها را افزایش و نه کاهش داد».
با وجود مالیاتهای ترامپ بر فولاد وارداتی در سال ۲۰۱۸، تعداد مشاغل در کارخانههای فولاد آمریکا تقریبا ثابت و در حدود ۱۴۰ هزار باقی ماند.
در مقایسه، تنها والمارت ۱.۶ میلیون نفر را در آمریکا به کار گرفته است.
طبق یافتههای مطالعه، بدتر از آن، مالیاتهای تلافیجویانهای بود که چین و دیگر کشورهای جهان بر کالاهای آمریکایی وضع کردند و «تاثیرات منفی» بر اشتغال و بهویژه برای کشاورزان داستند.
این تعرفههای تلافیجویانه تنها بهطور جزیی با میلیاردها دلار کمکهای دولتی که ترامپ به کشاورزان اختصاص داد، جبران شد.
تعرفههای ترامپ همچنین به شرکتهایی که به واردات هدفمند وابسته بودند، آسیب رساند.
اگرچه جنگ تجاری ترامپ به عنوان یک سیاست شکست خورد، اما بهعنوان ابزاری سیاسی موفق بود.
این مطالعه نشان داد که حمایت از ترامپ و کاندیداهای جمهوریخواه کنگره در مناطقی مانند کارولینای شمالی و تنسی که بیشتر در معرض تعرفههای وارداتی قرار داشتند، افزایش یافت.
با اجرای دستور دونالد ترامپ برای اعمال تعرفههایی بر محصولات وارداتی از کشورهای کانادا، مکزیک و چین، سرمایهگذاران وال استریت، خود را آماده تاثیر منفی بر سود شرکتهای آمریکایی و فشار بیشتر بر تورم میکنند. پیشبینی شده که قیمت بنزین در ایالات متحده احتمالا افزایش یابد.
بر اساس دستور اجرایی رییسجمهوری آمریکا، بر کالاهایی که از مکزیک و کانادا وارد این کشور میشوند تعرفه ۲۵ درصدی و بر واردات از چین، تعرفه ۱۰ درصدی اعمال خواهد شد.
کاخ سفید این تغییرات را «طرحهای موقت» معرفی کرده که قرار است از حدود ساعت هشت و نیم صبح سهشنبه ۱۶ بهمن (به وقت ایران) اجرایی شوند.
نگرانی وال استریت از ضربه تعرفهها به درآمد و فشار تورمی
خبرگزاری رویترز یکشنبه ۱۴ بهمن در گزارشی نوشت به نظر میرسد بازارهای بورس و اقتصاد مالی هنوز ریسکهای ناشی از افزایش تعرفهها بر واردات خارجی را به طور کامل در نظر نگرفتهاند با اینحال، سرمایهگذاران خود را آماده تاثیر منفی بر سود شرکتهای آمریکایی و فشار بیشتر بر تورم میکنند.
اقتصاددانان گلدمن ساکس برآورد کردهاند که تعرفههای جامع بر کانادا و مکزیک میتواند باعث افزایش ۰/۷ درصدی در تورم اصلی و ۰/۴ درصد کاهش در تولید ناخالص داخلی شود.
مارک مالک، مدیر ارشد سرمایهگذاری در سیبرت فایننشال نیویورک (Siebert Financial) گفت: «من فکر میکنم بازارها به این موضوع واکنش نشان خواهند داد. تا به حال بازار عملا از ترامپ حمایت کرده، اما این روند ممکن است تغییر کند و بازار برای اولین بار مقابل او بایستد.»
تا شنبه و پیش از دستور اعمال تعرفهها، برخی از سرمایهگذاران همچنان امیدوار بودند که این روند تنها یک تاکتیک فشار از سوی کاخ سفید باشد و تا زمانی که تعرفهها بر واردکنندگان اعمال نشود، فرصتی برای تغییر نظر رییسجمهوری وجود دارد.
ریک مکلر، از دفتر سرمایهگذاری چری لِین نیوجرسی (Cherry Lane Investments) گفت: «با هر تاخیری در اجرای طرح، برخی ممکن است آن را همچنان یک ترفند برای مذاکره بدانند.»
ترامپ پیشتر گفته بود که هیچ چیزی از سوی سه کشور نمیتواند از اعمال تعرفهها جلوگیری کند. هرچند که او، احتمال معافیت نفت وارداتی از کانادا را پیش کشید.
تعرفهها شامل ۱۰ درصد مالیات بر تمام منابع انرژی وارداتی از کانادا به ایالات متحده میشود.
استراتژیستهای بارکلیز قبلا پیشبینی کرده بودند که این تعرفهها میتوانند با تبعاتی مانند اقدام تلافیجویانه کشورهای هدف، سود شرکتهای شاخص اس.اند.پی (S&P) ۵۰۰ را ۲/۸ درصد کاهش دهند.
اس.اند.پی ۵۰۰ از مهمترین شاخصهای بازار بورس آمریکاست که شامل ۵۰۰ شرکت بزرگ و معتبر از صنایع مختلف فناوری، سلامت، انرژی و مالی میشود. از این شاخص بهعنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد کلی بازار سهام و وضعیت اقتصادی آمریکا استفاده میشود.
