دیک چنی، معاون جرج بوش و از حامیان حمله نظامی به جمهوری اسلامی درگذشت
دیک چنی، معاون رییسجمهوری آمریکا در دولت جرج دبلیو بوش و از قدرتمندترین معاونان ریاستجمهوری در تاریخ معاصر ایالات متحده، درگذشت. خانواده او در بیانیهای اعلام کردند که چنی در ۸۴ سالگی چشم از جهان فروبست. او از چهرههای حامی حمله نظامی به جمهوری اسلامی بود.
چنی از چهرههای بانفوذ حزب جمهوریخواه بود و نقشی محوری در تصمیم آمریکا برای حمله به عراق داشت.
دیک چنی پیشتر در سال ۱۳۸۸ اشاره کرده بود که با جورج بوش در زمان ریاستجمهوری درباره حمله به مراکز اتمی جمهوری اسلامی اختلاف نظر داشته است.
او به شبکه فاکسنیوز گفت که بوش درباره نوع برخورد با برنامه اتمی جمهوری اسلامی تصمیمی گرفت که خلاف توصیه او بوده است.
چنی از تمایل بیشتر خود به حمله نظامی به جمهوری اسلامی نسبت به سایر مقامهای آمریکا گفته بود.
رادیوی ملی اسرائیل گزارش داد جمهوری اسلامی در حال مسلح کردن شبهنظامیان شیعه در عراق و آمادهسازی آنان به منظور رویارویی احتمالی آینده با اسرائیل است.
این رسانه به نقل از منابع عراقی مطلع خبر داد بهدنبال ضرباتی که محور موسوم به «مقاومت» تحت حمایت جمهوری اسلامی در لبنان، سوریه و غزه متحمل شده است، تهران در تلاش است تا مرکز ثقل نفوذ نظامی خود را به سمت شبهنظامیان در عراق منتقل کند.
بر اساس این گزارش، حمایت جمهوری اسلامی از این شبهنظامیان اخیرا افزایش یافته و تمرکز روی ارسال سلاحهای پیشرفتهتر برای آنان است.
به گفته این منابع، به نظر میرسد جمهوری اسلامی در حال آموزش نیروهای نیابتی خود در عراق برای اقدام علیه اسرائیل در صورت از سرگیری درگیریهاست.
پیشتر و در نهم آبان، وبسایت اسرائیلی والا گزارش داده بود ارتش اسرائیل و موساد در حال آمادهسازی برای مقابله با تهدید فزاینده شبهنظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی در عراق هستند.
اورشلیم پست نیز همان زمان گزارش داد تهران منابع قابل توجهی را صرف تقویت شبهنظامیان وابسته و «ایجاد زیرساختهای تروریستی» در عراق کرده تا در روز فرمان، بتواند از طریق حملات هوایی و زمینی به اسرائیل ضربه بزند.
شبهنظامیان عراقی تحت فشار دولت مرکزی در بغداد و تهدیدهای آمریکا و اسرائیل، در جنگ ۱۲ روزه دخالتی نکردند.
منابع عراقی به رادیوی ملی اسرائیل گفتند این شبهنظامیان به شدت از حملات اسرائیل و آمریکا میترسند اما از سوی دیگر، در حال حاضر قویتر از ارتش عراق هستند.
به گفته این منابع، شبهنظامیان عمدتا به نیروی قدس سپاه پاسداران که آنها را مسلح کرده و آموزش میدهند، گوش میدهند و کمتر به محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، توجه دارند.
سودانی ۱۲ آبان در پاسخ به سوالی در مورد افزایش فشار بینالمللی برای خلع سلاح نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی در منطقه از جمله حزبالله، گفت وضعیت عراق با لبنان متفاوت است و هیچ طرفی نمیتواند بغداد را به جنگ یا درگیری بکشاند.
انتخابات پارلمانی عراق که قرار است ۲۰ آبان برگزار شود، سودانی، شبهنظامیان و حامیان آنها در تهران را درگیر کرده است.
روزنامه المدی اواسط مهرماه گزارش داد ۲۰ حزب و فهرست انتخاباتی که نماینده «گروههای مسلح» یا جریانهای سیاسی دارای «شاخه نظامی» و تحت حمایت جمهوری اسلامی هستند، در انتخابات پارلمان عراق شرکت خواهند کرد.
رادیوی ملی اسرائیل نوشت در اینکه نتایج این انتخابات بتواند قانون انحصار سلاح در دست دولت را به شکل واقعی اجرایی کند، تردیدهای جدی وجود دارد.
