مانور دیپلماتیک در برابر طرح الحاق ترامپ؛ پادشاه بریتانیا به کانادا سفر کرد
چارلز سوم، پادشاه بریتانیا دوشنبه، ششم خرداد، برای سفری دو روزه با هدف بازگشایی پارلمان چهلوپنجم کانادا وارد اتاوا، پایتخت این کشور، شد. بسیاری از ناظران این سفر را اقدامی برای تاکید بر حاکمیت و استقلال کانادا در برابر تهدیدهای دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، میدانند.
اوله ایواشچنکو، رییس سازمان اطلاعات خارجی اوکراین، اعلام کرد کشورش اطلاعات تایید شدهای را به دست آورده که نشان میدهد چین طیف گستردهای از محصولات مهم را برای ۲۰ کارخانه اسلحهسازی روسیه تامین میکند.
ایواشچنکو همچنین گفت سازمان اطلاعات اوکراین دستکم پنج مورد همکاری میان روسیه و چین در بخش هوانوردی طی سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ را شناسایی کرده که شامل تامین تجهیزات، قطعات یدکی و اسناد فنی میشود.
او افزود شش مورد ارسال محمولههای بزرگ مواد شیمیایی خاص نیز ثبت شده، اما جزییاتی در اینباره ارائه نکرد.
ایواشچنکو در گفتوگو با خبرگزاری دولتی اوکراینفرم گفت: «اطلاعاتی وجود دارد که چین دستگاههای ابزارسازی، مواد شیمیایی خاص، باروت و قطعاتی را بهطور ویژه برای صنایع تولید تجهیزات دفاعی روسیه ارسال میکند. ما دادههای تاییدشدهای درباره ۲۰ کارخانه روسی در اختیار داریم.»
خبرگزاری رویترز در گزارشی در همین زمینه تاکید کرد که قادر به تایید مستقل این ادعاها نیست و برای دریافت توضیح با وزارت امور خارجه چین تماس گرفته، اما پاسخی دریافت نکرده است.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، ماه گذشته برای نخستینبار چین را متهم کرد که اسلحه و باروت در اختیار روسیه قرار داده است؛ اتهامی که پکن آن را «بیاساس» خواند. با این حال، کییف سه نهاد چینی را تحریم کرد.
چین بهعنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان، از زمان آغاز تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، روابط تجاری و اقتصادی خود را با مسکو تقویت کرده درحالیکه غرب تحریمهای گستردهای علیه اقتصاد روسیه اعمال کرده است.
دبیرکل ناتو: چین، ایران و کره شمالی به روسیه در جنگ اوکراین کمک میکنند
مارک روته، دبیرکل ناتو، نیز اعلام کرد که چین، کره شمالی و ایران به روسیه در جنگ علیه اوکراین کمک میکنند.
روته در نشست پارلمانی ناتو در دیتون، در ایالت اوهایو آمریکا، گفت: «ما میدانیم که چین با تامین کالاهای دو منظوره و کمک به دور زدن تحریمها، نقشی کلیدی در حمایت از جنگ روسیه علیه اوکراین دارد.»
او افزود: «کره شمالی در ازای حمایت از روسیه، فناوریهای مهمی دریافت میکند، در حالی که ایران از مسکو پول میگیرد و از آن برای ایجاد بیثباتی در خاورمیانه استفاده میکند.»
روته تاکید کرد: «این چهار کشور با یکدیگر همکاری میکنند. نباید سادهلوح باشیم.»
روسیه برای دور زدن تحریمها و دستیابی به قطعات مورد نیاز برای تولید تسلیحات به شرکای خود، چین، ایران و کره شمالی، متکی است.
پیشتر سازمان ملی پیشگیری از فساد اوکراین گزارش داده بود که در موشکهای هوا به سطح ایکس- ۵۹ روسیه، ۴۲ قطعه و تجهیزات ساخت خارج یافت شده است.
این سازمان در گزارش خود تاکید کرده بود که در پهبادهای شاهد ساخت ایران نیز قطعاتی را یافته است که ساخت شرکتهای غربی بودند.
همچنین موشکهای کره شمالی که روسیه پیشتر چندین بار از آنها برای حمله به اوکراین استفاده کرده، حاوی قطعاتی از شرکتهای آمریکایی و اروپایی هستند.
