بنیاد کمک‌های بشردوستانه غزه که تحت حمایت آمریکا فعالیت می‌کند، در بیانیه‌ای اعلام کرد به‌دلیل «تهدیدهای حماس» نتوانسته است در روز جاری مراکز توزیع کمک خود را بازگشایی کند.
جسد ناتاپونگ در جریان یک عملیات ویژه ارتش اسرائیل و شینبت در نوار غزه پیدا شد.
بر اساس بیانیه شنبه ۱۷ خرداد دفتر نخست‌وزیری اسرائیل، او که تبعه تایلند بود، هفتم اکتبر ۲۰۲۳ به دست نیروهای تحت رهبری حماس از کیبوتص «نیر عوز» ربوده شد.
طبق اعلام مقام‌های اسرائیلی، ناتاپونگ در دوران اسارت به دست «گردانهای مجاهدین»، یک گروه کوچک در نوار غزه، به قتل رسیده است. این گروه همچنین مسئول ربودن و قتل شیری بیباس و دو فرزند خردسالش، آریل و کفیر بوده است.
گردانهای مجاهدین، اجساد گروگانهای کشته‌شده، گادی هاگای و جودیت واینستاین را نیز در اختیار داشت.
پنج‌شنبه ۱۵ خرداد، ارتش اسرائیل اعلام کرد اجساد این دو گروگان را که شهروندی آمریکا را نیز داشته‌اند یافته است.
آن‌ها نیز در جریان حمله هفتم اکتبر نیروهای حماس کشته شده بودند.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، با قدردانی از نیروهای نظامی اسرائیل برای «اجرای قاطع و موفق این عملیات» گفت: «همراه تمام مردم اسرائیل، من و همسرم مراتب تسلیت عمیق خود را به خانواده‌های عزیز آن‌ها ابراز می‌کنیم. قلب‌هایمان از این فقدان دردناک به‌شدت اندوهگین است. یادشان جاودان باد!»
او تاکید کرد: «ما نه آرام می‌گیریم و نه متوقف می‌شویم تا تمام گروگان‌هایمان، چه زنده و چه کشته شده، به خانه بازگردند.»
این زوج که از خانه‌شان در کیبوتص نیر عوز ربوده شدند، در مزارع اطراف همان کیبوتص به قتل رسیدند.
پیکر آن‌ها در منطقه خان یونس در نوار غزه نگهداری می‌شد.
به گفته اسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، جسد ناتاپونگ در منطقه رفح در جنوب غزه کشف شده است. او از جمله گروگانهایی بود که اسرائیل نسبت به زنده بودن آن‌ها ابراز نگرانی جدی کرده اما تا پیش از این، کشتهشدنش رسما اعلام نشده بود.
نتانیاهو در روزهای گذشته در واکنش به وتوی قطعنامه شورای امنیت درباره اسرائیل از سوی آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل نوشت: «این تنها راه برای نابود کردن تروریست‌های حماس است که هنوز ۵۸ گروگان بی‌گناه را در سیاه‌چال‌های غزه نگه می‌دارند. جهان متمدن باید خواستار آزادی فوری و بی‌قید و شرط آن‌ها شود.»
بر اساس اطلاعات ارتش اسرائیل، تا پیش از ۱۵ خرداد و پیدا شدن این سه جسد، ۵۸ گروگان در نوار غزه باقی مانده بودند که ۵۷ نفر از آن‌ها در جریان حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ ربوده شدند و یک نفر نیز پیش‌تر به اسارت گرفته شده بود.
ارتش اسرائیل با استناد به داده‌های اطلاعاتی اعلام کرده که دست‌کم ۳۴ نفر از این گروگان‌ها تاکنون جان باخته‌اند.
منابع امنیتی اسرائیل پنج‌شنبه ۱۵ خرداد اعلام کردند دولت این کشور در راستای تلاش‌های خود برای تقویت مخالفان حماس در غزه، قبایل مخالف حماس در این منطقه را مسلح کرده است.
نتانیاهو ساعاتی پس از انتشار این خبر گفت: «در مشورت با مقام‌های امنیتی، از قبایلی در غزه که مخالف حماس هستند، استفاده کردیم.»
او افزود: «چه اشکالی دارد؟ این [اقدام] جان سربازان اسرائیلی را نجات میدهد.»
لیبرمن، یکی از منتقدان دولت کنونی اسرائیل، صبح پنج‌شنبه ۱۵ خرداد در مصاحبه با شبکه کان گفت نتانیاهو بهصورت یکجانبه با انتقال سلاح به قبیله «ابو شَبّاب» موافقت کرده است. این گروه از مخالفان حماس در غزه به شمار میرود.
