روزنامه شرق چهارشنبه ۲۱ آبان از آزادی پروین صداقت، شیرین کریمی و مهسا اسداللهنژاد خبر داد و نوشت که این سه پژوهشگر شامگاه شنبه ۲۰ آبان آزاد به قید وثیقه آزاد شدند. در این خبر به مبلغ وثیقه برای آزادی آنها اشاره نشده است.
این سه پژوهشگر دوشنبه ۱۴ آبان به دست ماموران اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شده بودند.
بازداشت صداقت، کریمی و اسداللهنژاد در شرایطی انجام شد که مقامهای جمهوری اسلامی درباره علت بازداشت اطلاعرسانی نکردند و خانوادههای بازداشتشدگان از محل نگهداری آنان و شرایط آنها بیاطلاع بودند.
همزمان با این بازداشتها، محمد مالجو، اقتصاددان، و هیمن رحیمی مترجم و پژوهشگر، نیز پس از بازرسی خانههایشان به دست ماموران اطلاعات سپاه پاسداران، برای بازجویی احضار شدند.
پس از آن نیز کیوان مهتدی، نویسنده، مترجم و عضو کانون نویسندگان ایران، به اتهام «عضویت در جمعیتهای معارض کشور (عضویت در حزب چپ سوسیالیستی)» به دادسرای ناحیه ۳۳ تهران احضار شد.
این بازداشتها که در ادامه موج بازداشت شماری از فعالان فرهنگی، از جمله حسین میربهاری، فعال حقوق کودک و عضو جمعیت دفاع از حقوق کودکان، صورت گرفت، واکنشها و انتقادهای گستردهای را برانگیخته است.
صدها استاد دانشگاه، پژوهشگر، فعال مدنی و سیاسی، و جمعی از زندانیان سیاسی زندان اوین در چندین بیانیه جداگانه با محکوم کردن این اقدام، خواستار آزادی فوری بازداشتشدگان شدهاند.
همچنین انجمن قلم آمریکا، کمیته حمایت از روزنامهنگاران، انجمن جامعهشناسی ایران و انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران از بازدشات این پژوهشگران انتقاد کردند.
«احضار و بازداشت فعالان و روشنفکران، تشدید اختناق و سرکوب آزادی است»
سندیکای کارگران نیشکر هفتتپه، کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکلهای کارگری، کارگران بازنشسته خوزستان و گروه اتحاد بازنشستگان پنجشنبه ۲۲ آبان در بیانیه مشترکی «احضار، بازداشت و تعرض به حریم خصوصی افراد» را محکوم کردند.
این تشکلهای کارگری و بازنشستگان با اشاره به «وسیعتر شدن روزانه دامنه سرکوب و بازداشتها» نوشتند: «هرچه بر بحرانهای حاکمیت افزوده میشود، دستگاه سرکوب نیز بهجای پاسخ گفتن به نیازهای اساسی مردم زحمتکش، حلقه محدودیت آزادیهای اجتماعی و مدنی را در جامعه تنگ تر میکند.»
آنها تاکید کردند فعالیتهای متمرکز بر آگاهیبخشی، روشنگری اجتماعی - مدنی و موضعگیریهای سیاسی «پاشنه آشیلی است که مسئولان قضایی و امنیتی را به تکاپو انداخته و آزادیخواهان را به جرمهای واهی، به بند میکشند.»
در پایان بیانیه آمده است: «تعرض به منازل افراد و حریم خصوصی شهروندان و افزایش احضارها و بازداشتها، مصداق محدود کردن آزادی و سرکوب نیروهای سیاسی آزادیخواه و مترقی است و باید فوری متوقف شود.»
افزایش احضار و بازداشت فعالان مدنی، نویسندگان و پژوهشگران در هفتههای اخیر، از نگاه ناظران نشانهای از هراس حاکمیت از شکلگیری دور جدید اعتراضات مردمی در ایران است.