ایران‌اینترنشنال
در هنرستان دخترانه شهرری، بازرسی خشن، تخریب وسایل، تهدید کلامی و ممانعت از تماس با والدین، یک روز عادی مدرسه را به محیطی امنیتی بدل کرد. شهادت دانش‌آموزان نشان می‌دهد آنچه رخ داده، نشانه گسترش خشونت نهادی در مدارس ایران است.
سه دانش‌آموز به بیمارستان منتقل شدند و هنوز مسئولین واکنشی نشان نداده است. اسم مدیر مدرسه «اکرم عامری» است.
صبحِ روز حادثه، دانش‌آموزان هنرستان دخترانه «مجتهده امین» شهرری با صحنه‌ای غیرعادی روبه‌رو شدند؛ دستور بازرسی اجباری. به آنان گفته شد کیف‌های خود را روی زمین خالی کنند و برخی وسایل شخصی‌شان تخریب شد؛ از جمله تلفن همراه و دوربین. بازرسی بدنی با تماس فیزیکی انجام شد؛ بدون حضور والدین و بدون هیچ مجوز قانونی. مجموعه‌ای از اقدامات که آشکارا خلاف آیین‌نامه‌های رسمی آموزش‌وپرورش است و فضای مدرسه را در لحظه به محیطی امنیتی بدل کرد.
چند تن از دانش‌آموزان روایت مستند خود را از این واقعه برای ایران‌اینترنشنال ارسال کردند؛ روایتی که تصویری دقیق از یک خشونت سازمان‌یافته در محیط آموزشی ارائه می‌دهد.
خشونت سازمان‌یافته در محیط آموزشی: روایت مستند
بازرسی خشن و غیرقانونی
مدیر مدرسه بدون اطلاع قبلی، دانش‌آموزان را در صف نگاه داشت و اقدام به بازرسی اجباری و خشن کیف‌ها کرد. کیف‌ها با شدت تکان داده شد و وسایل به زمین پرتاب شد. چنین رفتاری خارج از هر معیار قانونی رفتار با دانش‌آموزان است و محیط یادگیری را به صحنه اعمال قدرت قهری تبدیل کرد.
تخریب وسایل شخصی و آموزشی
در جریان این تفتیش، تعدادی از تلفن‌های همراه دانش‌آموزان بر زمین کوبیده و برخی شکسته شد. دوربین آموزشی رشته فتوگرافیک نیز تخریب شد. اقلامی مانند عطر، بادی‌اسپلش و وسایل شخصی ـ که هیچ منع قانونی برای حمل آنها وجود ندارد ـ ضبط شد. این اقدامات نه آموزشی، بلکه تنبیهی و تحقیرآمیز بود.
خشونت فیزیکی و تهدید کلامی
مدیر مدرسه با هل‌دادن، دادزدن و تهدیدهای مستقیم، رعب گسترده‌ای ایجاد کرد. جمله تکان‌دهنده «تو را دار می‌زنم تا بقیه ببینند» ـ که یکی از دانش‌آموزان نقل کرده ـ مصداق آشکار خشونت کلامی و تهدید جسمی علیه یک نوجوان است.
رفتار توهین‌آمیز با کارکنان
خشونت فقط متوجه دانش‌آموزان نبود. مدیر مدرسه با معاونان و دبیران نیز با لحنی تند و توهین‌آمیز برخورد و فضای مدرسه را متشنج‌تر کرد.
ممانعت از تماس دانش‌آموزان با والدین
در حالی‌که بسیاری از دانش‌آموزان دچار بی‌حالی، حملات «پانیک»، گریه، بی‌هوشی و مشکلات تنفسی شده بودند، مدیر مانع تماس آنان با خانواده‌ها شد و ادعا کرد که دانش‌آموزان «نمایش بازی می‌کنند». آنان در نهایت خودشان با اورژانس تماس گرفتند.
