تعدادی از حامیان حکومت در اعتراض به اجرا نشدن قانون حجاب اجباری تجمع کردند

سایت حال‌وش که اخبار استان سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد، شامگاه سه‌شنبه هفتم اسفند در گزارشی درباره این رخداد نوشت که نیروهای یگان تکاوری پس از تیراندازی مستقیم به سمت خودروی حامل اعضای این خانواده، آن‌ها را به بیمارستان منتقل و سپس محل را ترک کردند.

در این گزارش به نقل از منابعی آمده است: «یوسف پس از اصابت پنج گلوله به بدنش، به دلیل نبود پزشک جراح برای چند ساعت در بیمارستان معطل ماند و پس از انجام عمل جراحی، جان خود را از دست داد.»

عکس‌ها و ویدیوهایی از این کودک با حال وخیم بر تخت بیمارستان منتشر شده است.

به نوشته حال‌وش، مادر این خانواده که فرزند پنج‌ساله و فرزند متولدنشده‌اش را در رحم از دست داده، در وضعیت وخیم در بخش مراقبت‌های ویژه (آی‌سی‌یو) بیمارستان «خاتم‌الانبیا» در ایرانشهر بستری است.

حال‌وش در ادامه گزارش داد ماموران امنیتی لباس‌ شخصی رامین شهلی‌بر، شهروند اهل ایرانشهر و راننده خودرویی که «در اثر تیراندازی بدون ضابطه و مستقیم نیروهای یگان تکاوری» در منطقه چاه‌جمال ایرانشهر هدف قرار گرفته را بازداشت و به مکانی نامعلوم منتقل کرده‌اند.

این سایت حقوق‌بشری در گزارش خود نوشت این حادثه در حالی رخ داد که هیچ‌گونه توضیح رسمی‌ای از سوی مقامات امنیتی و قضایی درباره علت تیراندازی ارائه نشده است.

شلیک بی‌دلیل نیروهای نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی به خودروها و کشتن سرنشینان آن‌ها پیش از این بارها رخ داده است.

بر اساس آماربرداری سالانه وب‌سایت حقوق بشری هرانا، در سال ۲۰۲۴ مجموعا ۴۸۴ شهروند هدف شلیک نیروهای نظامی در ایران قرار گرفتند که از میان آن‌ها ۱۶۳ شهروند جان خود را از دست دادند و ۳۲۱ شهروند دیگر مجروح شدند.

بنا بر گزارش سالانه مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در سال ۲۰۲۳ مجموعا ۴۰۲ شهروند و در سال ۲۰۲۲ مجموعا ۸۴۵ شهروند هدف شلیک نیروهای نظامی قرار گرفتند.

از میان این افراد در سال ۲۰۲۳ دست‌کم ۱۲۰ شهروند و در سال ۲۰۲۲ حداقل ۵۷۱ شهروند جان خود را از دست دادند.

شامگاه سه‌شنبه هفتم اسفند، ویدیویی کوتاه از صحبت‌های معتمدآریا در نشستی فرهنگی به مناسبت اکران فیلم «روزی، روزگاری آبادان» در ایالت ویرجینیای آمریکا منتشر شد.

این بازیگر سینما در این نشست توضیح داد که پس از خیزش «زن، زندگی، آزادی»، ۲۲ بار در ایران دادگاهی و پاسپورتش ضبط شد. به همین دلیل نمایشی با بازی او نتوانست در جشنواره وینر فست‌ووخن اتریش شرکت کند و اجرایش تعطیل شد.

۱۹ شهریور، رسول صدرعاملی، سخنگوی خانه سینما، از باز بودن پرونده قضایی برای ۳۰۰ سینماگر به‌دلیل حمایت از اعتراضات سراسری خبر داد و گفت امسال جشن خانه سینما به دلیل عدم فعالیت همین هنرمندان برگزار نمی‌شود.

معتمدآریا گفت اولین باری که توانست بعد از بارها دادگاهی شدن، پاسپورتش را پس بگیرد و برای شرکت در یک جشنواره به فرانسه برود، همسرش با او تماس گرفته و گفته است که دیگر برنگردد: «اگر برگردی، پاسپورتت را دوباره می‌گیرند.»