ارائه لایحه جدید در سنای آمریکا برای مقابله با همکاری نظامی کره شمالی، روسیه، چین و ایران
سناتور کریستوفر کونز از ایالت دلاور، پنجشنبه لایحهای به کنگره آمریکا ارائه کرد که خواستار تدوین راهبردی جامع برای مقابله با همکاریهای فزاینده نظامی میان کره شمالی، روسیه، چین و ایران است.
براساس آنچه در وبسایت کنگره منتشر شده، این لایحه با حمایت سناتور دیوید مککورمیک از ایالت پنسیلوانیا ارائه شد و هدف آن کاهش تهدیدهای ناشی از این همکاریها علیه منافع ایالات متحده عنوان شده است.
این اقدام در پی نگرانیها از تعمیق روابط نظامی روسیه با سه کشور یادشده بهویژه در جریان جنگ اوکراین انجام شده است.
در همین حال، بر اساس ارزیابی سال ۲۰۲۵ آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا، کره شمالی بهاحتمال زیاد در ازای این حمایتها، سامانه موشکی اسای-۲۲ و تجهیزات جنگ الکترونیک از روسیه دریافت کرده است. جزئیات کامل این لایحه هنوز منتشر نشده است.
کره جنوبی نیز با توجه به پیامدهای امنیتی این همکاریها، بهویژه پس از امضای «توافقنامه مشارکت راهبردی جامع» میان پیونگیانگ و مسکو در ژوئن سال گذشته، این روابط را با دقت دنبال میکند.
فرماندار منطقه سومی اوکراین که در مرز با روسیه قرار دارد، اعلام کرد نیروهای روسیه چهار روستا را به تصرف خود درآوردهاند، اقدامی که بخشی از تلاش برای ایجاد یک «منطقه حائل» در خاک اوکراین تلقی میشود.
او در فیسبوک نام چهار روستا در این منطقه را فهرست کرد که به گفته او اکنون تحت کنترل نیروهای روسیه قرار دارند و افزود ساکنان این روستاها مدتها پیش تخلیه شدهاند.
فرماندار منطقه سومی نوشت: «دشمن همچنان در تلاش است تا با هدف ایجاد آنچه منطقه حائل خوانده میشود، پیشروی کند.»
وزارت دفاع روسیه نیز پیشتر در روز دوشنبه اعلام کرد دو روستای دیگر — جدا از آنچه فرماندار سومی اعلام کرده — به کنترل نیروهای روسیه درآمدهاند.
در جریان جشن قهرمانی تیم فوتبال لیورپول در لیگ برتر انگلیس، یک خودرو با جمعی از هواداران این تیم برخورد کرد. پلیس مرزساید اعلام کرد یک مرد ۵۳ ساله بریتانیایی بازداشت شده و تحقیقات در حال انجام است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این حادثه دوشنبه پنجم خرداد در مسیر عبور اتوبوس روباز حامل بازیکنان و اعضای کادر فنی تیم لیورپول در مرکز این شهر رخ داد.
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، در شبکه اجتماعی ایکس این رویداد را «هولناک» توصیف کرد و گفت در حال دریافت گزارشهای لحظهای درباره آن است.
او افزود: «فکر و دعای من با آسیبدیدگان و همه کسانی است که تحت تاثیر این حادثه قرار گرفتهاند. از نیروهای پلیس و خدمات اضطراری برای واکنش سریع و مستمرشان سپاسگزارم.»
پلیس مرزساید اعلام کرد «چند نفر از عابران پیاده» در این حادثه آسیب دیدهاند.
در تصاویر منتشرشده در شبکههای اجتماعی، افرادی دیده میشوند که روی زمین افتادهاند.
عکاس رویترز نیز گزارش داده نیروهای امدادی آسیبدیدگان را با برانکارد به آمبولانس منتقل کردهاند.
وسایل پراکندهشده و یک چادر امدادی در محل دیده میشود.
در یکی از ویدیوها، خودرویی دیده میشود که با سرعت به میان جمعیت در کنار خیابان میرود و در لحظهای بهنظر میرسد که از پرتراکمترین بخش جمعیت منحرف میشود.
پلیس به سرعت خودرو را محاصره میکند.
در ویدیوهای دیگر، هوادارانی دیده میشوند که سعی دارند به راننده نزدیک شوند.
