عرضه بنزین پنج هزار تومانی در جایگاهها با یک هفته تاخیر، از ۲۲ آذر آغاز میشود
در حالی که قرار بود بنزین پنج هزار تومانی از نیمه آذر در جایگاههای سوخت در سراسر ایران عرضه شود، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، گفت که طرح عرضه بنزین با این نرخ، از بامداد ۲۲ آذر اجرا میشود.
مهاجرانی دوشنبه ۱۷ آذر گفت: «نیاز ۸۰ درصد مردم با ۱۶۰ لیتر موجود در کارت سوخت تامین میشود.»
این اظهارات در شرایطی است که گران شدن بنزین در ایران، بیم افزایش قیمت کالاها را به وجود آورده است.
چهارم آذر، هیات دولت جمهوری اسلامی به ریاست مسعود پزشکیان تصویب کرد که از نیمه دوم آذر، بنزین سه نرخی شده و در عرضه با نرخ سوم، با بهای لیتری پنج هزار تومان به فروش میرسد.
بر اساس این مصوبه، تعداد خودروهای شامل سهمیههای بنزین با نرخهای هزار و ۵۰۰ و سه هزار تومانی نیز کاهش یافته است.
به عنوان نمونه، این مصوبه میگوید که اشخاص حقیقی مالک خودروهای سواری شخصی بنزینسوز که دارای بیش از یک خودرو هستند تنها برای یکی از خودروهای مشمول، واجد سهمیه بنزین با نرخهای اول و دوم هستند.
مهاجرانی در این زمینه گفت: «افرادی که دارای بیش از یک خودرو هستند، باید در سامانه شرکت پالایش و پخش خوداظهاری کنند و انتخاب کنند برای کدام یک از خودروی خود کارت سوخت میخواهند.»
دفاع پزشکیان از افزایش قیمت بنزین
پزشکیان، ۱۶ آذر در مراسم روز دانشجو در دانشگاه بهشتی تهران، در پاسخ به سوالی درباره وعده انتخاباتی گران نکردن بنزین و عمل بر خلاف آن، گفت: «توزیع بنزین با شرایط کنونی ضد عدالت است و محرومان را تحت فشار قرار میدهد.»
او افزود: «من چه باید بکنم؟ آیا همچنان ارز را صرف خرید بنزین کنم، آن را با قیمت بسیار پایین بفروشم و بعد برای تامین کالاهای اساسی مردم ارز نداشته باشم؟»
پیشتر، در اول آبان و همزمان با شدت گرفتن گمانهزنیها درباره افزایش قریبالوقوع قیمت بنزین، پزشکیان گفته بود که «در اصلِ افزایش قیمت بنزین هیچ تردیدی وجود ندارد».
مقامهای جمهوری اسلامی میگویند دولت هر لیتر بنزین را ۳۴ هزار تومان میخرد اما بررسیهای ایراناینترنشنال از صورتهای مالی پالایشگاهها نشان داده است این مبلغ ۲۵ هزار تومان است که تنها حدود سه هزار و ۵۰۰ تومان آن هزینه تولید بنزین بدون خوراک شده؛ یعنی حدود ۹۰ درصد کمتر از رقم اعلامی دولت.
عرضه بنزین پنج هزار تومانی همزمان با افزایش آلودگی هوا در تهران و دیگر شهرهای ایران است.
خبرگزاری آنا، وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی، به نقل از یک کارشناس مسائل نفت و انرژی گزارش داد که اصلیترین عامل آلودگی هوا و مرگهای ناشی از آن در شهرهای بزرگ «بنزین پاتیلی» است و اشاره صرف به مازوتسوزی، «آدرسدهی غلط» و «یک فریبکاری آشکار» است.
خبرگزاری آنا ۱۶ آذر در گزارشی به نقل از امیرحسین هاشمیجاوید، کارشناس مسائل نفت و انرژی، نوشت «بنزین پاتیلی» حاصل ترکیب بنزین وارداتی (اکتان ۹۵) با نفتا و سایر مشتقات غیراستاندارد است که با هدف «افزایش حجم بنزین» تولید میشود.
برادر خسرو علیکردی، وکیل دادگستری جانباخته، اعلام کرد نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی، ۱۶ دوربین مداربسته دفتر کار برادرش را ضبط کردهاند. او هشدار داد اگر تصویر همه دوربینها بدون کموکاست در اختیار خانواده قرار نگیرد، فریاد خونخواهی برادرش را در مجامع بینالمللی مطرح خواهد کرد.
