دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، پوتین را به‌خاطر کشتار غیرنظامیان در اوکراین «دیوانه» توصیف کرد و از بررسی اعمال تحریم‌های جدید علیه روسیه خبر داد. او به خبرنگاران گفت «قطعا» تحریم‌های بیشتری در نظر گرفته خواهد شد.
ترامپ عصر روز یک‌شنبه چهارم خرداد، هنگام سوار شدن به هواپیمای اختصاصی‌اش در نیوجرسی محتوای پستی را که بامداد همین روز در شبکه اجتماعی تروث منتشر کرده بود، تکرار کرد و گفت که از روند مذاکرات آتش‌بس در اوکراین به‌شدت ناراضی است.
او در شبکه اجتماعی خود، تروث سوشیال، با اشاره به پیشینه روابط خوب شخصی‌اش با پوتین نوشت: «انگار اتفاقی برایش افتاده؛ او کاملا دیوانه شده! دارد بی‌دلیل آدم‌های زیادی را می‌کشد. موشک‌ها و پهپادها بی‌هیچ دلیلی به شهرهای اوکراین شلیک می‌شوند.»
این اظهارات پس از حملات مرگبار موشکی و پهپادی مسکو طی دو شب پیاپی به بخش‌های گسترده‌ای از اوکراین مطرح شد.
به‌دنبال این حمله‌ها، ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، از جامعه جهانی خواست تحریم‌های بیشتری علیه مسکو اعمال کند. او با انتشار پستی در تلگرام سکوت آمریکا در قبال پوتین را «تشویق» پوتین ارزیابی کرد و گفت که هر حمله «تروریستی روسیه» دلیل کافی برای تحریم‌های جدید علیه این کشور است.
ترامپ در ادامه آن پست در شبکه اجتماعی تروث، با یادآوری گفته‌های پیشین خود درباره قصد پوتین نسبت به اوکراین نوشت: «او تمام اوکراین را می‌خواهد، نه فقط بخشی از آن را. شاید حالا دارد ثابت می‌شود که حق با من بوده، اگر واقعا چنین قصدی داشته باشد، به سقوط روسیه منجر خواهد شد.»
رییس‌جمهوری آمریکا در این پست ولودیمیر زلنسکی را هم نقد کرد و گفت: «او با سخنانش هیچ لطفی در حق کشورش نمی‌کند. صحبت‌هایش مشکل‌ساز است.»
در نخستین حمله هوایی و شبانه روسیه به مسکو در روزهای گذشته، سه نفر کشته و دست‌کم ۱۱ نفر در کیف مجروح شدند. این حمله با عملیات متقابل کی‌یف همراه بود. وزارت دفاع روسیه از رهگیری حدود ۱۰۰ پهپاد اوکراینی، و توقف فعالیت سه فرودگاه مسکو در پی این حمله‌ها خبر داد.
دومین حمله شبانه که بزرگ‌ترین حمله هوایی روسیه به اوکراین از آغاز این جنگ اعلام شده است، با شلیک ۳۶۷ پهپاد و موشک به شهرهای مختلف اوکراین همراه بود و به کشته شدن دست‌کم ۱۲ شهروند و زخمی شدن ده‌ها نفر انجامید.
ترامپ یک‌شنبه چهار خرداد، در فرودگاه موریس‌تاون در ایالت نیوجرسی، گفت که دانشجویان آمریکایی به دلیل اشغال ظرفیت‌ها از سوی دانشجویان خارجی نمی‌توانند وارد هاروارد شوند.
رییس‌جمهوری آمریکا افزود: «من با دانشجویان خارجی مشکلی ندارم. اما نباید ۳۱ درصد باشند. این تعداد زیاد است، چون آمریکایی‌هایی هستند که می‌خواهند به این دانشگاه و دیگر دانشگاه‌ها بروند، اما نمی‌توانند، چون ۳۱ درصد خارجی هستند.»
به گزارش خبرگزاری هیل، سهم دانشجویان خارجی در هاروارد در واقع ۲۷ درصد از کل جمعیت دانشجویی این دانشگاه است.
