سخنران دفتر خامنهای: جهان خبر دارد که رهبر ما چه محبوبیتی در دلها دارد
علیرضا پناهیان، سخنران دفتر خامنهای بدون اشاره به اینکه رهبر جمهوری اسلامی پس از حمله اسرائیل به مخفیگاه منتقل شده گفت: «جهان خبر دارد که رهبری ما چه موقعیت و محبوبیتی در دلها دارد.»
•
او ادامه داد: «یک استاد اروپایی میگوید در آینده تصویر رهبری را به عنوان تنها مظهر آزادیبخش روی لباس جوانان اروپا مشاهده میکنید.»
با وجود بدبینی نسبت به احتمال توافق، مقامات اروپایی بر لزوم آغاز دوباره مذاکرات هستهای با تهران تاکید میکنند و معتقدند حملات آمریکا، انگیزه جمهوری اسلامی را برای دستیابی مخفیانه به سلاح اتمی افزایش داده است.
بر اساس گزارش نشریه واشینگتنپست، مقامهای اروپایی در ارزیابیهای اولیه خود اعلام کردند حملات آمریکا آسیب شدیدی به برنامه هستهای جمهوری اسلامی وارد کرده اما برخلاف گفتههای دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، این برنامه را به طور کامل نابود نکرده است.
سه مقام اروپایی به شرط ناشناس ماندن، به این نشریه گفتند حملات اسرائیل و سپس آمریکا، انگیزههای جدیدی برای تهران ایجاد کرده تا برنامه هستهای خود را در خفا دنبال کند.
آنها معتقدند این حملات میتواند برای رهبران حکومت در تهران گواهی باشد که بهترین عامل بازدارندگی، توسعه ظرفیت ساخت بمب اتمی است.
احتمال تغییر موضع ترامپ
ترامپ ۹ تیر در تروث سوشال، شبکه اجتماعی خود، اعلام کرد «هیچ پیشنهادی» به ایران نمیدهد و پس از آنچه «نابودی کامل تاسیسات هستهای» این کشور خواند، دیگر با تهران گفتوگو نمیکند.
این در حالی است که پیش از این، او گفته بود مذاکرات میتواند «همین هفته» آغاز شود.
به گفته مقامهای اروپایی، ترامپ معمولا مواضع خود را تغییر میدهد و علاقه زیادی به انعقاد معامله دارد. از این رو ممکن است رویکرد او تغییر کند.
با این حال، اگر واشینگتن گفتوگوها را با تهران آغاز کند، احتمالا بدون حضور اروپاییها که از زمان روی کار آمدن ترامپ به حاشیه رانده شدهاند، اقدام خواهد کرد.
میشل دوکلو، دیپلمات سابق فرانسوی، معتقد است احتمالا حکومت ایران «مصممتر خواهد شد تا به بمب برسد و این کار را تا آنجا که ممکن است، مخفیانه انجام خواهد داد».
او افزود تمایل حکومت ایران برای مشارکت در مذاکرات تا حدی به «تعادل قدرت جدید در تهران» و جذابیت اقتصادی معامله با آمریکا بستگی دارد.
واکنش تهران و تعلیق همکاری با آژانس
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، درباره از سرگیری سریع دیپلماسی بر سر برنامه هستهای تهران ابراز تردید کرد.
او گفت به «زمان بیشتری» نیاز است و همچنین، این تضمین که آمریکا در طول مذاکرات دوباره حمله نکند.
عراقچی در مصاحبه با شبکه سیبیاس گفت: «فکر نمیکنم مذاکرات به این سرعت از سر گرفته شود.»
تهران این هفته اقداماتی را برای تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصویب و ابلاغ کرد.
آژانس جمعه ۱۳ تیر اعلام کرد تیمی از بازرسانش ایران را ترک کردند. اقدامی که بنبست بر سر نظارت بر برنامه هستهای جمهوری اسلامی را عمیقتر میکند.
چالشهای پیش رو
یک دیپلمات اروپایی گفت اقدامات تهران علیه آژانس میتواند تلاشی برای کسب اهرم در مذاکرات آینده باشد.
اکنون طرفین بهنظر فاصله زیادی با هم دارند.
مذاکرات پیشین امکان ادامه غنیسازی اورانیوم را در محدوده مقاصد صلحآمیز برای ایران در نظر میگرفت اما دولت ترامپ اکنون بر «غنیسازی صفر» تاکید میکند که برخی مقامات اروپایی نیز از آن حمایت میکنند.
