تصمیم دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، مبنی بر از سرگیری فوری آزمایش‌های هسته‌ای با هدف هشدار به مسکو، واکنش‌های گسترده‌ای در واشینگتن برانگیخت. جمهوری‌خواهان آن را نشانه «اقتدار آمریکا» می‌دانند اما دموکرات‌ها آن را «پرهزینه و خطرناک» توصیف می‌کنند.
بسیاری از جمهوری‌خواهان کنگره آمریکا از تصمیم ترامپ استقبال کردند و آن را پاسخی قاطع به ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، دانستند. در مقابل، تقریبا تمام اظهارنظرهای دموکرات‌های مجلس نمایندگان و سنا به پرسش‌هایی درباره کارایی، ایمنی و بودجه هنگفت مورد نیاز آن متمرکز است.
نظر دموکرات‌ها چیست؟
مارک کلی، سناتور دموکرات از ایالت آریزونا و عضو کمیته فرعی نیروهای مسلح سنا، پنجشنبه هشتم آبان به خبرنگاران گفت: «اگر بعد از چنین آزمایشی، چین هم تصمیم بگیرد که آزمایش‌های خود را شروع کند، توانمندی نیروهای راهبردی آنها بهتر می‌شود. این آزمایش‌ها برای ما آورده‌ای ندارد اما برای چین یک هدیه خواهد بود.»
الیزابت وارن، سناتور دموکراتِ ایالت ماساچوست، با اشاره به تمرکز فزاینده دولت بر کاهش هزینه‌های دولت فدرال در واکنش به این دستور اخیر ترامپ، هم‌تایان جمهوری‌خواه خود را خطاب قرار داده و از آنها پرسیده چرا نسبت به هزینه‌های اجرای چنین دستوری بی‌تفاوت‌اند.
او با اشاره به این‌که وزارت دفاع آمریکا -که مدتی است به وزارت جنگ تغییر نام داده- همواره هزینه برنامه‌های هسته‌ای را کمتر از واقعیت نشان داده و زمان اجرا را کوتاه‌تر اعلام کرده است، افزود: «به‌محض آنکه کنگره موافقت می‌کند، هزینه‌ها بالا می‌رود و اجرای پروژه به تعویق می‌افتد. جمهوری‌خواهان هم باید مانند دموکرات‌ها از نبود شفافیت وزارت دفاع خشمگین باشند.»
جمهوری‌خواهان چه می‌گویند؟
اکثریت جمهوری‌خواهان اما قاطعانه از این دستور دفاع می‌کنند و آن را ضرب شستی به ولادیمیر پوتینی می‌دانند که به نظر می‌رسد از یک‌سو در جریان گفت‌وگوهای مرتبط با جنگ اوکراین، آمریکا را به بازی گرفته است و از سوی دیگر به‌طور مستمر در حال نمایش قدرت نظامی است.
سناتور جمهوری‌خواه، جیمز ریش که نماینده ایالت آیداهو در مجلس سناست، پوتین را «مردی دیوانه» میخواند که میخواهد رییس‌جمهوری ایالات متحده را «به چالش بکشد.» او این اقدام ترامپ را نهتنها نشانهای از «تشدید تنش» نمیداند بلکه معتقد است ترامپ با این کار نشان می‌دهد که آمریکا از تهدید نمیهراسد.
مایک جانسونِ جمهوری‌خواه از ایالت لوئیزیانا که ریاست مجلس نمایندگان را هم بر عهده دارد، مانند ریش معتقد است که تصمیم ترامپ حامل پیام اقتدار ایالات متحده است.
او میگوید: «فرمانده کل قوا میخواهد ما کاملا آماده باشیم. آمریکا آخرین ابرقدرت بزرگ زمین است. برای حفظ صلح باید قدرت نشان داد و این همان چیزی است که رییس‌جمهوری به آن باور دارد.»
لیندسی گراهام، متحد نزدیک ترامپ و سناتور جمهوری‌خواه از ایالت کارولینای جنوبی هم از بازی اقتدار ترامپ در برابر پوتین خرسند است، به پوتین هشدار می‌دهد که در ارزیابی ترامپ مرتکب اشتباه شده و تهدید آمریکا برایش پشیمانی به بار خواهد آورد.
به باور گراهام هدف ترامپ از صدور این دستور «کشاندن پوتین پای میز مذاکره است.»
