مقام‌های بندر اِیلات، تنها بندر اسرائیل در دریای سرخ، اعلام کردند که حملات مکرر حوثی‌ها به کشتی‌های تجاری در منطقه، آسیب اقتصادی شدیدی به این بندر وارد کرده و بدون کمک مالی دولت بندر تعطیل خواهد شد.
این کشورها دوشنبه ۳۰ تیر در بیانیهای مشترک، آنچه را «کمکرسانی قطرهچکانی» به فلسطینیها در غزه خواندند، محکوم کرده و اظهار داشتند «وحشتناک» است که بیش از ۸۰۰ غیرنظامی در حالی که در جستوجوی کمک بودند، کشته شده‌اند.
بیشتر این کشتهشدگان در نزدیکی سایتهای بنیاد انساندوستانه غزه بودهاند. این بنیاد، با حمایت ایالات متحده و اسرائیل، جایگزین شبکهای به رهبری سازمان ملل برای توزیع کمکها در غزه شده است.
وزیران خارجه این کشورها در بیانیهای مشترک گفتند: «مدل تحویل کمک اسرائیل خطرناک است، بیثباتی ایجاد می‌کند و کرامت انسانی را از مردم غزه سلب می‌کند. رنج غیرنظامیان در غزه به عمق تازهای رسیده است.»
وزارت خارجه اسرائیل در پاسخ گفت که این بیانیه «از واقعیت جداست» و پیام اشتباهی به حماس میفرستد.
در بیانیه اسرائیل آمده است: «این بیانیه نتوانسته تمرکز فشار را بر حماس حفظ کند و نقش و مسئولیت حماس را در این وضعیت نادیده میگیرد.»
بیشتر مناطق غزه طی بیش از ۲۱ ماه جنگ به ویرانه تبدیل شده‌اند. جنگی که از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد؛ زمانی که شبهنظامیان تحت رهبری حماس به داخل اسرائیل نفوذ کرده و بنا بر آمار اسرائیل، هزار و ۲۰۰ نفر را کشتند و ۲۵۱ گروگان را به غزه بردند.
عملیات نظامی اسرائیل در غزه، بنا بر اعلام مقامات بهداشت غزه، تاکنون جان بیش از ۵۹ هزار فلسطینی را گرفته است.
تازهترین کشتهها، دوشنبه و همزمان با آغاز عملیات جدید از سوی اسرائیل در مرکز غزه جان باختند.
درخواست برای پایان جنگ و ارسال کمکها از سوی حدود ۲۰ کشور اروپایی، همچنین کانادا، استرالیا و نیوزیلند صورت گرفته که متحدان اسرائیل و همچنین متحدان نزدیکترین پشتیبان آن، یعنی ایالات متحده محسوب میشوند.
واکنش سازمان ملل
خبرگزاری رویترز نوشت که بنیاد انساندوستانه غزه از شرکتهای امنیتی و لجستیکی خصوصی آمریکایی برای رساندن کمکها به داخل غزه استفاده می‌کند.
پیشتر اسرائیل اعلام کرده بود سیستم تحت رهبری سازمان ملل به حماس اجازه داده تا کمکهای بشردوستانه را غارت کند.
حماس این اتهام را رد می‌کند.
سازمان ملل متحد مدل بنیاد انساندوستانه غزه را «ناایمن و ناقض معیارهای بیطرفی بشردوستانه» خوانده اما بنیاد انساندوستانه غزه، این اتهامات را نمیپذیرد.
کشورهای صادرکننده بیانیه گفتند که اسرائیل از ارائه کمکهای حیاتی جلوگیری می‌کند و از این کشور خواستند تا به تعهدات خود تحت قوانین بین‌المللی بشردوستانه پایبند باشد.
آن‌ها از اسرائیل خواستند که فورا محدودیتها را بردارد تا جریان کمکها آزاد شود و به سازمانهای بشردوستانه و سازمان ملل اجازه دهد تا با ایمنی و اثربخشی فعالیت کنند.
کشورهای غربی در پایان افزودند که آمادهاند گامهای بیشتری برای حمایت از آتشبس فوری و طی «مسیر سیاسی بهسوی امنیت و صلح» برای اسرائیلیها و فلسطینیها، بردارند.
