دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، نوشته‌ای را بازنشر کرد که با اشاره به ناتوانی جمهوری اسلامی در تامین برق، در آن آمده است «این‌گونه است که رژیم‌ها سقوط می‌کنند». اقدامی که از سوی رسانه‌ها، نشانه‌ای از توجه ترامپ به براندازی در ایران تعبیر شده است.
در این تجمع که شامگاه سه‌شنبه ۳۰ بهمن در مقابل زندان اوین شکل گرفت، شماری از فعالان مدنی و حقوق بشر و زندانیان سیاسی پیشین از جمله نرگس محمدی، صدیقه وسمقی، عالیه مطلب‌زاده، کامبیز نوروززاده، هستی امیری، شقایق مرادی، علی نانوایی و مجید مسافر، حضور داشتند.
آن‌ها پلاکاردهایی با شعارهایی از جمله «زندانی سیاسی آزاد باید گردد»، «زن، زندگی، آزادی»، «نه به اعدام»، «برای لغو اعدام/ اتحاد اتحاد»، «نه به اعدام، آری به زندگی» و «لغو فوری حکم اعدام»، در دست گرفتند.
تجمع‌کنندگان همچنین شعارهایی از جمله «نه به اعدام»، «تا لغو حکم اعدام/ ایستاده‌ایم تا پایان» و «زن، زندگی، آزادی» سردادند.
این گروه از فعالان مدنی در ادامه با سردادن شعار «وریشه، شریفه، پخشان»، خواستار لغو احکام اعدام وریشه مرادی، شریفه محمدی و پخشان عزیزی، سه زندانی سیاسی محکوم به اعدام شدند.
شریفه محمدی، ۲۵ بهمن با حکم درویش گفتار در شعبه اول دادگاه انقلاب رشت، وریشه مرادی، ۲۰ آبان با حکم ابوالقاسم صلواتی و پخشان عزیزی دوم مرداد با حکم ایمان افشاری در دادگاه انقلاب تهران با اتهام «بغی» به اعدام محکوم شدند.
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر برنده جایزه نوبل صلح، در جریان این تجمع گفت: «ما امشب، سی‌ام بهمن ماه و هم‌زمان با سه‌شنبه‌های نه به اعدام، این‌جا در حمایت از این کارزار و برای گفتن لغو اعدام، در مقابل زندان اوین ایستادیم. امیدوار هستیم توجه مجامع بین‌المللی برای لغو اعدام و حمایت‌های مردمی را در حمایت از این کارزار داشته باشیم.»
محمدی که از ۱۴ آذر با مرخصی استعلاجی موقت در بیرون از زندان به‌سر می‌برد، چهارشنبه اول اسفند با انتشار ویدیویی از این تجمع در اینستاگرام خود نوشت حاضران در این تجمع خواهان حمایت مردم از اعتصاب غذای زندانیان در کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» شدند و شعار «تا لغو حکم اعدام/ ایستاده‌ایم تا پایان» سردادند.
صدیقه وسمقی، نویسنده، اسلام‌پژوه و زندانی سیاسی پیشین نیز در این تجمع اظهار امیدواری کرد چوبه‌های دار در ایران برچیده شود.
این تجمع که دومین تجمع فعالان مدنی در اعتراض به اعدام‌هاست، هم‌زمان با پنجاه‌وششمین هفته کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» برگزار شد که ۳۰ بهمن با اعتصاب غذای زندانیان عضو این کارزار در ۳۶ زندان کشور ادامه یافت.
۲۳ بهمن نیز خانواده‌های برخی زندانیان سیاسی محکوم به اعدام و شماری از زندانیان سیاسی پیشین و فعالان مدنی و حقوق بشر از جمله نرگس محمدی، جعفر پناهی، هستی امیری، آرش صادقی، کامبیز نوروزی، شقایق مرادی، آریا شیخی و حسین رزاق، در مقابل زندان اوین دست به تجمع اعتراضی زدند.
افزایش میزان اجرای احکام اعدام و صدور و تایید حکم اعدام برای زندانیان سیاسی در ایران، در ماه‌های گذشته اعتراضات فراوانی را در داخل و خارج کشور به دنبال داشته است.