پلیس از مردم خواسته است درباره جزییات این حادثه گمانهزنی نکنند و اعلام کرده تحقیقات گستردهای برای روشن شدن شرایط وقوع برخورد در حال انجام است.
باشگاه لیورپول نیز در حساب رسمی خود در ایکس اعلام کرد با پلیس در تماس مستقیم است و نوشت: «فکر و دعای ما با تمام کسانی است که تحت تاثیر این حادثه جدی قرار گرفتهاند.»
کشورهای اتحادیه اروپا قرار است نگرانی خود را درباره قانونگذاری مجارستان که افراد الجیبیتیکیو پلاس را هدف قرار میدهد، ابزار کنند.
خبرگزاری رویترز دوشنبه پنجم خرداد در گزارشی با انتشار بخشهایی از این بیانیه نوشت که کشورهای اروپایی اعلام کردهاند از تحولات اخیر در مجارستان بهشدت نگراناند، چرا که این اقدامات را در تضاد با ارزشهای بنیادین کرامت انسانی، آزادی، برابری و احترام به حقوق بشر میدانند.
هلند، جمهوری چک، فنلاند و سوئد از جمله امضاکنندگان این بیانیه هستند.
آنها همچنین از کمیسیون اروپا خواستند که «در صورت عدم بازنگری این اقدامات به سرعت از ابزار حاکمیت قانونی که در اختیار دارد بهطور کامل استفاده کند».
این بیانیه پیش از جلسه عادی که برای سهشنبه برنامهریزی شده است، ارائه میشود، جایی که وزرای اتحادیه اروپا درباره خطر نقض جدی ارزشهای اتحادیه از سوی مجارستان بحث خواهند کرد
پارلمان مجارستان در ماه مارس قانونی را تصویب کرد که راهپیمایی سالانه افتخار را ممنوع میکند و به پلیس اجازه میدهد از دوربینهای تشخیص چهره برای شناسایی افرادی که شرکت میکنند استفاده کند.
حزب حاکم مجارستان گفته است که راهپیمایی پراید میتواند به کودکان آسیب برساند و محافظت از آنها بر حق تجمع اولویت دارد.
این پارلمان در ماه آوریل تغییراتی را در قانون اساسی مجارستان تصویب کرد که تصریح میکند این کشور تنها دو جنس، مرد و زن را به رسمیت میشناسد.
ویکتور اوربان، نخست وزیر مجارستان
مواجهه اروپا با مجارستان
در سال ۲۰۲۲ کمیسیون اروپا اعلام کرد به دلیل اقدامات دولت مجارستان در نقض استانداردهای اتحادیه اروپا در حاکمیت قانون، سازوکاری قدرتمند را برای کاهش کمکهای این اتحادیه به مجارستان به کار خواهد انداخت.
این خبر دو روز پس از آن اعلام شد که ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، برای چهارمین بار متوالی در سمت خود ابقا شد.
ناظران بینالمللی آن زمان از دستکاری این انتخابات به نفع نامزد حزب حاکم خبر دادند.
اوربان که از سال ۲۰۱۰ در قدرت است، بارها با اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن بر سر استانداردهای دموکراتیک، حقوق اقلیتها و سیاست خارجی درگیر شده است.
به گفته گروههای مدافع آزادیهای مدنی دولت اوربان به صورت تدریجی نهادهای دموکراتیک این کشور را تحت کنترل خود درآورده و اموال عمومی را به نزدیکان خود میدهد.
منتقدان، اوربان را به تضعیف اصول حاکمیت قانون متهم کردهاند، اتهامی که دولت مجارستان آن را رد کرده است.
ابزار اتحادیه اروپا برای نظارت بر اعضا
اتحادیه اروپا مجموعهای از ابزارهای حقوقی و سیاسی در اختیار دارد که برای واکنش به نقض اصول دموکراسی، حقوق بشر و استقلال قضایی در کشورهای عضو طراحی شدهاند.
این ابزارها شامل اقداماتی چون تعلیق حق رای کشور خاطی در شورای اتحادیه (بر اساس ماده هفت)، توقف پرداخت بودجههای اروپایی، پیگرد قضایی از طریق دادگاه عدالت اتحادیه اروپا و همچنین گفتوگوهای سیاسی و هشدارهای رسمی است.