بر اساس گزارش خبرگزاری دولتی ریانووستی، این دیدار دوشنبه ۳۰ تیر در مسکو انجام شده است.
این اولین بار نیست که پس از برقراری آتشبس میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، نصیرزاده با وزیر دفاع روسیه ملاقات می‌کند.
به دنبال جنگ ۱۲ روزه، وزیر دفاع دولت پزشکیان همراه با همتایانی از جمله از روسیه، در نشستی در شهر چینگدائو در شرق چین شرکت کرد.
دیدار دوشنبه، یک روز پس از مذاکرات ولادیمیر پوتین، رییسجمهور روسیه، با علی لاریجانی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی صورت گرفت.
به گفته سخنگوی کرملین، پوتین در دیدار با لاریجانی، بار دیگر بر موضع مسکو در حمایت از تثبیت اوضاع منطقه و یافتن راهحل سیاسی برای مسائل مرتبط با فعالیت‌های هستهای در ایران تاکید کرد.
روسیه با جمهوری اسلامی یک پیمان شراکت راهبردی دارد و بمباران سایتهای هستهای در ایران از سوی اسرائیل و ایالات متحده در ماه گذشته را محکوم کرده است.
نارضایتی جمهوری اسلامی از روسیه
تهران یکی از حامیان اصلی روسیه در جریان تهاجم این کشور به اوکراین بوده اما در جریان جنگ جمهوری اسلامی و اسرائیل، میزان حمایت روسیه از حکومت ایران، نارضایتیهایی را به همراه داشته است.
پیشتر روزنامه اصولگرای فرهیختگان در مطلبی نوشت که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در سفر اخیر خود به مسکو و دیدار با پوتین، «پیام گلایهآمیز» علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی را به طرف روس منتقل کرد، زیرا روسیه در جریان جنگ ۱۲ روزه، انتظارات جمهوری اسلامی را برآورده نکرد.
این روزنامه سهشنبه ۲۴ تیر نوشت: «در ابتدای جنگ، روسها خواهان پایان درگیری بودند، اسرائیل را بهعنوان متجاوز شناختند و تهاجم اسرائیل را محکوم کردند اما در مجموع، موضعگیریشان چندان قوی نبود یا دستکم موضعگیریای که در ایران انتظار میرفت به این معنی که روسها با شدت بیشتری در این قضیه ایستادگی کنند و مواضعشان را قویتر و جدیتر بیان کنند، دیده نشد.»
همچنین پایگاه خبری اکسیوس گزارش داد رییس‌جمهوری روسیه به مقام‌های جمهوری اسلامی و آمریکا اطلاع داده با طرح «غنیسازی صفر» برای حل و فصل پرونده هستهای حکومت ایران موافق است.
در مقابل، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی تاکید کرد تهران چنین طرحی را نخواهد پذیرفت.
روسیه بعدتر این گزارش اکسیوس را رد کرد.
نگرانی تهران از جنگ دوباره با اسرائیل
نظر به اینکه اسرائیل در جریان جنگ اخیر، بخش مهمی از سامانه‌های پدافند هوایی جمهوری اسلامی را نابود کرد، مقامات حکومت ایران نسبت به ازسرگیری دوباره جنگ ابراز نگرانی کرده‌اند.
پیش از این، وزیر دفاع جمهوری اسلامی در گفت‌وگوی تلفنی با وزیر دفاع ترکیه اعلام کرد: «به آتشبس اعتماد نداریم و سناریوهای مختلف را برای هرگونه ماجراجویی جدید پیشبینی کردهایم.»
نصیرزاده اضافه کرد: «جمهوری اسلامی بههیچوجه بهدنبال توسعه جنگ و ناامنی در منطقه نیست.»
شبکه اجتماعی ایکس دوشنبه ۳۰ تیر اعلام کرد پرونده قضایی تشکیل شده از سوی دادستانهای فرانسوی، آزادی بیان کاربران ایکس را تهدید می‌کند.
ایکس تمام اتهامات مطرح شده را رد کرد و افزود که با این تحقیقات، همکاری نخواهد کرد.