در این گزارش آمده، دانشجویان خارجی در هاروارد و دیگر دانشگاه‌های آمریکا معمولا شهریه کامل پرداخت می‌کنند و این مساله از نظر اقتصادی برای آمریکا سودآور است و در عمل به‌نوعی هزینه‌های دانشجویان آمریکایی را پوشش می‌دهد.
واکنش چین
لغو مجوز دانشگاهِ هاروارد برای ثبت نام دانشجویان خارجی ابعاد تازه‌ای به تنش‌ها میان چین و آمریکا بخشیده است. یک‌پنجم دانشجویان خارجی این دانشگاه را شهروندان چین تشکیل می‌دهند. وزرات امور خارجه چین هشدار داده است که همکاری‌های آموزشی چین و آمریکا نباید سیاسی شود.
یکی از مقامات کاخ سفید که نخواست نامش فاش شود به رویترز گفت: «هاروارد مدت‌هاست به حزب کمونیست چین اجازه سوءاستفاده داده و از آزار و اذیت‌های خودسرانه و هدایت‌شده این حزب در دانشگاه چشم‌پوشی کرده است.»
شماری از قانون‌گذاران آمریکایی — که بسیاری از آن‌ها جمهوری‌خواه هستند — با ابراز نگرانی درباره نفوذ دولت چین در دانشگاه هاروارد، چین را به سوءاستفاده از این دانشگاه برای دسترسی به فناوری‌های پیشرفته آمریکا و دور زدن قوانین امنیتی متهم کرده‌اند.
مائو نینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، جمعه دوم خرداد در یک نشست خبری اعلام کرد که همکاری آموزشی میان چین و آمریکا به نفع هر دو طرف است.
او افزود: «چین همواره با سیاسی کردن همکاری‌های آموزشی مخالف بوده است. اقدامات مرتبط آمریکا فقط به وجهه و اعتبار بین‌المللی آن لطمه خواهد زد.»
دانشگاه هاروارد تصمیم دولت را «مجازات دانشگاه برای دیدگاه‌هایش» دانست و آن را نقض اصل آزادی بیان عنوان کرد.
چرا دانشجویان چینی دردسرساز شده‌اند؟
دانشگاه هاروراد در دهه‌های گذشته روابط گسترده‌ای با نهادهای دانشگاهی و دولتی چین برقرار کرده است که شامل مراکز مطالعاتی و همکاری‌های تحقیقاتی می‌شود. افزون بر این، یک‌پنجم دانشجویان بین‌المللی این دانشگاه را دانشجویان چینی تشکیل می‌دهند و بخش مهمی از هزینه‌های دانشگاه را تامین می‌کنند.
دانشجویان چینی علاوه بر هاروارد در باقی دانشگاه‌های آمریکا حضور پررنگی دارند. به گزارش وزارت امنیت داخلی آمریکا، در سال تحصیلی ۲۰۲۳–۲۰۲۴، دانشجویان چینی ۲۵ درصد از کل دانشجویان بین‌المللی در این کشور را تشکیل می‌دادند.
یاقو وانگ، پژوهشگر حقوق بشر که خود از چین به آمریکا آمده، درباره تصمیم دولت ترامپ گفت: «نگرانی‌ها درباره نفوذ پکن مشروع‌اند، اما محروم کردن دانشجویان خارجی راه‌حل نیست. این سیاست، هم برای آمریکا و هم برای ارزش‌های جهانی‌اش، زیان‌بار خواهد بود.»
لغو دستور دولت در دادگاه فدرال
قاضی فدرال ماساچوست روز جمعه، تنها یک روز پس از صدور دستور کاخ سفید علیه هاروارد، اجرای آن را به‌طور موقت متوقف کرد. دانشگاه هاروارد هم شکایتی رسمی علیه دولت تنظیم کرد.
در پی صدور این دستور، دانشگاه علم و فناوری هنگ‌کنگ اعلام کرد که آماده پذیرش دانشجویان فعلی و پذیرفته‌شده‌های هاروارد در برنامه‌های کارشناسی و تحصیلات تکمیلی خود است.
