انتخابات کانادا و چشم‌انداز تغییر روابط با آمریکای تحت رهبری ترامپ
در حالی که رای‌دهندگان کانادایی آماده می‌شوند تا در انتخابات فدرال رای خود را به صندوق بیندازند، نتیجه این انتخابات با توجه به تشدید تنش میان کانادا و دولت دونالد ترامپ، می‌تواند سیاست خارجی اتاوا را تغییر دهد و بر روابطش با واشینگتن تاثیرات شگرفی داشته باشد.
رای‌گیری سراسری برای همه ۳۴۳ کرسی مجلس عوام در حالی روز دوشنبه هشتم اردیبهشت برگزار می‌شود. پیش‌تر «رای‌گیری در دانشگاه‌ها»، «رای‌گیری زودهنگام» و «رای‌گیری پستی» از ۲۴ فروردین تا دوم اردیبهشت در مراحل مختلف برگزار شده بود.
رقبای اصلی
احزاب اصلی حاضر در رقابت انتخاباتی کانادا عبارتند از:
حزب لیبرال: این حزب به رهبری مارک کارنی، نخست‌وزیر کنونی و رییس پیشین بانک مرکزی کاناداکه در ماه مارس جانشین جاستین ترودو شد، به دنبال کاهش مالیات برای طبقه متوسط، سرمایه‌گذاری عظیم در زیرساخت‌ها و تقویت توان دفاعی در کنار کاهش وابستگی اقتصادی به آمریکا است.
حزب محافظه‌کار: این حزب به رهبری پی‌یر پولیو، رهبر اپوزیسیون از سال ۲۰۲۲، بر کاهش مالیات‌ها، توسعه عرضه مسکن و رونق منابع طبیعی برای مقابله با تورم تمرکز دارد.
حزب دموکراتیک جدید: این حزب به رهبری جگمیت سینگ، خواستار اجرای بیمه دارویی همگانی، گسترش مسکن مقرون به صرفه و افزایش مالیات بر شرکت‌ها و ثروتمندان است.
حزب بلوک کبکی: این حزب به رهبری ایو-فرانسوا بلانشه که پایگاه اصلی آن در میان فرانسوی‌زبانان کاناداست، بر حفظ زبان، فرهنگ و منافع اقتصادی کبک تاکید دارد.
حزب سبز: این حزب به رهبری مشترک الیزابت می و جاناتان پدنو، خواهان اقدام فوری در مقابله با تغییرات اقلیمی، گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر و اصلاحات دموکراتیک است.
حزب مردم کانادا: این حزب به رهبری ماکسیم برنیهنیز مانند ترامپ سیاست‌هایی را در محدودسازی تجارت آزاد دنبال می‌کند و در حال حاضر هیچ کرسی‌ای در مجلس ندارد.
نظرسنجی‌ها و پیش‌بینی‌ها
بر اساس آخرین نظرسنجی موسسه پژوهشی نَنس ریسرچ که در اول اردیبهشت منتشر شد، لیبرال‌ها با احتمال کسب ۴۳.۷ درصد آرا، بیشترین شانس پیروزی در انتخابات را دارند.
طبق این نظرسنجی، محافظه‌کاران با حمایت ۳۶.۳ درصد از رای‌دهندگان در ردیف دوم قرار دارند.
بر اساس نظرسنجی نَنس ریسرچ، حزب دموکراتیک جدید، حزب بلوک کبکی و حزب سبز نیز به ترتیب شانس کسب ۱۱ درصد، هفت درصد و سه درصد بقیه آرا را دارند.
ردیاب نظرسنجی سی‌بی‌سی کانادا نیز پیش‌بینی کرده است که لیبرال‌ها بتوانند حدود ۱۸۹ کرسی کسب کنند که این میزان اندکی بالاتر از حد نصاب ۱۷۰ کرسی برای کسب اکثریت پارلمان است. طبق این پیش‌بینی، محافظه‌کاران نیز ۱۲۵ کرسی را کسب خواهند کرد.
رویارویی با آمریکا تحت رهبری ترامپ
پس از اقدام دولت ترامپ در اعمال تعرفه‌های جدید بر صادرات فولاد و محصولات کشاورزی کانادا و متشنج شدن روابط این دو همسایه و متحد دیرین، چگونگی ادامه روابط با واشینگتن به مسئله‌ای کلیدی در این انتخابات تبدیل شده است.
