عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در نشست خبری مشترک با سرگئی لاوروف، همتای روس خود، تاکید کرد تا زمانی که سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ علیه حکومت ایران پا برجاست، تهران با واشینگتن مذاکره مستقیمی نخواهد داشت.
در بیانیه پنجاه‌وهفتمین هفته کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» که نسخه‌ای از آن سه‌شنبه هفتم اسفند به ایران‌اینترنشنال رسید، ضمن اشاره به افزایش آمار اعدام‌ها پس از پایان مراسم حکومتی ۲۲ بهمن، آمده است که تنها در روزهای اول و دوم اسفند، ۱۷ تن از زندانیان اعدام شدند که ۱۰ نفر از آنان در زندان قزل‌حصار به دار آویخته شدند.
نویسندگان این بیانیه با اشاره به رد اعاده دادرسی مهدی حسنی و بهروز احسانی، زندانیان سیاسی محکوم به اعدام از سوی دیوان عالی کشور، هشدار دادند که این دو زندانی در خطر قریب‌الوقوع اجرای حکم اعدام قرار دارند.
آن‌ها اضافه کردند که این شرایط هولناک برای زندانیانی چون پخشان عزیزی و وریشه مرادی در زندان اوین، شریفه محمدی در زندان لاکان رشت و بسیاری دیگر نیز وجود دارد.
ایران‌اینترنشنال پنجم اسفند در گزارشی نوشت شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور اعاده دادرسی حسنی و احسانی را رد کرد که این موضوع به نگرانی‌ها درباره احتمال اعدام قریب‌الوقوع این دو زندانی سیاسی محبوس در زندان قزل‌حصار کرج دامن زده است.
اعتصاب غذای زندانیان عضو کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» از نهم بهمن ۱۴۰۲ با شدت گرفتن موج اعدام‌ها در ایران، با درخواست توقف صدور و اجرای این احکام، از سوی زندانیان سیاسی محبوس در زندان قزل‌حصار آغاز شد.
در هفته‌های بعد، زندان‌های دیگری به این کارزار پیوستند و اکنون در پنجاه‌وهفتمین هفته، زندانیان محبوس در ۳۷ زندان سراسر ایران دست به اعتصاب غذا زده‌‌اند.
زندان‌های اراک، اردبیل، ارومیه، اسدآباد اصفهان، اوین، بانه، برازجان، بم، تبریز، تهران بزرگ، جوین، چوبیندر قزوین، حویق تالش، خرم‌آباد، خورین ورامین، خوی، دستگرد اصفهان، دیزل‌آباد کرمانشاه، رامهرمز، رشت، رودسر، سپیدار اهواز، سقز، سلماس، شیبان اهواز، طبس، عادل‌آباد شیراز، قائم‌شهر، قزل‌حصار کرج، کامیاران، کهنوج، گنبدکاووس، مرکزی کرج، مریوان، مشهد، نظام شیراز و نقده، زندان‌هایی هستند که به این کارزار پیوسته‌اند.
کاربران فضای مجازی خواستار لغو احکام اعدام در ایران شدند
گروهی از کاربران فضای مجازی و فعالان مدنی و سیاسی با راه‌اندازی یک کارزار اینترنتی از شامگاه ششم بهمن تا صبح هفتم بهمن خواستار لغو احکام اعدام وریشه مرادی، پخشان عزیزی و شریفه محمدی، سه زندانی سیاسی زن محکوم به اعدام و دیگر زندانیان سیاسی و زندانیان جرائم عمومی در ایران شدند.
این گروه از کاربران فضای مجازی با انتشار مطالبی با استفاده از هشتگ‌های «WeProtestExecution» و «نه به اعدام» در رسانه‌های اجتماعی ایکس و اینستاگرام، از تمامی ایرانیان خواستند برای نجات جان زندانیان محکوم به اعدام در ایران تلاش کنند.