لیبرمن با انتقاد شدید از این اقدام افزود این تصمیم بدون طی کردن روند رسمی تصویب در کابینه اتخاذ شده و دولت اسرائیل طبق دستور نخست‌وزیر، سلاح در اختیار گروهی از «جنایتکاران و بزهکاران» قرار داده که «با داعش همپوشانی» دارند.
او اضافه کرد رونن بار، رییس آژانس امنیت اسرائیل (شینبت)، از این تصمیم مطلع بوده، اما «نمیدانم رییس ستاد ارتش اسرائیل تا چه حد در جریان آن بوده است».
تصمیم نتانیاهو به مسلح کردن ابو شباب بدون تصویب کابینه امنیتی
تایمز اسرائیل ۱۵ خرداد گزارش داد اسرائیل گروه ابو شَبّاب را به تفنگهای کلاشینکف مسلح کرده است؛ بخشی از این سلاحها همانهایی هستند که در جریان جنگ جاری از حماس ضبط شدهاند.
بر اساس این گزارش، این اقدام برخلاف روال معمول و بدون تصویب رسمی در کابینه امنیتی اسرائیل، با هدایت نهادهای امنیتی و تایید مستقیم نتانیاهو انجام شده است.
گروه ابو شَبّاب که به رهبری یاسر ابو شَبّاب فعالیت می‌کند، در منطقه رفح تحت کنترل ارتش اسرائیل مستقر است. در ویدیویی که این گروه اخیرا منتشر کرده، اعضای آن با لباس نظامی، پرچم فلسطین و نشان «مکانیسم ضدتروریسم» دیده میشوند.
این قبیله بهتازگی هدف حملات حماس قرار گرفته است.
حماس ۹ خرداد با انتشار ویدیویی رسمی، گروهی از افراد مسلح را در حال اجرای عملیات در برابر ساختمانی نشان داد که در ادامه منفجر شد.
حماس افزود افراد حاضر با ارتش اسرائیل همکاری داشتند و پیش از ورود نیروهای اسرائیلی، به بازرسی ساختمانها پرداختند. برخی منابع، هویت این افراد را با اعضای گروه ابو شَبّاب تطبیق دادهاند.
روزنامه لبنانی الاخبار، نزدیک به حزب‌الله، نیز به نقل از منابعی در حماس گزارش داد گروه ابو شباب حدود ۳۰۰ عضو دارد که ۵۰ نفر آن‌ها مستقیما توسط رهبر آن جذب شدهاند.
بر اساس این گزارش، سایر اعضای این گروه از سوی سرویس اطلاعاتی تشکیلات خودگردان فلسطین استخدام شدهاند.
تشکیلات خودگردان به رهبری محمود عباس در کرانه باختری مستقر است و از سوی بخشی از جامعه جهانی، به‌عنوان نماینده فلسطین شناخته می‌شود.
وادهفول پنج‌شنبه ۱۵ خرداد در نشست خبری مشترک با گیدون سعار، همتای اسرائیلی خود، در برلین گفت: «ابتدا باید مذاکرات میان اسرائیل و فلسطینیها به نتیجه برسد» و سپس میتوان درباره به رسمیت شناختن موجودیت فلسطین تصمیم گرفت.
سال گذشته، اسپانیا، ایرلند و نروژ کشور فلسطین را به رسمیت شناختند و امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری فرانسه، نیز اخیرا رایزنیهای خود را در حمایت از این طرح شدت بخشیده است.
این موضع فرانسه با واکنش تند اسرائیل روبهرو شد و این کشور مکرون را به «جنگ صلیبی علیه دولت یهود» متهم کرد.
مکرون ۹ خرداد در نشست خبری خود در سنگاپور گفت به رسمیت شناختن کشور فلسطین نهتنها یک «وظیفه اخلاقی»، بلکه یک «ضرورت سیاسی» است.
پیش‌تر در چهارم خرداد، دولت مالت نیز از تصمیم خود برای به رسمیت شناختن فلسطین خبر داد.
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، هفته گذشته وعده داد ایجاد یک «حکومت یهودی اسرائیلی» در کرانه باختری رود اردن در دستور کار قرار میگیرد.
این اظهارات تنها یک روز پس از آن مطرح شد که دولت اسرائیل از ایجاد ۲۲ شهرک جدید در این منطقه خبر داد.