در تازه‌ترین نمونه از این اعتراضات، ۲۲۹ وکیل دادگستری، ۲۹ بهمن بیانیه‌ای در اعتراض به احکام اعدام عزیزی، مرادی و محمدی صادر کردند.
آن‌ها در این بیانیه اعلام کردند اجرای حکم اعدام این سه زندانی سیاسی زن، فارغ از ابعاد حقوقی، تبعات سنگینی برای جامعه دارد و سبب تشدید حس ناامنی روانی و بی‌اعتمادی به نظام عدالت کیفری می‌شود.
به گزارش منابع حقوق بشری، در حال حاضر حدود ۶۰ زندانی در زندان‌های سراسر کشور با اتهامات سیاسی یا امنیتی زیر حکم اعدام هستند.
نوشته‌ای که ترامپ آن را بازنشر کرده، مربوط به یک گزارش نیویورک تایمز درباره بحران تامین برق در ایران است که اول دی ماه منتشر شده بود.
اشلی ریندسبرگ، سردبیر ارشد رسانه پایرت وایرز، این گزارش را با شرح «این‌گونه است که رژیم‌ها سقوط می‌کنند» بازنشر کرد.
ناکارآمدی جمهوری اسلامی و فعال شدن زنجیره بحران انرژی در ایران، موضوعی است که به‌طور بالقوه به عنوان زمینه‌ای قدرتمند برای تشدید نارضایتی از جمهوری اسلامی، مورد توجه جریان‌های مخالف جمهوری اسلامی قرار گرفته است.
سه‌شنبه ۳۰ بهمن، شاهزاده رضا پهلوی در سخنرانی خود در نشست حقوق بشر ژنو، با اشاره به قطع مکرر گاز و برق در ایران به ذخایر غنی سوخت‌های فسیلی در کشور اشاره کرد و گفت: «کشوری که روی دومین ذخایر بزرگ گاز جهان نشسته، قطعی‌های برق سراسری را تجربه می‌کند. بیماران در بیمارستان‌ها می‌میرند، کسب‌وکارها ورشکسته می‌شوند و خانواده‌ها در تاریکی می‌مانند.»
پیامی به تهران؟
اهمیت بازنشر این نوشته به روند ردوبدل شدن پیغام‌های غیر‌مستقیم بین تهران و واشینگتن در یک ماه اخیر باز می‌گردد.
مسعود پزشکیان، در آستانه تحلیف ترامپ اعلام کرد تهران آماده مذاکره با اوست.
ترامپ امکان مذاکره را رد نکرده اما در یکی از اولین اقدامات خود، فرمان احیای مجموعه سیاست‌های فشار حداکثری به جمهوری اسلامی را صادر کرد.
او همچنین در ابتدای دیدار خود با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در واشینگتن، در پاسخ به سوال خبرنگار جوییش اینسایدر درباره حمایت آمریکا از اسرائیل برای حمله به اهداف جمهوری اسلامی در ایران گفت: «باید ببینیم چه پیش میآید. نمیتوانیم اجازه دهیم ایران به سلاح هستهای دست یابد.»
۱۹ بهمن، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، گفت: «ما در دهه ۹۰ با آمریکا مذاکره کردیم؛ حدود دو سال یک معاهدهای هم تشکیل شد اما همین شخصی که الان سر کار است، معاهده را پاره کرد.»
او افزود: «با یک چنین دولتی مذاکره نباید کرد. مذاکره کردن عاقلانه نیست، هوشمندانه نیست، شرافتمندانه نیست.»
دو روز پس از این نفی صریح مذاکره از سوی خامنهای، ترامپ در ۲۱ بهمن، بدون اشاره به جزییات، نسبت به حصول توافق مدنظر خود با جمهوری اسلامی ابراز امیدواری کرد و گفت در صورت رسیدن به این توافق، اسرائیل ایران را بمباران نخواهد کرد.
مقامات دولت پزشکیان و اصلاحطلبان که امیدوار به مذاکره با آمریکا بودند، پس از اظهارات صریح رهبر جمهوری اسلامی، آشکارا از مواضع خود عقب نشینی کردند.