شرایط فرانسه و انقضای برجام
مقامات فرانسوی برای گنجاندن برنامه موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی در هرگونه مذاکراتی فشار میآورند.
تهران درخواستهای غنیسازی صفر را رد کرده و میگوید به طور قانونی حق غنیسازی سوخت هستهای برای استفاده صلحآمیز را دارد و قابلیتهای دفاعیاش قابل مذاکره نیست.
برجام یا همان توافق جامع اقدام مشترک که در سال ۲۰۱۵ برای مهار برنامه هستهای جمهوری اسلامی در ازای لغو تحریمها منعقد شد، پاییز سال جاری به پایان میرسد.
مقامات اروپایی معتقدند خروج ترامپ از این توافق در سال ۲۰۱۸، انگیزه بیشتری به تهران برای افزایش تولید اورانیوم غنیشده داد.
نظامالدین موسوی، نماینده پیشین مجلس گفت که شب حمله با ۱۰۰ سردار تماس گرفتند، اما هیچکس اماننامه قبول نکرد.
پیشتر واشینگتنپست با انتشار یک فایل صوتی از کارزار مخفیانه و گسترده اسرائیل که با هدف ارعاب فرماندهان نظامی ایجاده شد بود، گزارش داده بود.
حمیدرضا صانعی، معاون سازمان هواپیمایی کشوری، با بیان اینکه گزارش اولیه خسارت به شرکتهای هواپیمایی در ایام جنگ به وزارت راه و شهرسازی اعلام شده است، گفت در دوره جنگ و آتشبس جمهوری اسلامی با اسرائیل، ۱۲ هزار پرواز در ایران لغو شد.
صانعی، شنبه ۱۴ تیر ماه در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا، درباره زیان شرکتهای هواپیمایی بابت لغو پروازها گفت: «محاسبه دقیقی برای خسارت ریالی در حال انجام است و کمک به ایرلاینها در شرایط جنگ بابت خسارتهای تحمیل شده از طریق مصوبات هیات وزیران دنبال میشود.»
او اضافه کرد: «تنها قانونی که در این باره وجود دارد ماده ۶٣ قانون وصول درآمدهای دولت است که در آن گفته شده عوارض فرودگاهی در شرایط جنگی مشمول بخشودگی خواهد شد و غالبا طرحهای حمایتی برای این شرایط، مصوبه دائمی ندارد.»
همزمان، یک شهروند با ارسال ویدیویی به ایراناینترنشنال، از لغو پروازهای فرودگاه مهرآباد خبر داد.
این در حالی است که سازمان هواپیمایی کشوری، پنجشنبه ۱۲ تیر ماه از آغاز فعالیت فرودگاه مهرآباد پس از وقفه ۲۱ روزه خبر داده بود.
وضعیت پروازهای خارجی
صانعی در بخش دیگری از گفتوگوی خود با ایلنا درباره آخرین وضعیت برقراری پروازهای خارجی فرودگاه «امام خمینی» تهران، گفت: «امروز ١٨ پرواز ورودی به فرودگاه امام انجام خواهد شد و به همین میزان هم پرواز خروجی از این فرودگاه برقرار میشود.»
این مقام سازمان هواپیمایی کشوری در ادامه گفت: «در حال حاضر مسیرهای دبی و ترکیه برقرار است و پرواز چین و عمان هم برقرار میشود و به مرور زمان تمام مسیرهای پروازی باز میشوند.»
مهدی رمضانی، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری، ۱۳ تیر اعلام کرد پس از ۲۰ روز وقفه در پروازهای بینالمللی بهدنبال جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و جمهوری اسلامی، نخستین پرواز خارجی در فرودگاه امام تهران به زمین نشست.
از چهارم تیر برخی محدودیتهای پروازی در مناطق شرقی ایران لغو شد.
بر اساس گزارش سازمان هواپیمایی کشوری، آسمان شرق کشور به صورت شبانهروزی به روی پروازهای عبوری باز و پرواز فرودگاههای شرق کشور بهصورت ۲۴ ساعته برقرار است.
محمد امیرانی، مدیرعامل شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی کشور، هشتم تیر با اعلام اینکه فرودگاههای تبریز و اصفهان در حملات اسرائیل خسارت دیدند، گفت باند نخست این فرودگاهها بین ۱۰ تا ۱۵ روز آینده عملیاتی میشود.