جلوگیری از ورود اورژانس و پلیس
طبق روایت دانش‌آموزان، هنگام مراجعه اورژانس و پلیس، مدیر از بازکردن در ورودی خودداری کرد و تلاش داشت وضعیت را عادی جلوه دهد. این اقدام امدادرسانی را به تاخیر انداخت و تلاشی آشکار برای پنهان‌سازی بحران بود.
وضعیت بحرانی دانش‌آموزان
نتیجه این رفتارها، بروز بی‌هوشی، تنگی نفس، اضطراب شدید، لرزش، مشکلات قلبی و پریشانی گسترده در میان دانش‌آموزان بود. فضای مدرسه ـ به‌گفته دانش‌آموزان ـ پر از صدای جیغ، گریه و ترس بوده است.
نکات کلیدی درباره این واقعه
حراست آموزش‌وپرورش
حراست آموزش‌وپرورش وظیفه نظارت امنیتی بر مدارس را دارد و هیچ بازرسی گسترده‌ای بدون اطلاع آن انجام نمی‌شود. از این منظر، حادثه شهرری نمی‌تواند صرفاً نتیجه تصمیم فردی یک مدیر باشد.
نفوذ بسیج دانش‌آموزی و نهادهای پرورشی
بسیج دانش‌آموزی با ماموریت «صیانت فرهنگی» و «پیشگیری از نفوذ»، نقش نظارتی و ایدئولوژیک پررنگی در مدارس دارد. نهادهای پرورشی نیز از مسیر آموزشی فاصله گرفته و بیشتر کارکرد امنیتی پیدا کرده‌اند.
سیاست‌های پس از اعتراضات ۱۴۰۱
پس از اعتراضات «زن، زندگی، آزادی»، کنترل‌ها در مدارس تشدید شد. از بخش‌نامه‌های نظارتی تا طرح‌های کنترل فضای مجازی، الگوی رفتاری نهادهای رسمی به‌سمت امنیتی‌کردن محیط‌های آموزشی حرکت کرده است.
شباهت با الگوهای مشابه در دیگر مدارس
رفتارهای رخ‌داده در شهرری با نمونه‌های مشابه در شهرهای دیگر ـ از تفتیش اجباری تا ضبط وسایل و انکار اولیه مسئولان ـ همخوان است؛ نشانه وجود یک رویه نهادی و نه یک خطای فردی.
فروپاشی اعتماد در محیط آموزشی
مدرسه باید امن‌ترین مکان برای نوجوانان باشد. تبدیل‌شدن آن به محیط امنیتی، اعتماد دانش‌آموز، خانواده و نهاد آموزش را از میان می‌برد؛ اعتمادی که بازسازی آن بسیار دشوار است.
مقاومت نسل زد در برابر کنترل
نسل زد آگاه، جهانی و حساس به تحکم است. روایت رسمی را بی‌چالش نمی‌پذیرد و نسبت به فشار امنیتی واکنش معکوس نشان می‌دهد. سیاست‌های سختگیرانه نه‌تنها کارآمد نیست، بلکه سطح تعارض را افزایش می‌دهد.
امنیتی‌شدن مسائل تربیتی
در بسیاری کشورها، مسائل دانش‌آموزان از مسیر گفت‌وگو، مشاوره و همکاری با والدین حل می‌شود. در ایران اما همین مسائل ساده سریعاً امنیتی می‌شود و این روند آسیب روانی و اجتماعی را تشدید می‌کند.
آسیب‌های روانی و عاطفی
بازرسی بدنی بدون رضایت، تجربه‌ای آسیب‌زا و «تروماتیک» است. مواجهه با خشونت در محیطی که باید امن باشد، اثرات درازمدتی بر عزت‌نفس و سلامت روان نوجوان می‌گذارد.
پیامدهای آموزشی
فضای ناامن موجب افت کیفیت یادگیری، کاهش مشارکت آموزشی و در مواردی ترک تحصیل می‌شود. دانش‌آموزی که مدرسه را تهدید می‌بیند، انگیزه‌ای برای یادگیری ندارد.
