عالیه زمانی کیاسری، عضو کمیسیون بهداشت مجلس گفت: «سالانه ۵۸ هزار مرگ ناشی از آلودگی هوا داریم و این آمار بیش از دو برابر مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات جاده‌ای است.» او ادامه داد: «هزینه درمان بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا، ۱۲ میلیارد دلار است.»
این نماینده مجلس افزود: «این خسارتی است که به کشور وارد می‌شود در حالی که با اجرای قوانین و اراده لازم، می‌توان سطح این خسارت‌ها را کاهش داد.»
از ۳۵ عضو شورای حکام، ۱۹ کشور به قطعنامه پیشنهادی آمریکا و تروئیکای اروپایی رای موافق دادند، سه کشور با آن مخالفت کردند و ۱۲ عضو نیز رای ممتنع دادند.
روسیه، چین و نیجر تنها اعضای شورای حکام بودند که با این قطعنامه مخالفت کردند.
خبرگزاری رویترز پنجشنبه ۲۹ آبان به نقل از منابع دیپلماتیک نوشت این قطعنامه با هدف تمدید و بازتنظیم ماموریت آژانس برای نظارت و گزارش‌دهی درباره ابعادی از برنامه هستهای حکومت ایران صادر شد.
این قطعنامه از تهران می‌خواهد پاسخ‌های مورد نیاز و دسترسی‌های لازم را «بدون تاخیر» در اختیار بازرسان آژانس قرار دهد.
پیش‌تر یک دیپلمات ارشد اروپایی در حاشیه نشست شورای حکام به ایران‌اینترنشنال گفت قطعنامه ارائه‌شده علیه برنامه هستهای تهران رای لازم را به‌دست خواهد آورد.
آلمان، ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه، پیش‌نویس این قطعنامه را به شورای حکام ارائه کرده بودند که در آن از جمهوری اسلامی خواسته شده بلافاصله و به‌طور کامل با آژانس همکاری کند و اجرای کامل پروتکل الحاقی را از سر بگیرد.
این چهار کشور شامگاه ۲۸ آبان در بیانیه‌ای تاکید کردند: «پیام ما روشن است: ایران باید بدون تاخیر، مسائل پادمانی خود را حل کند. ایران باید از طریق فراهم کردن دسترسی، پاسخ‌گویی و احیای نظارت‌ها، همکاری عملی لازم را ارائه دهد تا آژانس بتواند وظایف خود را انجام دهد و روند بازسازی اعتماد تسهیل شود.»
جمهوری اسلامی پیش از این تهدید کرده بود تصویب این قطعنامه بر روابط تهران و آژانس «تاثیر منفی» خواهد گذاشت.
بیانیه مشترک جمهوری اسلامی، روسیه و چین
رسانه‌های حکومتی در ایران ۲۹ آبان گزارش دادند جمهوری اسلامی، روسیه، بلاروس، چین، کوبا، نیکاراگوئه، ونزوئلا و زیمبابوه، هم‌زمان با نشست شورای حکام، بیانیه‌ای مشترک صادر کردند.
در این بیانیه حملات آمریکا و اسرائیل به سایت‌های اتمی حکومت ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه محکوم شده است.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، تاکنون بارها اعلام کرده در پی حملات ایالات متحده به سایت‌های نطنز، فردو و اصفهان در جریان جنگ، برنامه هستهای جمهوری اسلامی نابود شده است.
با این حال، دیپلمات‌های غربی بر این باورند که این حملات هرچند خسارت‌های جدی بر جای گذاشت، اما نتوانست زیرساخت‌های هستهای ایران را منهدم کند و از همین رو، گمانه‌زنی‌ها درباره ذخایر اورانیوم غنی‌شده تهران همچنان ادامه دارد.
میل به مذاکره با آمریکا
ترامپ ۲۷ آبان در نشست خبری مشترک با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در کاخ سفید گفت جمهوری اسلامی به‌شدت خواهان دستیابی به توافق است و «ما مشغول گفتوگو با آن‌ها هستیم».
در سوی دیگر، ابراهیم عزیزی، رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس، ۲۹ آبان از سرگیری مذاکرات میان تهران و واشینگتن را تکذیب کرد و در عین حال گفت: «میل به مذاکره بوده و هست.»
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز ۲۸ آبان تاکید کرد حکومت ایران هرگونه توافق غنی‌سازی صفر را «خیانت» می‌داند و «به هیچ وجه» چنین شرطی را نخواهد پذیرفت.
