شکریا برادوست، پژوهشگر امنیت بینالملل و سیاست خارجی، گفت: «هشدار ترامپ برای تخلیه تهران آخرین فرصت جمهوری اسلامی برای تسلیم شدن است، پیش از آنکه آمریکا وارد عمل شود. خامنهای اکنون باید میان تسلیم و نابودی یکی را انتخاب کند؛ سرنوشت بحران به تصمیم او گره خورده است.»
شهرام خلدی، پژوهشگر تاریخ خاورمیانه و روابط بینالملل، به ایراناینترنشنال گفت: «هدف قرار دادن مشهد نشان داد اسرائیل توان حمله به هر نقطهای از ایران را دارد. همچنین آنها میخواهند جمهوری اسلامی را از ساخت هرگونه سلاح و تسلیحات بهطور کامل محروم کنند.»
امیر حمیدی، نماینده سابق وزارت دادگستری ایالات متحده، گفت: «ترامپ بارها فرصت مذاکره به جمهوری اسلامی داد، اما ایران با وقتکشی و بازی، از مذاکره واقعی طفره رفت. این الگوی رفتاری جمهوری اسلامی است و همواره از مذاکره برای خرید زمان جهت پیشبرد برنامه هستهای استفاده کرده است، چون بخشی از ایدئولوژی این حکومت است.»
او افزود: «حمله گسترده اسرائیل به زیرساختهای هستهای، نظامی و انرژی ایران نشان داد که جامعه جهانی دیگر حاضر به تحمل این بازی نیست و هزینه آن را خود جمهوری اسلامی باید بپردازد. با وجود این، نگرانی اصلی جهان، احتمال دستیابی ایران به سلاح هستهای است؛ خطری که تنها با پایان یافتن این رژیم از سوی مردم ایران متوقف خواهد شد.»
آرش آرامش، حقوقدان و کارشناس امنیت ملی، گفت جمهوری اسلامی با واقعیتی تاریخی روبروست: «یا پیش از تلفات انسانی گسترده تسلیم شود یا با پافشاری بر موضع خود، میلیونها انسان را به کشتن بدهد. اگر قرار است علی خامنهای و کادر رهبری کشور تصمیمی درست بگیرند، اکنون وقت آن است.»
او افزود: «چه بنیامین نتانیاهو آدمکش باشد چه نباشد، و چه ایالات متحده و اسرائیل نیت خوبی داشته باشند چه نداشته باشند، این وظیفه مقامات تهران است که تصمیمگیری درستی کنند و تسلیم شوند؛ چرا که واقعیت این است که نمیتوانند مقاومت کنند. سالهاست که فقط بلوف زدهاند، اما واقعیتی که این چند روز دیدیم این است که کشور نه دفاع هوایی دارد، نه توان آفندی و نه پدافندی.»
با دستور تشکیل نشست امنیتی از سوی ترامپ و هشدار تخلیه تهران، بحران در منطقه شدت گرفته است. امانوئل مکرون تغییر رژیم در ایران را «اشتباه استراتژیک» میداند، اما برخی تحلیلگران از احتمال همراهی ترامپ با اسرائیل برای سرنگونی جمهوری اسلامی میگویند.
گفتوگو با امید معماریان، تحلیلگر سیاسی و ابراهیم روشندل، دیپلمات پیشین.
محسن سازگارا، فعال سیاسی و عضو شورای مدیریت گذار، میگوید: «با توجه به اینکه اسرائیل مراکز حکومتی را هدف قرار داده، کشور بههمریخته و دولتمردان توان اداره آن را ندارند، اما اینکه بخواهند تسلیم شوند را واقعاً بعید میدانم.»