ابراز نگرانی از وضعیت غزه و کرانه باختری، تاکید بر حمایت تسلیحاتی از اسرائیل
وزیر خارجه آلمان در ادامه نشست خبری خود، از «وضعیت بسیار متشنج در کرانه باختری» ابراز نگرانی کرد و گفت برلین با استناد به «قوانین بینالمللی»، ایجاد شهرکهای جدید اسرائیلی در این منطقه را «غیرقانونی» می‌داند و آن را رد می‌کند.
وادهفول با اشاره به وخامت اوضاع انسانی در نوار غزه افزود کمک‌های بشردوستانهای که به غیرنظامیان در این منطقه جنگزده میرسد، «بسیار ناچیز» است.
سازمان ملل ماه گذشته هشدار داده بود تمامی جمعیت نوار غزه در معرض خطر قحطی قرار دارند.
وزیر خارجه آلمان گفت در دیدار با همتای اسرائیلی خود، بار دیگر «درخواست فوری برای صدور اجازه ارسال بدون محدودیت کمک‌های بشردوستانه به غزه» را مطرح کرده است.
وادهفول همچنین بر «حق» اسرائیل در «دفاع از خود» در برابر حماس و سایر دشمنان تاکید کرد و افزود آلمان «به حمایت نظامی از اسرائیل از طریق ارسال تسلیحات ادامه خواهد داد؛ این موضوع هرگز مورد تردید نبوده است».
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، پنج‌شنبه ۱۵ خرداد با تایید این خبر اعلام کرد نیروهای ارتش و سازمان امنیت داخلی این کشور در عملیاتی شبانه، اجساد «گدی حقای» و «جودی واینشتاین»، زوج آمریکایی-اسرائیلی را از نوار غزه بیرون آوردند.
نتانیاهو با قدردانی از نیروهای نظامی اسرائیل برای «اجرای قاطع و موفق این عملیات» گفت: «به همراه تمام مردم اسرائیل، من و همسرم مراتب تسلیت عمیق خود را به خانواده‌های عزیز آن‌ها ابراز می‌کنیم. قلب‌هایمان از این فقدان دردناک به‌شدت اندوهگین است. یادشان جاودان باد!»
او تاکید کرد: «ما نه آرام می‌گیریم و نه متوقف می‌شویم تا تمام گروگان‌هایمان، چه زنده و چه کشته شده، به خانه بازگردند.»
این زوج که از خانه‌شان در کیبوتص «نیر عوز» ربوده شدند، در مزارع اطراف همان کیبوتص به قتل رسیدند. پیکر آن‌ها در منطقه خان‌یونس در نوار غزه نگهداری می‌شد.
گدی حقای در سن ۷۲ سالگی ربوده شد. او پدر چهار فرزند و پدربزرگ هفت نوه بود. او موسیقی‌دانی بود که به عنوان یک سرآشپز، حامی تغذیه سالم، گیاه‌خواری و ورزش شناخته می‌شد.
جودی واینشتاین نیز هنگام ربایش ۷۰ ساله بود. جودی معلم زبان انگلیسی با تمرکز بر کودکان دارای نیازهای ویژه و اختلالات تمرکز بود.
او از روش‌های مدیتیشن و ذهن‌آگاهی برای کاهش اضطراب کودکان مناطق اطراف غزه استفاده می‌کرد. جودی همچنین به عنوان شاعر، کارآفرین و فردی متعهد به صلح و هم‌زیستی شناخته می‌شد.
وتوی قطعنامه شورای امنیت درباره اسرائیل از سوی آمریکا
نتانیاهو پیش از این، در واکنش به وتوی قطعنامه شورای امنیت از سوی آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل نوشت: «این تنها راه برای نابود کردن تروریست‌های حماس است که هنوز ۵۸ گروگان بی‌گناه را در سیاه‌چال‌های غزه نگه می‌دارند. جهان متمدن باید خواستار آزادی فوری و بی‌قید و شرط آن‌ها شود.»
نخست‌وزیر اسرائیل همچنین با تشکر از آمریکا، تاکید کرد دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری این کشور، بار دیگر «به دشمنان ما نشان داد که هیچ فاصله‌ای میان ما وجود ندارد».
آمریکا چهارشنبه ۱۴ خرداد، قطعنامه پیشنهادی شورای امنیت سازمان ملل برای برقراری فوری و بدون قیدوشرط آتش‌بس در غزه را وتو کرد. قطعنامه‌ای که ۱۴ عضو دیگر شورای امنیت به آن رای موافق دادند.