جروزالم پست گزارش داد دولت مجارستان بورسیه یک دانشجوی اردنی را که سخنرانی استاد اسرائیلی را مختل کرده بود لغو کرد.
وزیر فرهنگ مجارستان گفت: «اگر کسی امنیت ملی را در دانشگاهها نقض کند، بورسیهاش فوراً لغو میشود.» او افزود: «مجارستان نهتنها متحد، بلکه دوست اسرائیل است.»
جروزالم پست گزارش داد دولت مجارستان بورسیه یک دانشجوی اردنی را که سخنرانی استاد اسرائیلی را مختل کرده بود لغو کرد.
وزیر فرهنگ مجارستان گفت: «اگر کسی امنیت ملی را در دانشگاهها نقض کند، بورسیهاش فوراً لغو میشود.» او افزود: «مجارستان نهتنها متحد، بلکه دوست اسرائیل است.»
این دانشجو ماه گذشته سخنرانی الکساندر یاکوبسون در دانشگاه اتوش لوراند را متوقف کرده بود. به گزارش جروزالم پست، الکساندر یاکوبسون، استاد تاریخ دانشگاه عبری اورشلیم، در تاریخ ۱۶ اکتبر در دانشگاه اتوش لوراند بوداپست در حال سخنرانی بود که ۲۰ دانشجوی هوادار فلسطین با پوشیدن کفیه وارد کلاس شدند و مانع ادامه سخنرانی او شدند.
دولت پرو اعلام کرد روابط دیپلماتیک خود با مکزیک را در پی تصمیم دولت این کشور برای اعطای پناهندگی سیاسی به بتسی چاوز، نخستوزیر پیشین پرو که به اتهام «شورش» تحت تعقیب قضایی است، قطع میکند.
یورونیوز سهشنبه ۱۳ آبان در گزارشی نوشت دولت پرو با انتشار بیانیهای اعلام کرد تصمیم مکزیک برای پناه دادن به چاوز در سفارت خود در لیما، پایتخت پرو، اقدامی «غیردوستانه» بوده و تنشهای موجود میان دو کشور را تشدید کرده است.
هوگو د زلا، وزیر خارجه پرو، در گفتوگو با خبرنگاران گفت: «امروز با شگفتی و تاسف عمیق مطلع شدیم که بتسی چاوز، نخستوزیر پیشین و یکی از متهمان به همدستی در کودتای نافرجام رییسجمهوری سابق، پدرو کاستیلو، در اقامتگاه سفارت مکزیک در پرو پناه گرفته است.»
خبرگزاری رویترز گزارش داد وزیر خارجه پرو، اقدام مکزیک را «غیردوستانه» توصیف کرده و با اشاره به «مداخلات مکرر روسای کنونی و پیشین مکزیک در امور داخلی پرو» گفته دولت لیما امروز تصمیم به قطع روابط دیپلماتیک با مکزیک گرفته است.
رویترز نوشت این تصمیم پس از آن اعلام شد که چاوز برای درخواست پناهندگی به سفارت مکزیک در لیما پناه برد و افزود وزارت خارجه مکزیک تا زمان انتشار خبر پاسخی نداده است.
هوگو د زلا
وزارت خارجه پرو پیشتر در بیانیهای تصریح کرده بود از زمان وقایع دسامبر ۲۰۲۲، «دولت مکزیک بهطور غیرقابل قبول و نظاممند در امور داخلی پرو دخالت کرده» است.
این وزارتخانه افزود که با وجود درخواستهای مکرر دولت پرو برای احترام به حاکمیت ملی، مکزیکوسیتی از «موضع غیرقابلقبول خود» عقبنشینی نکرده است.
دفتر خوزه جری، رییسجمهوری پرو نیز در بیانیهای جداگانه اعلام کرد دولت مکزیک «بارها و بهطور مکرر» در امور داخلی این کشور مداخله کرده است.
این بحران دیپلماتیک در حالی رخ داده که مقامهای پرو، چاوز را به مشارکت در تلاش نافرجام دسامبر ۲۰۲۲ برای اعلام وضعیت فوقالعاده و انحلال پارلمان به دستور کاستیلو متهم کردهاند.
کاستیلو در آن زمان نتوانست حمایت ارتش را بهدست آورد و پس از رای پارلمان به برکناریاش، بازداشت شد.
دادستانی پرو او را به «تلاش برای انجام کودتا» متهم کرده است.