پیامدهای اجتماعی و سیاسی
خشونت علیه دانش‌آموزان جامعه را با بحران اخلاقی روبه‌رو می‌کند. زمانی که مدرسه نقش «پایگاه امنیتی» پیدا می‌کند، تربیت نسل آینده از مسیر گفت‌وگو خارج شده و بر ابزار کنترل استوار می‌شود.
واقعه شهرری هشداری ساختاری است
حادثه هنرستان شهرری نماد روندی عمیق و نگران‌کننده در نظام آموزشی ایران است. روندی که طی آن مدارس امنیتی شده‌اند و کارکرد اصلی‌شان را از دست داده‌اند. مدرسه باید محل آموختن باشد، نه صحنه اعمال قدرت.
خشونت در مدارس امروز به پدیده‌ای دائمی و ویرانگر تبدیل شده است؛ و این خطرناک است. بسیار خطرناک.
واقعهٔ تکان‌دهنده هنرستان دخترانه شهرری در «برنامه»
رخداد هنرستانِ شهرری زنگ خطری جدی است. مدرسه‌ای که باید امن‌ترین و انسانی‌ترین فضای رشد باشد، به محیطی تهدیدآمیز و خشونت‌زا تبدیل شده؛ این حادثه نشان می‌دهد که سیاست امنیتی‌سازی در مدارس نه‌تنها موفق نبوده، بلکه خود به منبع ناامنی تبدیل شده است. نسل جدید دیگر با فشار و ارعاب ساخته نمی‌شود؛ امنیتی‌سازی آموزش تنها شکاف‌ها را عمیق‌تر و بحران‌ها را بزرگ‌تر می‌کند.
این موضوع امشب «برنامه با کامبیز حسینی» بود و مخاطبان از ایران و جهان در این بحث شرکت کردند و نظر دادند.
برنامه با کامبیز حسینی دوشنبه تا پنجشنبه ساعت ۱۱ شب به صورت زنده از شبکه ایران اینترنشنال پخش می‌شود.
نشانههای تشدید تنش پس از آتشبس غزه
با پایدار ماندن آتشبس در غزه، تحلیلگران معتقدند احتمال رویارویی نظامی میان اسرائیل و حزب‌الله بیشتر شده است. اسرائیل از زمان پایان جنگ ۲۰۲۴، حملات هوایی—از جمله ترور فرماندهان و حمله به مواضع حزب‌الله—را در جنوب لبنان افزایش داده و این حملات اکنون شتاب بیشتری گرفته است؛ اقدامی که بسیاری آن را مقدمه یک عملیات گستردهتر میدانند. در این تحلیل‌ها تاکید می‌شود در صورتی که دولت لبنان نتواند حزب‌الله را خلعسلاح کند، اسرائیل ممکن است خود وارد عمل شود.
فشارهای آمریکا و باز شدن درِ مذاکره با اسرائیل
آتشبس اخیر فضای جدیدی برای دیپلماسی ایجاد کرده است. دونالد ترامپ در سخنرانی خود در کنست، از تلاشهای لبنان برای خلعسلاح حزب‌الله تمجید کرد و پس از آن، ژوزف عون، رئیسجمهوری لبنان، آشکارا خواستار مذاکره با اسرائیل شد—موضعی بیسابقه در سیاست لبنان. چندی بعد، فرستاده ویژه آمریکا، تام باراک، نیز همین موضع را تقویت کرد و هشدار داد که ادامه مسلحبودن حزب‌الله می‌تواند به حمله اسرائیل منجر شود. او لبنان را «دولت شکستخورده» خواند و تاکید کرد خلعسلاح حزب‌الله باید سریعتر انجام شود.
مقاومت حزب‌الله و توقف برنامه دولت لبنان
به‌دنبال تصویب طرح خلعسلاح حزب‌الله در اوت گذشته و مامور شدن ارتش برای تهیه برنامه اجرایی تا پایان ۲۰۲۵، روند کار عملاً متوقف شده است. حزب‌الله و نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان، فوراً تلاش کردند پیش‌برد این طرح و هرگونه مذاکره مستقیم با اسرائیل را سد کنند. علاوه بر مخالفت حزب‌الله، کندی تصمیم‌گیری سیاسی و نبود ضربالاجل روشن در برنامه ارتش نیز روند را به تاخیر انداخته است. هرچند ارتش برخی مواضع گروه را در جنوب لیتانی برچیده، حزب‌الله خلعسلاح کامل را در سراسر لبنان رد می‌کند.
