عباس موسوی، معاون دفتر مسعود پزشکیان، آذربایجان و ارمنستان را تهدید کرد که «همه‌چیز به آخر نرسیده» و باید در توافق خود درباره دالان زنگروز که حالا «مسیر ترامپ» نام گرفته، بازنگری کنند. هم‌زمان یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، ایران و روسیه را «بازنده» این قرارداد خواند.
موسوی چهارشنبه ۲۲ مرداد درباره دالان زنگزور گفت: «باید در توافق ارمنستان و آذربایجان بازنگری صورت گیرد و فکر نکنند که همه چیز به آخر رسیده است. ضمن این‌که هم‌اکنون مسیر جایگزین را داریم.»
او که سفیر پیشین جمهوری اسلامی در باکو است، افزود ایران «بازی خراب‌کن نبوده» و مخالف رفع انسداد راه‌های مواصلاتی نیست.
موسوی در ادامه گفت تهران نباید اجازه دهد و «اجازه هم نمی‌دهد» کشورهای منطقه منافع خودشان را به گونه‌ای تعریف کنند که خلاف منافع جمهوری اسلامی باشد.
کاخ سفید ۱۷ مرداد میزبان الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان و نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، برای امضای پیمان صلح بود تا به گفته دونالد ترامپ، دو طرف به تمام درگیری‌ها پایان دهند، تجارت، سفر و روابط دیپلماتیک را آغاز کنند و به حاکمیت و تمامیت ارضی یکدیگر احترام بگذارند.
بر اساس این توافق، نام دالان زنگزور به «مسیر ترانزیتی دونالد ترامپ برای صلح و شکوفایی بین‌المللی» تغییر می‌یابد و آمریکا به‌مدت ۹۹ سال آن را اجاره خواهد کرد.
موسوی در واکنش به این تفاهم گفت این جمهوری اسلامی است که «امکان داشتن» این مسیر ترانزیتی را به دو طرف داده است.
او افزود: «لذا این مسیر می‌تواند تقویت شود و گسترش و تنوع یابد؛ از جمله آن‌که مسیر ریلی به آن اضافه و جاده تعریض شود.»
علی باقری کنی، عضو شورای راهبردی روابط خارجی نیز پیش‌تر در مصاحبه با صدا و سیما تهدید کرده بود جمهوری اسلامی به‌راحتی از موضوع زنگزور نمی‌گذرد.
توافق در مورد کریدور زنگزور با وجود تلاش مسعود پزشکیان برای کوچک‌نمایی اهمیت آن، همچنان با واکنش‌های تند مقام‌های جمهوری اسلامی و رسانه‌های حکومتی در ایران مواجه است.
در نمونه‌هایی از این واکنش‌های ادامه‌دار، روزنامه کیهان ۲۰ مرداد از موضع پزشکیان انتقاد کرد و محسن رضایی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، دست به تهدید «ذی‌نفعان» این مسیر زد.
رهبران آذربایجان و ارمنستان قرار است در اجلاسی دو روزه که از ۲۳ مرداد آغاز می‌شود، درباره این توافق و جزییات آن صحبت کنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس: ایران و روسیه بازنده این توافق‌اند
احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، ۲۲ مرداد در گفتوگو با وبسایت دیدهبان ایران از «ضعف دولتهای ایران و روسیه» انتقاد کرد و آن را عامل «وارد شدن پای آمریکا» به گذرگاه زنگزور خواند.
او روسیه، ایران و خود ارمنستان را بازندههای این قرارداد و ترکیه، آمریکا و آذربایجان را برنده خواند.
به گفته این نماینده مجلس، آمریکا از «ضعف و غفلت ایران و روسیه» در حل معضل بین آذربایجان و ارمنستان «سوءاستفاده» کرد، در حالی که تهران میتوانست پیش از حضور واشینگتن، تفاهمی سهجانبه با باکو و ایروان امضا کند.
بخشایش اردستانی گفت: «ارمنستان وقتی روسها در جنگ قرهباغ به این کشور کمک نکردند، خیلی احساس تنهایی کرد و بنابراین به دامن آمریکا بازگشت.»
او همچنین نزدیک شدن ناتو به مرزهای ایران و روسیه، طرح خلع سلاح حزبالله و انحلال حشدالشعبی را از جمله عوامل کاهش نفوذ جمهوری اسلامی خواند.
دالان زنگزور جمهوری آذربایجان را از طریق خاک ارمنستان به منطقه خودمختار نخجوان متصل می‌کند و مرز مشترک ایران و ارمنستان را از بین میبرد.
به همین دلیل، جمهوری اسلامی در ماههای گذشته بهشدت با ساخت چنین کریدوری مخالفت کرده است.
رضا رستمی، رییس کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی ایران، اعلام کرد در صورت عملی شدن کریدور زنگزور، ترانزیت کالا در ایران ضعیف خواهد شد.
او این پروژه را «کار خطرناکی» دانست که می‌تواند ارتباط زمینی ایران با اروپا را دچار مشکل کند.
به گفته رستمی، راهاندازی این کریدور به نفع رقبای جمهوری اسلامی، به ویژه ترکیه و آذربایجان است و باعث افزایش هزینههای ترانزیتی برای صادرکنندگان ایرانی می‌شود.
علی باقری، پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه «امام صادق»، نیز ۲۲ مرداد با انتشار یادداشتی در روزنامه فرهیختگان، پیشنهاد داد «نهادی پرقدرت تحت عنوان اتاق جنگ اقتصادی» از سوی شورای عالی امنیت ملی برای حل این موضوع شکل بگیرد.
به گفته او، جمهوری اسلامی با تشکیل این نهاد می‌تواند با «تجمیع قدرت» به جای توزیعیافتگی بیش از حد کنونی قدرت و تعامل و ارتباط موثر و مستمر با «خبرگان و نخبگان»، طرحها را به سرعت ارزیابی کند و با طرفهای خارجی به توافق برسد.