جواد علیکردی در مراسم ختم برادرش به ابهامهای موجود درباره مرگ او اشاره کرد و گفت نیروهای امنیتی پس از کشف پیکر او، همه دوربینهای مداربسته دفتر کارش را با خود بردهاند و با وجود پیگیریهای خانواده، هنوز هیچ تصویری در اختیار آنها قرار نگرفته است.
او تاکید کرد روشن شدن حقیقت مرگ برادرش در گروی تحویل کامل و بدون تقطیع این تصاویر به خانواده است و هشدار داد در صورتی که حتی «یک ثانیه» از فیلمها کم شود، دیگر هیچ اعتمادی به سازوکارهای قضایی جمهوری اسلامی نخواهد داشت و موضوع را از طریق آنها پیگیری نخواهد کرد.
این برادر دادخواه در صحبتهای خود گفت: «مسالمتآمیز اعلام میکنم تمامی ۱۶ دوربین محل دفتر بیکموکاست در اختیارمان قرار بگیرد وگرنه فریاد خونخواهی برادرم را در مجامع بینالمللی مطرح خواهم کرد.»
تصویری از خسرو علیکردی در مقابل تصاویر دوربینهای دفتر کارش
پیکر علیکردی صبح ۱۵ آذر در دفتر کارش در مشهد پیدا شد و بسیاری از کاربران رسانههای اجتماعی و برخی وکلا و فعالان سیاسی و مدنی، مرگ او را «قتل حکومتی» خواندند.
این وکیل دادگستری در شبکه اجتماعی ایکس، خود را «وکیل معترضان جنبش زن، زندگی، آزادی، زندانی سیاسی پیشین، محروم از تحصیل دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران و دانشجوی ستارهدار مقطع ارشد دانشگاه علامه» معرفی کرده بود.
سازمان حقوق بشر ایران ۱۶ آذر به نقل از نزدیکان علیکردی نوشت در جسد نشانهای از کبودی، ضربه به سر و همچنین خروج خون از بینی و دهان یافت شده و خانواده هنوز امکان دریافت دوربینها و بازبینی تصاویر آنها را پیدا نکردهاند.
این سازمان حقوق بشری با اشاره به سابقه جمهوری اسلامی در قتل مخالفان سیاسی، هنرمندان، نویسندگان و معترضان، از جمله قتلهای سیاسی بهدست نیروهای وزارت اطلاعات که به قتلهای زنجیرهای شهرت یافت، خواستار روشن شدن موضوع از طریق تشکیل یک هیات مستقل حقیقتیاب بینالمللی شد.
قتلی با دخالت نهادهای حکومتی؟
محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، درباره پرونده علیکردی گفت: «شبهه یک قتل با دخالت نهادهای حکومتی در این پرونده بسیار جدی است. از آنجا که در جمهوری اسلامی نه سازوکار مستقلِ نظارت و تحقیق وجود دارد، نه مسئولان هرگز پاسخگو بودهاند و نه هیچ سطحی از شفافیت برقرار است، تنها یک کمیسیون تحقیق مستقل و تحت نظارت بینالمللی میتواند حقیقت مرگ مشکوک خسرو علیکردی را روشن کند.»
امیرالله شمقدری، معاون امنیتی-انتظامی استانداری خراسان رضوی، اعلام کرد بر اساس نظریه پزشکی قانونی، علیکردی بر اثر «سکته قلبی»، «درگذشت» و افزود: «رسانههای بیگانه تلاش دارند این فوت را سیاسی جلوه دهند.»
حسن حسینی، فرماندار مشهد نیز گفت او شامگاه جمعه بهدلیل «سکته قلبی» در دفتر کارش «فوت» کرده است.
اظهارات این مقامهای امنیتی با واکنش گسترده فعالان مدنی و زندانیان سیاسی در ایران روبهرو شد و بسیاری از آنان، جمهوری اسلامی را مسئول مرگ علیکردی دانستند.
جمعی از زندانیان سیاسی و عقیدتی محبوس در زندان وکیلآباد مشهد، در پیامی مشترک، مرگ علیکردی را «جانگداز و مشکوک» توصیف کردند و به خانوادهاش تسلیت گفتند.
