چین در پاسخ به خواستههای آمریکا درباره فنتانیل، گامهایی برداشته است
عکس فایل: مواد شیمیایی بستهبندی شده که رویترز از فروشندگان چینی خریداری کرده و میتوانند برای ساخت فنتانیل استفاده شوند
در ادامه تنشهای فزاینده میان چین و ایالات متحده بر سر بحران فنتانیل، پکن طی یک هفته گذشته مجموعهای از اقدامات ضد مواد مخدر را در پیش گرفته که میتواند نشانهای از تمایل به همکاری با واشینگتن تلقی شود.
با وجود اجرای یکی از بزرگترین عملیاتهای نظامی اسرائیل علیه تاسیسات هستهای در ایران، بسیاری از شهروندان اسرائیلی در برابر حملات موشکی اخیر تهران، بیدفاع و بیپناه ماندند.
گزارش روزنامه هاآرتص نشان میدهد که زیرساختهای پناهگاهی در نقاط مختلف اسرائیل، بهویژه در مرکز کشور و تلآویو، فاقد استانداردهای لازم بودهاند و حتی در برخی مناطق، پناهگاهی برای استفاده عمومی وجود نداشته است.
در محلهای مرفه در تلآویو که بهطور مستقیم هدف موشکهای شلیک شده از ایران قرار گرفت، ساکنان ناچار بودند برای هر بار بهصدا درآمدن آژیر خطر، مسیر دو دقیقهای تا خانه همسایهای را طی کنند که تنها یک پناهگاه باریک بتنی با چند صندلی در اختیار داشت. در بات یام، مکانی که به عنوان پناهگاه ثبت شده، در روزهای عادی محل نگهداری ابزارهای برقکار ساختمان بود. پارکینگها و ایستگاههای مترو به خوابگاههای اضطراری تبدیل شده بودند تا مردم شب را در امنیت سپری کنند.
در جریان این جنگ ۱۲ روزه، ۵۲ نقطه در سراسر اسرائیل هدف اصابت مستقیم موشکها قرار گرفتند. در تامرا، چهار عضو یک خانواده، و در بات یام، نه نفر از جمله پنج مهاجر اوکراینی کشته شدند. در مجموع، جمهوری اسلامی با شلیک ۵۰۰ موشک، جان ۲۹ نفر را گرفت؛ آماری که شامل مواردی مانند ایست قلبی نیز میشود. این در حالی است که طی ۶۲۵ روز جنگ با گروههای نیابتی در غزه، لبنان، یمن و سوریه، اسرائیل با بیش از ۲۷ هزار حمله موشکی مواجه شده بود و تلفات انسانی کمتری را تجربه کرده بود.
با وجود هشدارهای مکرر درباره وضعیت نامناسب پناهگاهها، دولت اسرائیل تنها در هفته دوم درگیری، طرحی ۱۰۰ میلیون شِکلی (حدود ۳۰ میلیون دلار) برای بازسازی پناهگاهها تصویب کرد. کارشناسان معتقدند تاخیر در اجرای این طرح و بیتوجهی به امنیت داخلی، شکافی عمیق میان شهروندان و دولت ایجاد کرده است. بسیاری از مردم بر این باورند که در حالیکه دولت از «پیروزی کامل» سخن میگوید، هزاران خانواده، خانه و امنیت خود را از دست دادهاند. تنها گروهی که برای چنین سناریویی آمادگی داشت، نیروهای امداد جبهه داخلی ارتش اسرائیل بودند.
به نوشته این رسانه اسرائیلی که از منتقدان دولت محسوب میشود، جنگ با جمهوری اسلامی ایران ممکن است پایان یافته باشد، اما بیاعتمادی به دولت در میان شهروندان اسرائیلی، همچنان در حال گسترش است؛ شکافی که شاید در هیچ پناهگاهی جایی برای پنهان شدن نداشته باشد.
اداره مهاجرت آمریکا اعلام کرد یک تبعه ایرانی به نام بهزاد سپهریان بهارینژاد، روز ۲۲ ژوئن (اول تیر) بازداشت شده است.
بر اساس این بیانیه، در زمان بازداشت، یک سلاح کمری ۹ میلیمتری پر در لباس او پنهان شده بود.
در این بیانیه آمده: «این فرد ایرانی خوششانس است — نه بهخاطر اینکه بازداشت شد، بلکه چون اسلحه کمری ۹ میلیمتری که هنگام دستگیری در شلوارش پنهان کرده بود، هنگام بستن دستبند شلیک نکرد.»