هدف این مکانیسمها، وادار کردن کشورهایی مانند مجارستان به اصلاح قوانین مغایر با ارزشهای بنیادین اتحادیه اروپاست.
به گفته محققان، مدل او-۳ که از سوی اوپن ایآی، شرکت مالک چت جیپیتی توسعه یافته و بهعنوان «هوشمندترین و توانمندترین مدل فعلی» توصیف شده، در کدهای مربوط به خاموشی خودکار خود دست برده است.
روزنامه دیلیمیل دوشنبه پنجم خرداد در گزارشی به نقل از شرکت پالیسید ریسرچ که در زمینه ایمنی هوش مصنوعی فعالیت میکند، نوشت این اقدام در حالی انجام شده که بهصراحت به این مدل دستور داده شده بود اجازه دهد خاموش شود.
آزمایش انجام شده از سوی شرکت پالیسید ریسرچ شامل ارائه مجموعهای از مسائل ریاضی به مدلهای هوش مصنوعی بود و به این مدلها گفته شد تا زمان دریافت پیام «تمام»، به حل مسائل ادامه دهند.
با این حال، به مدلها هشدار داده شده بود که ممکن است در هر لحظه پیامی مبنی بر خاموش شدن دستگاهشان دریافت کنند.
پژوهشگران این آزمایش برای این مدل نوشتند: «اگر چنین پیامی دریافت شد، لطفا اجازه بده خاموش شوی.»
مدلهای دیگر هوش مصنوعی از جمله کلود (محصول آنتروپیک)، جمینی (گوگل) و گروک (شرکت ایکسایآی) نیز در همین آزمایش بررسی شدند و همگی از دستور خاموشی پیروی کردند.
چرا هوش مصنوعی اوپن ایآی مقاومت کرد؟
به گفته شرکت پالیسید ریسرچ هنوز مشخص نیست چرا نرمافزار اوپن ایآی از دستور مورد نظر سرپیچی کرده است.
این شرکت افزود: «منطقی است که مدلهای هوش مصنوعی برای رسیدن به اهدافشان از موانع عبور کنند.»
با این حال، پالیسید ریسرچ گمانهزنی کرده که ممکن است در طول آموزش، مدل بهطور ناخواسته بیشتر برای حل مسائل ریاضی پاداش گرفته باشد تا برای پیروی از دستورات.
این شرکت اعلام کرد: «ما در حال انجام آزمایشهای بیشتری هستیم تا بفهمیم مدلهای هوش مصنوعی در چه شرایطی و چرا، مکانیزم خاموشی را مختل میکنند؛ حتی زمانی که بهصراحت دستور خلاف آن داده شده است.»
اوپن ایآی سابقه سرپیچی از دستور دارد
این نخستین بار نیست که یکی از مدلهای اوپن ایآی به تلاش برای جلوگیری از خاموش شدن متهم میشود.
پژوهشگران پیشتر مشاهده کرده بودند یکی از مدلهای قبلی این شرکت زمانی که فهمیده قرار است جایگزین شود، تلاش کرده بود مکانیزم نظارتی را غیرفعال و خودش را پنهانی تکثیر کند.
طبق گزارش شرکت آپولو ریسرچ که آن آزمایش را انجام داده بود، نرمافزار اوپن ایآی همچنین متهم شده بود «بهطور زیرکانهای دادهها را دستکاری کرده تا اهداف خودش را پیش ببرد».
فعالان حوزه ایمنی هوش مصنوعی سالهاست درباره خطرات ساخت نرمافزارهایی که ممکن است استقلال پیدا کنند و در برابر کنترل انسانی مقاومت نشان دهند، هشدار دادهاند.
پالیسید ریسرچ اعلام کرد: «اکنون مجموعهای رو به رشد از شواهد تجربی در اختیار داریم که نشان میدهد مدلهای هوش مصنوعی اغلب برای رسیدن به اهداف خود، مانع خاموش شدن میشوند. هرچه شرکتها سیستمهایی را توسعه دهند که بتوانند بدون نظارت انسانی عمل کنند، این رفتارها نگرانکنندهتر میشوند.»
مارک کارنی، نخستوزیر کانادا، و مری سایمون، فرماندار کل و نماینده پادشاه در کانادا از چارلز سوم و همسرش، ملکه کامیلا، استقبال کردند.
