جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۵ به سه پژوهشگر حوزه رشد اقتصادی پایدار اهدا شد

جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۵ به جوئل موکیر، فیلیپ آگیون و پیتر هاویت، سه پژوهشگر نظریه «نوآوری و رشد اقتصادی پایدار»، اهدا شد.
جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۵ به جوئل موکیر، فیلیپ آگیون و پیتر هاویت، سه پژوهشگر نظریه «نوآوری و رشد اقتصادی پایدار»، اهدا شد.
آکادمی سلطنتی علوم سوئد دوشنبه ۲۱ مهر اعلام کرد نیمی از جایزه به موکیر، استاد دانشگاه نورثوسترن آمریکا، بهدلیل «شناسایی پیششرطهای رشد پایدار از طریق پیشرفت فناورانه» تعلق گرفت.
نیم دیگر آن نیز بهطور مشترک به آگیون، عضو کالج فرانسه و مدرسه اقتصاد لندن و هاویت، پژوهشگر دانشگاه براون آمریکا، برای نظریه «رشد پایدار از راه تخریب خلاق» اهدا شد.
بر اساس بیانیه آکادمی علوم سوئد، این سه پژوهشگر توضیح دادهاند که چگونه نوآوری از طریق فرآیند مداوم جایگزینی فناوریها و محصولات جدید با نمونههای قدیمی، موتور رشد بلندمدت اقتصاد را به حرکت درمیآورد.
جان هسلر، رییس کمیته جایزه اقتصاد، گفت: «برندگان امسال به ما آموختهاند که رشد پایدار اقتصادی امری بدیهی نیست؛ چرا که در بیشتر دورههای تاریخ بشر، رکود اقتصادی قاعده بوده است، نه رشد.»
به گفته هسلر، پژوهشهای این سه دانشمند نشان میدهد باید نسبت به تهدیدهای پیشروی رشد اقتصادی هوشیار بود و «سازوکارهای خلاقیت و تخریب خلاق» را حفظ کرد تا از بازگشت به رکود جلوگیری شود.
این جایزه که عنوان رسمی آن «جایزه علوم اقتصادی بانک مرکزی سوئد به یاد آلفرد نوبل» است، آخرین جایزه نوبل سال جاری محسوب میشود.
در بیانیه نوبل همچنین آمده است که موکیر با بررسی منابع تاریخی نشان داده چگونه ترکیب دانش علمی با نوآوریهای تجربی، از دوران انقلاب صنعتی به بعد، رشد اقتصادی مداوم را ممکن ساخت.
آگیون و هاویت نیز با ارائه مدل ریاضی «تخریب خلاق» در سال ۱۹۹۲، سازوکار رقابت و نوآوری را در اقتصادهای مدرن توضیح دادند.
جوایز نوبل در رشتههای پزشکی، فیزیک، شیمی، صلح و ادبیات هفته گذشته اعلام شدند.
این جوایز بر اساس وصیت آلفرد نوبل، مخترع و بازرگان سوئدی، از سال ۱۹۰۱ اهدا میشوند.
هرچند نام اقتصاددانان کمتر برای عموم آشناست، اما چهرههایی چون پل کروگمن و میلتون فریدمن از برندگان شناختهشده این جایزه به شمار میروند.
سال گذشته نیز نوبل اقتصاد به سایمون جانسون، جیمز رابینسون و دارون عجماوغلو، پژوهشگران مقیم آمریکا، برای تحقیقاتشان درباره ارتباط میان استعمار و شکلگیری نهادهای عمومی اهدا شد.
تحقیقات آنان توضیح میداد که چرا برخی کشورها دههها در فقر باقی ماندهاند.
ارزش جایزه نوبل ۱۱ میلیون کرون سوئد معادل حدود ۱.۲ میلیون دلار است.