پیش از این و با آغاز حملات اسرائیل به مواضعی در ایران در بامداد ۲۳ خرداد، جمهوری اسلامی آسمان ایران را به روی پروازهای داخلی و خارجی بست و تعلیق پروازهای داخلی و خارجی را بهصورت روزانه تمدید کرد.
حمیدرضا گودرزی، نماینده الیگودرز در مجلس گفت: «باید خودمان را برای روزهای سخت آماده کنیم، ما در حوزههایی آسیبپذیریم، بهخصوص در حوزه پدافند آسیب جدی خوردیم.»
او اضافه کرد: «بررسی کنیم که چرا هواپیماهای اسرائیلی اینقدر راحت و در روز روشن تهران و شهرهای مختلف را بمباران میکند.»
شهناز خسروی، مادر بیژن کاظمی، زندانی سیاسی، از انتقال او به یکی از خانههای امن وزارت اطلاعات در خارج از استان تهران خبر داد. کاظمی از دی ماه ۱۴۰۳ در بازداشت بهسر میبرد و ماموران امنیتی تلاش کردهاند از او اعتراف اجباری بگیرند که اسلحه ضارب رازینی و مقیسه را تامین کرده است.
خسروی، شامگاه ۱۳ تیر از تماس تلفنی فرزندش با او خبر داد و نوشت: «بیژن تماس گرفت و اطلاع داد که سهشنبه ۱۰ تیر همراه دیگر زندانیان بازداشت موقت از زندان تهران بزرگ به مکانی نامعلوم در خارج از استان تهران منتقل شده است.»
او با بیان اینکه پسرش در یکی از خانههای امن وزارت اطلاعات در خارج از استان تهران، همراه دیگر بازداشتشدگان در دستههای سه-چهار نفره در سلولهای مجزا بهسر میبرند، نوشت که جان بیژن و دیگر زندانیان سیاسی در خطر است.
خسروی خطاب به مردم ایران نوشت: «آزادی زندانیان سیاسی را نه فقط به یک خواسته، بلکه به فریاد مشترک یک ملت بدل کنیم؛ مطالبهای ملی برای کرامت، عدالت و انسانیت.»
ایراناینترنشنال ۱۰ تیر در گزارشی اختصاصی نوشت که وزارت اطلاعات بازداشتگاهی امنیتی در زندان تهران بزرگ راهاندازی کرده و شماری از زندانیان سیاسی از بندهای ۲۰۹ و ۲۴۰ زندان اوین به این مکان منتقل شدهاند.
در این گزارش آمده است که نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی پس از حمله اسرائیل به زندان اوین، صدها تن از بازداشتشدگان اخیر و محبوسان در بازداشتگاههای امنیتی اوین را به خانههای امن و بازداشتگاه امنیتی تازه راهاندازی شده در زندان تهران بزرگ، منتقل کردهاند.
یکی از این افراد، بیژن کاظمی است که ۳۰ دی ۱۴۰۳ با یورش چندین مامور امنیتی به منزلش در شهرستان کوهدشت و پس از تفتیش خانه و توقیف تمامی لوازم الکترونیکی او و اعضای خانواده، بازداشت شد.
کاظمی که در سال ۱۳۹۹ نیز بازداشت و دو سال زندانی شده بود، در بازداشت تازهاش از حقوق قانونی خود بهعنوان یک متهم سیاسی محروم مانده است.
خسروی، ۳۰ فروردین در شبکه اجتماعی ایکس با اشاره به اینکه از بیژن بیخبر است، هدف از این روند «بیخبری مطلق» را «پروژه پروندهسازی» علیه فرزندش خواند.
ایراناینترنشنال ۱۵ بهمن ۱۴۰۳ نیز در گزارشی اختصاصی نوشت ماموران امنیتی کاظمی را به اتهام ارتباط با کشتهشدن علی رازینی و محمد مقیسه، دو قاضی ناقض حقوق بشر در دیوان عالی کشور، بازداشت کرده و تلاش دارند از او اعتراف اجباری بگیرند که اسلحه ضارب را تامین کرده است.
مقیسه و رازینی، ۲۹ دی ۱۴۰۳ در محل کار خود در دیوان عالی کشور با تیر جنگی هدف قرار گرفتند و کشته شدند.