دونالد ترامپ: دیدار با مکرون یک گام دیگر در مسیر پایان جنگ اوکراین بود
مجمع عمومی سازمان ملل متحد که ۱۹۳ عضو دارد، دوشنبه به پیش‌نویس دو قطعنامه، یکی ارائه شده از سوی واشینگتن و دیگری ارائه شده از سوی اوکراین و کشورهای اروپایی، به مناسبت سومین سالگرد تهاجم روسیه به اوکراین رای داد.
در مورد قطعنامه پیشنهادی آمریکا، پس از آن‌که کشورهای اروپایی موفق شدند پیش‌نویس این قطعنامه را در جهت حمایت از حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی اوکراین اصلاح کنند، ایالات متحده مجبور شد در رایگیری به قطعنامه خود رای ممتنع دهد.
بتسا ماریانا، معاون وزیر خارجه اوکراین پیش از رایگیری این قطعنامه در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «این جنگ هرگز فقط در مورد اوکراین نبوده است. این در مورد حق اساسی هر کشوری برای وجود، انتخاب مسیر خود و زندگی آزاد از تجاوز است.»
رویارویی کشورهای اروپایی و آمریکا در سازمان ملل در شرایطی صورت گرفت که دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا تلاشی را برای پایان دادن به جنگ اوکراین از طریق گفت‌وگو با روسیه آغاز کرده است.
اما کی‌یف و کشورهای اروپایی نگرانند از روند این گفت‌وگو کنار گذاشته شوند. همچنان‌که در دیدار مقامات آمریکا و روسیه در سه‌شنبه گذشته در ریاض کنار گذاشته شدند.
تصویب قطعنامه اصلاح‌شده آمریکا
قطعنامه اصلاح شده ایالات متحده با ۹۳ رای موافق، ۷۳ ایالت ممتنع و هشت رای منفی به تصویب رسید.
روسیه که تلاش داشت با تغییر متن ایالات متحده اشاره به «علل ریشه‌ای» جنگ اوکراین را در این متن بگنجاند، در تلاش خود شکست خورد.
پیش از رایگیری در مورد متن ایالات متحده، دوروتی شی، سرپرست نمایندگی ایالات متحده در سازمان ملل، گفت که تغییرات پیشنهادی اروپا و روسیه در چارچوب جنگ لفظی است تا در پی پایان جنگ باشد.
او گفت که اصلاحات صورت گرفته از تلاش آمریکا برای ایجاد اجماع قاطع اعضای سازمان ملل برای متحد شدن در پشت قطعنامه‌ای که خواستار پایان دادن به این درگیری است، می‌کاهد.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد همچنین پیش‌نویس قطعنامه اوکراین و کشورهای اروپایی را با ۹۳ رای موافق، ۶۵ رای ممتنع و ۱۸ رای منفی به تصویب رساند.
ایالات متحده، روسیه، کره شمالی و اسرائیل از جمله کشورهایی بودند که به این قطعنامه رای منفی دادند.
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل، در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «امروز همکاران آمریکایی ما خودشان دیدند که راه صلح در اوکراین راه آسانی نخواهد بود، و بسیاری تلاش خواهند کرد صلح تا زمانی که ممکن است برقرار نشود. اما این نباید ما را متوقف کند.»
اصل قطعنامه آمریکا چه بود؟
پیش‌نویس اولیه ایالات متحده سه بند بود؛ شامل عزاداری برای جان باختگان در جریان «درگیری روسیه و اوکراین»، تاکید بر اینکه هدف اصلی سازمان ملل حفظ صلح و امنیت بین‌المللی و حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات است، درخواست برای پایان سریع درگیری و صلح پایدار.
اما اصلاحات اروپایی به تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین و نیاز به صلح عادلانه، پایدار و همه‌جانبه مطابق با منشور بنیانگذار سازمان ملل متحد اشاره کرد و حمایت سازمان ملل متحد از حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی اوکراین را تایید کرد.
باب رائه سفیر کانادا در سازمان ملل گفت: «جهان خواهان صلح است. اوکراین خواهان صلح است. سوال این است که چه نوع صلحی خواهد بود؟ آیا صلحی مبتنی بر عدالت و بر اساس منشور (سازمان ملل متحد) و اصولی خواهد بود که ما از آن دفاع می‌کنیم؟ یا صلحی خواهد بود که نتیجه یک تحمیل است؟»
شورای امنیت ۱۵ عضوی نیز قرار است روز دوشنبه در مورد همین متن ایالات متحده رای گیری کند.