معتمدآریا از جمله ده‌ها بازیگر زن ایرانی بود که پس از قتل حکومتی مهسا ژینا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد و در همراهی با اعتراضات سراسری پس از آن در شهریور ۱۴۰۱، بدون حجاب اجباری در اماکن و برنامه‌های هنری عمومی حاضر شد.

آبان سال گذشته فهرستی از ۲۰ بازیگر زن که به دلیل تن ندادن به حجاب اجباری اجازه فعالیت ندارند، منتشر شد که در میان آن‌ها علاوه بر معتمدآریا، نام کتایون ریاحی، هنگامه قاضیانی، ترانه علیدوستی، باران کوثری، سهیلا گلستانی، گلاب آدینه، شقایق دهقان، ویشکا آسایش، پانته‌آ بهرام، پگاه آهنگرانی، مریم بوبانی و افسانه بایگان نیز به چشم می‌خورد.

همان زمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استفاده از تصاویر معتمدآریا و کوثری را در هیچ یک از تبلیغات فیلم سینمایی «عامه‌پسند»، حتی روی سر در سینماهای نمایش‌دهنده مجاز ندانست.

معتمدآریا با اشاره به این فشارها گفت حدود یک سال است از ایران بیرون آمده و ساکن پاریس است و همان‌جا فعالیت بازیگری را به شکلی جدی ادامه می‌دهد.

این بازیگر در ادامه گفت همان نمایشی که جمهوری اسلامی اجازه اجرایش را در خارج از ایران نداده بود، اکنون با بازی او، ‌از سوی فستیوال‌های مختلف اروپایی برای اجرا دعوت می‌شود.

اواخر بهمن امسال تصویری از معتمدآریا بدون حجاب اجباری در فرانسه منتشر شد که به‌عنوان عضو هیات داوری در سی‌امین جشنواره فیلم‌های آسیایی وزول این کشور حضور داشت.

آنان دربیانیه‌ای نوشتند: «کسانی را که مرتکب جنایت نشده‌اند با ھیچ توجیهی نمی‌توان به اعدام محکوم نمود و اینگونه اعدام‌ھا جنایت محسوب می‌شود. ما تاکید می‌کنیم که لغو مجازات اعدام با رویکرد اسلام ھیچگونه منافاتی ندارد.»

محمد تقی اکبر نژاد، شهاب الدین حائری شیرازی، عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، و احمد عابدین دیگر امضاکنندگان این بیانیه هستند.

در این بیانیه، که سه‌شنبه هفت اسفند منتشر شد، آمده است: « لاوروف در این سفر با رییس‌جمهوری و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی درباره طیف گسترده‌ای از مسائل دوجانبه و منطقه‌ای رایزنی کرد و مواضع دو کشور درباره وضعیت توافق هسته‌ای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و برنامه هسته‌ای ایران هم‌سو شد.»

در این بیانیه به جزییات هماهنگی‌های اعلام‌شده اشاره‌ای نشده است.

خبرگزاری‌های نزدیک به حکومت در ایران نیز به جزییات گفت‌وگوهای لاوروف با مسعود پزشکیان و عباس عراقچی اشاره نکرده و تنها گزارش داده‌اند که دو طرف در این دیدارها بر گسترش همکاری‌ها و اجرای توافقنامه جامع راهبردی دو کشور تاکید کرده‌اند.

ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان ۲۸ دی در مسکو با یکدیگر دیدار کردند و تفاهم‌نامه راهبردی میان مسکو و تهران را به امضا رساندند.

پزشکیان پنجم بهمن اعلام کرد بر اساس این تفاهم‌نامه، در صورت حمله به ایران و روسیه، دو کشور ملزم به همکاری خواهند بود. این در حالی است که خبرگزاری روسی تاس پیش‌تر گزارش داده بود در این معاهده، بندی در خصوص تعهد به دفاع متقابل گنجانده نشده است.

لاوروف: راه دیپلماسی هنوز باز است

لاوروف پس از دیدار با عباس عراقچی در یک نشست خبری گفت که مسکو همچنان معتقد است که راهکارهای دیپلماتیک برای حل مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران روی میز قرار دارند.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز در این نشست تاکید کرد تا زمانی که سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ علیه حکومت ایران پا برجاست، تهران با واشینگتن مذاکره نخواهد کرد.