پزشکیان در سخنرانی مراسم ۲۲ بهمن، سخنان خامنهای را «فصلالخطاب» خواند و گفت: «ترامپ میگوید بیایید گفتوگو کنیم ولی تمام توطئههای ممکن علیه ایران را امضا می‌کند.»
صدای ناقوس جنگ
در چند روز اخیر، مقامات و فرماندهان سپاه پاسداران، اظهاراتی داشتهاند که به وضوح از اعلام آمادگی تهران برای یک رویارویی مستقیم با اسرائیل و آمریکا خبر میدهند.
۲۹ بهمن، خامنهای در یک سخنرانی عمومی گفت: «امروز از لحاظ دفاع سخت، از لحاظ تهدید سختافزاری دشمن، نگرانی و مشکل نداریم.»
عبارت «تهدید سخت» اصطلاحی است که مقامات جمهوری اسلامی معمولا برای اشاره به حملات نظامی از آن استفاده می‌کنند.
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، علی فدوی، جانشین او و امیرعلی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، در اظهاراتی جداگانه، بر «آمادگی جمهوری اسلامی برای حمله به منافع آمریکا و خاک اسرائیل» تاکید کردند.
حاجیزاده ۳۰ بهمن، با اشاره به احتمال شکست مذاکرات گفت: «برخی میگویند اگر مذاکره نکنیم ممکن است حمله کنند. هیچ کس نگران نباشد. هیچ غلطی نمیتوانند بکنند.»
او افزود: «در صورت حمله به مراکز هستهای ایران آتشی در منطقه بهپا خواهد شد که ابعاد و گستره آن قابل محاسبه نیست.»
سلامی نیز در یک سخنرانی تاکید کرد: «نسخه برخورد با دشمنان را بهخوبی بلد هستیم.»
فدوی هم گفت: «وعده صادق ۳ به موقعش انجام خواهد شد. ما ۴۶ سال است به میزان قابل قبولی درست عمل کردهایم و از این به بعد هم درست عمل خواهیم کرد.»
از سوی دیگر، احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، گفت که سه برابر شدن بودجه نیروهای مسلح در سال ۱۴۰۴، به معنی این نیست که «کشور حتما برای جنگ آماده می‌شود»، اما میتواند نشان دهد که «مذاکرهای در کار نیست».
حرکت کشورهای غربی از مذاکره به سوی براندازی
در حالی که تا پیش از این، عمده نگاهها در مورد نحوه مواجهه با جمهوری اسلامی به سمت مذاکره بود، در روزهای اخیر، برخی اظهارات نشان میدهند رویکرد براندازی جمهوری اسلامی در حال تقویت است.
۲۸ بهمن، مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده در اولین سفر خود به خاورمیانه راهی اسرائیل شد.
او در یک نشست خبری، ضمن اشاره به درگیریها در خاورمیانه گفت: «ایران در پس تمام فعالیتهای بیثبات کننده در منطقه است.»
او اضافه کرد: «منظور من از ایران، رژیم آیتاللههاست؛ رژیمی که از حمایت مردم ایران برخوردار نیست.»
به نوشته المانیتور، اظهارات اخیر ترامپ نشان میدهد او بر آسیبپذیری کنونی جمهوری اسلامی متمرکز شده که احتمال موفقیت هر حملهای را افزایش میدهد.
جمهوری اسلامی طی یکسال اخیر به طرزی بیسابقه نیروهای نیابتی خود در منطقه، از جمله حزب‌الله لبنان، گروههای مقاومت فلسطینی، گردانهای حزب‌الله عراق، حکومت بشار اسد در سوریه و رهبرانی مانند حسن نصرالله را از دست داده است. بازوهایی که در طول عمر جمهوری اسلامی، با هزینه گزاف حمایت شده و توسعه یافته بودند.
ناکارآمدی جمهوری اسلامی در داخل که خود را از جمله در ناتوانی از تامین انرژی نشان داده و تضعیف این بازوها در خارج کشور، امیدها را برای براندازی حکومت از سوی گروههای مخالف جمهوری اسلامی افزایش داده است.