قطعنامه شورا برای تصویب حداقل به ۹ رای موافق و بدون وتوی آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا یا فرانسه نیاز دارد.
آمریکا قطعنامه‌های اصلاح‌شده را وتو می‌کند
انتظار می‌رود اعضای اروپایی شورا در مورد همان اصلاحات متن ایالات متحده که در مجمع عمومی ارائه شده بود، رایگیری کنند. یک مقام وزارت امور خارجه گفت که ایالات متحده آماده است هر گونه اصلاحیه پیشنهادی را وتو کند.
این مقام وزارت خارجه به خبرنگاران گفت: «اگر اصلاحیه روسیه در شورای امنیت مطرح شود، ما آن را وتو خواهیم کرد. اگر اصلاحات اروپایی در شورای امنیت مطرح شود، آن را وتو خواهیم کرد.»
او افزود که دولت ترامپ بر شورای امنیت متمرکز شده، نه رای گیری جداگانه در مجمع عمومی سازمان ملل به مناسبت سومین سالگرد تهاجم روسیه به اوکراین.
قطعنامه سه بندی ایالات متحده هیچ اشاره‌ای به تمامیت ارضی اوکراین یا تهاجم روسیه نکرده بود.
به گفته یک منبع دیپلماتیک، چهار کشور اتحادیه اروپا به همراه بریتانیا قصد دارند اصلاحاتی را در متن آمریکا به شورای امنیت سازمان ملل ارائه دهند تا اشاره روشنی به مفهوم متجاوز و حمله‌کننده داشته باشند و بر تمامیت ارضی اوکراین پافشاری کنند.
قطعنامه‌های مجمع عمومی غیرالزام‌آور اما از نظر سیاسی مهم هستند.
فرانسه و بریتانیا قطعنامه آمریکا را وتو می‌کنند؟
در صورتی که ایالات متحده متن کوتاه خود را عصر دوشنبه به شورای امنیت ارائه کند، مشخص نیست که فرانسه یا بریتانیا، دو عضو اروپایی دارای حق وتو در این شورا به آن را وتو کنند یا نه.
یک منبع دیپلماتیک به خبرگزاری فرانسه گفت، اروپایی‌های درگیر در نظر دارند همان نوع اصلاحاتی را ارائه کنند که در مجمع، با ارجاع واضح به تمامیت ارضی اوکراین و صلح «عادلانه» مطابق با منشور سازمان ملل متحد، ارائه کنند.
رای ممتنع اعضای اروپایی حاضر در شورای امنیت شامل پنج کشور فرانسه، اسلوونی، دانمارک، یونان و بریتانیا برای رد قطعنامه کافی نخواهد بود.
فرانسه و بریتانیا در بیش از ۳۰ سال گذشته از حق وتوی خود استفاده نکرده‌اند، و با توجه به سفر رهبران فرانسه و بریتانیا به آمریکا چنین وتویی دور از انتظار است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از تحلیلگران نوشت که مشخص نیست که پاریس و لندن با متنی که با موضع از پیش اعلام‌شده‌شان در مورد اوکراین مطابقت چگونه رفتار خواهند کرد.
به گزارش رویترز، ولودیمیر زلنسکی رییس‌جمهور اوکراین که از اروپا خواسته ارتش مخصوص خود را ایجاد کند و در عین حال از واشینگتن خواسته برای حل بحران اوکراین عملگرا باشد، دوشنبه از تعدادی از رهبران اروپایی و دیگر مقامات در نشستی در کی‌یف استقبال کرد.
این نشست در سومین سالگرد آغاز جنگ اوکراین که بزرگترین درگیری در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم به شمار می‌رود، برگزار شد.
زلنسکی گفت: «امسال باید سال آغاز یک صلح واقعی و پایدار باشد. پوتین نه این صلح را به ما هدیه خواهد کرد و نه در ازای آن، چیزی به ما خواهد داد. ما باید با قدرت، خرد و اتحاد - با همکاری خود صلح را به دست آوریم.»