اوایل ماه جاری میلادی، دادستانهای پاریس تحقیقات مقدماتی را درباره ایکس به‌دلیل احتمال بهکارگیری الگوریتمی جانبدارانه و استخراج دادههای جعلی شدت بخشیدند و پلیس را برای بررسی اتهامات احتمالی علیه شرکت و مدیران ایکس، به کار گرفتند.
شبکه اجتماعی ایکس در بیانیه خود نوشت: «بر اساس آنچه تاکنون میدانیم، این تحقیق قانون فرانسه را به گونهای تحریف می‌کند که به نفع یک دستور کار سیاسی باشد و در نهایت، آزادی بیان را محدود کند.»
این شبکه ادامه داد: «به همین دلایل، با درخواستهای مقامات فرانسوی موافقت نکردهایم، چرا که حق قانونی برای این کار داریم.»
اتهام دستکاری در الگوریتم
ایکس اعلام کرد که این تحقیق به وسیله اریک بوتل، قانونگذار فرانسوی، آغاز شده که این رسانه اجتماعی را به دستکاری الگوریتم خود به منظور «مداخله خارجی» متهم کرده است. اتهامی که ایکس آن را «کاملا نادرست» خوانده است.
دفتر دادستانی پاریس هنوز در این زمینه واکنشی نشان نداده است.
ماسک که زمانی متحد دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا بود، دولتهای اروپایی را به «حمله به آزادی بیان» متهم کرده و حمایت خود را از برخی احزاب راست افراطی اروپا اعلام کرده است.
خبرگزاری رویترز نوشت که تحقیقات قضایی فرانسه میتواند شکاف بین واشینگتن و کشورهای اروپایی را بر سر نوع گفتمان مجاز در فضای آنلاین عمیقتر کند.
پیشتر مقامات ارشد دولت ترامپ این موضوع را مطرح کرده‌اند که صداهای راستگرا در سراسر جهان سانسور میشوند.
تحقیقات قبلی درباره ایکس
ایکس گفت دادستانهای پاریس درخواست کرده‌اند الگوریتم توصیهها و دادههای لحظهای درباره همه پستهای کاربران در این پلتفرم را برای تحلیل به پژوهشگرانی تحویل دهد که گفته می‌شود «علیه ایکس خصومت آشکار داشتهاند».
مازیار پناهی که نام او به عنوان یکی از این پژوهشگران ذکر شده، هرگونه دخالت در این تحقیق را تکذیب کرد.
او گفت: «نام من به اشتباه ذکر شده است؛ بر اساس پروژههای تحقیقاتی قبلیام با دیوید چاولاریاس. هیچ یک از ما هیچ نیت خصمانهای نسبت به ایکس نداشتهایم.»
پناهی هشدار داد: «اینکه نام من به این شکل اشتباه آورده شده است نشان‌دهنده کمتوجهی آن‌ها به زندگی دیگران است و اگر هر گونه نفرتپراکنیای علیه من صورت گیرد، در پی اقدام قانونی به خاطر افترا خواهم بود.»
ایکس همچنین از اینکه تحت اتهامات جرایم سازمانیافته مورد تحقیق قرار گرفته، ناراضی است، چرا که این موضوع به پلیس اجازه می‌دهد اقداماتی از جمله شنود دستگاههای شخصی کارکنانش را انجام دهد.
سال گذشته، پاول دورف، بنیانگذار روستبار اپلیکیشن پیامرسان تلگرام نیز پس از دستگیری در فرانسه، تحت نظارت قضایی و تحقیقات رسمی برای اتهامات جرایم سازمانیافته قرار گرفت.
او نیز اعلام کرد که بیگناه است.
گیدئون گولبر، مدیرعامل بندر اِیلات، یکشنبه ۲۹ تیر گفت که از زمان آغاز حمله حوثی‌ها به کشتی‌های عبوری از دریای سرخ در واکنش به حمله اسرائیل به غزه، فعالیت‌های این بندر ۹۰ درصد کاهش داشته است.