با این وجود، برخی سناتورها اذعان کردند که دستور رییس‌جمهوری جزئیات مشخصی ندارد. یکی از آنها ران جانسون، سناتور جمهوری‌خواه ایالت ویسکانسین، است. او به خبرنگاران گفت: «هنوز باید دید که ترامپ دقیقا چه منظوری از آزمایش سلاح‌های هسته‌ای دارد.» سپس افزود که آمریکا باید نیروهای هسته‌ای خود را «بهروز نگه دارد».
آمریکا، روسیه و زورآزمایی هسته‌ای
دونالد ترامپ، چهارشنبه هفتم آبان، در جریان سفر به کره جنوبی به وزارت جنگ آمریکا دستور داد آزمایش‌های تسلیحات هسته‌ای را بهسرعت از سر بگیرد. این آزمایش‌ها از سال ۱۹۹۲ متوقف شده بود.
همزمان با دستور برای ازسرگیری این آزمایش‌ها، ایالات متحده در حال نوسازی برنامه موشکهای بالستیک قارهپیمای زمینپرتاب خود است، با این هدف که آنها را جایگزین موشکهای سالخورده مینِتمَن-۳ کُنَد.
روسیه در ماههای اخیر چندین مانور نظامی بزرگ برگزار کرده است. یکی از تازهترین موارد رزمایش مشترک این کشور با بلاروس، متحد استراتژیک روسیه در نزدیکی مرزهای ناتو بود.
این رزمایش با واکنش دبیرکل ناتو روبهرو شد و یک عملیات نظامی از سوی ائتلافی از کشورهای اروپایی را به دنبال داشت.
همزمان با این رزمایشها، روسیه فعالیتهای نظامی محدود اما معناداری نظیر نقض حریم هوایی لهستان انجام داده و پهپادهای خود را بر فراز برخی کشورهای نزدیک به اتحاد ناتو به پرواز درآورده است.
روسیه، چند هفته پیش از مانور مشترک با بلاروس، یک رزمایش سهروزه مشترک با چین در دریای ژاپن برگزار کرد که انواع مراحل تمرینهای دریایی را شامل میشد. هدف از این عملیات تقویت هماهنگی نیروی دریایی دو کشور و افزایش قابلیتهای مشترک و ارتقای اعتماد متقابل میان دو کشور اعلام شده بود.
نیمه دوم اسفند سال گذشته، همزمان با تشدید سیاست فشار حداکثری آمریکا در خصوص جمهوری اسلامی، یک رزمایش مشترک دریایی میان چین، روسیه و ایران انجام شد که از آبهای نزدیک به بندر چابهار آغاز شد و تا شمال اقیانوس هند ادامه یافت.
ایالات متحده و متحدان اروپاییاش این اقدامات روسیه و چین را نمایش قدرت و ارسال پیام از سوی شرق به غرب می‌دانند.
روسیه در واکنش به دستور اخیر ترامپ، تاکید کرد که هیچیک از این رزمایشها و دیگر تمرینهای نظامی شامل آزمایش هسته‌ای نبودهاند و آمریکا را متهم کرد میان آزمایش موشکهای دارای پیشرانه هسته‌ای که انرژی لازم برای حرکتش را از یک رآکتور کوچک هسته‌ای میگیرد، با آزمایش انفجار هسته‌ای تمایزی قائل نشده است.
به گزارش نشریه هیل، مسکو با اشاره به آزمایش نظامی هفته گذشتهاش ادعا کرد که یک موشک کروز جدید به نام «بورِوِستنیک» را آزمایش کرده که توان پیمودن بیش از ۱۴ هزار کیلومتر را دارد و سامانههای دفاعی قادر به رهگیری آن نیستند.
کرملین همچنین اعلام کرد که یک پهپاد زیرآبی جدید با پیشرانه هسته‌ای به نام «پوسایدون» را آزمایش کرده که رآکتور آن «صد برابر کوچکتر از رآکتور زیردریاییها» است.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین، نیز در شبکههای اجتماعی نوشت: «روسیه بهتازگی سامانههای حمل تسلیحات را آزمایش کرده است، نه دستگاههای انفجار هسته‌ای.»
کارشناسان کنترل تسلیحات هشدار میدهند در صورتی که منظور ترامپ انجام آزمایش انفجار هسته‌ای باشد، و کشورهای دیگر نیز به این مسیر روی آورند، جهان با وضعیتی بهمراتب خطرناکتر روبهرو خواهد شد.