گفته شده او با ویزای دانشجویی اف-۱ در ۹ دسامبر ۲۰۱۶ (۱۹ آذر ۱۳۹۵) وارد آمریکا شد اما سال بعد به اتهام تلاش برای خفهکردن یکی از اعضای خانواده بازداشت شد.
همسر بهارینژاد نیز گفته است این تبعه ایرانی او و خانوادهاش در ایران را تهدید کرده و او بهدلیل ترس شدید، علیه بهارینژاد حکم منع تماس گرفته است.
دانشگاه تگزاس در سال ۲۰۱۸ وضعیت دانشجویی بهارینژاد را لغو کرد و در سال ۲۰۱۹ برای اخراج از کشور دستور صادر شد.
بهارینژاد برای بازگشایی پرونده تلاش کرده اما قاضی مهاجرت با درخواستش مخالفت کرده است.
اداره مهاجرت اعلام کرد او تا زمان نهاییشدن روند اخراج در بازداشت خواهد ماند.
ایال زمیر، رییس ستاد کل ارتش اسرائیل، با اشاره به «عملیات مخفیانه نیروهای کماندوی این کشور در عمق خاک ایران»، گفت: «به دنبال همافزایی و مانورهای انجام شده توسط نیروهای هوایی و نیروهای کماندو، ما کنترل کامل حریم هوایی را در ایران به دست آوردیم.»
او افزود: «نیروهای کماندو مخفیانه در عمق خاک دشمن عملیات انجام دادند و آزادی عملیاتی را برای ما ایجاد کردند.»
پیشتر نشریه فوربز در گزارشی به سناریوی احتمالی حمله کماندویی اسرائیل به ایران پرداخت و یادآور شد ارتش اسرائیل در هشتم سپتامبر ۲۰۲۴، عملیاتی با نام «راههای متعدد» را اجرا کرده بود.
در جریان این عملیات، نیروهای ویژه اسرائیلی به یک تاسیسات زیرزمینی تولید موشک وابسته به جمهوری اسلامی که در دل کوهی در نزدیکی مصیاف در شمالغرب سوریه احداث شده بود، یورش بردند.
این عملیات با پشتیبانی حملات هوایی صورت گرفت و نیروهای ویژه اسرائیلی با بالگرد به محل اعزام شدند. آنها با سرعت وارد عمل شدند، تاسیسات را تخریب کردند و مواد منفجرهای در داخل آن کار گذاشتند که اندکی پس از خروج این نیروها منفجر شد.
دونالد ترامپ در شبکه تروث سوشال نوشت مقامهای اسرائیلی اعلام کردهاند که سایتهای هستهای ایران نابود شدهاند.
او در ادامه از خلبانان بمبافکنهای بی۲ و کسانی که در این عملیات شرکت داشتند تشکر کرد.
رییسجمهور آمریکا پیشتر در حاشیه نشست ناتو در لاهه گفت: «به من اطلاع دادهاند که پس از حمله آمریکا به سایت فردو، مامورانی از اسرائیل به محل اعزام شدهاند.»
او افزود: «ما سریع عمل کردیم؛ معتقدم آنها فرصت خارجکردن چیزی را نداشتند. اگر ایران دوباره بخواهد برنامه غنیسازی را احیا کند، آماده حمله مجدد هستیم.»
رییسجمهوری ایالات متحده اعلام کرد احتمال ارسال موشکهای پاتریوت بیشتری به اوکراین را برای مقابله با حملات فزاینده روسیه بررسی خواهد کرد.
دونالد ترامپ چهارشنبه چهارم تیر گفت: «ولادیمیر پوتین واقعا باید به این جنگ پایان دهد.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، این اظهارات ترامپ پس از دیداری ۵۰ دقیقهای با ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، در حاشیه نشست ناتو در لاهه بیان شد.
آنان این دیدار را گامی مثبت در جهت حل بحرانی توصیف کردند که ترامپ آن را «سختتر از بسیاری از جنگهای دیگر» خواند.
موشکهای پاتریوت بیشتر برای اوکراین؟
ترامپ در یک نشست خبری که در آن از دستاوردهای دیپلماتیک خود در خاورمیانه نیز تمجید کرد، گفت موشکهای پاتریوت «بهسختی در دسترس قرار میگیرند» اما افزود: «میخواهیم ببینیم آیا میتوانیم برخی از آنها را در اختیار قرار دهیم.»
زلنسکی نیز در این دیدار درباره سامانههای پدافند هوایی سخن گفت اما مشخص نیست که منظور ترامپ ارسال تعداد بیشتری موشک بوده یا ارائه سامانههای کامل پاتریوت.