برخی کاربران نیز با تاکید بر لزوم اتحاد میان فعالان مدنی و سیاسی در مبارزه علیه اعدام، خواستار برگزاری تجمعات اعتراضی در مقابل زندان‌ها و در همراهی با تجمعات خانواده‌های زندانیان محکوم به اعدام و کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» شدند.
صفحات برخی فعالان مدنی و سیاسی از جمله نرگس محمدی، گلرخ ایرایی، آتنا دائمی، اسماعیل عبدی، هستی امیری، پوران ناظمی، محمد داوری و صفحه‌های «کمپین دفاع از شریفه محمدی»، «کارزار آزادی وریشه مرادی» و «اعتراض به حکم اعدام شش زندانی سیاسی» از جمله اکانت‌های فعال در این کارزار اینترنتی بودند.
اسماعیل عبدی، فعال صنفی معلمان و زندانی سیاسی پیشین، در مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که «نه به اعدام» می‌تواند و باید نقطه آغاز «هم‌گرایی و اتحاد عمل همه گروه‌ها و سازمان‌ها سیاسی، سندیکاها و تشکل‌های مستقل و فعالین منفرد اجتماعی علیه حکومت» باشد.
آتنا دائمی، فعال حقوق بشر و زندانی سیاسی پیشین در حساب ایکس خود با یادآوری این‌که در حال حاضر بیش از ۶۰ زندانی سیاسی و عقیدتی به اعدام محکوم شده‌اند، اعدام را قتل عمد حکومتی نامید و نوشت: «مهم نیست که زندانی چه عقیده و باوری دارد. مهم نیست اتهام یا جرم او چیست. حق حیات برای همه است.»
صفحه گلرخ ایرایی نیز با بازنشر بخشی از نامه اخیر این زندانی سیاسی از زندان اوین نوشت: «برای لغو مجازات اعدام باید جسارت ایستادن در برابر هر حکم مرگی (قتل، تجاوز و ...) را داشته باشیم.»
این زندانی سیاسی با بیان این‌که «می‌توان با حضور پشت زندان‌ها و کنار جان‌های عزیزی که با اتهامات سیاسی و غیرسیاسی در خطر اجرای احکام مرگ هستند، آن دیگری را نیز دغدغه‌مند کرد و نسبت به احکام مرگ حساسیت ایجاد کرد»، نوشت: «وریشه مرادی، شریفه محمدی، پخشان عزیزی و زندانیان بسیاری در ایران در خطر اعدام‌اند.»
مریم حسنی، دختر مهدی حسنی، زندانی سیاسی محکوم به اعدام که به‌تازگی اعاده دادرسی‌اش از سوی دیوان عالی کشور رد شده است، در حساب ایکس خود نوشت: «مردمی که دم از آزادی می‌زنید ولی ساکت نشستید، اگر فردا پدرم را اعدام کردند، دیگر از او ننویسید و یادش نکنید.»
نرگس محمدی، برنده جایزه نوبل صلح نیز ضمن محکوم کردن احکام اعدام مرادی، محمدی و عزیزی، در حساب ایکس خود نوشت این احکام ناعادلانه باید فورا لغو شوند.
تایید حکم اعدام عزیزی و صدور احکام اعدام مرادی و محمدی در هفته‌ها و ماه‌های گذشته با اعتراضات گسترده داخلی و بین‌المللی همراه شده است.
در یکی از این واکنش‌ها، ۳۰ بهمن، گروهی از فعالان مدنی در مقابل زندان اوین دست به تجمع اعتراضی زدند و با سردادن شعارهایی از جمله «نه به اعدام» و به آتش کشیدن طناب دار، خواستار لغو احکام اعدام زندانیان سیاسی شدند.
پزشکیان شامگاه دوشنبه ششم اسفند در دیدار با شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی گفت: «اقتصاد و تلاطمهای اقتصادی تاثیر زیادی از اخبار و اتفاقات میگیرند و در این اوضاع گاهی یک تصمیم حتی در کشورهای دیگر، بازار را دچار نوسان میکند. با این توصیف، خبر استیضاح وزیر اقتصاد هم به بی‌ثباتی بازار دامن زده است.»