جدل بر سر شکل مذاکرات با اسرائیل
مذاکرات احتمالی میان لبنان و اسرائیل محل اختلاف است. بطور سنتی گفتوگوها غیرمستقیم و با میانجیگری آمریکا و سازمان ملل انجام می‌شود، اما دولت ترامپ اکنون خواستار گفتوگوهای مستقیم است تا نفوذ حزب‌الله به حداقل برسد. گزینه دیگر ادامه سازوکار آتشبس نوامبر ۲۰۲۴ است که لبنان را به خلعسلاح گروههای مسلح متعهد می‌کند و اسرائیل را از عملیات تهاجمی بازمیدارد. حزب‌الله ترجیح می‌دهد مذاکرات غیرمستقیم ادامه یابد تا زمان لازم برای بازسازی و حفظ نفوذ خود را داشته باشد.
بازسازی نظامی حزب‌الله با وجود ضربات سنگین
با وجود ضربههای جدی ناشی از جنگ با اسرائیل—از جمله از دست رفتن فرماندهان باسابقه، کاهش تجهیزات استراتژیک، اختلال مسیرهای تدارکاتی سوریه و کاهش حمایت مالی حکومت ایران—گزارشهایی نشان می‌دهد حزب‌الله در حال بازسازی نیرو و توان موشکی است. منابع اسرائیلی و آمریکایی ادعا می‌کنند این گروه به سرعت نسبت به سرعت ارتش لبنان در برچیدن مواضعش نیرو جذب می‌کند و تسلیحات خریدار می‌کند. حزب‌الله همچنین ساختار فرماندهی خود را در قالب واحدهای کوچکتر و خودمختار تغییر داده و تمرکز خود را بر جنگافزار سبک، موشک‌های ضدتانک و پهپادهای تولید داخل گذاشته است.
ایدئولوژی به جای برتری نظامی
در شرایطی که توان نظامی حزب‌الله بهشدت آسیب دیده، رهبران گروه تلاش کرده‌اند با تقویت گفتمان «جهاد»، «مقاومت» و «وظیفه الهی»، خلأ قدرت خود را جبران کنند. نعیم قاسم، دبیرکل حزب‌الله، در سخنرانیهای اخیر کمتر به تهدیدهای بزرگنمایانه علیه اسرائیل پرداخته و بیشتر بر «تحمل» و «ایستادگی» تاکید کرده است. همزمان، گزارشهایی درباره احیای شبکه تونلها و بازگشت به تاکتیکهای جنگ نامنظم منتشر شده است.
فشار اقتصادی و تلاش برای بقا
حزب‌الله تحت فشار مالی قرار دارد؛ از ضربه به مؤسسات مالیاش گرفته تا کاهش منابع ایرانی. با این حال، همچنان از مسیرهای غیررسمی و سوریه تامین مالی می‌شود و بخش بزرگی از منابع خود را به عملیات نظامی و حمایت از خانوادههای کشتهشدگان اختصاص داده است. فعالیتهای پهپادی و تامین قطعات از طریق شرکتهای پوششی خارجی نیز ادامه دارد.
احتمال اقدام یکجانبه اسرائیل
در حالی که آمریکا در تلاش است دولت لبنان را به سمت گفت‌وگو با اسرائیل و خلعسلاح حزب‌الله سوق دهد، حزب‌الله اخیراً در نامهای علنی اعلام کرده است که «هیچ دولتی در لبنان انحصار سلاح نخواهد داشت» و هرگونه مذاکره مستقیم با اسرائیل را رد کرده است. به دنبال این موضع‌گیری، اسرائیل حملات خود را افزایش داد و چندین روستا را تخلیه کرد. سفارت آمریکا نیز اعلام کرد که «اجازه نخواهد داد حزب‌الله همچنان تهدیدی برای لبنان باقی بماند».
