مقامات مسئول علت آتش‌سوزی جنگل‌های الیت مازندران را به عامل انسانی نسبت دادند
رییس سازمان جنگل‌ها و استاندار مازندران اعلام کردند بر پایه «بررسی‌های امنیتی» انجام شده در محل آتش‌سوزی جنگل‌های الیت، علت آتش‌سوزی، «عامل انسانی» بوده است.
رییس سازمان جنگل‌ها و استاندار مازندران اعلام کردند بر پایه «بررسی‌های امنیتی» انجام شده در محل آتش‌سوزی جنگل‌های الیت، علت آتش‌سوزی، «عامل انسانی» بوده است.
وزارت خارجه آمریکا شنبه اول آذر در مطلبی در صفحه فارسی خود در ایکس نوشت: «مقامات ایران ادعا کردند که سلامت فرزاد خوش‌برش در بازداشت رو به وخامت گذاشته و پس از انتقال به بیمارستان درگذشته است. اما کبودی‌ها و علائم شکنجه روی بدن او داستان متفاوتی را روایت می‌کند، داستانی که برای ایرانیان بسیار آشناست: داستان کسی که جرات کرد علیه رژیم صحبت کند و بهای سنگینی را پرداخت.»
خبرگزاری میزان، رسانه قوه قضاییه جمهوری اسلامی، ۲۸ آبان جان‌باختن خوش‌برش را تایید و اعلام کرد که خوش‌برش ۲۵ آبان «با علائم بیماری» به بیمارستان منتقل و همان روز «با وثیقه آزاد» شده، اما دو روز بعد «بر اثر بیماری» جان باخته است.
وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد که مرگ خوش‌برش بخشی از «الگوی وحشیانه‌ای» است که جمهوری اسلامی برای سرکوب مخالفان و ایجاد ترس از آن استفاده می‌کند: «با این حال، حتی در مواجهه با چنین سرکوبی، مردم شجاع ایران همچنان خواستار عدالت، کرامت و آزادی هستند و لیاقت چیزی کمتر از این را ندارند.»
سایت هه‌نگاو ۲۷ آبان گزارش داده بود شاهدان عینی نشانه‌هایی از کبودی و کوفتگی بر پیکر خوش‌برش مشاهده کرده‌اند. با این حال، میزان بدون اشاره به شکنجه، نوشت که علت مرگ «بیماری» بوده است.
به گفته منابع محلی، خوش‌برش ۲۱ آبان برای بار دوم از سوی وزارت اطلاعات بازداشت شده بود. او در بازداشتگاه ناگهان دچار درد شدید و تهوع شد؛ پس از مصرف کیک و آب در زندان بهشهر حالش وخیم و سپس بی‌هوش شد.
منابع آگاه گفتند او در بیمارستان خاتم‌الانبیای بهشهر با دستبند و پابند به تخت بسته شده و ۲۴ ساعت پس از تزریق آنتی‌بیوتیک و رد درخواست انتقال به مرکز درمانی دیگر، جان باخته است.
به گفته همین منابع، دستگاه‌های پزشکی بدون اطلاع خانواده از او جدا و پیکرش به سردخانه منتقل شد.
مراسم خاکسپاری خوش‌برش ۲۹ آبان تحت تدابیر شدید امنیتی در روستای قلعه‌سر نکا برگزار شد.
مرگ خوش‌برش در ادامه سلسله موارد جان‌باختن زندانیان سیاسی در بازداشتگاه‌های امنیتی جمهوری اسلامی است؛ از جمله حسن ساعدی، کاووس سیدامامی، سینا قنبری، سارو قهرمانی، ستار بهشتی، وحید حیدری، زهرا کاظمی، محسن روح‌الامینی، محمد کامرانی، امیر جوادی‌فر، ابراهیم ریگی، سپهر شیرانی، زهرا بنی‌یعقوب، ابراهیم لطف‌اللهی و محمود رخشانی.
علاوه بر زندانیان سیاسی، شمار زیادی از بازداشت‌شدگان با جرائم عمومی نیز طی سال‌های اخیر به‌دلیل ضرب‌وشتم و شکنجه در بازداشتگاه‌های پلیس جان باخته‌اند؛ از جمله ایمان حسنوند، مهرداد طالشی، میلاد جعفری، محمد گرگیج، جواد خسروانیان و امیرحسین حاتمی.
این در حالی است که طبق اصل ۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی، شکنجه بازداشت‌شدگان ممنوع است. با وجود این، جمهوری اسلامی از پیوستن به «کنوانسیون جهانی منع شکنجه» خودداری کرده است.
رسانه‌ها در ایران شنبه اول آذر ماه از قول مهدی یونسی رستمی، استاندار مازندران نوشتند که بر اساس «بررسی‌های امنیتی»، علت آتش‌سوزی در منطقه الیت مرزن‌آباد در استان مازندران، «عامل انسانی» بوده است.
هم‌زمان خبرگزاری فارس نیز از قول رضا افلاطونی، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان جنگل‌ها نوشت که «به احتمال زیاد عامل آتش‌سوزی انسانی است».
