قطر یک جِت مجلل را، به‌عنوان ایر فورس وان، به ترامپ هدیه خواهد داد

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، هنگام پیاده شدن از هواپیمای ریاست‌جمهوری (ایرفورس‌وان) در فرودگاه بین‌المللی پالم بیچ، فلوریدا، ۱۱ آوریل ۲۰۲۵
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، هنگام پیاده شدن از هواپیمای ریاست‌جمهوری (ایرفورس‌وان) در فرودگاه بین‌المللی پالم بیچ، فلوریدا، ۱۱ آوریل ۲۰۲۵

دونالد ترامپ در سفر به خاورمیانه که از فردا آغاز می‌شود، یک هواپیمای مجلل از نوع بویینگ ۸-۷۴۷ را به‌عنوان هدیه از خاندان سلطنتی قطر دریافت می‌کند. این هدیه احتمالا گران‌قیمت‌ترین هدیه‌ای است که در تاریخ آمریکا از سوی یک دولت خارجی به رییس‌جمهوری این کشور اهدا شده است.

کارشناسان صنایع هوایی ارزش تقریبی این هواپیما را که به‌دلیل تجهیزات مجلل و ویژه‌اش به کاخ آسمانی شهرت یافته است، حدود ۴۰۰ میلیون دلار برآورد می‌کنند.

این خبر را نخستین بار شبکه خبری اِی‌بی‌سی منتشر کرد. بلافاصله پس از آن رسانه‌های مختلف جزییاتی درباره نحوه انتقال مطرح کردند و گمانه‌زنی‌ها درباره قانونی بودن چنین هدیه ارزشمندی آغاز شد.

با وجود این، یک سخنگوی رسمی دولت قطر، در گفت‌وگو با شبکه خبری اِن‌بی‌سی برخی از جزییات مطرح‌شده از سوی مقامات آمریکایی درباره این هدیه را رد کرد و گفت که گزارش‌ها درباره اهدای یک هواپیمای جت به دولت آمریکا طی سفر آینده رییس‌جمهوری آمریکا نادرست است.

علی الانصاری، وابسته مطبوعاتی قطر در آمریکا، هم در بیانیه‌ای اعلام کرد: «امکان انتقال یک هواپیما جهت استفاده موقت به‌عنوان هواپیمای اختصاصی رییس جمهوری آمریکا در حال حاضر میان وزارت دفاع قطر و وزارت دفاع این کشور در دست بررسی است، اما گروه‌های حقوقی هنوز در حال بررسی هستند و تصمیم نهایی هنوز گرفته نشده است.»

یک منبع آگاه به اِن‌بی‌سی گفته است که ایده هدیه دادن این هواپیمای ویژه به ترامپ برای «مدتی طولانی» مطرح بوده است.

به‌گفته این منبع، این پیشنهاد به‌تازگی به‌طور رسمی با ترامپ میان گذاشته شد و او «باخوشحالی آن را پذیرفت».

ترامپ حدود سه ماه پیش در فرودگاه بین‌المللی وست‌پالم‌بیچ فلوریدا از این هواپیما بازدید کرده بود.

گمانه‌زنی‌هایی پیرامون قانونی بودن دریافت هواپیما

کارولین لِویت، سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به پرسش‌های خبرنگاران درباره دریافت چنین هدیه گران‌قیمتی از سوی قطر گفت که تمام هدایا از سوی دولت‌های خارجی با رعایت کامل قوانین پذیرفته می‌شوند.

منابع اِی‌بی‌سی خبر دادند که تیم حقوقی دفتر مشاوران کاخ سفید و وزارت دادگستری آمریکا با ارائه تحلیلی به وزارت دفاع به این نتیجه رسیده‌اند که اگر این وزارت‌خانه هواپیما را بپذیرد و پیش از پایان دوران ریاست‌جمهوری ترامپ به کتابخانه ریاست‌جمهوری ترامپ انتقال دهد، خلاف قوانین نخواهد بود.

این تحلیل تاکید دارد که چنین اقدامی نقض قوانین مربوط به رشوه یا تخطی از «بند دریافت هدایا از دولت‌های خارجی» در قانون اساسی آمریکا محسوب نمی‌شود.

به گفته این منابع، پام باندی، دادستان کل آمریکا و دیوید وارینگتون، مشاور ارشد حقوقی کاخ سفید، به این نتیجه رسیده‌اند که از لحاظ قانونی «پذیرفتنی است» که دریافت این هدیه مشروط به انتقال مالکیت آن به کتابخانه ریاست‌جمهوری ترامپ پیش از پایان دوره ریاست‌جمهوری باشد.

با وجود اینکه دادستان کل آمریکا هفته گذشته نظرش را به‌صورت یک یادداشت حقوقی به دفتر مشاوران کاخ سفید ارسال کرده است، دموکرات‌ها در واکنش به این خبر نقدهای تندی علیه دولت مطرح کرده‌ و گفته‌اند که پذیرش چنین هدیه‌ای در این سطح نیازمند تایید کنگره است.

جیمی راسکین، نماینده دموکرات از ایالت مریلند و عضو ارشد کمیته قضایی مجلس نمایندگان، در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «ترامپ باید برای پذیرش این هدیه ۳۰۰ میلیون دلاری از قطر موافقت کنگره را کسب کند. قانون اساسی در این مورد کاملا روشن است: هیچ هدیه‌ای «از هر نوعی» از سوی دولت خارجی بدون اجازه کنگره پذیرفته نیست. هدیه‌ای که چهار سال از آن استفاده می‌کنید و سپس در کتابخانه‌تان می‌گذارید، همچنان یک هدیه (و نوعی کلاهبرداری) است.»

چاک شومر، رهبر اقلیت دموکرات سنا هم در انتقاد از ترامپ این هواپیما را نمونه‌ای از «نفوذ خارجی» خواند.

شومر در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «هیچ چیز مثل ایرفورس وانِ اهدایی از سوی قطر شعارِ «اول آمریکا» را القا نمی‌کند! ین فقط رشوه نیست، بلکه نفوذ خارجیِ لوکس است.»

سناتور برنی سندرز نیز هم این اقدام را «فسادآمیز» و «ناقض قانون اساسی» توصیف کرده است.

منابع آگاه به شبکه خبری اِی‌بی‌سی گفته‌اند که طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌ شده، این هواپیما ابتدا به نیروی هوایی آمریکا منتقل خواهد شد تا تغییرات و تجهیزاتی مطابق با استانداردهای نظامی ایالات متحده برای حمل و نقل ایمن رییس‌ جمهوری روی آن انجام شود.

به نقل از همین منابع از این هواپیما تا ماه پایانی ریاست‌جمهوری ترامپ برای سفرهای او استفاده می‌شود و حداکثر تا یکم ژانویه ۲۰۲۹ به بنیاد کتابخانه ریاست‌جمهوری ترامپ واگذار خواهد شد. تمام هزینه‌های مربوط به این انتقال را نیروی هوایی آمریکا پرداخت می‌کند.

دونالد ترامپ و هیئت همراهش ۲۲ اردیبهشت به عربستان سفر می‌کند و توقف‌هایی در امارات متحده عربی و قطر خواهد داشت.