پیش از جنگ ۱۲ روزه، پنج دور مذاکرات هستهای میان تهران و واشینگتن برگزار شد اما با تاکید مقام‌های جمهوری اسلامی بر ادامه غنی‌سازی در خاک ایران، گفت‌وگوها به بن‌بست رسید.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۲۸ آبان در گفتوگو با خبرنگار ایران‌اینترنشنال گفت همه تاسیسات هستهای ایران از بین نرفته‌اند و تنها بخشی از آن‌ها «آسیب شدیدی» دیده‌اند.
او تاکید کرد تخریب بخشی از این تاسیسات نمی‌تواند دلیلی برای توقف بازرسی‌ها باشد و نظارت آژانس همچنان ضروری است.
شالبافان پنجشنبه ۲۹ آبان در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفت: «بر اساس آخرین مطالعه‌ای که در سال ۱۴۰۰ انجام شده است، شیوع اختلالات سلامت روان در کشور ما نسبت به قبل افزایش پیدا کرده که متاسفانه نشان‌دهنده یک روند نگران‌کننده است.»
او افزود: «این آمار نسبت به آمار کشورهای منطقه نیز تا حدی بالاتر رفته است.»
شالبافان در عین حال تاکید کرد به‌دلیل «ساختار سیاسی و اجتماعی» برخی کشورها، گروه‌های علمی و دانشگاهی امکان انجام مطالعات مستقل بر روی جمعیت عمومی را نداشته‌اند و در نتیجه، تنها «سیستم‌های دولتی» آمار منتشر می‌کنند که ممکن است «دقیق نباشد».
این نخستین بار نیست که نسبت به افزایش اختلالات روانی و پیامدهای آن در میان شهروندان ایران هشدار داده می‌شود.
۱۵ آبان، آفرین رحیمی‌موقر، رییس مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، اعلام کرد آمار جهانی ابتلا به افسردگی حدود هفت درصد است، در حالی که در ایران نزدیک به ۱۳ درصد از جمعیت به این اختلال مبتلا هستند.
بر اساس آمار وزارت بهداشت که دی‌ماه ۱۴۰۳ منتشر شد، در یک سال گذشته ۲۵ درصد از جمعیت عمومی کشور حداقل یک نوع از اختلال روانی را تجربه کرده‌اند.
پیوند فزاینده تغییرات اقلیمی با استرس و افسردگی
مدیر دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در ادامه مصاحبه خود گفت تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن، از جمله افزایش آلودگی‌ها و بروز حوادث طبیعی، می‌تواند به‌عنوان یکی از عوامل ایجادکننده استرس مزمن، زمینه‌ساز تشدید اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی باشد.
شالبافان افزود تاثیر تغییرات اقلیمی بر سلامت روان در میان گروه‌های در معرض خطر، به‌ویژه جوامع آسیب‌پذیر، شدت بیشتری دارد و به همین دلیل، پرداختن به ابعاد روانی و حمایت از سلامت روان افراد باید هم‌زمان با سیاست‌ها و اقدامات مقابله با تغییرات اقلیمی مورد توجه جدی قرار گیرد.
او ادامه داد: «در سال‌های گذشته در بخش‌های مختلفی از دنیا شاهد اتفاقاتی بوده‌ایم که در زمره بحران‌های روانی-اجتماعی قرار می‌گیرند، از جمله جنگ‌ها، حوادث طبیعی و امثالهم که به‌طور مستمر و طولانی‌مدت رخ داده‌اند. بحران‌های اقتصادی نیز می‌توانند بر شدت اختلالات سلامت روان تاثیرگذار باشند.»
پیش‌تر خبرگزاری رویترز از افزایش «اضطراب اقلیمی»، خودکشی‌های ناشی از گرما و رنج روانی در جوامعی خبر داد که با سیل و آتش‌سوزی‌های گسترده دست و پنجه نرم می‌کنند.
روزنامه گاردین نیز در گزارشی به «هزینه‌های پنهان» بحران اقلیمی پرداخت و نوشت موج‌های گرما خطر خودکشی را افزایش می‌دهند و رویدادهای آب‌وهوایی می‌توانند به بروز تروما، افسردگی و اضطراب منجر شوند.
مرور پژوهش‌ها درباره فجایع اقلیمی نشان می‌دهد بازماندگان با نرخ بالاتری از اختلال استرس پس از سانحه، افسردگی و اضطراب مواجه‌اند؛ امری که حاکی از تشدید اختلالات موجود و افزودن بارهای تازه بر سلامت روان، به‌ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر است.