این مقام مسئول در پاسخ به فرضیه «دخالت زمین‌خواران در آتش‌سوزی جنگل الیت»، گفت: «گروه‌های کارشناسی در محل حضور دارند و منشا دقیق حادثه را بررسی می‌کنند. با این حال شواهد اولیه، احتمال دخالت عامل انسانی را تقویت می‌کند.»
فرضیه دخالت عامل انسانی به‌طور در آتش‌سوزی‌هایی که جنگل‌های ایران را در نقاط مختلف کشور می‌سوزانند، مطرح می‌شود.
این در حالی است که عمده انتقادات از مقام‌های مسئول در این زمینه، بی‌توجهی در رسیدگی فوری به وضعیت و انجام اقدام مناسب است.
سینا قنبرپور، روزنامه‌نگار، پیش از این در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال درباره آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های ایران گفت: «در ایران هیچ‌گاه در آتش‌سوزی‌های جنگل شاهد اقدام سریع و واکنش مناسب نبوده‌ایم. در سالی که می‌دانیم بارش کم بوده و خشکی بیشتری در جنگل‌های کشور بوده و آتش‌سوزی محتمل است، شاهد هستیم که حوادث به‌سرعت پیشروی می‌کند و در قبال آن شاهد هیچ اقدام مناسبی از سوی مسئولان نیستیم.»
از سوی دیگر استفاده از واژه «علفزار» برای آتش‌سوزی جنگل‌های الیت منطقه چالوس از سوی محمدجعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی مسعود پزشکیان در شبکه ایکس، با واکنش گسترده کاربران مواجه شد.
بسیاری از او انتقاد کرده‌اند که با استفاده از این واژه، قصد دارد این آتش‌سوزی را بی‌اهمیت جلوه دهد.
معاون اجرایی پزشکیان نوشت: «پیگیر آتش‌سوزی علفرازهای [علفزارهای] کوه‌های الیت منطقه چالوس هستیم.»
او در پاسخ به انتقاد یک کاربر هم نوشت: «به جای ایراد بر کلمات، بر محتوا توجه کنید که هر جای این سرزمین آتش بگیرد چه جنگل‌های هیرکانی، چه درختان بلوط زاگرس، چه علفزارهای کوه‌ها و حتی کویر نمک، همه تلاش کنیم آب بر آتش سرزمینمان بریزیم نه اینکه بیان آتشین بر روی کلمات نوشته بر فضای مجازی بریزیم.»
کاربر دیگری نیز در انتقاد از معاون پزشکیان نوشت: «یکی از کهن‌ترین جنگل‌های کره زمین را می‌گویند علفزار ... چوب‌های این را هم صادر کردید؟ هیرکانی کی تبدیل به علفزار شد؟»
درخواست کمک از ترکیه و روسیه
شینا انصاری، رییس سازمان حفاظت محیط زیست خبر داد که دو فروند هواپیمای اطفای حریق به همراه یک بالگرد و هشت نیروی متخصص از ترکیه به منطقه جنگلی الیت اعزام میشوند.
انصاری گفت: «در صورت نیاز، از روسیه برای مهار آتش‌سوزی جنگل چالوس کمک می‌گیریم.»
مرحله دوم آتش‌سوزی در جنگل‌های الیت مرزن‌آباد از شنبه هفته گذشته آغاز شده و همچنان ادامه داد. ۲۹ آبان وزش باد دامنه آتش‌سوزی را گسترش داد.
به گفته استاندار مازندران حدود هشت هکتار از جنگل‌های این منطقه درگیر آتش سوزی شده است.
هرچند مقام‌های جمهوری اسلامی زمان آغاز آتش‌سوزی در جنگل الیت را ۲۴ آبان اعلام کرده‌اند، اما بررسی گزارشها نشان می‌دهد این منطقه دستکم از ۱۱ آبان تاکنون درگیر حریق بوده است.
بر اساس گزارشی که روزنامه شرق منتشر کرد، طی دو روز پنجشنبه و جمعه ۲۹ و ۳۰ آبان، به‌دلیل شدت دود و کاهش دید، امکان انتقال نیروهای انسانی به محدوده وجود نداشته است: «روز گذشته (جمعه ۳۰ آبان)، یک فروند هواپیمای ایلوشن با ظرفیت آبگیری ۴۰ تن، از تهران اعزام و وارد منطقه شد و محموله آب را روی کانون آتش تخلیه کرد.»
در این گزارش آمده است: «داوطلبان به مدیران گفته بودند نیاز به بالگرد آبپاش است اما آنها گفته بودند تشویش اذهان عمومی نکنید. همین بیتوجهیها باعث شد که آتش به درههای مختلف سرایت کند.»
آتش‌سوزی در جنگل‌های ایران پدیدهای مسبوق به سابقه است و در گذشته نیز به‌دلیل نبود اعتبار، تجهیزات و نیروهای متخصص و همچنین ناهماهنگی میان دستگاه‌های مختلف جمهوری اسلامی، مهار آن با دشواریهای جدی همراه بوده است.