از سوی دیگر حوثی‌ها اعلام کرده‌اند که حملات خود را تا پایان جنگ در غزه ادامه خواهند داد. آن‌ها حتی چندین بار به‌طور مستقیم شهر اِیلات را هدف قرار دادند. سامانه‌های دفاعی اسرائیل بیشترِ این حملات را دفع کرد و آسیب شدیدی به این شهر وارد نشد.
ظرفیت بندر اِیلات پیش از حملات حوثی‌ها کاهش یافته و بسیاری از فعالیت‌های تجاری به بنادر مدیترانه‌ای منتقل شده بودند. به همین دلیل تعطیلی تجاری این بندر تاثیر اقتصادی و بازرگانی چندانی نمی‌گذارد اما از منظر نمادین و راهبردی، پیروزی قابل‌توجهی برای حوثی‌ها به شمار می‌آید.
افزون بر این، این تعطیلی تاکیدی بر تداوم و اثربخشی کارزار نظامی حوثی‌ها علیه اسرائیل است؛ کارزاری که در قیاس با دیگر فعالیت‌های نظامی علیه این کشور تاثیر چشم‌گیری به جا گذاشته است.
تداوم حملات حوثی‌ها آینده بندر ایلات را تهدید می‌کند
نیمه تیر نیروهای حوثی به دو کشتی باری با پرچم لیبریا به نام‌های مجیک سیز (Magic Seas) و اترنیتی سی (Eternity C) حمله کردند. در پی این حملات، غرق شدن هر دو کشتی و مرگ چهار ملوان تایید شد.
سرنوشت بیش از ۱۲ نفر دیگر که مفقود شده‌اند، همچنان نامشخص است؛ برخی از آنان احتمالا جان باخته‌اند.
گولبر، در دیدار یکشنبه با مقامات دولتی اسرائیل هشدار داد که اگر می‌خواهند به جهان نشان دهد که بنادر اسرائیل تحت هیچ شرایطی تعطیل نمی‌شوند، باید با ارائه مشوق‌های مالی، کشتی‌ها را به آمدن به ایلات «وادار کند».
گولبر تصریح کرد: «شاید نیاز باشد پول بیشتری بپردازید. مثلاً ۵۰۰ هزار دلار برای هر کشتی. آن وقت کارگران کار خواهند کرد.»
به گفته او بندر اِیلات در ۱۹ ماه گذشته، ماهانه حدود چهار میلیون شِکِل، معادل یک میلیون و ۱۹۳ هزار دلار، زیان داده است.
بندر اِیلات، سومین بندر بزرگ اسرائیل و یکی از مبادی اصلی ورود کالا از چین، هند و استرالیاست. این بندر همچنین میزبان کشتی‌های تفریحی و مسافربری است.
تلاش‌های آمریکا و دیگر متحدان اسرائیل برای متوقف‌کردن حملات حوثی‌ها، از جمله تحریم‌های تنبیهی و حملات هوایی به مواضع حوثی‌ها در یمن تاکنون ثمربخش نبوده است.
از آغاز جنگ اسرائیل و حماس در نوار غزه، حوثی‌ها حمله به کشتی‌های عبوری از دریای سرخ را شدت بخشیدند؛ حملاتی که به گفته آن‌ها در همبستگی با فلسطینیها صورت میگیرد.
نیمه اردیبهشت دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، اعلام کرد که آمریکا بمباران حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی در یمن را متوقف خواهد کرد و گفت این گروه توافق کرده است که حملات به کشتی‌های آمریکایی را متوقف کند.
همان زمان حوثی‌ها اعلام کردند این توافق شامل کشتی‌های اسرائیلی نمیشود.
به گفته کاخ سفید، از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون، حوثی‌ها بیش از ۱۴۵ حمله علیه کشتی‌های تجاری سازماندهی و اجرا کرده‌اند.
پیشتر، حدود ۱۵ درصد از تجارت دریایی جهان از طریق کانال سوئز انجام میشد، اما پس از حمله حماس به اسراییل و آغاز درگیریها در غزه، بسیاری از شرکتهای بزرگ کشتیرانی به دلیل خطر حملات حوثی‌ها، تردد از دریای سرخ را متوقف کرده‌اند.