پتانسیل افزایش قیمتهای مصرفکننده، یک حوزه حساس به ویژه برای سرمایهگذارانی است که نگران احیای تورم و توقف کاهش نرخ بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا هستند.
سرمایهگذاران پیشبینی میکنند که با بازگشایی بازارها در روز دوشنبه ۱۵ بهمن، فروش گستردهای در سهام و داراییهای پر ریسک اتفاق بیفتد.
جین گلدمن، مدیر ارشد سرمایهگذاری در گروه مالی سِتِرا (Cetera) گفت که ترکیب ارزیابیهای بالای سهام، تاثیر تعرفهها بر تورم و اثرات آن بر سیاستهای بانک مرکزی، به کاهش قیمتها و افت بازارها منجر خواهد شد.
با نزدیک شدن شاخص اس.اند.پی ۵۰۰ به بالاترین سطح تاریخی خود، استراتژیستهای Evercore ISI در یادداشتی گفتهاند که این شاخص ممکن است در کوتاهمدت بین سه تا پنج درصد در هر دو جهت تغییر کند.
احتمال افزایش قیمت بنزین در ایالات متحده
گاردین یکشنبه در گزارشی نوشت که اعمال تعرفههای وارداتی، باعث افزایش هزینههای تولید سوختهای تصفیهشده میشود که بخش زیادی از آن احتمالا به مصرفکنندگان منتقل خواهد شد.
ترامپ پس از مراسم تحلیفش، ضربالاجلی برای توقف جریان ورود مهاجران غیرقانونی و ماده مخدر فنتانیل به آمریکا تعیین کرد و گفت در غیر این صورت، تعرفههایی بر واردات از کانادا و مکزیک میگذارد.
تحلیلگران و تاجران سوخت میگویند مصرفکنندگان آمریکایی به دلیل اعمال تعرفه بر نفت کانادا و مکزیک، شاهد افزایش قیمتها در پمپ بنزین خواهند بود.
این افزایش محتمل در قیمت سوخت، به ماهیت دوگانه اقدامات حمایتی تجاری ترامپ اشاره دارد که از یک سو برای تقویت کسبوکار داخلی و فشار به همسایگان آمریکا برای جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر طراحی شدهاند، اما از سوی دیگر ممکن است در تضاد با وعدههای او برای مقابله با تورم قرار گیرند.
آمریکا روزانه حدود چهار میلیون بشکه نفت از کانادا وارد میکند که ۷۰ درصد آن از سوی پالایشگاههای مستقر در ایالتهای مرکزی و شمالی آمریکا فرآوری میشود.
همچنین بیش از ۴۵۰ هزار بشکه نفت از مکزیک وارد میشود که عمدتا برای پالایشگاههای واقع در سواحل خلیج آمریکا استفاده میشوند.
اعمال تعرفه بر این واردات، به معنای افزایش هزینههای تولید سوختهای فرآوریشده مانند بنزین است که بخش عمدهای از آن احتمالا به مصرفکنندگان آمریکایی منتقل خواهد شد.
پاتریک دِ هان، تحلیلگر گازبادی (GasBuddy) گفت قیمت سوختها به وضوح افزایش خواهد یافت، مگر اینکه نفت و محصولات فرآوریشده از این تعرفهها مستثنا شوند.
انجمن سوخت و پتروشیمی آمریکا که نماینده شرکتهای پالایش نفت ایالات متحده است، روز شنبه اظهار امیدواری کرد تعرفهها قبل از اینکه مصرفکنندگان شروع به احساس تاثیر آن کنند، لغو شود.
طبق گفته مقامهای کاخ سفید، محصولات انرژی از کانادا تنها ۱۰ درصد تعرفه خواهند داشت، اما واردات انرژی از مکزیک تحت تعرفه ۲۵ درصدی قرار خواهد گرفت.
ترامپ در ابتدا برنامهریزی کرده بود که تعرفه ۲۵ درصدی بر تمامی کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک اعمال کند، اما تعرفه نفت کانادا را برای کاهش تاثیر آن بر قیمتهای انرژی کاهش داد.
این تحولات بهطور قابلتوجهی تجارت نفتی متقابل میان آمریکا و همسایگانش را تغییر خواهد داد. بسیاری از پالایشگاههای آمریکایی به گونهای تنظیم شدهاند که انواع نفت خام سنگین و متوسطی که کانادا تولید میکند را فرآوری کنند. همچنین تولید نفت کانادا بیش از نیاز فعلی خود است.
جان لافرژ از موسسه سرمایهگذاری ولز فارگو به رویترز گفت نفت تولیدی آلبرتا مشتری زیادی ندارد و پالایشگاههای مرکز و شمال آمریکا هم گزینه زیادی برای تامین مواد اولیه خود ندارند.