فرصت تاریخی یا آغاز یک جنگ جدید؟
لبنان اکنون در نقطه حساسی قرار دارد. آتشبس غزه و تلاشها برای کاهش تنش در منطقه، فرصتی بیسابقه برای اعمال حاکمیت دولت و خلعسلاح حزب‌الله فراهم کرده است. اما اگر دولت لبنان نتواند با جدول زمانی واضح و تصمیم‌گیری قاطع پیش برود، احتمالاً اسرائیل خود وارد عمل خواهد شد—موضوعی که می‌تواند لبنان را وارد دور جدیدی از درگیری و بی‌ثباتی کند.
این سفر، به ویژه در زمانی حساس انجام می‌شود، زمانی که پرونده ایران، جنگ غزه، تنشهای فزاینده در شمال اسرائیل و گذار جهانی به انرژیهای نو، همگی در حال بازترسیم لایههای ژئوپولیتیک منطقه هستند.
سفر بن‌سلمان به آمریکا گویی نقطه اوج تلاش هفتساله او برای تبدیل عربستان به یک بازیگر تمامقد جهانی است؛ تلاشی که شامل اصلاحات داخلی، متنوعسازی اقتصاد، سرمایهگذاریهای عظیم در فناوری، و ایجاد سیاست خارجی «چندلایه» می‌شود. اکنون که رابطه ریاض–واشینگتن بعد از فراز و نشیب در دولت بایدن، باز به مرحله اعتمادسازی رسیده، این سفر فرصتی فراهم کرده تا دو کشور از اختلافات بگذرند و یک چارچوب امنیتی–اقتصادی جدید را خلق کنند.
یکی از مهمترین دستاوردهای این سفر، انجام مذاکرات بیشتر درباره توافق امنیتی میان واشینگتن و ریاض است؛ توافقی که می‌تواند شالوده نظم جدید خاورمیانه شود. عربستان به دنبال تعهد امنیتی روشن از آمریکا و دسترسی به فناوری‌های پیشرفته دفاعی و هسته‌ای غیرنظامی است. واشینگتن هم به دنبال تثبیت حضور خود در منطقه، محدود کردن نفوذ چین و فراهم کردن مسیر برای عادیسازی تاریخی روابط عربستان با اسرائیل.
هرچند عادیسازی به دلیل جنگ غزه و فضای افکار عمومی جهان عرب پیچیدهتر شده، اما بن‌سلمان با مهارت زیاد تلاش کرد تا این پیام را به گوش همگان برساند، اینکه عربستان آماده حرکت به سمت توافق است؛ اما به شرط آنکه مسئله دولت فلسطینی در چارچوبی قابل دفاع حلوفصل شود.
در سطح اقتصادی این سفر به تمامی گویای جاهطلبی بن‌سلمان است برای بدل کردن عربستان به قطب سرمایه‌گذاری جهان.
دیدارهای او با غولهای فناوری، مدیران سیلیکون‌ولی، شرکتهای انرژی و دفاعی، و صندوق‌های سرمایه‌گذاری آمریکایی، نشان داد ریاض می‌خواهد خود را به‌عنوان مرکز سرمایه در قرن بیستویکم تثبیت کند. بن‌سلمان در این سفر تلاش کرد پیام روشنی بدهد: عربستان فقط خریدار تجهیزات یا شریک نفتی نیست، بلکه تولیدکننده فناوری، سرمایهگذار جهانی، و بازیگری است که برای آینده انرژی و اقتصاد دیجیتال سهم می‌خواهد.
پروژه‌های عظیمی چون «نئوم»، «قدیه»، و طرح‌های انرژی پاک نیز در همین چارچوب به‌عنوان مقصد سرمایهگذاریهای مشترک مطرح شده‌اند.