او با اشاره به استیضاح قریب‌الوقوع عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، افزود: «با تغییر آدمها مشکل حل نخواهد شد .... همواره تاکید کردهام که با دعوا مشکلی حل نخواهد شد.»
پزشکیان در این دیدار همچنین به سیاست خارجی دولت خود پرداخت و با تکرار مواضع علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی درباره منع مذاکره با دولت دونالد ترامپ، گفت: «با کسی که علنا ما را تهدید میکند و دستش را روی گلوی ما گذاشته، نمیتوان مذاکره کرد.»
ترامپ ۱۶ بهمن دستورالعملی را برای از سرگیری سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی و به صفر رساندن صادرات نفت ایران امضا کرد تا تهران را برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای خود تحت فشار بگذارد.
هرچند برخی امیدوار بودند آغاز گفتوگوها میان تهران و واشینگتن بتواند بنبست موجود در مسیر کنترل برنامه هسته‌ای حکومت ایران را بشکند، خامنه‌ای ۱۹ بهمن تاکید کرد مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه نیست» و «هیچ تاثیری» در حل مشکلات کشور نخواهد داشت.
جلسه استیضاح وزیر اقتصاد ۱۲ اسفند برگزار میشود
غلامحسین زارعی، عضو هیات رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس، اعلام کرد بررسی طرح استیضاح وزیر اقتصاد دولت پزشکیان یکشنبه ۱۲ اسفند در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت.
او در پاسخ به انتقاد حامیان دولت از این اقدام و اشاره آن‌ها به گذشت تنها شش ماه از آغاز فعالیت همتی در وزارت اقتصاد گفت: «این‌که آیا به صلاح هست یا نیست، استیضاح حق نمایندگان است و قانون هم هیچگاه تاریخی را مشخص نکرده مبنی بر این‌که چند مدت از حضور وزیر گذشته باشد.»
زارعی همچنین به نقش وزیر اقتصاد در تشدید بحران اقتصادی پرداخت و افزود: «بالاخره وزیر اقتصاد در این زمینه موثر است. در سیاست‌های کنترل تورم و سیاست‌های پولی و مالی وزیر باید پاسخگو باشد. تنها نهادی که می‌تواند پاسخگوی نمایندگان باشد، همین وزارت اقتصاد است.»
پزشکیان اول اسفند برای اعلام حمایت خود از همتی در وزارت امور اقتصادی و دارایی حضور یافت و با مسئولان این وزراتخانه دیدار کرد.
او در این دیدار تاکید کرد مقصر دانستن تنها «یک طرف» در نابهسامانیهای اقتصادی کشور «بیانصافی» است.
احمد نادری، نایب رییس مجلس، اول اسفند خبر داد تاکنون ۹۱ نماینده طرح استیضاح همتی را امضا کردهاند.
در پی مخالفت مقامهای جمهوری اسلامی با مذاکره با آمریکا، نرخ ارز در ایران سیر صعودی به خود گرفته و تورم افسارگسیخته، زندگی شهروندان، بهویژه اقشار کمدرآمد را تحت تاثیر قرار داده است.
در ادامه افزایش قیمت ارزهای خارجی در ایران، بهای دلار در بازار آزاد چهارم اسفند از ۹۵ هزار تومان عبور کرد. پوند بریتانیا نیز با قیمتی بیش از ۱۲۰ هزار تومان معامله شد.
این در حالی است که قیمت کالاهای اساسی نیز در کشور با جهشی بیسابقه روبهرو شده است.
عراقچی سه‌شنبه هفتم اسفند از بررسی پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی در دیدار با لاوروف خبر داد و گفت: «امروز مشورت‌های نزدیک داشتیم و تیم‌های حقوقی، سیاسی و کارشناسی ما با یکدیگر در تماس مستمر هستند. ما به این تماس‌ها ادامه می‌دهیم.»