رسانه‌ها از افزایش بی‌سابقه تماس‌ها از سوی والدین نگران و متقاضیان تحصیل در آمریکا خبر داده‌اند که حالا مسیرهای جایگزین مانند بریتانیا و کانادا را بررسی می‌کنند.
در سطح داخلی نیز این اقدام با انتقادهای گسترده روبه‌رو شده است. کریس گلس، استاد دانشگاه بوستون، در یادداشتی نوشت: «پیامد فوری این تصمیم، بی‌ثباتی فاجعه‌بار است. دانشجویان بین‌المللی اکنون باید بین ترک برنامه‌های پژوهشی یا از دست دادن وضعیت اقامتی خود، یکی را انتخاب کنند.»
او هشدار داد که دانشجویان خارجی در برخی از دانشکده‌های هاروارد، از جمله مدرسه کسب‌وکار، به‌طور میانگین ۳۰ تا ۵۹ درصد جمعیت دانشجویی را تشکیل می‌دهند و حذف آن‌ها می‌تواند به تعطیلی برخی برنامه‌های تحصیلات تکمیلی بینجامد.
هم‌زمان با این اقدام، وزارت آموزش آمریکا از دانشگاه‌ها خواسته اطلاعات کامل‌تری درباره کمک‌های مالی دریافتی از منابع خارجی ارائه دهند؛ اقدامی که منتقدان آن را بخشی از تلاش گسترده‌تر برای تحدید آزادی‌های دانشگاهی در آمریکا می‌دانند.
هم‌زمان، فشارهای کاخ سفید بر سایر دانشگاه‌های آمریکا نیز افزایش یافته است. برخی از قانون‌گذاران جمهوری‌خواه می‌گویند چین از روابط خود با نهادهای دانشگاهی برای دستیابی به فناوری‌های پیشرفته، دور زدن قوانین امنیتی آمریکا و سرکوب منتقدان استفاده می‌کند.
در همین حال، حملات دولت ترامپ به دانشجویان بین‌المللی تنها به چین محدود نشده است. طی سال تحصیلی ۲۰۲۳–۲۰۲۴ بیش از یک میلیون دانشجوی خارجی در دانشگاه‌های آمریکا ثبت‌نام کرده‌اند که به گفته انجمن آموزش بین‌المللی (NAFSA)، بیش از ۴۴ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور تزریق کرده‌اند.
سهم دانشگاه هاروارد از این مبلغ، تنها در سال گذشته بالغ بر ۳۸۴ میلیون دلار برآورد شده است.
بیشتر بخوانید: دولت ترامپ مجوز دانشگاه هاروارد آمریکا برای ثبت‌نام دانشجویان بین‌المللی را لغو کرد | ایران اینترنشنال
بنا بر گزارش بنیاد ملی سیاست‌های آمریکا، در صورت ممنوعیت تحصیل دانشجویان خارجی، ثبت‌نام در مقاطع کارشناسی دست‌کم ۲ درصد و در مقاطع تحصیلات تکمیلی بیش از ۱۱ درصد کاهش خواهد یافت.
این دانشجویان بخش بزرگی از نیروهای تحقیقاتی، به‌ویژه در رشته‌های علوم، فناوری، مهندسی و ریاضی (STEM) را تشکیل می‌دهند. بیش از ۷۰ درصد از دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشته‌هایی مانند مهندسی برق و علوم رایانه، خارجی هستند.
برخی کارشناسان هشدار داده‌اند که بدون حضور دانشجویان خارجی، بسیاری از دانشگاه‌ها با مشکل ارائه تنوع دروس و حفظ ظرفیت آموزشی مواجه خواهند شد.
وادفول یک‌شنبه چهارم خرداد در مصاحبه با شبکه ARD اعلام کرد ولادیمیر پوتین علاقهای به صلح ندارد و تصمیم دارد جنگ را ادامه دهد.
او گفت: «ما نباید اجازه دهیم این جنگ بیپایان ادامه پیدا کند. به همین دلیل، اتحادیه اروپا در مسیر اعمال تحریم‌های جدیدی علیه روسیه حرکت خواهد کرد.»