در حوزه امنیتی و منطقه‌ای، یکی از نکات مهم این سفر، گفتوگوهای غیرعلنی درباره ایران است. عربستان از یکسو مسیر کاهش تنش با تهران را ادامه می‌دهد و از سوی دیگر تلاش می‌کند با پشتیبانی آمریکا، سپری بازدارنده در برابر تجاوزهای منطقه‌ای جمهوری اسلامی و شبکه شبهنظامیان وابستهاش ایجاد کند. بن‌سلمان در واشینگتن یادآوری کرد که عربستان خواهان جنگ نیست، اما در برابر رفتارهای بی‌ثبات‌کننده ایران و محور مقاومت، نیازمند «تضمینهای واقعی» است. بن سلمان به سادگی برای ترامپ روشن کرد که ثبات در خلیج فارس با همکاری آمریکا تقویت می‌شود، نه با رها کردن منطقه به رقابت بیمهار بازیگران غیر دولتی.
این سفر همچنین از منظر نمادین برای دو طرف اهمیت داشت. برای آمریکا، حضور بن‌سلمان نشانهای است از اینکه به رغم ظهور چین، واشینگتن همچنان می‌تواند رابطهای یگانه و منحصر به فرد با اصلیترین کشور عرب منطقه و یکی از ستونهای بازار انرژی جهان داشته باشد. برای عربستان هم این سفر تاکیدی است بر گذار از دوران نفتمحور به عصر نفوذ سیاسی–اقتصادی؛ عصری که ریاض خود را قدرتی مستقل، چندقطبی، و بازیگری می‌بیند که همزمان با واشینگتن، پکن و مسکو کار می‌کند و قواعد بازی را تغییر می‌دهد.
در نهایت، سفر محمد بن‌سلمان به آمریکا را باید مقدمهای برای «توافق بزرگ» دانست؛ توافقی که اگر به نتیجه برسد، بزرگ‌ترین بازآرایی امنیتی خاورمیانه از زمان توافقات کمپدیوید خواهد بود. فارغ از نتیجه نهایی، این سفر پیام آشکاری داشت: عربستان دیگر فقط بخشی از معادله نیست؛ خود معادله است!
این تحقیق را نفیسه یوسفی، عباس جواهری محمدی و سمیه شاهمرادی، از گروه مشاوره دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، انجام دادند.
پژوهشگران با مصاحبه با ۲۰ دختر ۱۶ تا ۱۸ ساله ساکن تهران که در سال تحصیلی ۱۴۰۲–۱۴۰۳ دست کم یک بار دوستی خود را از طریق گوستینگ پایان داده بودند، تجربه زیسته آنها را بررسی کردند.
نتایج این پژوهش که در آخرین شماره فصلنامه «پژوهشهای روانشناختی کاربردی» دانشگاه تهران منتشر شد، حاکی از آن است که گوستینگ برای این نوجوانان پیش از هر چیز، راهی برای کم کردن تنش و فرار از رویارویی مستقیم به شمار میرود.
بر این اساس، پژوهشگران دلایل بهکارگیری گوستینگ از سوی نوجوانان را در قالب دو مضمون اصلی، چهار مضمون فرعی و ۱۷ مفهوم اولیه طبقهبندی کردند.
فرار از تنش و نیاز به کنترل شرایط
یکی از محورهای اصلی این پژوهش، انگیزههای روانی-هیجانی نوجوانان است. شماری از مشارکتکنندگان در این مطالعه باور داشتند برای کاستن از فشار احساسی یا جلوگیری از درگیری، بهتر است رابطه را بدون توضیح رها کنند.
یک دختر نوجوان در مصاحبه گفت: «آخه وقتی به حرف آدم گوش نده و فقط جیغ بزنه و فکر کنه حرف خودش درسته، چه فایدهای داره حرف زدن؟»
پژوهشگران این گونه رفتارها را تلاشی برای «کاهش پیامدهای منفی پایان رابطه» توصیف کردند.
گروهی دیگر از نوجوانان نیز گوستینگ را نوعی قدرت‌نمایی دانستند؛ تجربه‌ای که در آن احساس می‌کنند کنترل رابطه در دست خودشان قرار دارد.