دوروتی شیا، نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل، پیش از رای‌گیری در نشست شورای امنیت گفت: «موضع ایالات متحده همواره روشن بوده است. ما از هیچ قطعنامه‌ای که حماس را محکوم نکند و خواستار خلع سلاح و خروج آن از غزه نباشد، حمایت نخواهیم کرد.»
او گفت قطعنامه پیشنهادی تلاش‌های دیپلماتیک برای برقراری آتش‌بس در غزه بر مبنای واقعیت‌های کنونی را تضعیف و حماس را گستاخ‌تر می‌کند.
بر اساس اطلاعات ارتش اسرائیل، تا پیش از این ۵۸ گروگان در نوار غزه باقی مانده بودند که ۵۷ نفر از آن‌ها در جریان حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ ربوده شدند و یک نفر نیز پیش‌تر به اسارت گرفته شده بود.
ارتش اسرائیل با استناد به داده‌های اطلاعاتی اعلام کرده که دست‌کم ۳۴ نفر از این گروگان‌ها تاکنون جان باخته‌اند.
حماس ۱۰ خرداد در پاسخ به طرح پیشنهادی آمریکا برای آتش‌بس در نوار غزه اعلام کرد با تحویل ۲۸ گروگان زنده و کشته‌شده موافق است اما همچنان بر پایان جنگ و خروج نیروهای اسرائیلی از نوار غزه تاکید دارد.
آمریکا و اسرائیل این پاسخ حماس را «غیرقابل قبول» خواندند.
این تصمیم یک روز پس از آن گرفته شد که ده‌ها فلسطینی هنگام دریافت کمک‌های غذایی کشته شدند.
بنیاد کمک‌های بشردوستانه غزه از ارتش اسرائیل خواست تا رفت‌و‌آمد مردم را به گونه‌ای هدایت کند که خطر درگیری و سردرگمی در اطراف مناطق نظامی به حداقل برسد.
تداوم عملیات نظامی و تلفات غیرنظامیان
سخنگوی این بنیاد گفت که اولویت اصلی آن‌ها تضمین امنیت و کرامت غیرنظامیانی است که کمک‌های غذایی دریافت می‌کنند.
در همین حال، سخنگوی ارتش اسرائیل از غیرنظامیان خواست که روز چهارشنبه در مناطق منتهی به مراکز توزیع کمک‌ها تردد نکنند و این مناطق را «مناطق جنگی» خواند.
به گزارش رویترز در تحولی جداگانه، حمله هوایی اسرائیل صبح روز چهارشنبه ۱۴ خرداد منجر به کشته شدن حداقل ۱۸ فلسطینی از جمله زنان و کودکان شد. این حمله به مدرسهای در غرب شهر خان یونس که خانواده‌های آواره در آن اسکان یافته بودند، صورت گرفت.
مشکلات سیستم توزیع کمک‌ها
فرآیند جدید توزیع کمک‌ها برای بیش از دو میلیون نفر جمعیت غزه تنها از سه مرکز انجام می‌شود. سازمان ملل متحد و سایر گروههای کمکرسان معتقدند این مدل که از نیروهای امنیتی و لجستیکی خصوصی آمریکا استفاده می‌کند، باعث نظامی شدن کمک‌رسانی شده است.
ارتش اسرائیل روز سهشنبه اعلام کرد که به گروهی از افراد که آن‌ها را تهدید تلقی می‌کرد، در نزدیکی یکی از مراکز توزیع کمک‌های غذایی این بنیاد تیراندازی کرده است.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ گزارش داد که حداقل ۲۷ نفر کشته و ده‌ها نفر زخمی شدند.
رای‌گیری شورای امنیت
شورای امنیت سازمان ملل قرار است روز چهارشنبه درباره تقاضای آتش‌بس میان اسرائیل و حماس و دسترسی بشردوستانه در سراسر غزه رای‌گیری کند.
ده عضو غیردائم شورای امنیت خواستار رای‌گیری بر پیشنویس قطعنامه‌ای شدهاند که خواهان «آتش‌بس فوری، بی‌قید و شرط و دائمی در غزه» است.
این متن همچنین خواستار آزادی همه گروگان‌ها و برداشته شدن فوری همه محدودیتها برای ورود کمک‌ها و توزیع ایمن آن‌ها است.
در حالی که دولت دونالد ترامپ تلاش می‌کند آتش‌بس در غزه را میانجیگری کند، هنوز مشخص نیست واشینگتن این پیشنویس را وتو خواهد کرد یا خیر. برای تصویب قطعنامه به نه رای موافق و عدم وتوی اعضای دائم شورای امنیت، آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه، نیاز است.