ترامپ همچنین احتمال ارائه کمک نظامی بیشتر به کییف را منتفی ندانست. کشوری که در ماههای اخیر با پیشرویهای تدریجی نیروهای روسیه در میدان نبرد مواجه بوده است.
پیش از این، ترامپ هیچ نشانهای از تمایل به ادامه ارسال تسلیحات به اوکراین بروز نداده بود. کمکهایی که در دوران ریاستجمهوری جو بایدن و پس از تهاجم تمامعیار روسیه در سال ۲۰۲۲ آغاز شد.
کمکهای مالی بیشتر برای اوکراین؟
ترامپ در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا در سال جاری کمک مالی بیشتری برای دفاع اوکراین اختصاص خواهد داد یا نه، گفت: «در مورد پول، خواهیم دید چه پیش میآید.»
سامانههای پاتریوت ساخت آمریکا نقش کلیدی در سرنگونی موشکهای بالستیک روسیه دارند. حملاتی که در هفتههای اخیر شدت گرفته و بارها شهرهای اوکراین را هدف قرار دادهاند.
در هفته گذشته دهها نفر در کییف، پایتخت اوکراین و شهر دنیپرو در جنوب شرقی این کشور بر اثر حملات روسیه کشته شدند.
زلنسکی پیش از دیدار چهارشنبه با ترامپ گفته بود در صورت امتناع آمریکا از اهدای موشکهای پاتریوت، اوکراین آمادگی خرید این تجهیزات را دارد.
او پس از دیدار با ترامپ، این گفتوگو را «طولانی و پرمحتوا» توصیف کرد.
رییسجمهوری اوکراین در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اوکراین آماده خرید این تجهیزات و حمایت از تولیدکنندگان تسلیحات آمریکایی است. ما همچنین درباره امکان تولید مشترک پهپادها گفتوگو کردیم. میتوانیم یکدیگر را تقویت کنیم.»
ترامپ نیز افزود که بهزودی بار دیگر با پوتین گفتوگو خواهد کرد و تاکید کرد: «ببینید، ولادیمیر پوتین واقعا باید به این جنگ پایان دهد.»
تغییر چهره رسمیتر زلنسکی
زلنسکی در این دیدار کت تیره رسمی به تن داشت؛ متفاوت با لباسهای نظامی که پیشتر و بهویژه در جریان دیدار ناموفقش با ترامپ در کاخ سفید در ماه فوریه پوشیده بود و بهدلیل آن مورد انتقاد قرار گرفته بود.
او از آن زمان تلاش کرد روابط با دولت ترامپ را بازسازی کند. دولتی که نزدیکیاش به روسیه موجب نگرانی کییف شده است.
با این حال، زلنسکی تنها در ضیافت شام پیش از نشست سهشنبه حضور داشت و از شرکت در جلسه اصلی چهارشنبه بازماند. نشستی که در آن افزایش چشمگیر بودجه نظامی کشورهای عضو ناتو، بهدرخواست ترامپ مورد تایید قرار گرفت.
برخلاف سال گذشته، بیانیه پایانی نشست امسال هیچ اشارهای به عضویت آینده اوکراین در ناتو نکرد.
در حالی که این بیانیه تهدیدهای بلندمدت روسیه علیه امنیت اروپا و اقیانوس اطلس را محکوم کرده، برخلاف بیانیههای پیشین، بهطور مستقیم مسکو را مسئول آغاز جنگ معرفی نکرده است.
خبرگزاری رویترز پنجشنبه پنجم تیر در گزارشی نوشت این اقدامات در حالی صورت گرفته که فنتانیل (نوعی مخدر مصنوعی بسیار قوی)، طی سالهای گذشته به یکی از عوامل اصلی تنش در روابط پکن و واشینگتن تبدیل شده است.
افزودن دو ترکیب شیمیایی به فهرست مواد تحت کنترل
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در ماه فوریه تعرفههایی سنگین بر واردات چین اعمال کرد و دلیل آن را کوتاهی پکن در مهار جریان مواد اولیه تولید فنتانیل دانست. مادهای که عامل مرگ نزدیک به ۴۵۰ هزار آمریکایی در اثر اُوِردوز معرفی شده است.
این تعرفهها همچنان پابرجا هستند؛ حتی پس از توافق شکنندهای که ماه می در ژنو حاصل شد.
پکن همواره از سابقه خود در کنترل مواد مخدر دفاع کرده و ایالات متحده را به «اخاذی سیاسی» با ابزار فنتانیل متهم میکند.
اگرچه چین در مذاکرات ژنو، معاون وزیر امنیت عمومی خود را اعزام کرد اما دو طرف طی ماهها درباره این موضوع در بنبست قرار داشتند.