لیبرال‌ها به رهبری کارنی موضع سختی علیه تعرفه‌ها و اظهارات ترامپ گرفته‌اند و آن را تهدیدی عظیم برای کانادا توصیف می‌کنند.
کارنی وعده داده است که با کاهش وابستگی اقتصادی به آمریکا از طریق تنوع‌بخشی به تجارت و تقویت صنعت داخلی، نظم اقتصادی جدیدی ایجاد کند. او با اتکا به سابقه جهانی خود در امور مالی، اطمینان داده است که در برابر فشارهای ترامپ قاطعانه ایستادگی خواهد کرد.
محافظه‌کاران به رهبری پولیو در موقعیتی حساس قرار دارند. گرچه محافظه‌کاران کانادا به طور سنتی با جمهوری‌خواهان آمریکا نزدیک بوده‌اند، اما پولیو پس از مواجهه با سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ، از او فاصله گرفته است.
در همین حال، او نیز با رویکردی شبیه ترامپ و با شعار «اول کانادا»، بر استقلال اقتصادی از طریق کاهش مالیات‌ها، توسعه انرژی و مقررات‌زدایی تاکید می‌کند. حزب محافظه‌کار هشدار داده است که تمدید دولت لیبرال موجب جسورتر شدن ترامپ خواهد شد.
حزب دموکراتیک جدیدبه رهبری جگمیت سینگ نیز تعرفه‌های ترامپ را محکوم کرده است و بر لزوم مقاومت در برابر زورگویی و حفظ حاکمیت کانادا تاکید می‌کند.
این حزب همچنین بر حفاظت از کارگران کانادایی، حمایت از مدیریت عرضه و تنوع‌بخشی به تجارت فراتر از آمریکای شمالی تاکید دارد.
سینگ هشدار داده است که هم کارنی و هم پولیو می‌توانند برای کانادایی‌ها خطرناک باشند. او که خواستار وحدت کانادایی‌ها در برابر تهدیدهای خارجی است، معتقد است کارنی به دلیل احتمال اعمال ریاضت اقتصادی و پولیِور به دلیل گرایش به سیاست‌های راست افراطی می‌توانند کانادا را در معرض خطر قرار دهند.
حزب بلوک کبکی به رهبری ایو-فرانسوا بلانشه نیز تنش با آمریکا را در مرکز توجه خود قرار داده است و بر ضرورت دفاع مستقل کبک از صنایع خود، به ویژه آلومینیوم و لبنیات، در برابر تعرفه‌های ترامپ تاکید می‌کند.
بلانشه هویت ملی قدرتمند استان فرانسوی‌زبان کبک را عاملی برای مقاومت در برابر فشارهای خارجی می‌داند و دولت فدرال را متهم می‌کند که منافع کلی کانادا را بر منافع کبک ترجیح می‌دهد.
حزب سبز اقدامات ضد زیست‌محیطی ترامپ را محکوم کرده و خواهان پایبندی کانادا به تعهدات اقلیمی و همکاری با ایالت‌های پیشرو آمریکا و متحدان جهانی است.
حزب مردم کانادا نیز گرچه نفوذ چندانی ندارد، اما برخی از سیاست‌های شبیه به ترامپ را در زمینه تجارت آزاد بدون نهادهای بین‌المللی دنبال می‌کند.
در مجموع، هیچ حزب اصلی کانادا به طور علنی از ترامپ حمایت نمی‌کند. رهبران تمام این احزاب وعده داده‌اند که از حاکمیت کانادا دفاع کنند و در صورت لزوم به تعرفه‌های آمریکا پاسخ دهند.
بسته به اینکه کانادایی‌ها بین دولت‌هایی به رهبری لیبرال‌ها یا محافظه‌کاران کدام را برگزینند، نتیجه این انتخابات مسیر سیاست‌های اتاوا در قبال واشنگتن را تعیین خواهد کرد و آینده تجارت روزانه دو میلیارد دلاری میان دو کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
برای جامعه ایرانی-کانادایی نیز که جمعیت آن حدود ۲۸۰ هزار نفر برآورد می‌شود، نتیجه این انتخابات می‌تواند تاثیر مهمی بر قوانین مهاجرت، سیاست خارجی درباره جمهوری اسلامی و فرصت‌های اقتصادی در سال‌های پیش رو داشته باشد.
اولین نتایج این انتخابات از دوشنبه‌شب اعلام خواهد شد تا مشخص شود جهت‌گیری آینده کانادا را در چشم‌انداز جهانی متلاطم کنونی چگونه ترسیم خواهد شد.