او با اشاره به بررسی پرونده هسته‌ای در مذاکرات خود با سرگئی لاوروف گفت: «امروز مشورت‌های نزدیک داشتیم و تیم‌های حقوقی، سیاسی و کارشناسی ما با یکدیگر در تماس مستمر هستند. ما به این تماس‌ها ادامه می‌دهیم.»

او موضع جمهوری اسلامی در قبال مذاکرات هسته‌ای را «روشن» خواند و افزود: «ما تحت فشار، تهدید و تحریم مذاکره نخواهیم کرد و هیچ امکان مذاکره مستقیمی بین ما و آمریکا در موضوع هسته‌ای تا زمانی که فشار حداکثری به این شکل خود اعمال شود، وجود نخواهد داشت.»

ترامپ ۱۶ بهمن دستورالعملی را برای از سرگیری سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی و به صفر رساندن صادرات نفت ایران امضا کرد تا تهران را برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای خود تحت فشار بگذارد.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ۱۹ بهمن اعلام کرد مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه نیست» و «هیچ تاثیری» در حل مشکلات کشور نخواهد داشت.

عراقچی در ادامه نشست خبری خود گفت: «در مورد موضوع هسته‌ای، با همکاری و هماهنگی دوستان خود در چین و روسیه حرکت می‌کنیم و مواضع خود را هماهنگ می‌کنیم.»

چیزی فراتر از روابط تهران-مسکو، لاوروف را به ایران کشانده است؟

سفر لاوروف به تهران پس از دیدار او با مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا در عربستان سعودی، باعث مطرح شدن حدس و گمان‌هایی شده است.

عبدالرضا فرجی‌راد، استاد ژئوپلتیک، هفتم اسفند در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت که «احتمالا چیزی فراتر از روابط دوجانبه»، لاوروف را به تهران کشانده است.

او افزود: «شرايط به گونه‌ای نيست كه وزير خارجه روسیه بخواهد برای مسائل معمول دوجانبه به‌سرعت راهی تهران شود ... به نظر می‌رسد لاوروف قصد دارد پيش از ديدار آتی پوتين و ترامپ، مواضع تهران را جويا شود تا بتواند آن را در جريان مذاكرات ميان سران روسيه و آمريكا مطرح كند.»

فرجی‌راد برخی گمانه‌زنی‌ها را در خصوص نقش لاوروف در انتقال پیام واشینگتن به تهران نامحتمل خواند و گفت که روسیه خواهان بهبود روابط جمهوری اسلامی و آمریکا نیست اما از افزایش تنش‌ها میان دو طرف نیز حمایت نمی‌کند.

روابط مسکو و واشینگتن در دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن و به دنبال آغاز مناقشه اوکراین به سردی گرایید. با این حال، پس از گفت‌وگوی تلفنی اخیر ترامپ و پوتین و همچنین دیدار وزیران خارجه دو کشور در ریاض، تنش‌ها میان دو طرف تا حد زیادی کاهش یافته است.

محمد شوری، کارشناس مسائل روسیه و حوزه اوراسیا، در مصاحبه با شبکه شرق به سفر لاوروف به تهران اشاره کرد و گفت روسیه در تلاش است بهبود روابط با آمریکا، مناسبات مسکو و تهران را تحت تاثیر قرار ندهد.

شوری افزود: «بحث‌ها و موضوعاتی که در ایران مطرح است، این است که این عادی‌سازی روابط بین آمریکا و روسیه چه تاثیری می‌تواند بر روابط ایران و روسیه بگذارد. این موضوع حتما مورد توجه روسیه نیز هست.»

روزنامه جمهوری اسلامی اول اسفند در سرمقاله خود درباره احتمال معامله پوتین و ترامپ بر سر ایران هشدار داد و تاکید کرد منافع ملی ایجاب می‌کند اقدامات روسیه در چگونگی تعاملش با آمریکا زیر نظر گرفته شود.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، ۳۰ بهمن ماه گفت که آغاز مذاکرات بین آمریکا و روسیه، بر همکاری این کشور با جمهوری اسلامی تاثیر نخواهد داشت.

او تاکید کرد روسیه در روند حل و فصل مسائل مربوط به پرونده هسته‌ای، به جمهوری اسلامی کمک خواهد کرد.