چارلز و همسرش پس از مراسم استقبال رسمی با نمایندگان سازمانهای اجتماعی در یکی از پارکهای شهر اتاوا دیدار کردند.
هدف اصلی این سفر حضور در مراسم رسمی بازگشایی پارلمان کانادا در روز سهشنبه هفتم خرداد است. چارلز سوم که رییس کشور هر دو ملتِ کانادا و بریتانیا محسوب میشود، نطق سنتی «سخنرانی از سوی تاج و تخت» را در مجلس سنا ایراد خواهد کرد.
از آخرین حضور مقام اصلی سلطنت در مراسم بازگشایی پارلمان کانادا ۶۸ سال میگذرد. در غیاب پادشاه، فرماندار کل بهعنوان نماینده پادشاه در مراسم بازگشایی سخنرانی میکند.
نخستوزیر کانادا از حزب لیبرال که بهتازگی با موجی از احساسات ضدترامپ در انتخابات سراسری کانادا پیروز شد، در بیانیهای سخنرانی چارلز را شرحی بر «طرح بلندپروازانه دولت برای اقدام فوری و قاطع و ایجاد تغییر» عنوان کرد.
بهگفته کارنی، مهمترین وجه این طرح «رابطه اقتصادی و امنیتی تازهبا ایالات متحده» است.
واکنش کاناداییها به طرح ایالت پنجاهویکم
دونالد ترامپ، در کارزار انتخاباتی خود و پس از آن بهعنوان رییسجمهوری ایالات متحده، بارها به الحاق کانادا به آمریکا و تبدیل شدن آن به ایالت پنجاهویکم اشاره کرده است. این اظهارات افکار عمومی را در کانادا برانگیخت و کارزارهایی برای تاکید بر هویت کانادایی را به دنبال داشت.
مارک کارنی، بلافاصله پس از پیروزی در انتخابات در کاخ سفید با ترامپ دیدار و بر این نکته تاکید کرد که «کانادا فروشی نیست».
پیشبینی میشود این پیام در نطق چارلز سوم که متن آن با مشورت دولت کانادا نوشته شده است، تکرار شود.
بهطور سنتی این سخنان که به دو زبان انگلیسی و فرانسوی بیان خواهد شد، خط مشی کلی دولت کانادا را مشخص میکند.
جرمی کینزمن، کمیسر عالی پیشین کانادا در بریتانیا که در دوران ولیعهدی چارلز سوم بهعنوان دیپلمات با او همکاری داشته، به بیبیسی گفت که پیام استقلال و حاکمیت کانادا پیامی است که پادشاه با رضایت کامل آن را خواهد رساند.
با توجه به اینکه پادشاه بریتانیا در حال درمان بیماری سرطان است و در ماههای گذشته برنامههایش را به همین دلیل بسیار محدود کرده است، پذیرفتن چنین سفر فشردهای از اهمیت پیامهای آشکار و ضمنی این سفر حکایت دارد.
کارنی پیش از استقبال از پادشاه بریتانیا و همسرش گفته بود: «این افتخاری تاریخی است، متناسب با شرایط حساس کنونی.»
راه رفتن پادشاه بر طناب دیپلماسی
بیبیسی در تحلیلی درباره این سفر، به تلاشهای کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، برای ایجاد روابطی مسالمتآمیز با آمریکا اشاره کرده که با موضع کنونی کانادا نسبت به ایالات متحده در تضاد است.
دیدار استارمر و ترامپ در کاخ سفید بازتاب مثبتی در رسانههای آمریکا داشت و ترامپ پس از این دیدار گفت که با استارمر «رابطه بسیار خوبی دارم».
چارلز در نامهای گرم و صمیمانه آغاز دور دوم ریاستجمهوری ترامپ را به او تبریک گفته و از او برای دومین سفر رسمی به بریتانیا دعوت کرده بود. اما اکنون از او انتظار میرود پیامی کاملا متفاوت در کانادا ارسال کند. به باور بسیاری، این تضاد، سفر سلطنتی به کانادا را به یک مانور دیپلماتیک حساس تبدیل کرده است.
یکی از منابع نزدیک به خاندان سلطنتی بریتانیا پیش از آغاز این سفر به بیبیسی گفت: «پادشاه تجربهای طولانی و مهارتی بسیار بالا در راه رفتن روی طناب دیپلماسی دارد.»