دبیرکل پیشین «نهضت آزادی»: روز ۲۳ بهمن ۵۷ چهار نفر را با حکم خود خمینی اعدام کردند

عضدی، مدرس دانشکده روابط بین‌الملل الیوت در دانشگاه جورج واشینگتن، در گفت‌وگو با پادکست نگار مجتهدی در وب‌سایت انگلیسی ایران‌اینترنشنال تاکید کرد جمهوری اسلامی قادر است ظرفیت‌های هسته‌ای خود را در بازه زمانی شش تا ۱۲ ماه پس از هر حمله احتمالی بازسازی کند.

به گفته او، این واقعیت می‌تواند منطق حمله نظامی با هدف نابودی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را زیر سوال ببرد.

عضدی با ارائه مثالی در این خصوص گفت: «وقتی دانش ساخت یک خودرو را داشته‌ باشید، تعداد تصادف‌ها اهمیتی ندارد؛ همواره می‌توانید آن را بازسازی کنید.»

او هشدار داد: «هر کسی که به راه‌حل نظامی [برای برنامه هسته‌ای تهران] می‌اندیشد، باید این واقعیت را در نظر داشته‌ باشد.»

جمهوری اسلامی همواره تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را انکار کرده است. با این حال، مقام‌های آمریکایی بر این باورند که افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران به آستانه درجه ساخت تسلیحات، نشان‌دهنده تمایل تهران برای کسب این توانایی است.

طبق گزارش دستگاه‌های اطلاعاتی ایالات متحده در نوامبر ۲۰۲۴، جمهوری اسلامی در صورت اتخاذ چنین تصمیمی، از توان فنی لازم برای ساخت سریع سلاح هسته‌ای برخوردار است.

با این وجود، در این گزارش آمده که تاکنون هیچ نشانه‌ای دال بر اقدام تهران برای ساخت بمب هسته‌ای مشاهده نشده‌ است.

به نظر می‌رسد فرصت‌ها برای حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران هسته‌ای جمهوری اسلامی رو به پایان است.

وال‌ استریت‌ ژورنال ۲۴ بهمن نوشت بر اساس گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا که در اوایل دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ تهیه شده، اسرائیل در حال بررسی طرح حمله به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی است.

واشینگتن‌پست هم ۲۴ بهمن گزارش داد احتمال می‌رود اسرائیل در ماه‌های آینده تاسیسات فردو و نطنز را در حمله‌ای پیشگیرانه هدف قرار دهد تا پروژه هسته‌ای تهران را به‌مدت چند هفته و حتی شاید چند ماه به تاخیر بیندازد.

اسرائیل پیش از این نیز بارها کوشیده است با اقداماتی نظیر خرابکاری در تاسیسات هسته‌ای و ترور دانشمندان، مانع از پیشرفت برنامه هسته‌ای حکومت ایران شود.

با این حال، به گفته عضدی، این اقدامات تاثیر چندانی در کند کردن روند پیشرفت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی نداشته‌ است.

این کارشناس روابط ایران و آمریکا با اشاره به خرابکاری در تاسیسات نطنز گفت: «پس از خرابکاری اسرائیل در خط مونتاژ نطنز، گفته شد که برنامه هسته‌ای ایران شش ماه به تاخیر افتاده‌ است. اما در عمل دیدیم که ایران در کمتر از یک ماه، در همان تاسیسات غنی‌سازی ۶۰ درصدی را آغاز کرد.»

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، پیش‌تر با صدور یک «فتوا»، ساخت سلاح هسته‌ای را حرام اعلام کرد، اما در ماه‌های اخیر شماری از مقام‌های حکومت از احتمال تغییر «دکترین هسته‌ای» تهران خبر داده‌اند.

به باور عضدی، حمله نظامی می‌تواند تهران را به سوی تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای به‌منظور تضمین بقای خود سوق دهد.

این کارشناس هشدار داد: «حمله به برنامه هسته‌ای [تهران]، بدون توانایی لازم برای نابودی کامل آن، تنها انگیزه جمهوری اسلامی را برای دستیابی به قوی‌ترین سلاح دفاعی افزایش می‌دهد. در این صورت، برای جلوگیری از دستیابی ایران به این هدف، باید هر چند ماه یک بار عملیات هوایی انجام داد.»

این استاد دانشگاه جرج واشینگتن افزود تجربه حملات پیشین اسرائیل به برنامه هسته‌ای دشمنانش، نمی‌تواند الگوی مناسبی برای حمله به ایران باشد.

به گفته او، آن کشورها در مراحل اولیه دستیابی به فناوری هسته‌ای بودند و تاسیسات آن‌ها در یک یا چند مکان محدود متمرکز شده‌ بود.

عضدی با اشاره به نمونه‌های عراق و سوریه یادآور شد: «موفقیت در این دو مورد به این دلیل بود که برنامه‌های هسته‌ای آن‌ها متمرکز و در گام‌های نخستین بود، اما ایران مدت‌ها است که از این مرحله عبور کرده‌ است.»

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دوم اسفند اعلام کرد تهران می‌گوید به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، اما برای اثبات این موضوع، با آژانس بین‌المللی همکاری نمی‌کند.

این وزارتخانه شنبه چهارم اسفند در بیانیه‌ای خبر داد در ژانویه سال جاری میلادی (۱۲ دی تا ۱۲ بهمن) ۲۴۰ هزار و ۶۴۳ گردشگر ایرانی به ترکیه سفر کردند.

وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه در فروردین امسال نیز گفته بود از از ۱۱ دی تا ۱۰ اسفند ۱۴۰۲، حدود ۴۳۸ هزار شهروند ایرانی به‌عنوان گردشگر وارد ترکیه شدند.

آمارهای ترکیه نشان می‌دهد ایرانیان در سال‌های گذشته در فهرست پرتعدادترین گردشگران خارجی در این کشور، در یکی از رتبه‎‌های اول تا سوم قرار گرفته‌اند.

بر اساس گزارش جدید وزارت گردشگری ترکیه، این کشور در ماه ژانویه ۲۰۲۵ در مجموع میزبان دو میلیون و ۱۷۱ هزار و ۱۱۸ گردشگر خارجی بود.

پس از ایران، روسیه با بیش از ۲۰۳ هزار گردشگر و بلغارستان با بیش از ۱۶۵ هزار گردشگر در رتبه‌های دوم و سوم قرار گرفتند.

آلمان و گرجستان نیز رتبه‌های بعدی را در این فهرست به خود اختصاص دادند.

تعداد گردشگران خارجی در ترکیه در ماه ژانویه نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۶.۰۶ درصد افزایش داشت.

درآمد ترکیه از محل گردشگری در سال گذشته میلادی با افزایش ۸.۳ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۳، به ۶۱ میلیارد و ۱۰۳ میلیون و ۴۱۹ هزار دلار رسید و رکورد جدیدی را ثبت کرد.

ترکیه در سال‌های اخیر با مشکلات اقتصادی فراوانی نظیر کاهش شدید ارزش پول ملی خود دست و پنجه نرم کرده است، اما صنعت گردشگری در این کشور همچنان رونق دارد و یکی از منابع اصلی درآمد آن به شمار می‌رود.

ترکیه پیش‌بینی کرده است تا چهار سال آینده، درآمد گردشگری خارجی خود را به ۱۰۰ میلیارد دلار خواهد رساند.

گردشگری سلامت نیز در سال‌های اخیر به یکی از منابع اصلی کسب درآمد در صنعت گردشگری ترکیه تبدیل شده است.

گروه ویژه اقدام مالی در جدیدترین نشست خود اعلام کرد با توجه به اجرایی نشدن کنوانسیون‌های پالرمو و ادامه تامین مالی تروریسم، موضوع اقدامات متقابل علیه ایران طبق استانداردهای اف‌ای‌تی‌اف همچنان پا برجاست.

در پی این اقدام، اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد واشینگتن از تایید مجدد اقدامات متقابل اف‌ای‌تی‌اف علیه جمهوری اسلامی ایران به دلیل خطر تامین مالی تروریسم استقبال می‌کند.

پیش از این در آبان‌ماه، گروه ویژه اقدام مالی که نهادی بین‌المللی برای مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم است، خبر داده بود نام جمهوری اسلامی را برای پنجمین سال متوالی در فهرست سیاه خود حفظ می‌کند.

قرار گرفتن کشورها در فهرست سیاه اف‌ای‌تی‌اف به‌معنای محدودیت شدید آن‌ها در انجام مبادلات مالی خارجی است.

هم‌اکنون سه کشور ایران، میانمار و کره شمالی در فهرست سیاه اف‌ای‌تی‌اف قرار دارند.

حمایت‌های مالی و نظامی جمهوری اسلامی از گروه‌های نیابتی خود در منطقه، موسوم به «محور مقاومت»، از مهم‌ترین دلایلی است که تهران نه می‌خواهد و نه می‌تواند به این کنوانسیون بپیوندد.

قرار داشتن ایران در فهرست سیاه گروه ویژه اقدام مالی در روزهای پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم بارها و بارها در رسانه‌ها مورد بحث و بررسی قرار گرفت و یکی از موارد اختلاف نامزدها بود.

مسعود پزشکیان پیش‌تر در دوره نمایندگی مجلس خود در همین رابطه گفته بود: «ما علنا می‌گوییم و کمک‌هایمان به فلسطین و یمن و برای هر کشوری را پنهان نمی‌کنیم. این‌ها چه بگویند و چه نگویند، ما کمک می‌کنیم؛ حالا اف ای‌تی‌اف باشد یا نباشد هم ما این کار را می‌کنیم.»

دولت حسن روحانی لوایحی را برای عضویت جمهوری اسلامی در اف‌ای‌تی‌اف تدوین کرد که در مجلس هم به تصویب رسید، اما به دلیل مخالفت شورای نگهبان با آن، در آبان ۱۳۹۷ به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد.

این موضوع از آن زمان تاکنون بلاتکلیف باقی مانده است.

مسعود پزشکیان ۱۱ دی اعلام کرد لایحه پیوستن جمهوری اسلامی به اف‌ای‌تی‌اف، دوباره در مجمع تشخیص مصلحت نظام بررسی خواهد شد.

پیش از آن هم عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، از موافقت علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، با بررسی مجدد لوایح مربوط به اف‌ای‌تی‌اف در مجمع تشخیص مصلحت نظام خبر داده بود.

ساعاتی پیش از این اظهارات، کاسپر ولدکمپ، وزیر خارجه هلند، از تماس تلفنی خود با عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، خبر داده بود. وی بدون اشاره به پرونده کیاستی، در شبکه ایکس نوشت که در این گفت‌وگو، تحولات خاورمیانه، پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی و موضوع جزایر سه‌گانه مورد بحث قرار گرفته است.