یکی از مصاحبهشوندگان گفت: «وقتی یه دفعه میکشی کنار، طرف نمیتونه چیزی رو درست کنه، چیزی از دستش برنمیآد. این بهم حس قدرت میده که اون دیگه نمیتونه کاری کنه.»
به باور پژوهشگران، این رفتار نشانهای از نیاز به بازیابی حس ارزشمندی و توان تاثیرگذاری در میان این گروه سنی است.
ضعف در مهارتهای ارتباطی و ناتوانی در گفتن «نه»
محور دوم این مطالعه، عوامل شناختی-عملکردی است. پژوهشگران بخش چشمگیری از علل گوستینگ را با «کمبود مهارتهای ارتباطی» مرتبط دانستند.
برخی نوجوانان توضیح دادند که «نه گفتن» و بیان مستقیم ناراحتی برایشان دشوار است و قطع ناگهانی ارتباط را سادهتر میدیدند.
یکی از مصاحبهشوندگان دلیل رفتار خود را این گونه توضیح داد: «مدل من این شکلیه که وقتی یه چیزی اذیتم کنه یا ناراحتم کنه، نمیتونم حلش کنم یا بهش بگم. آروم خودمو میکشم کنار.»
طبق یافتههای این پژوهش، تجربههای گذشته نیز نقش مهمی در استفاده از گوستینگ دارد.
یک دختر نوجوان گفت چون خود او پیشتر «گوست شده بود»، همان رفتار را تکرار کرد: «آخه من عادت کردم بدون اینکه بگن، منو ول کنن. مگه چه فرقی با من دارن؟ چرا من همیشه باید حواسم باشه تا کسی اذیت نشه، اما کسی حواسش به من نباشه؟»
پژوهشگران این رفتار را نشانه شکلگیری چرخهای از «انتقام خاموش» ارزیابی کردند.
باورهای ناکارآمد؛ از ذهنخوانی تا ترس از قضاوت
پژوهشگران معتقدند عواملی مانند توقع ذهنخوانی از طرف مقابل، احساس بیارزش بودن، ترس از طرد شدن و تلاش برای محافظت از تصویر خود از دیگر عوامل شناختی-عملکردی است که به گوستینگ در نوجوانان میانجامد.
برخی نوجوانان گفتند اگر دلیل پایان رابطه را بیان می‌کردند، ممکن بود «عجیب» یا «بیرحم» به نظر برسند. این ترس از قضاوت، سکوت و ناپدید شدن را برایشان آسانتر می‌کند.
در این مقاله آمده است: «نوجوانان برای حفظ احساس ارزشمندی، گاه ترجیح میدهند رابطه را بدون رویارویی مستقیم به پایان برسانند.»
این رویکرد، به گفته پژوهشگران، راهی برای پنهان کردن آسیبپذیری است.
پیامدها؛ احساس گناه، شرم و بیاعتمادی
به گفته محققان دانشگاه تهران، گوستینگ نه‌تنها برای نوجوان رهاشده، بلکه برای خود فرد «گوستر» هم پیامدهای سنگینی به دنبال دارد.
در مقاله آمده است که این رفتار «احساس گناه، شرم، خودسرزنشگری و بیاعتمادی طولانیمدت» را در نوجوانان افزایش می‌دهد.
پژوهشگران توصیه کردند متخصصان سلامت روان در حوزه نوجوانان، بهویژه مشاوران مدارس، باید به آموزش مهارتهای ارتباطی، حل تعارض و آگاهیبخشی درباره پیامدهای پایان دادن رابطه به روش گوستینگ، بهمنظور بهبود روابط اجتماعی و سلامت روان نوجوانان اقدام کنند.
این پژوهش به‌دلیل تمرکز بر تجربه زیسته دختران نوجوان، دیدگاهی بومی و تازه درباره چرایی گسترش گوستینگ در میان نسل امروز ارائه می‌دهد؛ نسلی که بسیاری از تنشهای ارتباطی خود را نه در مواجهه مستقیم، بلکه در خاموشی و ناپدید شدن مدیریت می‌کند.