به گفته دادستانی کل پرو، چاوز بهعنوان همدست کاستیلو، بابت اتهام «شورش علیه دولت» تحت تعقیب است و دادستانی خواستار صدور حکم تا ۲۵ سال زندان برای او شده است.
رویترز نوشت راننده چاوز پیشتر شهادت داده بود که او در روز تلاش کاستیلو برای انحلال پارلمان، از او خواسته بود به سفارت مکزیک ببردش اما بعد به دفترش بازگشته است.
چاوز این ادعا را رد کرده و گفته از طرح انحلال پارلمان بیاطلاع بوده است.
به نوشته رویترز، چاوز از ژوئن ۲۰۲۳ در بازداشت بود اما قاضی پرونده در سپتامبر همان سال، همزمان با ادامه دادرسی، او را بهطور موقت آزاد کرد.
رائول نوبلسییا، وکیل چاوز، به رادیوی محلی آرپیپی گفت چند روزی است از موکلش خبری ندارد و نمیداند که او رسما درخواست پناهندگی ثبت کرده است یا نه.
بتسی چاوز
دولت مکزیک تاکنون واکنشی رسمی به تصمیم پرو نشان نداده است.
کلودیا شینباوم، رییسجمهوری چپگرای مکزیک، پیشتر در ماه اکتبر بار دیگر حمایت خود را از کاستیلو اعلام کرد و گفت که او «قربانی یک کودتا» بوده، باید آزاد و از دادرسی عادلانه برخوردار شود.
همسر و فرزندان کاستیلو نیز هماکنون در مکزیک بهسر میبرند.
مقامهای مکزیکی پیشتر نیز با ابراز همدلی با رییسجمهوری برکنارشده پرو، از او بهعنوان قربانی اقدام پارلمان برای انحلال دولتش یاد کرده بودند.
مقامهای کره جنوبی در جریان سفر پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا به این کشور، احتمال راهاندازی و آزمایش زیردریایی هستهای خود تا پنج سال آینده را مطرح کردند.
پایگاه خبری مانیتودی سهشنبه ۱۳ آبان به نقل از وزارت دفاع کره جنوبی گزارش داد اگر آمریکا به این کشور آسیایی اجازه تامین سوخت لازم را بدهد، سئول ممکن است بتواند در میانه دهه ۲۰۳۰ یک زیردریایی با نیروی محرکه هستهای به آب بیندازد.
آن گیو-بک، وزیر دفاع کره جنوبی، در نشست خبری مشترک با هگست، در پاسخ به نگرانیها از احتمال تلاش این کشور برای دستیابی به بمب اتمی، یادآور شد که سئول عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای است.
او گفت: «بنابراین هیچ برنامهای برای توسعه سلاح هستهای در جمهوری کره وجود نخواهد داشت.»
هگست نیز در جریان این نشست و در کنار همتای کرهای خود گفت تصمیم دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای حمایت از طرح کره جنوبی در ساخت زیردریاییهای هستهای، از تمایل او به داشتن متحدان قدرتمند ناشی میشود.
او افزود ترامپ میخواهد متحدان آمریکا بهترین توانمندیها را داشته باشند و چون کره یکی از متحدان نمونه است، از فرصتهایی مانند این استقبال میکند تا آنها هم در دفاع از خود و هم در همکاری با واشینگتن، بهترین ظرفیتها را داشته باشند.
وزیر دفاع آمریکا گفت نمیتواند درباره جزییات دقیق تصمیمات مورد تایید ترامپ توضیح دهد.
وزیر دفاع کره جنوبی، ۱۲ آبان هگست را در بازدید از منطقه غیرنظامی و مانورهای مشترک نظامی همراهی کرد.
مقامهای آمریکایی پیشتر از برنامهای برای افزایش انعطافپذیری نیروهای آمریکا بهمنظور امکان عملیات در خارج از شبهجزیره کره خبر داده بودند تا بتوانند به تهدیدهای گستردهتری مانند دفاع از تایوان و مهار گسترش نفوذ نظامی چین پاسخ دهند.
کره جنوبی با تغییر ماموریت نیروهای آمریکایی مخالفت کرده اما در دو دهه گذشته برای تقویت توان دفاعی خود کوشیده است تا در نهایت بتواند فرماندهی در زمان جنگ بر نیروهای مشترک آمریکا و کره جنوبی را بر عهده گیرد.
کره جنوبی ۴۵۰ هزار نیروی نظامی دارد.