کارشناسان می‌گویند علیرغم تلاشها برای افزایش کمک‌رسانی، کل جمعیت ۲.۱ میلیون نفری غزه در معرض خطر قحطی قرار دارند.
سازمان ملل مدتهاست اسرائیل و بیقانونی در این منطقه را عامل اصلی مانع تحویل کمک‌ها به غزه و توزیع آن در سراسر منطقه جنگی می‌داند.
ساموئل زبوگار، نماینده اسلوونی در سازمان ملل، به رویترز گفت: «باید زودتر عمل میکردیم. این مسئولیت تاریخی ما است که سکوت نکنیم.»
این بنیاد شنبه ۱۷ خرداد در بیانیه خود نوشت: «حماس مسئول این است که امروز صدها هزار شهروند گرسنه در غزه غذا دریافت نکرده‌اند. این گروه تهدیدات مستقیمی علیه عملیات ما صادر کرد و ادامه فعالیت امروز را بدون به خطر انداختن جان افراد بی‌گناه غیرممکن ساخت.»
در این بیانیه جزییات بیشتری درباره اقدامات حماس ارائه نشد، اما سخنگوی بنیاد بشردوستانه غزه گفت این تهدیدات متوجه رانندگان و کارکنان فلسطینی محلی بوده که در اداره مراکز توزیع کمک مشارکت دارند.
این برای چهارمین بار در یک هفته گذشته است که عملیات این بنیادِ مورد حمایت آمریکا و اسرائیل مختل می‌شود. با این حال، شنبه ۱۷ خرداد دومین روز متوالی بود که تمامی مراکز آن به‌طور کامل تعطیل بودند.
مسئولان این نهاد می‌گویند همچنان می‌کوشند تا فعالیت‌های خود را مجددا به‌طور کامل آغاز کنند.
بنیاد کمک‌های بشردوستانه غزه در بیانیه خود تاکید کرد در برابر «تهدیدها» عقب‌نشینی نمی‌کند و خود را به «ادامه کمک‌رسانی به شیوه‌ای ایمن، مستقل و همراه با امنیت کامل» متعهد می‌داند.
این بنیاد افزود: «هم‌اکنون در حال تطبیق عملیات خود برای مقابله با این تهدیدها هستیم و قصد داریم بدون تاخیر، توزیع کمک‌ها را از سر بگیریم.»
انتقادها از بنیاد کمک‌های بشردوستانه غزه
این برای نخستین‌بار است که تهدیدهای حماس به‌عنوان علت توقف توزیع کمک‌ها از سوی این نهاد مطرح می‌شود.
پیش‌تر در پی کشته شدن ده‌ها فلسطینی هنگام دریافت کمک‌های غذایی، فعالیت این بنیاد متوقف شده بود.
بنیاد بشردوستانه غزه ۱۴ خرداد از ارتش اسرائیل خواسته بود تا رفت‌و‌آمد ساکنان این منطقه را به گونه‌ای هدایت کند که خطر درگیری و سردرگمی در اطراف مناطق نظامی به حداقل برسد.
به گفته این بنیاد، حماس خواستار آن است که روند کمک‌رسانی بار دیگر از طریق ساز و کارهای مورد حمایت سازمان ملل انجام شود.
با این حال، بنیاد کمک‌های بشردوستانه غزه معتقد است ساز و کار پیشنهادی سازمان ملل پیش‌تر به ابزاری برای منحرف کردن مسیر کمک‌ها تبدیل شده بود.
طرح کمک‌رسانی این بنیاد در هفتههای گذشته با انتقاد شدید نهادهای بشردوستانه و سازمان ملل روبهرو شده بود.
آکسفام، یکی از بزرگترین سازمانهای بینالمللی امدادرسانی برای ریشهکن کردن فقر، گرسنگی و بیعدالتی، پیش‌تر به‌شدت طرح بنیاد را نقد کرده و آن را «تحمیل کنترل نظامی بر کمک‌رسانی» دانسته بود.
سازمان ملل متحد و سایر گروههای کمکرسان معتقدند شیوه فعالیت این بنیاد که از نیروهای امنیتی و لجستیکی خصوصی آمریکایی استفاده می‌کند، باعث نظامی شدن روند کمک‌رسانی شده است.
زمانی که سازمان ملل مسئولیت کمک‌رسانی را بر عهده داشت، حدود ۴۰۰ نقطه توزیع در سراسر غزه فعال بود؛ اما در روند جدید، توزیع کمک‌ها برای جمعیتی بیش از دو میلیون نفر تنها از طریق سه مرکز انجام می‌شود.