آنان در این پیام از او بهعنوان «وکیل مستقل، شریف و دلسوز» یاد کردند که سالها با شجاعت در دفاع از حقوق زندانیان سیاسی و عقیدتی کوشیده است.
هاشم خواستار، عباس واحدیان شاهرودی، جواد لعلمحمدی، محمدحسین سپهری، فاطمه سپهری، حسین شاهوزهی، محمدجواد وفاییثانی، حسن وداییپور، علی پاسبان و علی دربان رضوی، از جمله این پیامدهندگان هستند.
محمد نجفی، وکیل محبوس در زندان اوین نیز در پیامی صوتی مرگ مشکوک علیکردی را تسلیت گفت و او را «پناه مظلومان» نامید.
مرگ پرابهام علیکردی بار دیگر نگرانیها را درباره امنیت جانی وکلای مستقل، فعالان مدنی و منتقدان جمهوری اسلامی پررنگ کرده است. پروندهای که خانواده این وکیل جانباخته، نهادهای حقوق بشری و زندانیان سیاسی، خواستار بررسی آن از مسیرهای مستقل و بینالمللی هستند.
محمدجواد جعفری، مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید گفت: «فرونشست در تمام دشت مرودشت وجود دارد و متاسفانه در نقش رستم نیز در نقطه تلاقی بین دشت و صخره، یک شکاف ایجاد کرده است.»
او افزود: «شکست زمین ممکن است، آثاری که پای کوه وجود دارد از جمله کعبه زرتشت و باروی تاریخی و لایههای باستانی در زیر این باروها را تهدید کند.» او اضافه کرد: «فرونشست یکی از پدیدههای خطرناکی است که اگر تدبیر نشود ممکن است مشکلات خیلی اساسیتری رخ دهد که شاید در حد فاجعه باشد.»
علی مدنیزاده، وزیر اقتصاد گفت: «در فضای جنگ، چند صد هزار میلیارد تومان آسیب وارد شده و در این شرایط انتظار دارید دلار ارزان شود وقتی کشور تحت بیسابقهترین حمله جنگی قرار گرفت؟»
او افزود: «وسط جنگ انتظار دارید تورم بالا نرود؟ اگر بالا نمیرفت باید تعجب میکردید.»
او ادامه داد: «کشور در وضعیت بسیار بدی قرار دارد. شرایط نه جنگ نه صلح از جنگ بدتر است.»
مرضیه وحید دستجردی، دبیر ستاد ملی جمعیت گفت: «در گذشته، افراد بدون شغل یا مسکن هم ازدواج میکردند و فرزنددار میشدند و معمولا چند نسل در خانه پدری یا مادری زندگی میکردند، اما این سبک زندگی در طول زمان کمرنگ شده و ازدواج و فرزندآوری کاهش یافته است.»
او افزود: «در سال ۱۳۶۵، حدود ۱.۱ درصد زنان ۵۰ساله دچار تجرد قطعی بودند، یعنی در ۵۰ سالگی هنوز ازدواج نکرده بودند اما در سال ۱۴۰۲، این رقم به ۷.۷ درصد رسیده که یعنی هفت برابر شده است.» او ادامه داد: «متوسط سن زنان در اولین فرزندآوری ۲۷.۵ سال و متوسط سن اولین فرزندآوری در تهران حدود ۳۰ سال است. شهرهای بزرگ و پایتخت معمولا با چالشهای جدیتری روبهرو هستند.»
مسعود پزشکیان در نشستی با دبیر، معاونین و دبیران کمیسیونهای هیئت دولت گفت: «اطمینان دارم مسائل کشور را میتوان آرام آرام حل کرد، اولویت ما تامین معیشت، مدیریت کمبود انرژی، سلامت، آموزش، محیط زیست، سوخت و روابط بینالملل است.»
او افزود: «رصد و پایش مصوبات هیئت دولت، باعث بهبود نظارت و ارزیابی مصوبات و آییننامهها خواهد شد.» رییس دولت اضافه کرد: «اگر قرار است در دولت سیاستی اعمال شود، باید فرآیند مبتنی بر تجربههای جهانی در نظر گرفته شود، تا بتوانیم آن طرح را با سنجش تمام جوانب بررسی، جمعبندی و اجرا کنیم.»