پالایشگاههای سواحل خلیج فارس که برخلاف پالایشگاههای مرکز و شمال آمریکا به محمولههای دریایی دسترسی دارند، احتمالا راحتتر میتوانند جایگزینهایی برای انواع نفت خام مکزیکی پیدا کنند.
شرکتهای فعال در بازار عمدهفروشی سوخت اعلام کردند که گزینهای جز انتقال هزینه اضافی به مصرفکنندگان ندارند، بهویژه با توجه به اینکه افزایش حاشیه سود سوخت پس از کرونا در پی مازاد عرضه و کاهش رشد تقاضا به تدریج از بین رفته است.
بر اساس این گزارش، پیشنویس این قانون تهیه شده و در میان مقامات ارشد دولت ترامپ در گردش است.
بر اساس این پیشنویس، انتظار میرود از وزیر آموزش و پرورش خواسته شود طرحی برای تعطیلکردن این وزارتخانه ارائه دهد و از کنگره هم درخواست میشود قانونی برای حذف این وزارتخانه به تصویب برساند.
هنوز زمان دقیق امضای این فرمان از سوی ترامپ مشخص نیست، اما منابع آگاه از این فرایند به شبکه «ایبیسی نیوز» گفتهاند مذاکرات در دولت ترامپ درباره آینده این وزارتخانه بهصورت فعال در جریان است.
تعطیلی این وزارتخانه، برای ترامپ اقدامی فوقالعاده بهشمار میرود چراکه به او کمک خواهد کرد یک گام دیگر به تحقق وعدهای که ماهها در جریان کارزار انتخاباتی مطرح میکرد نزدیکتر شود: انحلال این وزارتخانه و بازگرداندن سیاستگذاری آموزشی به صورت کامل به ایالتها.
با این حال، منابع دولتی به «ایبیسی نیوز» گفتهاند هرگونه فرمان اجرایی، احتمالا دربرگیرنده درخواست تهیه طرحی برای تعطیلی وزارتخانه خواهد بود و فرمانی فوری برای پایان دادن به کار آن صادر نخواهد شد.
نقش کنگره در تلاش برای انحلال وزارت آموزش و پرورش
همچنین مشخص نیست وزیر آموزش و پرورش آینده چه رویکردی در قبال طرح تعطیلی این وزارتخانه خواهد داشت. هنوز جلسه تائید صلاحیت لیندا مکمن، گزینه پیشنهادی ترامپ برای این سمت، در سنا برگزار نشده است.
بر اساس قوانین آمریکا، برای انحلال یک وزارتخانه، مانند وزارت آموزش و پرورش، نیازی به دو سوم آرا نیست و بلکه تنها یک اکثریت ساده نصف به علاوه یک آرا کافی است.
اما نکته مهم این است که اگر بحث درباره این موضوع به درازا بکشد و مخالفان دموکرات با ادامه بحث به شکل نامحدود، که به آن فلیبستر میگویند، مانع رایگیری درباره این مساله شوند برای قفلکردن بحث در سنا و شروع رایگیری، یک اکثریت ۶۰ درصد موردنیاز است که جمهوریخواهان فاقد آن هستند.
ترامپ و مخالفان این وزارتخانه بر این باورند که وزارت آموزشوپرورش با بودجه بیش از ۲۰ میلیارد دلار در سال مالی ۲۰۲۵، کار موثری نمیکند و عملکرد مطلوبی ندارد.
گزارش آموزشی به نام «کارت گزارش ملی» نشان میدهد که شکاف دستاوردهای تحصیلی دانشآموزان در حال گسترش است و نمرات مهارت خواندن در پایههای چهارم و هشتم با افت مواجه شده است.
فرمانهای اجرایی ترامپ مرتبط با آموزش
ترامپ هفته گذشته چند فرمان اجرایی را امضا کرد که شامل دفاع از حقوق والدین، اولویتدهی به انتخاب آزاد مدارس از سوی والدین در مقیاس گسترده، مقابله با یهودستیزی و کاهش بودجه فدرال برای آنچه او «تزریق ایدئولوژی» در ۱۲ سال تحصیل خواند، میشود.
محافظهکاران از زمان ریاستجمهوری رونالد ریگان برای بستن وزارت آموزش و پرورش تلاش کرده و در دقاع از آن سخن ميگویند و اکنون که این حزب در هر دو مجلس کنگره اولویت دارد، بحث درباره آن جدیتر شده است.
در همینحال، دهها تن از کارکنان وزارت آموزش و پرورش در تعطیلات آخرهفته گذشته، نامههایی دال بر «مرخصی اداری اجباری با حقوق» دریافت کردند که بخشی از گامهای وزارتخانه برای انجام اصلاحاتی بیسابقه است.
یکی از کارکنان این وزارتخانه که میگوید از «شغل رویایی» خود به مرخصی اداری فرستاده شده است، با اشاره به اینکه برخی از کارکنان درباره آینده این نهاد نگران هستند، به ایبیسی نیوز گفت: «به نظر میرسد ممکن است تعطیلی این وزارتخانه واقعا اتفاق بیفتد و همین موضوع بسیار نگرانکننده است.»