اظهارات وزیر امور خارجه آلمان پس از آن مطرح شد که به گزارش مقامهای اوکراینی، روسیه با شلیک بیش از ۳۶۰ موشک و پهپاد به شهرهای مختلف اوکراین، از جمله کی‌یف، بزرگ‌ترین حمله هوایی خود را از آغاز جنگ رقم زد.
این حمله که در بامداد یک‌شنبه انجام شد، دست‌کم ۱۲ کشته و ده‌ها زخمی برجای گذاشت.
وادفول همچنین بر نقش ایالات متحده در اعمال تحریم‌های بیشتر تاکید و ابراز امیدواری کرد فشار اقتصادی ناشی از این اقدامات، پوتین را وادار به بازگشت به میز مذاکره کند.
او هشدار داد در غیر این صورت، پیامدهای شدیدی برای اقتصاد و بخش انرژی روسیه در پیش خواهد بود.
هشدار درباره آمادگی نظامی مسکو برای حمله به ناتو تا سال ۲۰۲۹
رویترز همچنین گزارش داد کارستن بروئر، رییس ستاد ارتش آلمان، در سندی که یک‌شنبه به رویت این خبرگزاری رسیده، ارتش این کشور را موظف کرده تا سال ۲۰۲۹ به‌طور کامل به تسلیحات و تجهیزات نظامی مورد نیاز مجهز شود.
این سند که با عنوان «اولویتهای راهبردی برای افزایش آمادگی» شناخته می‌شود تاکید دارد که هدف یادشده با استفاده از منابع مالی آزادشده پس از تعدیل محدودیتهای بدهی دولت آلمان در ماه مارس محقق خواهد شد.
بروئر ۱۹ فروردین هشدار داد روسیه ممکن است در سال ۲۰۲۹ به قلمرو ناتو حمله کند.
در این سند، تقویت پدافند هوایی فرسوده آلمان، توسعه و گسترش سریع قابلیتهای جنگ الکترونیک و ایجاد سامانهای مقاوم از توانمندیهای «تهاجمی و دفاعی» در فضا، به‌ویژه مقابله با حملات پهپادی، بازسازی ذخایر مهمات و افزایش توان حملات دوربرد تا شعاع بیش از ۵۰۰ کیلومتر در اولویت قرار گرفته است.
منابع پیشتر به رویترز گفته بودند که ناتو از آلمان خواهد خواست تا ظرفیتهای پدافند هوایی خود را از سامانههای بلندبردی مانند پاتریوت گرفته تا سامانههای کوتاهبرد، حداقل چهار برابر افزایش دهد.
به گفته رویترز، وزارت دفاع آلمان هنوز به درخواستهای رسانهای برای اظهار نظر پاسخ نداده است.
آلمان از احتمال احیای قانون خدمت اجباری سربازی در این کشور خبر داد
در واکنش به تهدیدهای فزاینده امنیتی در اروپا، وزیر دفاع آلمان از احتمال بازگشت خدمت اجباری سربازی در این کشور خبر داد.
بوریس پیستوریوس اعلام کرد در صورت ناکافی بودن تعداد داوطلبان برای پیوستن به ارتش، دولت ممکن است از سال آینده اجرای مجدد خدمت وظیفه عمومی را در دستور کار قرار دهد.
او تاکید کرد که مدل اولیه بر پایه داوطلبی طراحی شده، اما اگر میزان ثبت‌نام کافی نباشد، گزینه اجباری شدن مشارکت نظامی بررسی خواهد شد.
پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، آلمان بهعنوان عضو ناتو تلاشهای خود را برای تقویت توان دفاعی افزایش داده است.
با این حال، ارتش این کشور هشدار داده برای عمل به تعهدات ناتو به حدود ۱۰۰ هزار نیروی جدید نیاز دارد و روند جذب داوطلبان کندتر از انتظار پیش میرود.
خدمت اجباری سربازی از سال ۲۰۱۱ در آلمان متوقف شده است، اما هم‌زمان با افزایش تهدیدهای نظامی روسیه و گزارشهایی مبنی بر آمادگی این کشور برای حمله به ناتو در سال ۲۰۲۹، این سیاست در حال بازنگری است.
