نقش پررنگ ایرانیان در انتخابات کانادا؛ از مشارکت سیاسی تا پیگیری خواسته‌های جامعه ایرانی
در آستانه انتخابات سراسری کانادا در روز دوشنبه، توجه‌ها به نقش مهاجران در شکل‌دهی به نتیجه نهایی بیشتر شده است. در کشوری که حدود ۲۰ درصد از جمعیت ۴۰ میلیونی آن مهاجران هستند، جامعه ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد. تخمین زده می‌شود حدود ۳۰۰ هزار ایرانی در کانادا زندگی می‌کنند.
اگرچه آمار رسمی از میزان مشارکت ایرانیان در انتخابات‌های قبلی موجود نیست، داده‌ها نشان می‌دهد حدود ۷۰ درصد مهاجرانی که بیش از ۱۰ سال در کانادا زندگی کرده‌اند در انتخابات‌ها شرکت می‌کنند.
این آمار به‌ویژه در مناطقی با تمرکز بالای جمعیت ایرانی می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر نتیجه انتخابات داشته باشد. به عنوان مثال، در سه دوره گذشته در دو منطقه پرجمعیت ایرانی، دو نماینده ایرانی‌تبار به مجلس راه پیدا کردند که بخشی از رای خود را از ایرانی‌ها گرفتند.
خواسته‌های ایرانیان کانادا از دولت این کشور
اما سیاست‌های احزاب برای ایرانیان در دو جنبه قابل تامل است؛ اول به‌عنوان یک شهروند کانادایی و دیگری با نگاهی به تاثیر تصمیماتشان بر روابط کانادا با جمهوری اسلامی.
در سال‌های اخیر با بزرگ‌تر شدن جامعه ایرانیان در کانادا، خواسته‌های ایرانی-کانادایی‌ها به گوش دولت کانادا رسیده است؛ خواسته‌هایی مانند قرار گرفتن سپاه پاسداران در لیست گروه‌های تروریستی، منع ورود مقامات جمهوری اسلامی به کانادا و اخراج وابستگان به جمهوری اسلامی از این کشور. این خواسته‌ها به‌ویژه بعد از سرنگونی پرواز اوکراینی با ۵۵ سرنشین کانادایی و ۳۸ نفر با اقامت دائم، برای دولت کانادا ابعاد جدیدی پیدا کرد.
بعد از خیزش «زن، زندگی، آزادی» در سال ۱۴۰۱، کانادا اعلام کرد بیشتر از ده هزار نفر از مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی را تحت قانون حفاظت از مهاجران و پناهندگان در لیست تحریم‌های خود قرار می‌دهد. علاوه بر آن از تاریخ ۲۹ خرداد ۱۴۰۳ سپاه پاسداران به‌عنوان یک نهاد تروریستی در کانادا شناخته شد.
حالا ایرانیان می‌خواهند کانادا مقامات وابسته به جمهوری اسلامی را اخراج کند؛ کاری که اگرچه کند پیش می‌رود، روند آن شروع شده است. تا به حال ۲۰ نفر از عوامل جمهوری اسلامی در کانادا شناسایی شده‌اند. یک نفر به‌صورت رسمی از کانادا اخراج شده و حداقل دو نفر به‌صورت داوطلبانه کانادا را ترک کرده‌اند. اما شواهد حاکی از این است که تعداد وابستگان به جمهوری اسلامی که در کانادا زندگی می‌کنند صدها نفر است.
مواضع احزاب اصلی کانادا درباره جمهوری اسلامی
در آستانه انتخابات سراسری در کانادا، احزاب اصلی بار دیگر مواضع خود را درباره ایران اعلام کردند. محافظه‌کاران به رهبری پیر پولیو وعده داده‌اند تحریم‌ها علیه رژیم جمهوری اسلامی را تشدید کرده، جلوی ورود عوامل رژیم به کانادا را بگیرند و با پولشویی مقابله کنند.
لیبرال‌ها به رهبری مارک کارنی اعلام کرده‌اند تحریم‌های حقوق‌بشری را ادامه داده و برای مقابله با نفوذ منطقه‌ای ایران با جامعه جهانی همکاری خواهند کرد.
برخی تحلیلگران معتقدند در عمل، تفاوت زیادی میان سیاست‌های لیبرال‌ها و محافظه‌کاران در قبال ایران نخواهد بود.
هرچند لحن تند محافظه‌کاران که به‌ویژه بعد از خیزش «زن، زندگی، آزادی» عملکرد لیبرال‌ها در مقابل جمهوری اسلامی را زیر سوال برده‌اند، توجه ایرانیان را به خود جلب کرده است.
در نشستی که اخیرا حامیان ایرانی محافظه‌کاران ترتیب داده بودند، دسترسی آسان عوامل جمهوری اسلامی به کانادا یکی از دغدغه‌های اصلی مطرح‌شده ایرانیان بود.
مهران امینیان، نوازنده و آهنگساز، به ایران اینترنشنال گفت: «زمان آن رسیده که محافظه‌کاران آزادی‌هایی که لیبرال‌ها برای عوامل جمهوری اسلامی فراهم کردند را محدود کنند.»
از سوی دیگر علی احساسی، یکی از این نمایندگان ایرانی‌تبار در سه دوره گذشته بر این باور است آنچه لیبرال‌ها در سال‌های اخیر انجام دادند برای بسیاری از ایرانیان دور از باور بوده است.
او به ایران‌اینترنشنال گفت: «ما سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دادیم و مقامات ارشد جمهوری اسلامی را تحریم کردیم؛ کسانی که حالا دیگر اجازه سفر به کانادا را ندارند.»
او تاکید کرد که حزب لیبرال در سال‌های گذشته برای پیگیری خواسته‌های جامعه ایرانی تلاش‌های موثری داشته است.
با اینکه این رقابت برای تشکیل دولت بعدی بین لیبرال‌ها و محافظه‌کاران است، نامزدهای ایرانی‌تبار از حزب نیودموکرات هم امیدوارند با راه پیدا کردن به مجلس بازتاب صدای ایرانیان در دولت کانادا باشند.
ابراهیم آسترکی، نامزد حزب نیودموکرات، در مصاحبه‌ای با ایران اینترنشنال بر دغدغه‌های امنیتی مخالفان حکومت ایران در کانادا تاکید کرد. او همچنین نسبت به پولشویی و سرمایه‌گذاری عوامل رژیم ایران در بازار مسکن کانادا ابراز نگرانی کرد و مقابله با این پدیده را یکی از اولویت‌های خود دانست.
نیما مشعوف، دیگر نامزد نیودموکرات‌ها و فعال حقوق زنان، درباره لزوم شنیده شدن صدای ایرانیان در مجلس سخن گفت و افزود: «همان‌طور که نمایندگان زن می‌توانند صدای زنان باشند، من هم درباره مسائل مربوط به ایران در مجلس بازتاب خواهم داشت.»
ایرانی‌تباران در این انتخابات پنج نامزد دارند: دو نفر از حزب لیبرال و سه نفر از حزب نیودموکرات.
میزان مشارکت جامعه ایرانی با توجه به اهمیت رای مهاجران در مناطق کلیدی، می‌تواند صدای این جامعه را بلندتر از همیشه در ساختار سیاسی کانادا طنین‌انداز کند.