دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، شنبه شب در سخنرانی در موسسه آموزشی کورنراستون گفت: «آرزوهای هسته‌ای جمهوری اسلامی را با نابود کردن کامل تاسیسات غنی‌سازی آنها، از بین بردم.»
او گفت خلبان‌های بمب‌افکن‌های بی-۲ آمریکا در حمله به خاک ایران ۳۷ ساعت پرواز رفت و برگشت انجام دادند. آنها در این ماموریت سوخت‌گیری کردند و آمریکا ۵۲ تانکر سوخت‌رسانی بزرگ داشت.
ترامپ باردیگر این عملیات را «واقعا شگفت‌انگیز » خواند و گفت همه بمب‌های هواپیماهای آمریکایی در ایران به هدف خوردند. او از زمان انجام این عملیات در خرداد ماه سال جاری، به مناسبت‌های مختلف این موضوع را تکرار کرده و از قدرت نظامی آمریکا و خلبانانی که این عملیات را انجام دادند تمجید کرده است.
رئیس‌جمهوری آمریکا گفت خلبان‌هایی که در حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران شرکت داشتند در دیدار با او گفتند که به مدت ۲۲ سال، سالانه سه تا چهار بار برای چنین عملیاتی تمرین کرده بودند، اما ترامپ تنها رئیس‌جمهوری بود که جرات داشت به آنها اجازه انجام چنین کاری را بدهد.
بن‌بست در مذاکرات تهران و واشینگتن بر سر «حق» غنی‌سازی
مناقشه میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده در سال جاری بر سر موضوع حساس «حق غنی‌سازی اورانیوم در خاک ایران» به اوج رسیده است؛ موضوعی که اکنون به یکی از اصلی‌ترین موانع ادامه گفت‌وگوها تبدیل شده است.
موضع حکومت ایران
مقام‌های جمهوری اسلامی تاکید دارند که بر اساس معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT)، ایران به عنوان یک عضو حق دارد چرخه کامل سوخت هسته‌ای، از جمله غنی‌سازی اورانیوم در داخل خاک خود را در اختیار داشته باشد. تهران این موضوع را «خط قرمز» مذاکرات معرفی کرده و می‌گوید عقب‌نشینی از آن به معنای تسلیم در برابر فشارهای سیاسی و خدشه به «استقلال و حق حاکمیت ملی» است. ایران همچنین مدعی است که فعالیت‌های هسته‌ای‌اش صرفاً برای مصارف صلح‌آمیز از جمله تولید برق و مصارف پزشکی دنبال می‌شود و نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز مشروعیت آن را ثابت می‌کند.
موضع آمریکا
ایالات متحده اما معتقد است که غنی‌سازی در خاک ایران خطر جدی گریز هسته‌ای را به همراه دارد و می‌تواند راه را برای دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای هموار کند. واشینگتن می‌گوید ایران می‌تواند از بازار جهانی سوخت هسته‌ای یا از طریق توافق‌های بین‌المللی نیازهای خود را تامین کند و ضرورتی برای غنی‌سازی در داخل ایران وجود ندارد. دولت ترامپ، همانند دولت‌های پیشین آمریکا، تاکید کرده که پذیرش این حق برای ایران یک «ریسک امنیتی غیرقابل‌قبول» برای منطقه و جهان خواهد بود.
دلیل بن‌بست
مذاکرات اخیر بر سر احیای توافق هسته‌ای گذشته و یا رسیدن به توافقی تازه عملاً در همین نقطه متوقف شده است. حکومت ایران اصرار دارد که بدون به رسمیت شناخته شدن «حق غنی‌سازی» هیچ توافقی پایدار نخواهد بود. در مقابل، آمریکا این خواسته را غیرقابلپذیرش میداند و آن را به معنای مشروعیتبخشی به برنامهای میخواند که می‌تواند به سرعت از مرحله صلح‌آمیز عبور کرده و به سطح نظامی برسد.
این شکاف بنیادین باعث شده گفت‌وگوها به بن‌بست برسد؛ شکافی که فراتر از مسائل فنی است و ریشه در بیاعتمادی عمیق و تضاد منافع راهبردی دو کشور دارد.
پس از حمله خردادماه آمریکا به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی، تولید اورانیوم و سایر فعالیت‌های هسته‌ای متوقف شده است و از سرنوشت ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی سازی شده اطلاعی در دست نیست.
همچنین مذاکرات با آمریکا متوقف شده و مذاکرات با سه کشور اروپایی هم به نتیجه نرسیده است.
بریتانیا، فرانسه و آلمان سرانجام پنجشنبه شش شهریور روند ۳۰ روزه بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را آغاز کردند. جمهوری اسلامی این اقدام را محکوم کرده است.
اکنون با فعال شدن مکانیسم ماشه و فرآیند بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل متحد که در پی توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، موسوم به برجام، به حالت تعلیق درآمده بود، دوباره اجرایی خواهد شد.