هگست در نشست خبری مشترک با همتای کرهای خود گفت دو طرف درباره افزایش سرمایهگذاری نظامی کره جنوبی رایزنی کردند و همچنان روی بیانیهای مشترک کار میکنند که انتظار میرود به موضوع هزینههای دفاعی و مسائل دیگر بپردازد.
به گفته او، در این رایزنیها توافق شد کره جنوبی مسئولیت نگهداری و تعمیر کشتیهای آمریکایی را بر عهده گیرد تا آنها بتوانند در منطقه بمانند و در صورت نیاز آماده باشند.
هگست در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است ۲۸ هزار و ۵۰۰ نیروی آمریکایی مستقر در کره جنوبی در درگیریهایی فراتر از شبهجزیره، از جمله علیه چین به کار گرفته شوند، گفت که هدف این اتحاد، مقابله با کره شمالی مسلح به سلاح هستهای است.
وزیر دفاع آمریکا در عین حال افزود تردیدی نیست که واشینگتن در بررسی سناریوهای احتمالی منطقهای، انعطافپذیر خواهد بود.
فرودگاههای بروکسل و لیژ در بلژیک شامگاه سهشنبه بهدلیل مشاهده پهپادها برای چند ساعت تعطیل شدند. بهدنبال این رخداد، دهها پرواز لغو یا منحرف شد و مقامهای بلژیکی از احتمال «اقدام سازمانیافته برای بیثباتسازی کشور» سخن گفتند.
از شامگاه سهشنبه ۱۳ آبان، فرودگاه بینالمللی بروکسل، پرترددترین فرودگاه بلژیک، پس از مشاهده یک پهپاد در نزدیکی محدوده پروازی، با دستور سرویس کنترل ترافیک هوایی این کشور تعطیل شد.
به گزارش رسانههای بلژیک، این اتفاق در حدود ساعت هشت شب به وقت محلی (۱۹ بهوقت گرینویچ) رخ داد.
کورت فِروِیلیخن، سخنگوی سرویس کنترل ترافیک هوایی بلژیک، گفت که بسته شدن فرودگاه در ابتدا «یک اقدام احتیاطی امنیتی» بود.
با این حال، دو ساعت پس از بازگشایی موقت، فرودگاه بروکسل بار دیگر بهدلیل مشاهده پهپادهای تازه تعطیل شد.
به گفته شرکت هواپیمایی ملی بروکسل ایرلاینز، در مجموع ۱۵ پرواز خروجی نتوانستند از زمین برخیزند و هشت پرواز ورودی نیز به فرودگاههای دیگر منتقل شدند.
اختلال در فرودگاه باری لیژ و هشدار وزیر دفاع
فرودگاه شهر لیژ که عمدتا بهعنوان یک مرکز حملونقل باری فعالیت میکند نیز در همین شب بهدلیل مشاهده پهپادها بسته شد.
سخنگوی این فرودگاه تایید کرد همه پروازها تا اطلاع ثانوی متوقف شدند.
این اتفاقها تنها چند روز پس از مشاهده پهپادها بر فراز یک پایگاه نظامی در بلژیک رخ داد.
تئو فرانکن، وزیر دفاع بلژیک، در گفتوگو با شبکه عمومی آرتیبیاف (RTBF) گفت حادثه سهشنبه احتمالا به وسیله «افرادی حرفهای» انجام شده که هدفشان «ایجاد بیثباتی در کشور» بوده است.
افزایش نگرانیها از حملات پهپادی روسیه و نقض حریم ناتو
در ماه سپتامبر، فرودگاه کپنهاگ برای چهار ساعت و فرودگاه اسلو برای سه ساعت تعطیل شدند. همچنین چند مورد از ورود پهپادهای مشکوک روسی به حریم هوایی لهستان و رومانی گزارش شده است.
از ماه سپتامبر، نقض حریم هوایی کشورهای اروپایی عضو ناتو از سوی روسیه افزایش یافته است: بیش از ۲۰ پهپاد روسی وارد حریم هوایی لهستان شدند و سه جت نظامی روسیه نیز به مدت ۱۲ دقیقه وارد آسمان استونی شدند.
از آن زمان، پروازهای متعدد پهپادها که منشا بسیاری از آنها ناشناخته مانده، موجب اختلال در فضای هوایی اروپا شده است.
اورسولا فن در لاین، رییس کمیسیون اروپا، این رخدادها را نوعی «جنگ ترکیبی» توصیف کرده است.
گرچه او مستقیما روسیه را مسئول تمام موارد ندانسته اما تاکید کرده که روشن است هدف مسکو «ایجاد شکاف و تفرقه در اروپا» است.