درخواستهای آمریکا شامل اقداماتی چون درج خبر مقابله با فنتانیل در صفحه اول روزنامه رسمی حزب کمونیست «خلق»، آموزش اعضای حزب درباره خطرات آن و تشدید نظارت بر ترکیبات شیمیایی خاص بوده است. خواستههایی که پکن در برابر برخی از آنها مقاومت میکند.
با این حال، دولت چین جمعه گذشته اعلام کرد از ۲۰ ژوییه دو ترکیب کلیدی پیپریدین-۴ و ۱-بوک-۴-پیپریدین را به فهرست مواد تحت کنترل خود اضافه خواهد کرد.
یک منبع آگاه از سیاستگذاریهای دولت آمریکا گفته است که این دو ترکیب «برای حل بحران فنتانیل» اساسی هستند و اقدام چین میتواند زمینهساز لغو احتمالی تعرفههای مرتبط بشود.
این تحول پس از آن رخ داد که دیوید پردو، سفیر آمریکا در چین، در دیداری نادر با وانگ شیاوهونگ، وزیر امنیت عمومی چین در پکن، درباره موضوع مواد مخدر گفتوگو کرد.
طبق بیانیه دولت چین، وانگ در این دیدار آمادگی خود را برای همکاری در این زمینه اعلام کرده است.
وزارت خارجه چین هم در بیانیهای اعلام کرد این اقدام بهطور «مستقل» و در راستای کنوانسیون مواد مخدر سازمان ملل صورت گرفته و «نشاندهنده مشارکت فعال پکن در حکمرانی جهانی بر مواد مخدر» است.
محاکمه مقام فاسد و افزایش آمار کشفیات
گزارشها حاکی است که گفتوگوهای کارشناسی میان چین و آمریکا درباره فنتانیل همچنان در جریان است و رؤسای جمهور دو کشور، دونالد ترامپ و شی جینپینگ نیز در پنجم ژوئن تلفنی درباره این موضوع گفتوگو کردهاند.
در همین حال، رسانههای رسمی چین پنجشنبه گزارش دادند ماموران مهاجرتی این کشور از ابتدای سال جاری تاکنون ۲.۴۲ تُن مواد مخدر کشف کردهاند و ۲۶۲ مظنون به قاچاق بازداشت شدهاند.
دولت چین وعده داده که در مناطق مرزی و بنادر، اقدامات ضد مواد مخدر و اطلاعرسانی عمومی را افزایش میدهد.
همچنین، چهارشنبه اعلام شد که از ماه ژانویه تا ماه می، بیش از هزار و ۳۰۰ نفر به اتهام پولشویی مرتبط با مواد مخدر تحت پیگرد قانونی قرار گرفتهاند و بیش از ۷۰۰ نفر دیگر نیز در این زمینه بازداشت شدهاند. آماری که نسبت به سال گذشته، افزایش ۲.۱ درصدی نشان میدهد.
میائو شنگمینگ، مقام ارشد دادستانی عالی خلق چین، در یک نشست خبری اعلام کرد: «پکن زنجیره منافع جنایی را قطع و پایه اقتصادی جرایم مواد مخدر را نابود خواهد کرد.»
در اقدامی دیگر، دوشنبه دادگاهی در استان فوجیان، لیو یوجین، مدیر پیشین دفتر مبارزه با مواد مخدر وزارت امنیت عمومی چین را به جرم دریافت رشوه به اعدام تعلیقی محکوم کرد.
گفته میشود او در فاصله سالهای ۱۹۹۲ تا ۲۰۲۰ بیش از ۱۲۱ میلیون یوان (معادل ۱۷ میلیون دلار) رشوه دریافت کرده است.
سفارت ایالات متحده در پکن در پاسخ به درخواست اظهار نظر رویترز در این مورد، واکنشی نشان نداد. بیانیههای رسمی دولت چین نیز نامی از آمریکا نبردهاند.
با این حال، کارشناسان چینی اذعان دارند که فنتانیل بهدلیل حساسیتهای تجاری و سیاسی، نقشی کلیدی در مناقشات میان پکن و واشینگتن یافته است.
لیو وِیدونگ، تحلیلگر ارشد روابط چین و آمریکا در آکادمی علوم اجتماعی چین گفت: «ایالات متحده موضوع فنتانیل را بهعنوان نمادی از ضعف حکمرانی در چین قلمداد کرده و همین موضوع به سیاسی شدن بحران مواد مخدر انجامیده است.»
او تاکید کرد: «بدیهی است که این زمینه سیاسی، بر نحوه برخورد چین با بحران فنتانیل تاثیرگذار خواهد بود.»