اورسولا فون در لاین، رییس کمیسیون اروپا، آنتونیو کاستا، رییس شورای اروپا و رهبران کانادا، دانمارک، ایسلند، لتونی، لیتوانی، فنلاند، نروژ، اسپانیا و سوئد از جمله حاضران در این نشست بودند.
به گزارش رویترز، رهبران آلبانی، بریتانیا، کرواسی، جمهوری چک، آلمان، ژاپن، مولداوی، هلند، لهستان، سوئیس و ترکیه از طریق ارتباط ویدیویی در این نشست صحبت کردند. اما هیچ نماینده‌ای از ایالات متحده در این نشست وجود نداشت.
فون در لاین در شبکه اجتماعی نوشت: «در این مبارزه برای بقا، این تنها سرنوشت اوکراین نیست که در خطر است، بلکه سرنوشت اروپاست.»
رهبران اروپایی در سخنرانی‌های خود از کشورهای این قاره خواستند حمایت خود را از کی‌یف افزایش دهند و برخی از آنان از نیاز فوری به افزایش بودجه‌های دفاعی صحبت کردند.
مته فردریکسن، نخست وزیر دانمارک در این اجلاس گفت: «ما باید به عنوان اروپایی‌ها رشد کنیم، باید سرعت دهیم. حدس من این است که چند ماه فرصت داریم تا همه تصمیمات لازم را اتخاذ کنیم. در غیر این صورت خیلی دیر خواهد شد.»
واشینگتن به صراحت اعلام کرده که در صورت دستیابی به توافق صلح اوکراین، نیروهای خود را به عنوان تضمین امنیتی مورد نظر کی‌یف به اوکراین اعزام نخواهد کرد. چنین سیاستی، بار تضمین امنیتی برای اوکراین را بر دوش قدرت‌های اروپایی می‌اندازد.
حاضران در نشست کی‌یف به سربازان اوکراینی کشته شده در جنگ ادای احترام کردند و در سکوت، مقابل بنای یادبودی متشکل از پرچم‌های اوکراین در میدان مرکزی کیف ایستادند.
همزمان با برگزاری نشست، آژیرهای حمله هوایی به صدا درآمد، هر چند که حمله هوایی یا موشکی اتفاق نیفتاد.
یک روز پیش از سومین سالگرد جنگ، روسیه حمله پهپادی گسترده‌ای را علیه اوکراین انجام داد.
در شرایطی که دونالد ترامپ، زلنسکی، را یک «دیکتاتور بدون انتخابات» خوانده، کی‌یف اعلام کرد که در حال کار بر روی مراحل نهایی توافق با واشینگتن برای دسترسی به معادن اوکراین است.
زلنسکی دوشنبه گفت که اوکراین و ایالات متحده به طور سازنده روی یک توافق اقتصادی کار می‌کنند که نقش کلیدی در پایان دادن جنگ اوکراین دارد.
او این اظهارات را در کی‌یف و طی یک سخنرانی از طریق ارتباط ویدیویی با رهبران کشورهای گروه هفت از جمله دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا، بیان کرد و طی آن تکرار کرد که اروپا و اوکراین باید در روند صلح اوکراین مشارکت داشته باشند.
زلنسکی پیشتر از امضای پیش‌نویس آمریکا برای این توافق معدنی خودداری کرد. در آن پیش‌نویس، واشینگتن به دنبال پانصد میلیارد دلار ثروت طبیعی بود. کی‌یف اعتراض کرد که این میزان از کمک‌های آمریکا را دریافت نکرده و این پیش‌نویس فاقد ضمانت‌های امنیتی مورد نیاز اوکراین است.
به غیر از جدال‌های لفظی میان رهبران اوکراین و آمریکا، مقامات آمریکایی هفته گذشته مذاکرات مستقیمی را با طرف روسی در عربستان سعودی آغاز کردند و کی‌یف و اروپا را از چرخش در سیاست‌های آمریکا در زمینه بحران اوکراین غافلگیر کردند.
امانوئل مکرون، رییس‌جمهور فرانسه، دوشنبه برای گفتگو با ترامپ به کاخ سفید رفت و انتظار می‌رود آن‌ها درباره راه‌های پایان دادن به جنگ اوکراین گفتگو کنند، اگر چه این دو رهبر درباره راه‌حل این مساله تفاوت‌های آشکاری با هم دارند.