او موضع جمهوری اسلامی در قبال مذاکرات هسته‌ای را «روشن» خواند و افزود: «ما تحت فشار، تهدید و تحریم مذاکره نخواهیم کرد و هیچ امکان مذاکره مستقیمی بین ما و آمریکا در موضوع هسته‌ای تا زمانی که فشار حداکثری به این شکل خود اعمال شود، وجود نخواهد داشت.»
ترامپ ۱۶ بهمن دستورالعملی را برای از سرگیری سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی و به صفر رساندن صادرات نفت ایران امضا کرد تا تهران را برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای خود تحت فشار بگذارد.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ۱۹ بهمن اعلام کرد مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه نیست» و «هیچ تاثیری» در حل مشکلات کشور نخواهد داشت.
عراقچی در ادامه نشست خبری خود گفت: «در مورد موضوع هسته‌ای، با همکاری و هماهنگی دوستان خود در چین و روسیه حرکت می‌کنیم و مواضع خود را هماهنگ می‌کنیم.»
او افزود موضع تهران و مسکو در قبال تحولات سوریه «به یکدیگر نزدیک است» و دو طرف از «حفظ وحدت سرزمینی و تمامیت ارضی و پیشرفت سوریه» حمایت می‌کنند.
عراقچی همچنین تاکید کرد جمهوری اسلامی به پشتیبانی از گروه‌های نیابتی‌اش در منطقه ادامه خواهد داد: «ما معتقدیم که گروه‌های مقاومت برای آرمان و اهداف عادلانه و درستی مبارزه می‌کنند و مبارزه آن‌ها به هر شکلی که مد نظرشان باشد، مورد حمایت ایران است.»
«محور مقاومت» عنوانی است که مقام‌ها و رسانه‌های جمهوری اسلامی برای گروه‌های مسلح مورد حمایت تهران در منطقه، نظیر حماس، جهاد اسلامی، حزب‌الله، حشد شعبی و حوثی‌های یمن استفاده می‌کنند.
احمد الشرع، رییس‌جمهوری دوره انتقالی سوریه، ۱۶ بهمن از سیاست‌های تهران در قبال حکومت بشار اسد انتقاد کرد و گفت حضور شبه‌نظامیان جمهوری اسلامی در سوریه تهدیدی برای کل منطقه بود.
الشرع پیش‌تر در ۳۰ آذر گفته بود مخالفان با ساقط کردن اسد، پروژه جمهوری اسلامی در منطقه را .
روسیه بهدنبال بهبود روابط جمهوری اسلامی و آمریکاست؟
وزیر خارجه روسیه ظهر سه‌شنبه به وقت محلی برای دیدار با مقامهای جمهوری اسلامی وارد تهران شد. بر اساس برخی گمانهزنیها، رایزنی درباره تنشهای فزاینده میان تهران و واشینگتن، در دستور کار لاوروف قرار دارد.
سفارت روسیه در تهران هفتم اسفند در بیانیهای اعلام کرد سفر لاوروف به ایران، به دعوت عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، صورت گرفته است.
سفارت روسیه اهداف این سفر را بررسی روابط دوجانبه، گسترش همکاریهای تجاری و اقتصادی، برجام و تحولات منطقهای، از جمله مسائل سوریه، یمن و افغانستان برشمرد.
به گفته سفارت روسیه، تقویت روابط پس از امضای تفاهمنامه راهبردی جامع مسکو و تهران نیز در نشست وزیران خارجه دو کشور مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.
ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، روسای جمهوری روسیه و ایران، ۲۸ دی در مسکو با یکدیگر دیدار کردند و تفاهمنامه راهبردی میان مسکو و تهران را به امضا رساندند.
پزشکیان پنجم بهمن اعلام کرد بر اساس این تفاهمنامه، در صورت حمله به ایران و روسیه، دو کشور ملزم به همکاری خواهند بود. این در حالی است که خبرگزاری روسی تاس پیش‌تر گزارش داده بود در این معاهده، بندی در خصوص تعهد به دفاع متقابل گنجانده نشده است.
کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی در مسکو، ششم اسفند در شبکه اجتماعی ایکس نوشت سفر لاوروف به تهران بهمنظور «تعمیق گفتوگوها» و «ادامه مسیر توسعه همکاریهای نزدیک دو کشور» انجام میشود.
جلالی افزود: «عمق روابط تاریخی دو کشور، بهویژه پس از امضای اخیر معاهده راهبردی توسط روسای جمهور، مانع از آن است که رویدادهای زودگذر ثالث بر مناسبات دیرینه ما اثر گذارد.»
جمهوری اسلامی، بهعنوان یکی از متحدان اصلی روسیه در جنگ اوکراین، با ارائه حمایتهای موشکی و پهپادی نقش مهمی در این کارزار ایفا میکند.
یک پهپاد انتحاری شاهد ۱۳۶ ایرانی که ارتش اوکراین در جریان یکی از حملات هوایی روسیه به این کشور سرنگون کرده بود، دوم اسفند در همایش بزرگ محافظهکاران آمریکا (سیپک) در واشینگتن به نمایش درآمد.
چیزی فراتر از روابط تهران-مسکو، لاوروف را به ایران کشانده است؟
عبدالرضا فرجیراد، استاد ژئوپلتیک، هفتم اسفند در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت که «احتمالا چیزی فراتر از روابط دوجانبه»، لاوروف را به تهران کشانده است.
او افزود: «شرايط به گونهای نيست كه وزير خارجه روسیه بخواهد برای مسائل معمول دوجانبه بهسرعت راهی تهران شود ... به نظر میرسد لاوروف قصد دارد پيش از ديدار آتی پوتين و ترامپ، مواضع تهران را جويا شود تا بتواند آن را در جريان مذاكرات ميان سران روسيه و آمريكا مطرح كند.»
فرجیراد برخی گمانهزنیها را در خصوص نقش لاوروف در انتقال پیام واشینگتن به تهران نامحتمل خواند و گفت که روسیه خواهان بهبود روابط جمهوری اسلامی و آمریکا نیست اما از افزایش تنشها میان دو طرف نیز حمایت نمیکند.
روابط مسکو و واشینگتن در دوران ریاستجمهوری جو بایدن و به دنبال آغاز مناقشه اوکراین به سردی گرایید. با این حال، پس از گفتوگوی تلفنی اخیر ترامپ و پوتین و همچنین دیدار وزیران خارجه دو کشور در ریاض، تنشها میان دو طرف تا حد زیادی کاهش یافته است.
محمد شوری، کارشناس مسائل روسیه و حوزه اوراسیا، در مصاحبه با شبکه شرق به سفر لاوروف به تهران اشاره کرد و گفت روسیه در تلاش است بهبود روابط با آمریکا، مناسبات مسکو و تهران را تحت تاثیر قرار ندهد.
شوری افزود: «بحثها و موضوعاتی که در ایران مطرح است، این است که این عادیسازی روابط بین آمریکا و روسیه چه تاثیری می‌تواند بر روابط ایران و روسیه بگذارد. این موضوع حتما مورد توجه روسیه نیز هست.»
روزنامه جمهوری اسلامی اول اسفند در سرمقاله خود درباره احتمال معامله پوتین و ترامپ بر سر ایران هشدار داد و تاکید کرد منافع ملی ایجاب میکند اقدامات روسیه در چگونگی تعاملش با آمریکا زیر نظر گرفته شود.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، ۳۰ بهمن ماه گفت که آغاز مذاکرات بین آمریکا و روسیه، بر همکاری این کشور با جمهوری اسلامی تاثیر نخواهد داشت.
او تاکید کرد روسیه در روند حل و فصل مسائل مربوط به پرونده هسته‌ای، به جمهوری اسلامی کمک خواهد کرد.